බුද්ධ ධර්ම විෂය භාර හාමුදුරුවන් වහන්සේ පන්තියට වැඩම කළා.

ළමයි සියලූ දෙනා ම නැගිට හාමුදුරුවන්ට වැන්දා.

“තෙරුවන් සරණයි. අපි අද කතා කරන්නේ හොඳ ගුණ දම් ගැන බව මේ දරුවෝ දන්නවා නේ ද?” හාමුදුරුවෝ ඇහුවා.

“එහෙමයි අපේ හාමුදුරුවනේ,” කමල් කිවුවා.

“අපේ හාමුදුරුවනේ, මම කතා කරන්නේ ලද දෙයින් සතුටු වීම ගැන,” නාලක කිවුවා.

“හොඳයි දරුවනේ, අපි නාලකගේ කතාව අහමු.”

නාලක කතාව පටන් ගත්තා.

“මම කලින් ඉගෙන ගත්ත පාසලේ එක යාළුවෙක් හිටියා. එයාගේ නම ජානක. පන්තියේ ඉන්න අනෙක් ළමයින්ට වාගේ එයාට ලස්සන පොත් බෑගයක්, සපත්තු දෙකක්, වතුර බෝතලයක් තිබුණේ නෑ. පාට පාට ලස්සන පැන්සල් තිබුණෙත් නෑ.

“ඒ වුණාට ජානක හිටියේ හරි ම සතුටෙන්. එයාට ලස්සනට අකුරු ලියන්න පුළුවන්. ගණන් හදන්නත් පුළුවන්. ගුරුතුමීත් ජානකට හුඟක් ආදරෙයි.

“මට තව යාළුවෙක් හිටියා. එයාගේ නම නඳුන්. නඳුන්ට ලස්සන බෑග්, සපත්තු තිබුණා. එයාට ලස්සන පැන්සල් ගොඩක් තිබුණා. ඒත් නඳුන් තව තවත් දේවල් ඉල්ලලා අම්මාට තාත්තාට කරදර කළා.

“දවසක් ජානක පන්තියේ දී පුංචි පැන්සල් කෑල්ලකින් ලියනවා දැකලා නඳුන්ට පුදුම හිතුණා. ඔයා ලස්සන දේවල්වලට ආස නැද්ද? නඳුන් ජානකගෙන් ඇහුවා.”

“මගේ අම්මයි තාත්තයි හුඟක් දුප්පත්. තාත්තාගේ රස්සාවෙන් ලැබෙන මුදලින් අපි ජීවත් වෙන්නේ අමාරුවෙන්. ලස්සන දේවල්, වටිනා දේවල් ඉල්ලලා මම අම්මට තාත්තාට කවදාවත් කරදර කරන්නේ නෑ. ලැබෙන දෙයින් මම සතුටු වෙනවා, ජානක කිවුවා.”

“මෙන්න ඔයාට ලස්සන පැන්සලක්. මමත් ඔයා වාගේ ම හිතලා ලද දෙයින් සතුටු වෙනවා.” නඳුන් ජානකට කිවුවා.

අපිත් ජානක වගේ ලද දෙයින් සතුටුවීමට පුරුදු වෙමු. නාලක කතාව අවසාන කළා.

“බොහොම හොඳ කතාවක්,” හාමුදුරුවෝ කිවුවා.

“හොඳ යාළුවෙක් හඳුනා ගන්නෙ කොහොම ද කියන එක ගැනයි මම කතා කරන්නේ” තුෂාර කිවුවා.

“මම අපේ සීයාගෙන් ඒ ගැන විස්තර අහගත්තා. සීයා මෙහෙම කිවුවා.”

“හොඳ යාළුවා තමන්ගේ මිතුරාට උපකාර කරනවා. මිතුරා වැරැදි දෙයක් කළොත් ඒ වැරැද්ද පෙන්වලා දෙනවා. වැරැදි වැඩවලින් මිතුරා මුදවා ගන්නවා.

“හොඳ යාළුවා සැපේ දීත් දුකේ දීත් මිතුරා ළඟ ම ඉන්නවා, කරන හොඳ වැඩ අගය කරනවා, දියුණුවට උපකාර කරනවා, ජයග්‍රහණය දැක සතුටු වෙනවා, විපතක් වූ විට දුක් වෙනවා,” සීයා කිවුවා.

“මේ වගේ අපිත් හොඳ යාළුවන් වෙන්න හිතා ගනිමු,” කතාව අවසන් කරමින් තුෂාර කිවුවා.

“මම කතා කරන්නේ ඇත්ත කීම ගැන,” සංඛ කිවුවා.

“හොඳයි දරුවනේ, අපි සංඛගේ කතාව අහමු.”

“ඇත්ත කතා කිරීම ඉතා හොඳ දෙයක්. ඇත්ත කතා කරන අයට හැමෝ ම කැමැතියි. හැමෝ ම ආදරය කරනවා. ඇත්ත කතා කරන කෙනා තමන්ගේ අතින් වරදක් වුවත් සඟවන්නේ නැහැ. ඇත්ත කීම උසස් ගුණයක්.”

“බොරු නොකියන ලෙසත් ඇත්ත කතා කරන ලෙසත් බුදුරජාණන් වහන්සේ අපට දේශනා කර තියෙනවා.”

“මුසාවාදා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි කියා අපි පොරොන්දු වෙන්නෙත් බොරු කීමෙන් වැළකෙන බවයි. ඒ නිසා අපි නිතර ම ඇත්ත කතා කිරීමට පුරුදු වෙමු,” සංඛ කතාව අවසන් කළා.

“අපේ හාමුදුරුවනේ, මගේ මාතෘකාව සුභාෂිත වචන කතා කිරීම ගැන. මම ඒ වචන ලියා ගෙන ආවා” සුජානි කිවුවා.

“බොහෝ ම හොඳයි, හැමෝට ම ඇහෙන්න ඒ වචන කියවන්න.” හාමුදුරුවෝ කිවුවා.

“මේ සුභාෂිත වචන අපි කතාබහේ දී යොදා ගන්න ඕන.” සුජානි කතාව අවසන් කළා.

“මේ සුභාෂිත වචන කාඩ්පත්වල ලියලා පන්තියේ ප්‍රදර්ශනය කරන්න. අද අපි බොහොම හොඳ කතා හතරක් ඇහුවා. මේ කතාවලින් කියැවෙන කරුණු පිළිපදිමින් මේ දරුවෝ හොඳ අය වෙන්න ඕන,” හාමුදුරුවෝ කිවුවා.

“තෙරුවන් සරණයි දරුවනේ.”

“තෙරුවන් සරණයි අපේ හාමුදුරුවනේ.”