31 පාඩම, සීලානුස්සතී භාවනාවේ යෙදෙමු (ඉගැන්වීම් උපකාරක් කෙටි සටහන්)

සිත පිරිසිඳු කෙරෙන ක්‍රියාවන් පින්කම් යනුවෙන් හැඳින් වේ.

දාන, ශීල, භාවනා යන ත්‍රිවිධ පුණ්‍ය ක්‍රියා අතරින් භාවනාව ප්‍රධානම පින්කම වෙයි.

භාවනාවේ ප්‍රධාන කොටස් 2 කි.
ඒවා නම්,

1. සමථ භාවනාව හෙවත් චිත්ත භාවනාව.

2. විපස්සනා භාවනාව හෙවත් පඤ්ඤා භාවනාව.

කාමච්ඡන්ද, ව්‍යාපාද, ථිනමිද්ධ, උද්ධච්ච, කුක්කුච්ච, විචිකිච්ඡා යන පංච නීවරණ ධර්මයන් සමථ භාවනාවේ යෙදීමෙන් යටපත් කළ හැක.

සටහන:-

පංච නීවරණ පිළිබඳව වැඩිදුර විස්තරයක් සඳහා 8 ශ්‍රේණිය පෙළ පොතේ 30 පාඩම වන “ත්‍රි ශික්ෂාව හැඳිනගනිමු“ සහ ඊට අදාල ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන් බලන්න.

සමථ භාවනාවේ යෙදීමට උපකාර වන භාවනා අරමුණු 40 ක් සම සතළිස් කර්මස්ථාන නමින් ධර්මයෙහි දක්වා ඇත.

සම සතලිස් කර්මස්ථාන කාණ්ඩ වශයෙන් නම් කර තිබෙන අයුරු මෙසේ ය.

i. දස කසින 10

ii. දස අසුභ 10

iii. දස අනුස්සතී 10

iv. සතර බ්‍රහ්ම විහාර 4

v. සතර ආරුප්ප 4

vi. ආහාරේ පටික්කුල සඤ්ඤා 1

vii. ධාතු වවත්ථාන 1
 

සටහන:-

සම සතලිස් කර්මස්ථාන නම් වශයෙන් පහත දැක්වේ.

i. දස කසින

1. පඨවි කසිණ (Earth)
2. ආපෝ කසිණ (Water)
3. තේජෝ කසිණ  (Fire)
4 . වායෝ කසිණ  (Air)
5. නීල කසිණ  (Blue)
6. පීත කසිණ  (Yellow)
7. ලෝහිත කසිණ  (Red)
8. ඕදාත කසිණ  (White)
9. ආකාස කසිණ (Space)
10.විඤ්ඤාණ කසිණ (Intellection or Consciousness)
 

ii. දස අසුභ

මෘත ශරිරයක විවිධ අවස්ථා අරමූණු කොට ගෙන භාවනා කිරිම දස අසුභ ලෙස සදහන් වෙයි.

1.  උද්ධු මාතක   –  ඉදීමී ගිය මළ සිරුර
2.  විනීලක        –  ඉදිමී නිල්වන් වු  මළ සිරුර
3.  විපුබ්බක       –  ඒ ඒ තැනින් සැරව ගලන සිරුර
4.  විචිඡිද්දක      –   යුද්ධ භුමි ආදියෙදි දී දෙකට කපා දැමු (සිදුරු සහිත) මළ සිරුර
5.  වික්ඛායිතක    –   බලු , සිවල් ආදි සතුන් විසින් තැනින් තැන කා දමන ලද සිරුර
6.  වික්ඛිත්තක     –  බලු සිවල් ආදි සතුන් විසින් අත් පා ආදි අවයව තැන් තැන් වලට ඇද දැමු පිළිකුල් සහිත මළ සිරුර
7.  හත වික්ඛිත්තක  –   ආයුධ වලින් ඇග පසග කැබලි, කැබලි වලට කපා තැන තැන විසුරුවා ලු මළ සිරුර
8.  ලෝහිතක       –  ලේ වැගිරෙන පිළිකුල් සහිත මළ සිරුර
9.  පුලවක          –   පණුවන් ගැසුන මළ සිරුර
10. අට්ඨික         –   ලේ මස් නැති ඇ‍‍ට සමුහය හෙවත් ඇටසැකිල්ල
 

iii. දස අනුස්සතී

නැවත නැවත සිහි කිරීම හෙවත් අනුස්මරණය අනුස්සති  වේ.

1. බුද්ධානුස්සති    -   බුදු ගුණ අරමුණු කොට ගෙන සිතේ උපදින සිහිය බුද්ධානුස්සතියයි.
2. ධම්මානුස්සති    -   දහම් ගුණ අරමුණු කොට ගෙන සිතේ උපදින සිහිය ධම්මානුස්සතියයි.
3. සංඝානුස්සති    -   සඟ ගුණ අරමුණු කොට ගෙන සිතේ උපදින සිහිය සංඝානුස්සතියයි.
4. සීලානුස්සති    -   තමාගේ සීලය පිරිසිදුව පවතින්නේ යැයි සිතන විට සිත තුළ උපදින සිහිය සීලානුස්සතියයි.
5. චාගානුස්සති    -   තමාගේ ත්‍යාගශීලී ගුණය ගැන සිතන විට සිත තුළ උපදින සිහිය චාගානුස්සතියයි.
6. දේවතානුස්සති    -   තමාගේ ශ්‍රද්ධාදී ගුණ ධර්ම පරසිත් දන්නා දෙව්වරුන් පවා දැන ගතියි සිතන විට එම ශ්‍රද්ධාදි ගුණ ධර්ම අරමුණු කොට ගෙන උපදින සිහිය දේවානුස්සතියයි.
7. ආනාපානසති    -   හුස්ම හෙලීම ගැනීම දෙක අරමුණු කොට ගෙන ඇති වන සිහිය ආනාපානසතියයි.
8. මරණානුස්සති    -   මරණය අරමුණු කොට වඩන සිහිය මරණානුස්සතියයි.
9. කායගතාසති    -   කයෙහි අනිත්‍යතාව පිළිබඳව සිතන විට උපදින සිහිය කායගතානුසතියයි.
10. උපසමානුස්සති    -   නිවන අරමුණු කොට ගෙන උපදවා ගන්නා සිහිය උපමානුස්සතියයි.
 

iv. සතර බ්‍රහ්ම විහාර

1. මෙත්තා
2. කරුණා
3. මුදිතා
4. උපේක්ඛා
 

v. සතර ආරුප්ප

1. ආකාසානඤ්චයාතන
2. විඤ්ඤාණඤ්චායතන
3. ආ‍ඤ්චඤ්ඤායතනය
4. නෙවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතන යන අරූප ධ්‍යාන සතර අරමුණු වශයෙන් ගැනිම සතර ආරුප්ප වේ.
 

vi. ආහාරේ පටික්කුල සඤ්ඤා

කබලීකාර ආහාර, ඵස්ස ආහාර, මනොසංචේතනික ආහාර, විඤ්ඤාණආහාර යනුවෙන් ආහාර සතර වැදැරුමි ය. එයින් මෙහි කියෙවෙන්නේ කබලීකාර ආහාරයයි. (අනෙක් අහාර වර්ග තුන මානසික ආහර වේ). එම ආහාරය කටට ගත් තැන් සිට කෙළ ආදිය සමග මිශ්‍ර විමෙන් ක්‍රමයෙන් පිළිකුල් සහගත තත්ත්වයට පත් වන අන්දම නුවණින් සලකා බැලීම මෙයින් සිදු කෙරේ.
 

vii. චතුධාතු වවත්ථාන

ධාතු මනසිකාර යනුවෙන් ද මෙය හැදින් වේ. මේ ශරීරය පඨවි, ආපෝ, තෙජෝ, වායෝ යනුවෙන් ධාතු වශයෙන් වෙන් කොට නැවත බෙදෙමින් යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් (නිවරදි දැකීමෙන්) බැලීම මෙයින් අදහස් කෙරේ.
 

සීලානුස්සතිය දස අනුස්සති අතරින් එක කි.

සීලානුස්සතිය වඩන තැනැත්තා තමන්ගේ සීලය පිළිබඳව නැවත නැවත මෙනෙහි කිරීම සීලානුස්සතී භාවනාව යනුවෙන් හැඳින් වේ.

එම සීලය පිළිබඳව මෙනෙහි කිරීම භාවනා වාක්‍ය බවට පත් කරගතහොත් පහත පරිදි දැක්විය හැක.

1. කිසිම කැඩීමක් බිඳීමක් නැති බැවින් මගේ සීලය අතිශයින් පිරිසිඳුය.

2. කිසිම සිදුරක් නැති බැවින් මගේ ශීලය අතිශයින් පිරිසිඳුය.

3. කිසිම පැල්ලමක් නැති බැවින් මගේ ශීලය අතිශයින් පිරිසිඳුය.

4. කිසිම කැළලක් නැති බැවින් මගේ ශීලය අතිශයින් පිරිසිඳුය.

සීලානුස්සතී භාවනාවේ යෙදීමේ ප්‍රථිඵල කිහිපයක් පහත දැක් වේ.

1. නොබියව ඕනෑම සභාවකට යෑමට හැකි වීම.

2. වඩාත් උසස් ශීලයක් ආරක්ෂා කිරීමට පෙළඹවීම ඇති වීම.

3. තමාගේ ශීලයෙහි යම් අඩුපාඩුවක් වෙතොත් එය නිවැරදි කරගැනීමට හැකි වීම.
 

අභ්‍යාස:-

1. පෙළ පොතේ සියලුම ක්‍රියාකාරකම් කරවන්න.

2. පංච ශීලයෙහි දෙවැනි හා පස්වන සික්ෂා පද හොඳින් ආරක්ෂා කළ දරුවෙකු සීලානුස්සතී භාවනාවේ යෙදීමේදී සිතිය හැකි ආකාරය ලියා දක්වන්න. (ල. 5)
 

ශ්‍රේණි විභාගය 2016

1. පංච නීවරණ ධර්ම යනු මොනවාදැයි කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න. (ල. 5)

2. භාවනාවේ ප්‍රධාන කොටස් දෙක නම්කර විස්තර කරන්න. (ල. 5)