සන්නිවේදන නිර්වචන
හැදින්වීම
ලෝකයේ පවතින ඕනෑම දෙයක් පිළිබදව යම් පුද්ගලයෙක් නොදැන සිටින තාත් ඉන් ප්‍රයෝජන ගැනීම එතරම් සාර්ථක වන්නේ නැත.යමක් පිළිබදව නොදැන එය භාවිතා කරනවාට වඩා ඒ පිළිබදව දැනුවත්ව භාවිතා කිරීම වඩාත් සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලබා දුන්නේය.මිනිසා සන්නිවේදනය භාවිතා කරන්නේ උපතේ සිටමය. නමුත් මේ පිළිබදව නිවැරදිව අවබෝධ කර ගැනීම අවශ්‍ය වූයේ සන්නිවේදනය විෂයක් ලෙස ගොඩනැගීමත් සමගය.සන්නිවේදනය කුමක්දැයි හදුනා ගැනීමට භාවිතා කරන එක් උපක්‍රමයක් වන්නේ ඒ පිළිබදව බිහි වූ නිර්වචනයයි. එම නිර්වචන සංඛ්‍යාත්මකව සිය ගණනකි. නමුත් මින් විශේෂ අවධානයට ලක් වූ නිර්වචන කිපයක් පමනක් මෙම විෂය යටතේ අධ්‍යනය කරන්නෙමු.
නිර්වචන මගින් සන්නිවේදනය යනු කුමක් දැයි විවිධ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් පෙන්වා දෙයි.
මූලික කරැණු 5 ක් පොදුවේ නිර්වචන වලින් උපුටා දක්වයි.
1 සන්නිවේදක / මූලාශ්‍රය
2 වාහකය /මාධ්‍ය / චැනලය
3 සන්නිවේදනය ලබන්නා / ග්‍රාහකය
4 පණිවිඩය / සංදේශය
5 ඵලය / බැලපෑම
නිර්වචනයක ප්‍රධාන ප්‍රවේශ 5 කි.
1 ඓතිහාසික ප්‍රවේශය
2 සමාජ සංස්කෘතික ප්‍රවේශය
3 විද්‍යාක්මත හා තාක්ෂණික ප්‍රවේශය
4 දේශපාලන ප්‍රවේශය
5 විෂයානුබද්ධ ප්‍රවේශ
නිර්වචනයන්
හැරල්ඩ් ඩී ලැස්වේල්
''කවුරුන් විසින්, කුමක්, කුමන මාධ්‍යයකින්, කවරෙකුට, කුමන බලපෑමක් සදහා, කියනු ලබයිද එය සන්නිවේදනයයි''
නිර්වචනය පිළිබදව පැහැදිළි කිරීමක්
ලැස්වේල් දේශපාලන විද්‍යාඥයෙක් නිසාම ඔහුගේ ප්‍රවේශයද දේශපාලනික ප්‍රවේශයක රුව ගනී. බලපෑම යනු දේශපාලනිකව සාකච්ඡා කෙරෙන ප්‍රබල ලක්ෂණයකි. එය සන්නිවේදනයේ අග්‍ර ඵලය ලෙස මෙම නිර්වචනයේ දී දක්වා ඇත
කවුරුන් - සන්නිවේදකය
කුමක් - සංදේශය
කුමන මාධ්‍යකින් - මාධ්‍ය
කවරෙකුට - ග්‍රාහකයා
කුමන බලපෑමක් - බලපෑම / ඵලය
ක්ලොඩ් ෂැනන් හා වොරන් වීවර්
''සන්නිවේදනය යනු යම් තැනකදී තෝරාගත් පණිවිඩයක් තවත් තැනකදි ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීම''
නිර්වචනය පිළිබදව පැහැදිළි කිරීමක්,
ගණිතඥයින් නිසා මොවුන් සන්නිවේදනය පිළබදව හෙලන දෘෂ්ටිය ද තාක්ෂණික ස්රූපයක් ගන්න බව දක්නට ලැබේ.නමුත් මොවුන් සන්නිවේදන මූලිකාංග පිළිබදව ද අවධානය යොමුකර ඇති බව දක්නට ලැබේ.
එඩ්වඩ් සැෆීර්
''සමාජය යනු අනෙකක් නොව සන්නිවේදනය හේතු කොටගෙන සන්නිවේදනය තුළින් පවත්වාගෙන යනු ලබන සබදතා ජාලයයි. පුද්ගල චර්යාවට අදාළ සෑම සංස්කෘතික රටාවක්ම සහ චර්යාවට අදාළ සෑම ක්‍රියාවක්ම කෙලින්ම හෝ වක්‍රව සන්නවේදනයටසම්බන්ධයක් ඇත.''
නිර්වචනය පිළිබදව පැහැදිලි කිරීමක්
සාමජ විද්‍යාඥයෙක් වන සැෆීර් මෙම නිර්වචනය සන්නිවේදනය පිළිබදව ඉදිරිපත් කළ එකක් නොවේ. සාමජය පිළිබදව ඉදිරිපත් කර ඇති අතර සාමජය හා සන්නිවේදනය අතර ඇති අවියෝජනීය සම්බන්ධතාව නිසාම මෙය සන්නිවේදනය පිළිබදව කරන ලද නිර්වචනයක් සේ දිස් වේ. කෙසේ නමුත් සන්නිවේදනය හා සාමජය අතර ඇති සබදතාව මෙන්ම එහි ප්‍රබල බවද මෙම නිර්වචනයෙන් කියවේ. මෙය සන්නිවේදනය පිළිබද නිර්වචනයක් නොවන නිසා සන්නිවේදන මූලිකාංග සියල්ල මෙම නිර්වචනය තුළ සෘජුව දක්නට ලැබීම අපේක්ෂා කළ නොහැකිහය. නමුන් සන්නිවේදනයයේ ක්‍රියාවලිය, මානව සබදතා, සමග ඇති බැදීම, සමාජය තුළ එය ක්‍රියාත්මක වන අයුරුද ඉතාම ප්‍රබලව දක්වා තිබේ. මිනිස් ක්‍රියාවලියේ බොහෝ විට සන්නිවේදනය සෘජුවම දක්නට ලැබේ. අනෙක් අවස්ථා වලදී පවා වක්‍රව හෝ සන්නිවේදනය ක්‍රියා කරයි. මෙය එකිනෙකාගේ අත්දැකීම් වේ.
විල්බර් ශ්‍රාම්
''තොරතුරු ගැබ් වූ සංඥාවක් නිසා දෙපාර්ශයක් අතර එක හා සමාන මානසික තත්ත්වයක් ඇති කරලීම සන්නිවේදනයයි''
නිර්වචනය පිළිබදව පැහැදිළි කිරීමක්
ශ්‍රාම් මෙහි ''දෙපාර්ශවයක්''යනුවෙන් හදුන්වන්නේ ''සන්නිවේකයා'' හා ''ග්‍රාහකයායි'' එක් පාර්ශ්වයක සන්නිවේදකයා සිටින අතර ''තොරතුරු'' ගැබ් වූ සංඥාව යනු සංදේශයයි. මෙම තොරතුරු ගැබ්ව ඇත්තේ සංඥාව තුළය. එම ''සංඥාව'' දෙපාර්ශ්වය අතර හුවමාරු වන බව ශ්‍රාම් විස්තර කරයි. එසේම විල්බර් ශ්‍රාම් තම නිර්වචනයේ ද ඵලය හෙවත් බලපෑම පිළිබදව ද අවධානය යොමු කරයි. එනම් ''සමාන මානසිකත්වයක් ඇතිකරලීමයි''
මේ අනුව මෙම නිර්වචනය සාමජ විද්‍යාත්මක මෙන්ම තාක්ෂණිකව ද දේශපාලන විද්‍යාත්මකව ද සංස්කෘතිකවම ද අවධානය ලක් කරමින් ඉදිරිපත් කර ඇති බව දක්නට ලැබේ.
