පාරිබෝගික ආරක්ෂාව - උසස්පෙළ ආර්ථික විද්‍යාව

පාරිබෝගික ආරක්ෂාව

පාරිබෝගික ආරක්ෂණය 

තාර්කික පරිබෝගිකයෙකු  ක්‍රියාකරනුයේ  ගෙවන මුදලට සරිලන වටිනාකමක් ලබාගැනීමේ අපේක්ෂාව පෙරදැරි කරගෙනයි. ගෙවන මුදලට සරිලන වටිනාකමක් යනු කිසියම් නිෂ්පාදිතයක් සදහා පාරිබෝගිකයා දරන පිරිවැයට සමාන ප්‍රතිලාභයක් එම නිෂ්පාදිතය මගින් පාරිබෝගිකකයට ලැබීමයි. පාරිබෝගිකයා දරන පිරිවැය අතර කැපී පෙනෙනුයේ නිෂ්පාදිතය සදහා ගෙවන මිලයි. නිෂ්පාදිතයේ ක්‍රියාකාරිත්වය,ගුණත්වය, ප්‍රමිතිය, කල්පැවැත්ම, පෙනුම ආදිය නිෂ්පාදිතයේ ප්‍රතිලාභ යටතට අයත් වේ.

ගෙවන මුදලට සරිලන වටිනාකමක් ලාගනිමට බාධාකාරිවන ප්‍රධානතම සාදකය වෙනුයේ ව්‍යාපාර ආචාරධර්ම වලින් බැහැරව හුදු ලාභ පරමාර්ථය පමණක් පෙරදැරි කරගත් ව්‍යාපාරික චර්යවන්ය. මේ අනුව විවිධ විෂමාචාරයන් හී ව්‍යාපාරිකයන් නිරත වන නිසා පාරිබෝගිකකයා අනාරක්ෂිත තත්වයට පත්ව ඇත එසේම තරගකාරී ව්‍යාපාර පරිසරය තුල අනේකවිධ සන්නම් වලින් යුත් නිශ්පාදිතයන් වෙළදපලට ගල එන බැවින් නිවැරදි තෝරාගැනීමක් සිදුකිරිමට් නොහැකි ව්‍යාකුල තත්වයකට පාරිබෝගිකකයා  පත්වන බැවින් වෙළද විෂමාචාරයන් සිදුකිරීමේ හැකියාවද ඉහළ මට්ටමක පවතී.මේ අනුව පාරිබෝගිකයා ආරක්ෂා කරගැනීමේ වැඩ පිළිවෙලක අවශ්‍යතාවය වඩාත් ඉස්මතුවේ. විවිධ අණ පනත් සම්මත කොට ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීම මගින් පාරිබෝගිකයාට ආරක්ෂාව සැලසීමට රජය ක්‍රියාකරනුයේ මෙම අවශ්‍යතාවය නිසාය.

පාරිබෝගික ආරක්ෂණය යනු - වෙළදපොළ අක්‍රමිකතාවයන්ගෙන් හා සෞඛ්‍යමය වශයෙන් සිදුවිය හැකි බලපෑම්වලින් මුදවාගෙන පාරිබෝගිකයා ගෙවන මුදලට සරිලන වටිනාකමක් ලබාදීම සහතික කරනු පිණිස පනවා ඇති නීතිමය ආවරණයන් හා පාරිබෝගික  අද්යාපනය තුළින් ලබාදෙන රැකවරණය වේ.

පාරිබෝගික ආරක්ෂාව සැලසෙන ක්‍රම 

පාරිබෝගික ආරක්ෂාව සැලසෙන ක්‍රම ප්‍රධාන වශයෙන් 03 කි 

  1. විවිධ අණ පනත්වලින් හා රජයේ විවිධ ආයතන මගින් ආරක්ෂාව සැලසීම 
  2. ස්වයං ආරක්ෂාව -තමාගේ ආරක්ෂාව තමා විසින්ම සලසා ගැනීම 
  3. පාරිබෝගික සංවිධාන තුලින් ආරක්ෂාව සලසා ගැනීම 

 

පාරිබෝගික අරක්ෂණයෙන් පාරිබෝගිකයට ඇති වැදගත්කම 

  • ගෙවන මුදලට සරිලන වටිනාකමක් ලැබෙන භාණ්ඩ අත්පත් කර ගැනීමට හැකි වීම 
  • වෙළදපොළ විෂමචරයන්ට එරහිව නීතිමය ආවරණයක් සලසා ගත හැකි වීම 
  • සහන සහ පිලිසරණ අවශ්‍ය උ විට ඒවා ලබා  ගැනීමට හැකි වීම

 

පාරිබෝගික අරක්ෂණයෙන් ව්‍යාපාරිකයාට ඇති වැදගත්කම 

  • ගුණත්වයෙන් යුත් භාණ්ඩ වෙළදපොලට ඉදිරිපත් කිරීම නිසා පාරිබෝගික විශ්වාසය දිනාගැනීමට හැකි වීම 
  • පාරිබෝගික තෘප්තිය ඉහළ යාම නිසා කිර්ති නාමය වැඩි වීම 
  • ප්‍රමිතීන්ට අනුකුලව භාණ්ඩ නිපදවන නිසා පිරිවැය අඩු වීම 

 

පාරිබෝගික ආරක්ෂාව සදහා රජය ගෙන ඇති ක්‍රියාමාර්ග 

  • පාරිබෝගික ආරක්ෂක නීති හදුන්වාදීම 
  • ව්‍යාපාර පදනම් කරගත් ආරක්ෂණ වැඩ පිළිවලවල් සදහා ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය 
  • පාරිබෝගික ආරක්ෂණ ආයතන පිහිටුවීම 
  • වෙළදපොල සැපයුමට මැදිහත් වීම 

 

පාරිබෝගික ආරක්ෂණය සදහා ව්‍යාපාර ආයතනයකට අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රියාමාර්ග 

  1. පාරිබෝගික ආරක්ෂණය සදහා ආයතනය තුල වෙනමම දෙපාර්තමේන්තු ස්ථාපිත කිරීම 
  2. වගකීම් සහතික නිකුත් කිරීම 
  3. පාරිබෝගික පැමිණිලි කළමනාකරණය කිරීම 
  4. ආයතනය තුල වගවීම ඇති කිරීම 
  5. ජාතික හා අන්තර්ජාතික ප්‍රමති සහතික ලබා ගැනීම

 

පාරිබෝගික අයිතිවාසිකම්

  1. ආරක්ෂාව සලසා ගැනීමේ අයිතිය
  2. තොරතුරැ දැනගැනීමේ අයිතිය
  3. තෝරාගැනීමේ අයිතිය
  4. අවදානය යොමුකරවා ගැනීමේ අයිතිය
  5. මුලික අවශ්‍යතාවයන් සපුරාගැනීමේ අයිතිය
  6. වන්දි ලබාගැනීමේ අයිතිය
  7. පාරිබෝගික අද්‍යාපනයට ඇති අයිතිය
  8. සෞඛ්‍ය සම්පන්න පරිසරයක ජීවත්වීමේ අයිතිය

ඉහත දක්වා ඇති පාරිබෝගික අයිතිවාසිකම් අතරින් අංක 01 සිට 04 දක්වා වූ අයිතීන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ ඇමෙරික ජනධිපතිවරයෙකු වූ ජෝන් එෆ් කෙනඩි විසිනි. අංක 05 සිට 08 දක්වා උ පාරිබෝගික අයිතිවාසිකම් හදුන්වාදෙන ලද්දේ පාරිබෝගික ජාත්‍යන්තර නම් සංවිධානය විසිනි.

 

පාරිබෝගික වගකීම්

  1. විචාරාත්මක අවබෝධය
  2. ක්රියාශිලිහාවය
  3. සමාජය ගැන සැලකිලිමත්වීම
  4. එක්සත්වීම
  5. පරිසරය ගැන සැලකිලිමත් වීම  

 

ශ්‍රී ලංකාවේ පාරිබෝගික ආරක්ෂණයට අදාළ අණ පනත් 

  • 2003 අංක 07 දරණ පාරිබෝගික කටයුතු පිළිබඳ අදිකාරී පනත 
  • 1984 අංක 06 දරණ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතන පනත 
  • 1980 අංක 26 දරණ අහර පනත 
  • 1995 අංක 35 දරණ මිනුම් ඒකක ප්‍රමිති හා සේවා පනත 
  • 1982 අංක 29 දරණ පාරිබෝගික ණය පනත 
  • 1980 අංක 27 දරණ පළිබෝධ නාශක පාලන පනත 
  • 1980 අංක 27 දරණ විලවුන් උපාංග හා ඔෳෂධ පනත
  • 1980 අංක 47 දරණ ජාතික පාරසරික පනත

 

පාරිබෝගික ආරක්ෂණයට ඇති දේශීය ආයතන

  • පාරිබෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරිය
  • ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය
  • මිනුම් ඒකක ප්‍රමිති සහ සේවා දෙපාර්තමේන්තු