ජල ගෝලය
උසස් පෙළට නියමිත පරිසර පද්ධති පාඩම හා අදාළ වේ.
ශ්‍රී ලංකාවේදී භූගත ජලය ලබා ගන්නා විවිධ ක්‍රම
1.නොගබුරු ළිං මගින්
2.නළ ළිං මගින්
3.ආටිසියානු ළිං මගින්
4.ගැබුරු ළිං මගින්
5.උල්පත් මගින්
6.උණුදිය උල්පත් මගින්
සාගර ජලය හා එහි ක්‍රියාවලි මිනිස් කටයුතු කෙරෙහි බලපාන ආකාරය
1.ධිවර කර්මාන්තය සදහා
2.නාවික කටයුතු හා ජාත්‍යන්තර පරිවහන ක්‍රම සදහා
3.සංචාරක කර්මාන්තය සදහා
4.ලුණු, මුතු, හුණුගල් වැනි ඛනිජ සම්පත් ලබා ගැනීම සදහා
5.විනෝද කටයුතු හා ක්‍රීඩා කටයුතු සදහා
6.මුහුදු ජලය පිරිසිදු කර මිනිස් කටයුතු වලට ප්‍රයෝජනයට ගැනීම සදහා
සාගර ජලය දුෂණය වන ක්‍රම
1.කර්මාන්තශාලා වලින් නිකුත් කරන අපද්‍රව්‍ය මගින්
2.ගංගා මගින් ගෙන යන අපද්‍රව්‍ය මගින්
3.මුහුදු පත්ලේ ගිනිකදු පිපිරිම මගින්
4.තෙල් කෙත් හා නාවික යාත්‍රා මගින් සිදු වන තෙල් කාන්දුවීම් මගින්
5.නාගරීකරණය නිසා සාගර වලට යන අපද්‍රව්‍ය මගින්
6.න්‍යෂ්ටික අත්හදා බැලීම් නිසා
ජල සංරක්ෂණය යනු අනාගත පරම්පරාවටත් ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට හැකිවන ලෙස වර්තමානයේදී ජලය ප්‍රයෝජනයට ගැනීම ලෙස සරලව හදුන්වා දිය හැකිය.
ශ්‍රී ලංකාවේ ජල පරිභෝජනය
ශ්‍රී ලංකාවේ දැනට ඒක පුද්ගල ජල පරිභෝජනය දිනකට ලීටර් 31 කි.නමුදු අවශ්‍ය ප්‍රමාණය දිනකට ලීටර් 50 කි.
ශ්‍රී ලංකාවේ ජල පරිභෝජනය ප්‍රතිශතය
1.කෘෂිකාර්මික කටයුතු සදහා - 85%
2.ගෘහස්ත කටයුතු සදහා - 6%
3.වෙනත් කටයුතු සදහා - 9%
ශ්‍රී ලංකාවේ දී ජලය යොදා ගන්නා කාර්යයන්
1.පානිය ජලය සදහා
2.ගෘහස්ත කටයුතු සදහා
3.කෘෂිකාර්මික කටයුතු සදහා
4.ජල විදුලිය නිපදවීමට
5.විවිධ කර්මාන්ත සදහා ( යකඩ හා වනේ, රෙදි, කඩදාසි )
6.ධිවර කටයුතු සදහා (මිරිදිය හා කලපු ආශ්‍රිතව )
7.සංචාරක කටයුතු සදහා ( සුළු වශයෙනි )
8.පරිවහනය සදහා ( සුළු වශයෙනි )
ජල දුෂණය
ජල දුෂණය සිදු වීමට ප්‍රධාන හේතු 2 ක් බලපයි.එනම්,
1.ස්වභාවික හේතු
2.මිනිස් ක්‍රියාකාරකම්
ස්වභාවික හේතු
1.මුහුදු ජලය මිශ්‍ර වීම - වර්ෂාව අඩු කාලයට භූ ගත ජල මට්ටම පහත බැසීම නිසා ලවන ජලය ඒවා තුලට ගලා යාම තුලින් නොගැබුරු ළිං වල ජලය දුෂණය වේ. නිදසුන් : පුත්තලම හා කල්පිටිය යනාදී ප්‍රදේශ වල
2.විවිධ අපද්‍රව්‍ය ජලයට එකතු වීම මගින් - සත්ව අපද්‍රව්‍ය, ඛනිජ ලවන, දිරායන ශාක කොටස් ආදිය, ක්ෂුද්‍ර ජීවින් යනාදී දේවල් නිසා ස්වභාවිකව ජලය දුෂණය වේ.
මිනිස් ක්‍රියාකාරකම්
1.කෘත්‍රිම පොහොර භාවිතය
2.කෘමිනාශක භාවිතය
3.වල් නාශක භාවිතය
4.කර්මාන්තශාලාවල අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම මගින්
5.රසායන ද්‍රව්‍ය මිශ්‍ර වීම නිසා
6.ගෘහස්ත කටයුතු නිසා බැහැර කරන අපද්‍රව්‍ය නිසා
7.වැලි ගොඩ දැමීම නිසා
8.මැටි හරිම නිසා
9.මෝටර් රථ හා කම්හල් වලින් පිටවන වායු වැනි අපිරිසිදු වායු වර්ග ජලයට එකතු වීම නිසා
අපවිත්‍ර ජලයට එකතු වීම වැලක්වීමට ගත හැකි පියවර
1.ජනතාව දැනුවත් කිරීම
2.නීතිරීති ක්‍රියාත්මක කිරීම
3.වැලි ගොඩ දැමීම, මැටි කැපීම, ආදිය තවදුරටත් සිමා කෙරෙන නීති පැනවීම හා ක්‍රියා කිරීම
ජල සංරක්ෂණ ක්‍රියාවලියක මුලික ලක්ෂණ දෙකක් තිබිය යුතුය.එනම්,
1.ජලය අනවශ්‍ය ලෙස භාවිත නොකිරීම
2.ජලය දුෂණය වීම වලක්වා ගැනීම
ජලය සංරක්ෂණය අංශ කිහිපයකින් සිදුවිය යුතුය.එනම්,
1.ගෘහස්ත කටයුතු සදහා යෙදෙන ජල සංරක්ෂණය - දිය නෑම, රෙදි සේදීම, වැසිකිලි භාවිතය වැනි කටයුතු සදහා ජලය අපතේ නොයන ක්‍රම භාවිතා කිරීම හා භාවිතා කරන ලද ජලය ප්‍රතිචක්‍රිකරණයෙන් පසුව නැවත භාවිතයට ගැනීම
2.කෘෂිකර්මයේදී මනා ජල කළමනාකරණයක් පවත්වා ගැනීම - වගා කරන භෝග වර්ගය අනුව ඊට අවශ්‍ය වන ජල ප්‍රමාණය පමණක් භාවිත කිරීම
3.කර්මාන්ත සදහා භාවිත කරන ජලය අපතේ නොයන ලෙස භාවිත කිරීම
4.වැසි ජලය එකතු කර භාවිතයට ගැනීම
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
076-6557372 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්ව විද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
