S ගොණුව - කෙටි සටහන
- පහන්සිලු පරීක්ෂාවේදි ලබාදෙන වර්ණ
- Li - රතු
- Na - කහ
- K - දම්
- Rb - දම්
- Cs - නිල්
- Be - අවර්ණ
- Mg - අවර්ණ
- Ca - තැඹිලි
- Sr - රතු
- Ba - කොළ
- I A මූලද්‍රව්‍ය {ක්ෂාර ලෝහ} ජලය සමඟ ප්‍රතික්‍රියාවෙන් හයිඩ්‍රොක්සයිඩ හා H2 සාදයි. කාණ්ඩයේ පහලට යනවිට ප්‍රතික්‍රියා සීඝ්‍රතාවය වැඩිවෙයි.
- II A මූල ද්‍රව්‍ය අතරින් Be , Mg ජලය සමඟ කාමර උෂ්ණත්වයේදී ප්‍රතික්‍රියා නොකරයි. (නමුත් Mg උණු ජලය සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරයි.)
- ඉතිරි II A මූල ද්‍රව්‍ය ඉහත පරිදිම හයිඩ්‍රොක්සයිඩය හා H2 ලබාදෙමින් කාමර උෂ්ණත්වයේදී ජලය සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරයි.
- S ගොනුවේ ලෝහ හුමාලය සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරවු විට ඔක්සයිඩය හා H2 සාදයි.
- S ගොණුවේ ලෝහ වාතයේ දහනය කල විට ඔක්සයිඩ සාදයි. කාණ්ඩයේ පහලින් පිහිටි මූලද්‍රව්‍ය ඔක්සයිඩ වලට අමතරව වැඩිපුර O2 හමුවේ ප'ඔක්සයිඩ , සුපර් ඔක්සයිඩ සාදයි.
- වැඩිපුර O2 හමුවේ Na ප්‍රධාන වශයෙන් ප' ඔක්සයිඩ සාදයි.
- වැඩිපුර O2 හමුවේ K , Rb , Cs ප්‍රධාන වශයෙන් සුපර් ඔක්සයිඩය සාදයි.
- දෙවන කාණ්ඩයේදී Ba ද වැඩිපුර O2 හමුවේදි ප' ඔක්සයිඩය සාදයි.
- පලමු කාණ්ඩයේ ලෝහ අතරින් Li පමණක් , වාතයේ දහනය කළ විට N2 සමඟ ද ප්‍රතික්‍රිය කරයි.
- නමුත් II A ලෝහ සියල්ල වාතයේ දහනය කල විට N2 සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කර නයිට්‍රයිඩය ලබා දෙයි.
- මෙලෙස ලැබෙන ලෝහ නයිට්‍රයිඩ ජලයට යෙදීමේදි NH3 පිට වේ.
- S ගොනුවේ ලෝහ H2 සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කළ විට හයිඩ්‍රයිඩය හා H2 පිට වේ.
- ලෝහ හයිඩ්‍රයිඩයක් ජලයට යෙදු විට හයිඩ්‍රොක්සයිඩය හා H2 සෑදෙයි.
- S ගොණුවේ ලෝහ තනුක අම්ල සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කර H2 නිදහස් කරයි. (නමුත් පළමු කාණ්ඩයේ ලෝහ ස්පෝටනයක් සහිතව භායානක ලෙස තනුක අම්ල සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කරයි.)
- සාන්ද්‍ර HNO3 හා සාන්ද්‍ර H2SO4 ඔක්සිකාරක අම්ලයන් වේ. (මෙහිදී නයිට්‍රේට හා සල්ෆේට යන අයණ වලට ඔක්සිහරණය විය හැක.)
- ආවර්තිතා වගුවේ සියලුම ලෝහ සාදන නයිට්‍රේට , නයිට්‍රයිට , බයිකාබනේට ජලයේ හොඳින් දිය වේ.
- Li හී ඇතැම් සංයෝග හැර මූලද්‍රව්‍ය සාදන සංයෝග ජලයේ හොදින් දිය වේ.
- II A ක්ලෝරයිඩ ජලයේ හොඳින් දිය වේ.
- II A කාබනේට , පොස්ෆේට සුදු අවක්ෂේපයන් වේ.
- කාණ්ඩයේ පහලට යාමේදී II A සල්ෆේට වල ජල ද්‍රාව්‍යතාව අඩු වේ. (MgSO4 ජලයේ දිය වේ. ඉතිරි සල්ෆේට සුදු අවක්ෂේප වේ.)
- කාණ්ඩයේ පහලට යෑමේදී II A හයිඩ්‍රොක්සයිඩ වල ජල ද්‍රාව්‍යතාව වැඩි වේ.
- Be(OH)2 , Mg(OH)2 සුදු අවක්ෂේප වේ.
- Ca(OH)2 ජලයේ තරමක් දුරට දිය වේ.
- Ba(OH)2 ජලයේ හොඳින් දිය වේ.
- S ගොණුවට අදාල බොහොමයක් අවක්ෂේප සුදු පැහැති වුවද BaCrO4 යනු කොළට හුරු කහ අවක්ෂේපයකි.
- I A කාබනේට තාප ස්ථායි වේ. (නමුත් Li2O හා CO2 ලබාදෙමින් Li2CO3 තාප වියෝජනය වේ.)
- II A කාබනේට තාප වියෝජනයෙන් ඔක්සයිඩය හා CO2 ලබා දෙයි.
- I A නයිට්‍රේට තාප වියෝජනයෙන් ලෝහ නයිට්‍රටය හා O2 ලබා දෙයි.
- II A නයිට්‍රේට තාප වියෝජනයෙන් ඔක්සයිඩය , NO2 හා O2 ලැබේ.
- I A බයිකාබනේට තාප වියෝජනයෙන් කාබනේටය , CO2 හා H2O ලබාදෙයි.
- II A බයිකාබනේට තාප වියෝජනයෙන් කාබනේටය , CO2 හා H2O ලැබේ. නමුත් ලැබෙන කාබනේටය තව දුරටත් වියෝජනය වේ.
- තාප වියෝජන ප්‍රතික්‍රියා වලදි කාණ්ඩයේ පහළට යන විට තාප වියෝජනය අපහසු වන අතර තාප වියෝජන උෂ්ණත්වය ඉහළ යයි.
