2.0 අනුමාන ප්‍රශ්න මාලාව - රචනා සහ ව්‍යවූහගත රචනා - ප්‍රශ්න සහ පිළිතුරු 2
11. ක්ෂුද්‍ර සකසනයේ (Microcomputer) පරිණාමය පිළිබඳව කෙටි සටහනක් දෙන්න.
8080 -> 8086 -> 80186 -> 80286 -> 80386 -> 80486 -> Pentium MMX -> Pentium II -> Pentium III -> Pentium IV
12. සකසනයක පිරිවිතර (Processor specification) ලෙසින් හඳුන්වන්නේ කුමක්ද?
- ට්‍රාන්සිස්ටර ගණන
- දත්ත බසය, යොමු බසය, පාලන බසය (Data Bus, Address Bus, Control Bus)
- මධ්‍ය සැකසුම් ඒකකයේ හෝරා ස්පන්ද වේගය (Clock Speed)
- රෙජිස්තර ගණන (Number of Registers)
- නිහිත මතකය (Cache Memory)
13. පරිගණක ක්ෂේත්‍රයේ දී බසයක් (Bus) යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද?
පරිගණකයක් තුළ උපාංග අතර හෝ පරිගණක අතර උපාංග තුළ දත්ත සංඥා වශයෙන් විදුලිය ගමන් කරන භෞතික මාර්ගය බසය නම් වේ. බසයෙහි ප්‍රභේද තුනකි. එනම්,
- දත්ත බසය (Data Bus)
- යොමු බසය (Address Bus)
- පාලන බසයයි (Control Bus)
14. බස් (Bus) ආකාරයන් මොනවාද?
දත්ත බසය යනු (Data Bus): එක් ස්ථානයක සිට තවත් ස්ථානයකට දත්ත ගෙනයනු ලබන බසය දත්ත බසයයි.
යොමු බසය යනු (Address bus) : මතකයේ තිබෙන දත්ත කියවීම සඳහා හෝ මතකයට දත්ත ලිවීම සඳහා හෝ කිසියම් ස්ථානයක් තෝරා ගනු ලබයි. මෙම ස්ථානයේ ලිපිනය සඳහා දත්ත යොමු කරනු ලබන්නේ යොමු බසය (Address Bus) මගිනි.
පාලන බසය යනු (Control Bus) : පරිගණකයේ විවිධ ස්ථාන වලට පාලන සංඥා (Control Signals) ගෙන යනු ලබයි.
15. රෙජිස්තර මතකයෙහි (Register memory) වැදගත්කම කුමක්ද?
ගණිත හා තාර්කික ඒකකයේ (ALU – Arithmetic and Logic Unit) සංඥා තාවකාලිකව ගබඩා කර තැබීම සඳහා කරනු ලබන ස්ථානයයි.
16. සකසනයක හෝරා සීග්‍රතාවය (Clock speed of a computer) යන්නෙන් අදහස් කරනුයේ කුමක්ද?
සකසනයට (Processor) ලබා දෙන උපදෙස් ක්‍රියාත්මක කරන වේගයයි. නවීන පරිගණක වල හෝරා සීග්‍රතාවය මැනීම මෙගා හර්ට්ස් (MHz) හෝ ගිගා හර්ට්ස් (GHz) ඒකක මගින් සිදුකරයි.
17. පරිගණක මව්පුවරුව (Motherboard) පිළිබඳව කෙටි විස්තරයක් කරන්න.
මධ්‍ය සැකසුම් ඒකකය, මතක ඒකක වැනි දේ මෙන්ම පරිගණකයේ හැකියාවන් වැඩි දියුණු කර ගැනීම සඳහා සවි කරනු ලබන අමතර පරිපථයන් (RAM Cards, VGA Cards, Network Cards, Processor), බාහිර මෙවලම් සහ උපාංග සවි කිරීම සඳහා අවශ්‍ය කරන පහසුකම් සපයනු ලබන්නේ පරිගණක මව්පුවරුවයි. මෙය පද්ධති පුවරුව (System Board) ලෙසින් ද හඳුන්වයි. මව් පුවරුව මත අමතර පරිපථ සවි කිරීම සඳහා වූ ඉඩ සලසන ඒකකයන් ප්‍රසාරණ විවරයන් (Expansion Slots) ලෙසින් හඳුන්වනු ලැබේ. මේවා කෙවෙණි හෙවත් තොටු (Sockets / Ports) ලෙස හැඳින්වේ.
18. ආදාන උපාංග සඳහා යොදා ගන්නා අතුරු මුහුණත් (Interfaces) නම් කරන්න.
- PS/2 Ports
- Serial Ports
- Parallel Ports
- USB (Universal Serial Bus) Ports
- Network port
විදුලි රැහැන් සවිවන ස්ථානය (Power Socket): පරිගණකයට අවශ්‍ය විදුලිය සැපයීම සඳහා වන විදුලි රැහැන් සවි කරනු ලබන්නේ මෙම ස්ථානයටයි.
PS/2 ආකාරයේ කෙවෙණි (PS/2 Ports): PS/2 ආකාරයේ යතුරුපුවරු (Keyboard) සහ මූසිකයන් (Mouse) පරිගණකයට සවි කිරීම සඳහා. යතුරුපුවරුව සඳහා වූ කෙවෙණිය දම් පැහැයද (Magenta) මූසිකය සඳහා වූ කෙවෙණිය කොළ (Green) පැහැයද වේ.
ශ්‍රේණිගත කෙවෙනි (Serial Ports) : ශ්‍රේණිගත උපාංග (Serial Devices) පරිගණකයට සම්බන්ධ කිරීම සඳහා. මොඩම් යන්ත්‍ර (MODEM), අතීතයේදී භාවිතා කළ මූසික (Mouse). තුඩු 9 (9 Pins) ක් භාවිතා කරන සහ සම්බන්ධිත තුඩු 25 (25 Pins) ක් භාවිතා වේ.
සමාන්තරගත කෙවෙනිය (Parallel Port) : අතීතයේ දී භාවිතා කරන ලද මුද්‍රණ යන්ත්‍ර (Printers) සහ ස්කෑනර යන්ත්‍ර (Scanners) එනම් පරිගණකයට සමාන්තර ආකාරයට සම්බන්ධ වන උපකරණ සම්බන්ධ කිරීම සඳහා සමාන්තරගත කෙවෙනි භාවිතා කරයි. Printer Port ලෙස ද හඳුන්වයි. විවර 25 (25 pins) ක් ඇත. DB25 ලෙස ද හඳුන්වයි.
ජාලකරණ කෙවෙනි (Network Ports) : පරිගණක යන්ත්‍රයක්, පරිගණක ජාලයකට සම්බන්ධ කිරීමට යොදා ගනියි. ජාලකරණ අතුරු මුහුණත් කාඩ්පතෙහි අඩංගු වේ. මේවා RJ45 කෙවෙනි හෝ Ethernet කෙවෙනි ලෙස හඳුන්වයි.
මොඩම් කෙවෙනිය (MODEM Port) : අතීතයේ දී පරිගණකයක් අන්තර්ජාලයට (Internet) සම්බන්ධ කිරීම සඳහා සහ ෆැක්ස් යන්ත්‍ර (Fax Machines) පරිගණකයට සම්බන්ධ කිරීම සඳහා මෙම කෙවෙණිය යොදා ගත්හ.
විශ්ව ශ්‍රේණිගත බස් කෙවෙනිය (USB – Universal Serial Bus ) Port : නවීන පරිගණකයන්හි භාවිත වන ජනප්‍රියම කෙවෙනිය වන්නේ මෙයයි. අද පරිගණක සමග භාවිතා කරනු ලබන බොහෝ උපාංග (90% පමණ ) පරිගණකය හා සම්බන්ධ කිරීමට යොදා ගනුයේ මෙම කෙවෙනියයි. යතුරුපුවරු (Keyboard), මූසික (Mouse), ස්කෑනර් යන්ත්‍ර (Scanner), මුද්‍රණ යන්ත්‍ර (Printer), සංඛ්‍යාංක කැමරා (Digital Camera), මොඩම් යන්ත්‍ර (Modem) මෙන්ම ඉතා කුඩා විදුලි බලයකින් ක්‍රියාත්මක වන විදුලි පංකා, දූවිලි පිසලන යන්ත්‍ර, විදුලි බුබුළු වැනි උපංග ද පරිගණකයට සවි කිරීමට යොදා ගනියි.
තවත් කොටසක් බලාපොරොත්තු වන්න.
