සමාජ විද්‍යාව (ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ හා ගුණාත්මක පර්යේෂණ)
හැඳින්වීම.
පර්යේෂණය යනු දැනුමේ ප්‍රමාණය වැඩි දියුණු කරගැනීමට ක්‍රමානුකූලව සිදු කරනු ලබන නිර්මාණාත්මක කාර්යයකි. මිනිසාගේ දැනුම, සංස්කෘතිය සහ සමාජය, සහ නව භාවිතයන් සොයා ගැනීමට පර්යේෂණයන් උපකාරී වේ.. එය තොරතුරු පිහිටුවන්න සහ තහවුරු කරන්නට, පෙර කාර්යන්හි ප්‍රතිඵල යලි ගොඩනගන්නට, නව හෝ පවතින ගැටළු නිරාකරණය කිරීමට, සිද්ධාන්ත වලට සහය දැක්වීම හෝ නව න්‍යායන් ගොඩ නැගීමට යොදා ගනියි. පර්යේෂණය යන්නෙන් විවිධ ආකාරයට අර්ථ දැක්විය හැක. පර්යේෂණය පිළිබඳ පුළුල් නිර්වචනයක් ලබා දුන්නේ මාර්ටින් ශට්ල්වර්ත් විසිනි -
"වචනයේ පුළුල්ම අර්ථයෙන්, දැනුම වැඩි දියුණු කිරීමට සිදු කරන ඕනෑම දත්ත, තොරතුරු සහ සිද්ධි එකතු කිරීමක් පර්යේෂණයේ නිර්වචනයට අඩංගු වේ"."
පර්යේෂණය පිළිබඳ අනිත් නිර්වචනය ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ ක්‍රෙස්වෙල් විසිනි -
"පර්යේෂණය යනු මාතෘකාවක් හෝ ගැටළුවක් සම්බන්ධව ඇති අපගේ අවබෝධය වැඩි කිරීමට අවශ්යව තොරතුරු එකතු කිරීම සහ විශ්ලේෂණය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සිදුකරන පියවරයන් වේ."
Merriam-Webster මාර්ගගත ශබ්දකෝෂයට අනුව පර්යේෂණය යන්නෙහි සවිස්තර නිර්වචනය වනුයේ
"උත්සාහවත් විමර්ශනයක් හෝ විභාගයක්; විශේෂයෙන්ම: සිද්ධි සොයා ගැනීම සහ පරිවර්තනය අරමුණු කරගෙන සිදු කරන විමර්ශනයක් හෝ සමීක්ෂණයක්, පිළිගත් සිද්ධාන්ත පුනරීක්ෂණය හෝ අලුත් කරණු වල ආලෝකයෙන් සැදුනු නීති,හෝ නව හෝ සිද්ධාන්ත පුනරීක්ෂණ හෝ නීති වල ප්‍රායෝගික යෙදුම් ලෙසය".
පර්යේෂණ ව්‍යාපෘතිය ක්ෂේත්‍රයේ පසුගිය කාර්යක විකාශනයක් වන්නටද පුලුවනි. මෙවලම් වල, ක්‍රියාපටිපාටි වල,හෝ පරීක්ෂණ වල වලංගුතාවය පරීක්ෂා කිරීමට, පෙර ව්‍යාපෘති වල අංගයන් හෝ සමස්ත ව්‍යාපෘතියම පර්යේෂණය මගින් නැවත පිටපත් කරයි. මූලික පර්යේෂණයක ප්‍රධාන අරමුණු වනුයේ (ව්‍යවහාරික පර්යේෂණයට ප්‍රතිවාදීව) ලේඛණගත කිරීම, අනාවරණය කර ගැනීම, අර්ථකථනය හෝ මිනිස් දැනුම වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා පර්යේෂණ සහ සංවර්ධන ක්‍රම, සහ පද්ධති යොදා ගැනීමයි. පර්යේෂණයට අදාල ප්‍රවේශයන්, මනුෂ්‍යත්වය සහ විද්‍යාව යන දෙකම සහ දෙක අතර සැලකිය යුතු ලෙස දෝලනය වන ඥානවිභාගයන් මත පදනම් වේ. පර්යේෂණයහි විවිධ ස්වරූපයන් වේ: විද්‍යාත්මක, මානව ශාස්ත්‍ර, කලාත්මක, ආර්ථික, සමාජයීය, ව්‍යාපාර, අලෙවිකරණ පර්යේෂණ, වෘත්තික පර්යේෂණ ආදිය ලෙස එම ස්වරෑපයන් පෙන්වාදිය හැකිය.
විද්‍යාත්මක පර්යේෂණය කුතුහලය පිරි, විද්‍යාත්මක ක්‍රමෝපායන්ගෙන් යුත් යෙදුම් මත රදා පවතී. මෙම පර්යේෂණ මගින් ලෝකයේ ස්වභාවය සහ ලක්ෂණ පිළිබද විස්තර කිරීම සදහා අවශ්ය විද්‍යාත්මක තොරතුරු සහ සිද්ධාන්තය සපයයි. එය සිදු කළ හැකි, ප්‍රායෝගික යෙදුම් නිපදවයි. විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ, එවායේ ශාස්ත්‍රීය සහ යෙදුම් පුහුණුව මත නැවත අනු කොටස් වලට වර්ගීකරණය කරයි. මේ අනුව ප්‍රධාන වශයෙන් පරීක්ෂණ සිදු කරන ආකාර කොටස් දෙකකට බෙදා දැක්විය හැකිය.එනම් :
- ගුණාත්මක පරීක්ෂණ
- ප්‍රමාණාත්මක පරීක්ෂණ
මේ අනුව යම් විද්‍යාත්මක පර්යේෂණයක් කිරීමේදී අප විසින් ගැටළුවක් තෝරාගෙන ඊට උපන්‍යාසයක් ගොඩනගා ගනී.එම උපන්‍යාසයට අනුව අප දත්ත එක්රැස් කිරීමක් සිදුකරයි.එලෙස එක්රැස් කරගන්නා දත්ත ගුණාත්මක හා ප්‍රමාණාත්මක වශයෙන් වර්ග කිරීමට හැකිය
- ගුණාත්මක පර්යේෂණ යනු :
සමාජ විද්‍යාව තුළ, ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් සාමාන්යයෙන් දිවි පෙවතෙහි අන්තර්ගත වන සමාජ අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වයට අවධානය යොමු කරයි. ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සාමාන්යයෙන් අවධානය යොමු කරන්නේ සාර්ව මට්ටමේ ප්‍රවණතා සහ සංසිද්ධි අධ්‍යනයන් කිරීම සඳහාය.ඒ අනුව ගුණාත්මක පර්යේෂණ යනු, යම් සමාජ කණ්ඩායමක ජීවිතය අධ්‍යයනය කිරීම සඳහා භාවිතා කරන එක් ක්‍රමවේදයකි.මෙහිදී මානවයාගේ සංස්කෘතිය ,සිරිත් විරිත් හා ගතිපැවතුම් නිරීක්ෂණය කරයි.මෙකී ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් සඳහා ඉතා දිගු ඉතිහාසයක්ද ඇත්තේය.1920 – 1930 වකවානුවන් තුළදී මෙම ක්‍රමය බහුලව භාවිතයට ගත්තේය.මෙය සංඛ්‍යාත්මකව ඔප්පු කළ නොහැකිය.යම් සිදුවීමක චර්යාත්මක ස්වරූපය වඩාත් ගැඹුරින් අධ්‍යනය කිරීම මෙම ක්‍රමය තුළින් දක්නට ලැබේ.මෙහිදී ඔවුන්ගේ විවිධ ගුණ කථා කළ හැකිය.
උදා : මිනිහුන් හැසිරෙන්නේ කෙසේද ?ඔවුන්ගේ විශ්වාස ,ඇදහිලි,ආකල්ප සැකසී ඇත්තේ කෙසේද?ඔවුන්ගේ පවුල් සබඳතාවයේ ස්වරූපය සැකසී ඇත්තේ කෙසේද?
ආදී ගැටළු සඳහා විසඳුම් සොයා ගත හැක්කේ ගුණාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රමවේදය හරහාය.මෙහිදී දත්ත රැස්කර ගනු ලබන්නේ දෘශ්‍යය පට,ලිඛිත වාර්තා ,පින්තූර,වාචිකමය,දෘශ්‍යමය,ස්පර්ෂයම ,ආඝ්‍රාණයම වශයෙනි. . බොහෝ විට මහා පරිමාණ ප්‍රවණතා හඳුනාගෙන සංඛ්‍යාත්මක දත්ත භාවිතා කරන අතර ප්‍රමාණාත්මක පර්යේශණයන් අතර සහ සම්බන්ධතා තීරණය කිරීම සඳහා සංඛ්‍යානමය මෙහෙයුම් යොදා ගනී.මෙහිදි පර්යේෂකයාට දත්ත දායකයන් සමග ඉතා සමීප සම්බන්ධතා ඇතිකර ගැනීමට හැකිය.එමෙන්ම ඉතා ගැඹුරින් අධ්‍යනය කිරීමටද හැකිය.
ගුණාත්මක පර්යේෂණය අරමුණ
ගුණාත්මක පර්යේෂණය සමාජ විද්‍යාවෙහි දිගු ඉතිහාසයක් ඇත. මේ අනුව සමාජ විද්‍යාඥයින් මෙම ක්‍රමය දිගු කළක් තිස්සේ භාවිතා කර ඇති අතර එමගින් ඔවුන් මිනිසුන්ගේ හැසිරීම් ,ක්‍රියාකාරකම්,අන්අය සමග අන්තර්ක්‍රියා පවත්වන ආකාරය හා මිනිසුන්ගේ අදහස් වලට අනුකූල වන පර්යේෂණයන් සිදුකිරීමට මූලිකත්වයක් ගෙන ඇත.දරිද්‍රතාවය හා ජනවාර්ගිකත්වය යනාදී විචල්‍යයන් අතර සම්බන්ධතා හඳුනා ගැනීමේදී මේ සඳහා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ ඉවහල් වුවුද වැඩි වශයෙන් මූලිකත්වයක් සපයනුයේ ගුණාත්මක පර්යේෂණයි.මන්ද යත් මෙම පර්යේෂණ සිදුකිරීමේදී ප්‍රධාන මූලාශ්‍රය වන්නේ ජනතාව හෙයිනි.
ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් මගින් සාමන්‍යයෙන් මැනිය හැකි ක්‍රියාකාරකම් වල ප්‍රතිපල දැනුම් දීමේ හැකියාවක් ඇත. එබැවින් ගුණාත්මක පර්යේෂකයන් අර්ථ නිරූපණය, සංකේත සහ සමාජ ජීවිතයේ ක්‍රියාවලිය සහ සම්බන්ධතා විමර්ශනය කරයි. මෙම පර්යේෂණයන් මඟින් නිපදවන විස්තරාත්මක කරුණු වන්නේ, පර්යේෂකයන් විසින් ප්‍රවණතා හා තේමාවන් පිළිබඳ පරිවර්තනය කිරීම, සංයෝජනය කිරීම හා විශ්ලේෂණය කිරීමේ දැඩි හා ක්‍රමානුකූල විධික්‍රමයන් භාවිතා කරමින් අර්ථ නිරූපණය කළ යුතු බවයි.
එදිනෙදා ජීවිතයේ හා ජනතාවගේ අත්දැකීම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම නිසා, ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් විසින් නව න්‍යායන් නිර්මාණය කර ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් ගොඩ ගැනීම සඳහා තවදුරටත් පර්යේෂණ සිදු කරනු ලබයි.
ගුණාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රම
ගුණාත්මක පර්යේෂකයන් ඉලක්කගත ජනගහනය, ස්ථාන සහ සිදුවීම් පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයන් සහ විස්තර එකතු කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේම ඇස්, කන් සහ බුද්ධි තොරතුරු භාවිතා කරයි. ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් විවිධ ක්‍රම මගින් එකතු කර ඇති අතර බොහෝ විට, ගුණාත්මක අධ්‍යනයක් සිදු කරන අතරතුරේදී පර්යේෂකයෙකු විසින් අවම වශයෙන් නියැඳි දෙකක් හෝ කිහිපයක් භාවිතා කරනු ලබයි.
- සෘජු නිරීක්ෂණය: සෘජු නිරීක්ෂණ යනු, පර්යේෂකයෙකුගේ සහභාගීත්වයක් හෝ මැදිහත් වීමකින් තොරව මිනිසුන්ගේ දෛනික ජීවිත හැසිරීම් පිළිබඳව අධ්‍යයනය කිරීමයි.. මේ ආකාරයේ පර්යේෂණ බොහෝ විට අධ්‍යයනය කරන අයට නොදන්වන අතර, ඒ අනුව, පෞද්ගලික වශයෙන් නොව මෙය පොදු වශයෙන් නිරීක්ෂණය කරනු ලබයි. නිදසුනක් වශයෙන් පර්යේෂකයෙකු විසින් වීදි නාට්‍යයක් බැලීමට රැස්වන මින්සුන් ප්‍රසිද්ධියේ පොදු ලෙස ක්‍රියා කරන ආකාරය නිරීක්ෂණය කිරීම පෙන්වා දිය හැකිය.
- විවෘත සමීක්ෂණප්‍රමාණාත්මක දත්ත ජනනය කිරීම සඳහා බොහෝ සමීක්ෂණ සැලසුම් කර ඇතත් බොහෝ දෙනා විසින් ගුණාත්මක දත්ත උත්පාදනය සහ විශ්ලේෂණයට ඉඩ සලසන විවෘත ප්‍රශ්නාවලියකින් නිර්මාණය කර ඇත. නිදසුනක් ලෙස, එක් එක් දේශපාලන අපේක්ෂකයින් තෝරා නොගත් විමර්ශනය සඳහා සමීක්ෂණයක් යොදා ගත හැකි වුවද, ඔවුන් තමන්ගේම වචනවලින් ඔවුන් තෝරා ගත්තේ මන්ද යන්නයි.
- ඉලක්ක කණ්ඩායම්: පර්යේෂණ කණ්ඩායමකට පර්යේෂණයට අදාළ දත්ත උත්පාදනය කිරීමට සැලසුම් කර ඇති සංවාදයකදී කුඩා පර්යේෂකයන් පිරිසක් කුඩා පිරිසක් සමඟ සාකච්ඡා කරයි. කණ්ඩායම් වශයෙන් සහභාගිවන්නන්නන් ඕනෑම සමාජයක සිටිය හැක. විශේෂිත ප්‍රජාවක් තුළ සිදු වන සිදුවීමක් හෝ ප්‍රවණතාවයක් පිළිබඳව අධ්‍යනය කිරීමේදී සමාජ විද්‍යාඥයන් බොහෝවිට මෙම ක්‍රමය භාවිතා කරයි. මෙය වෙළඳපල පර්යේෂණවලද අදාළ වේ.
- ගැඹුරින් සම්මුඛ සාකච්ඡා: පර්යේෂකයන් එක් එක් සැකසුම් සමඟ අදහස් හුවමාරු කර ගනිමින් ගැඹුරු සම්මුඛ සාකච්ඡා පැවත්වනු ලබයි. සමහර විට පර්යේෂකයෙක් සම්මුඛ සාකච්ඡා මගින් ප්‍රශ්න හෝ මාතෘකා සාකච්ඡා කිරීම උත්සුක වෙයි., නමුත් සහභාගිකයා ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරය මත සංවාදයට ඉඩ සලසයි. වෙනත් අවස්ථාවලදී, පර්යේෂකයා විසින් උනන්දුවක් දක්වන ඇතැම් මාතෘකා හදුනාගෙන ඇති නමුත් සංවාදය සඳහා විධිමත් මගපෙන්වීමක් නොමැති වූ විට සහභාගී වන්නන් විසින් එයට මග පෙන්වීම ලබා දෙයි.
- මුඛ ඉතිහාස: වාචික ඉතිහාසය ක්‍රමයක්, සිද්ධියක්, කණ්ඩායමක් හෝ ප්‍රජාවක් පිළිබඳ ඓතිහාසික වාර්තාවක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා භාවිතා කරන අතර, සාමාන්යයෙන් දීර්ඝ කාල පරිච්ඡේදයක් තුළ එක් හෝ බහු පාර්ශවිකයන් සමඟ පවත්වන ලද ගැඹුරු සම්මුඛ පරීක්ෂණ මාලාවක් ඇතුළත් වේ.
- සහභාගී වන්නන්ගේ නිරීක්ෂණය: මෙම ක්‍රමය නිරීක්ෂණය කිරීම හා සමාන ය. කෙසේ වෙතත් මේ සමඟ, පර්යේෂකයා අන් අයගේ ක්‍රියාකාරිත්වය මත හෝ සිද්ධීන් සඳහා සහභාගී වෙයි. අන් අයව නිරීක්ෂණය කිරීම පමණක්ම නොව,පරීක්ෂණ වාර්ථා සැකසීමේ දී පළමුවන අත්දැකීම ලබා ගැනීම සඳහා ද සහභාගී වේ.
- වාර්ගික නිරීක්ෂණය: වාර්ගික නිරීක්ෂණය යනු වඩාත් දැඩි හා නිරන්තර නිරීක්ෂණ ක්‍රමයකි. මානව විද්‍යාව තුලින්, මෙම ක්‍රමවේදය මඟින් පර්යේෂකයෙකු, පර්යේෂණාත්මක වටපිටාව තුළට පැමිණෙන අතර මාසයක් හෝ ඊට වැඩි කාලයක සිට ඕනෑම අයෙකු ලෙස එම ප්‍රදේශයේ ජීවත් වෙයි. මෙය සිදු කිරීමෙන් පර්යේෂකයන් විසින් සිද්ධීන් දැක බලා ගැනීමට උත්සාහ කරති. ඔවුන් අධ්‍යනය කරන ලද අයගේ දෘෂ්ටීන්ගෙන් අත්දැකීම් ඇති අතර, නිරීක්ෂණය යටතේ ප්‍රජාව, සිද්ධීන් හෝ ප්‍රවණතා පිළිබඳ ගැඹුරින් හා දිගුකාලීන වාර්තාවක් වර්ධනය කිරීම සඳහා උත්සාහ දරයි.
- අන්තර්ගත විශ්ලේෂණය: ලේඛන, චිත්‍රපට, කලා, සංගීතය සහ වෙනත් සංස්කෘතික නිෂ්පාදන සහ මාධ්‍ය වලින් වචන සහ රූප අර්ථ නිරූපණය කිරීම සඳහා සමාජ ජීවිතය විශ්ලේෂණය කිරීමට මෙම ක්‍රමය භාවිතා කරයි. පර්යේෂකයන් විසින් වචන සහ රූප භාවිතා කරනු ලබන්නේ කෙසේද සහ අභ්‍යන්තරව පවතින සංස්කෘතිය පිළිබඳ විග්‍රහයන් යොදා ගැනීම සඳහා භාවිතා කරන සන්දර්භය මෙය වේ. පසුගිය දශකය තුළ සමාජ මාධ්‍යයන් විසින් ජනනය කරන ලද විශේෂිත වූ ඩිජිටල්කරණය පිළිබඳ අන්තර්ගත විශ්ලේෂණය සමාජ විද්‍යාවන් තුළ ඡනප්‍රිය ක්‍රමයක් වී ඇත
- ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් මගින් ජනනය කරන ලද දත්තවලින් බොහෝමයක් පර්යේෂකයෙකුගේ ඇස් සහ මොළය භාවිතා කර පරික්ෂා කර විශ්ලේෂණය වන අතර, මෙම ක්‍රියාවලිය සඳහා පරිගණක මෘදුකාංග භාවිතා කිරීම සමාජ විද්‍යාවන් තුළ වැඩි වශයෙන් දක්නට ලැබේ..
ගුණාත්මක පර්යේෂණයේ වාසි සහ අවාසි
ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් සඳහා ප්‍රතිලාභ සහ අවාසි ගත්කළ එහි:
වාසි ලෙස එදිනෙදා ජීවිතයේ අඩංගු වන ආකල්ප, හැසිරීම්, අන්තර්ක්‍රියා, සිදුවීම් සහ සමාජ ක්‍රියාවලීන් පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබාගත හැකිය. එසේ කිරීමෙන් සමාජ ව්‍යුහය , සමාජ පර්යාය සහ සමාජ බලවේග මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා සමාජ ජීවිතයට බලපෑම් කරන ආකාරය පිළිබඳ පුළුල් අවබෝධයක් සමාජ විද්‍යාඥයින්ට ගුණාත්මක පර්යේෂණ හරහා ලබාගත හැකිය. ක්‍රමවේදයේ වෙනස්කම් වලට සරිලන හා පහසුවෙන් හැසිරවිය හැකි වන අතර, බොහෝ අවස්ථාවලදී අවම පිරිවැයකින් යුතුව පවත්වා ගත හැකිය.
ගුණාත්මක පර්යේෂණයන්ගේ අවපාතය යනු එහි විෂය පථය තරමක් සීමිත වන නිසා එහි නිරවද්යතාව සාමාන්යයෙන් නොසැළීසීය. පර්යේෂකයන්ට මෙම ක්රමෝපායන් සමඟ සැලකිලිමත් විය යුතු අතර, එය සැලකිය යුතු ලෙස වෙනස් කරන ආකාරයේ දත්තවලට බලපෑමක් නොවන බව තහවුරු කර ගැනීම සහ එම සොයා ගැනීම් පිලිබඳව ඔවුන්ගේ පරිවර්ථනයන්ට අනිසි පෞද්ගලික පක්ෂපාතීත්වයක් නොලැබෙන බව සහතික කිරීම සඳහා පර්යේෂකයන්ට අවශ්ය වේ. වාසනාවකට මෙන් ගුණාත්මක පර්යේෂකයන් මෙම පර්යේෂන පක්ෂග්රාහීත්වය අවම කිරීමට හෝ අඩු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති දැඩි පුහුණුවක් ලබා ඇත.
2 ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ යනු:
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ යනු ,ප්‍රමාණාත්මක ගුණ හා සංසිද්ධි මෙන්ම ඒවායේ සබැඳියාව පිලිඹුබු කරනු ලබන පද්ධතික ආනුභාවික විමර්ෂණයයි. සීමා සහිත ප්‍රශ්ණ අසමින් සහ සංඛ්‍යාත්මක දත්ත එකතු කරමින් සංඛ්‍යාන ක්‍රම වල ප්‍රයෝජනයෙන් විශ්ලේෂණය කරයි.ප්‍රමාණාත්මක ගවේෂණ මගින් පර්යේෂණ හා සම්බන්ධ හා සමාලෝචනය ( හෝ විස්තරාත්මක ) අරමුණු වේ.ප්‍රමණාත්මක ගවේෂණ මගින් ලබා ගත් සංඛ්‍යාත්මක විස්තර විචල්‍ය අතර සම්බන්ධතා ගොඩ නැගීමට යොදා ගනී.ප්‍රමණාත්මක ගවේෂණ ධනවාදයේ දර්ශන හා න්‍යායන් සමඟ සම්බන්ධව පවතී.
ප්‍රමාණාත්මක දත්ත එක්රැස් කිරීමේ ක්‍රම ලෙස පෙර සැලසුම් කරන ලද ප්‍රතිචාර කොටස් සහිත අහඹු නියැදි සහ සකස්කරණ ලද දත්ත එකතු කිරීමේ උපක්‍රම භාවිතා කරයි. මෙම ක්‍රම මගින සාරාංශගත, සංසන්දනාත්මක සහ පොදු බවට හරවන ලද ප්‍රතිචාර නිපදවාගත හැකිය. ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණය න්‍යාය තුලින් සනාථ වන කල්පිතය හෝ අභිරුචියේ සංසිද්ධියේ ප්‍රමාණය අත්හදා බැලීම කෙරෙහි උනන්දු වේ. පර්යේෂණය මත රදා පවතිමින් සහභාගී වන්නන්ට අහඹු ලෙස තෝරාගත් පිළියම් ලබා දෙයි. (සත්‍ය පර්යේෂණයක් ලෙස සැලකිය හැකි ප්‍රමාණාත්මක අධ්‍යයනයන්ට පමණක් මෙය භාවිතා කරයි). මෙම ක්‍රමයේ ශක්‍යතාව නොමැති නම් පර්යේෂකයා විසින් සහභාගීවන්නා සහ අවස්ථානුකූල ලක්ෂණ අනුව සංඛ්‍යාත්මක පාලනයක් සදහා ඔවුන්ගේ බලපෑම මත ප්‍රතිපලය හෝ රදා පවතින විචල්‍ය ලබා ගනී. අරමුණ පර්යේෂණය සදහා සහභාගීවන්නන් කොටස විශාල කොටසක් නම් එමෙන්ම පොදුවේ ආදර්ශනයට නම්, පර්යේෂකයා සහභාගී වන්නන් සෙවීමට සම්භාවිතාවට නියැදි භාවිතා කරයි. ගුණාත්මක පර්යේෂණ මෙන්ම ,ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සිදුකිරීමේදී ද පර්යේෂකයා ප්‍රාථමික හෝ ද්විතීයික යන දත්ත දෙවර්ගයෙන් එකක් තෝරා ගැනීමට පෙළඹෙයි. ප්‍රාථමික දත්ත පර්යේෂණය කිරීමම අරමුණ කරගෙන සම්මුඛ සාකච්චා හා ප්‍රශ්නාවලි මගින් රැස් කරයි. ද්විතීයික දත්ත සදහා දැනට පවතින සංගණන දත්ත වැනි ,නැවත භාවිතා කල හැකි දත්ත භාවිතා කරයි. වඩාත් ආචාරශීලී වන්නේ හැකි සෑම විටම ද්විතීයික දත්ත භාවිතා කිරීමයි.
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ වනාහි ,
- අනම්‍යශීලීය.
- වාත්තවිකය.
- විග්‍රහාත්මක වේ.
- විශ්ව සාධාරණය.
- නිගාමී වේ.
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සිදුකිරීමට නිශ්චිත ක්‍රමවේදයක් තිබිය යුතුය.එමෙන්ම ප්‍රමාණපර්යේෂණ සංඛ්‍යාත්මක දත්ත මත පදනම් වන බවින් මිනිසුන්ගේ සිතුම් පැතුම් මත පදනම් නොවේ.ප්‍රමාණාතමක පර්යේෂණ බොහෝ දුරට කර්මාන්ත ශාලාවක සේවක සංඛ්‍යාව,නිෂ්පාදනය,වියදම් ආදී දෑ දැක්වීමට භාවිතා කරයි.ඊට අමතරව :
උදා : 2015 වර්ෂයේදී ජංගම දුරකථන භාවිතා කළ පිරිස් .
2019 වර්ෂයේ සිදුවූ රිය අනතුරු.
ඒ අනුව ගත්කළ ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ මෙලෙස පෙන්වා දිය හැකිය.
3 ගුණාත්මක පර්යේෂණ හා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ අතර වෙනස
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සහ ගුණාත්මක පර්යේෂණ අතර වෙනස කුමක්ද?
මෙම පර්යේෂණ වර්ග දෙක අතර ඇති ප්‍රධාන වෙනස නම් ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සංඛ්‍යා හා ගණිතමය ගණනය කිරීම් මත පදනම් සිදුකරන අතර ගුණාත්මක පර්යේෂණ පදනම් වී ඇත්තේ ලිඛිත හෝ කථන ආඛ්‍යාන භාවිතා කරමින් ආත්මීය චරිතය සමග ය.
|
ගුණාත්මක |
ප්‍රමාණාත්මක |
|
|
ඉලක්කය |
ආඛ්‍යාන දත්ත එකතු කිරීම, විශේෂතා අධ්‍යයනය කිරීම සහ පුද්ගල අත්දැකීම් තුළින් සංසිද්ධීන් අවබෝධ කර ගැනීම මෙහි අරමුණයි. |
සංඛ්‍යාත්මක දත්ත එක්රැස් කිරීම, විශේෂිත කණ්ඩායමකට හෝ සමාජයකට අයත් පුද්ගලයින්ගේ මනාපයන්, හැසිරීම් සහ වෙනත් ක්‍රියාවන් පෙන්වා දීමෙන් සංසිද්ධීන් අවබෝධ කර ගැනීම මෙහි අරමුණ වේ. |
|
දත්ත වර්ගය |
සංඛ්‍යාත්මක පද්ධතියක් මගින් කේතනය නොකරන ලද දිනපොත්, විවෘත ප්‍රශ්නාවලිය, සම්මුඛ සාකච්ඡා සහ නිරීක්ෂණ වැනි ආඛ්‍යානමය ස්වරූපයෙන් එකතු කරන ලද දත්ත ගුණාත්මක පර්යේෂණ මගින් රැස් කරනු ලැබේ. |
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සංඛ්‍යාත්මකව කේතනය කළ හැකි දත්ත රැස් කරයි. |
|
භාවිතා කරන ආකාරය |
එය භාවිතා කරනුයේ අභ්‍යන්තරව පවතින චේතනා, අදහස් සහ අභිප්‍රේරණයන් තේරුම් ගැනීමට ය. මෙම වර්ගයේ පර්යේෂණ ගැටළුවක් පිළිබඳ තොරතුරු සපයයි හෝ අදහස් හෝ උපකල්පන වර්ධනය කිරීමට උපකාරී වේ. සිතීමේ ප්‍රවණතා සහ මතයන් සොයා ගැනීමට ගුණාත්මක පර්යේෂණ ද යොදා ගනී. |
භාවිතා කළ හැකි සංඛ්‍යාලේඛන බවට පත්විය හැකි සංඛ්‍යාත්මක දත්ත හෝ දත්ත ජනනය කිරීමෙන් ගැටළුවක් ගණනය කිරීම සඳහා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ භාවිතා කරයි. ජනගහනයක ප්‍රතිඵල සාමාන්‍යකරණය කිරීම සඳහා ආකල්ප, මත සහ හැසිරීම් ප්‍රමාණ කිරීම භාවිතා කරයි. |
|
ප්‍රවේශ වර්ගය |
විෂයානුබද්ධ, ක්‍රියාවලියට නැඹුරු. |
පරමාර්ථය, ප්‍රතිඵල වලට නැඹුරු. |
|
නියැදීම |
තෝර ගැනීම ගත්කළ ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා ගැනීම සඳහා කුඩා නියැදියක් භාවිතා කරයි. |
අහඹු ලෙස ජනගහනයකට ප්‍රතිඵල සාමාන්‍යකරණය කිරීම සඳහා විශාල නියෝජිත නියැදියක් තෝරා ගනු ලැබේ. |
|
මිනුම් |
ප්‍රමිතියෙන් තොර, ආඛ්‍යානය (ලිඛිත වචනය). සම්මුඛ පරීක්ෂණයේදී ප්‍රති පිළිතුරු මනිනු ලැබේ. |
ප්‍රමිතිගත, සංඛ්‍යාත්මක (මිනුම්, සංඛ්‍යා). ප්‍රති පිළිතුරු අවසානයේ විශ්ලේෂණය කෙරේ. |
|
එකතු කිරීමේ ක්‍රමය |
නම්‍යශීලී, අධ්‍යයනයට පෙර පමණක් පුළුල් ලෙස දක්වා ඇත. |
ව්‍යුහාත්මක, නම්‍යශීලී, අධ්‍යයනයට පෙර විස්තරාත්මකව දක්වා ඇත. |
|
දත්ත එක්රැස් කිරීමේ උපාය මාර්ග |
සමහර පොදු ක්‍රම අතරට නාභිගත කණ්ඩායම් (කණ්ඩායම් සාකච්ඡා), තනි සම්මුඛ සාකච්ඡා සහ නිරීක්ෂණ ඇතුළත් වේ. |
මාර්ගගත ප්‍රශ්නාවලියක්, මුද්‍රිත ප්‍රශ්නාවලියක්, පුද්ගලික, දුරකථන හෝ ඩිජිටල් සම්මුඛ සාකච්ඡා, කල්පවත්නා අධ්‍යයන, වෙබ් අඩවි අන්තර්ග්‍රහක සහ ක්‍රමානුකූල නිරීක්ෂණ. |
|
දත්ත විශ්ලේෂණය |
අමු දත්ත වචන වලින් වන අතර විශ්ලේෂණය කරමින් පවතී. නිගමනයකට එළඹීම සඳහා අදහස් සහ අදහස් භාවිතා කිරීම ඒවාට සම්බන්ධ වේ. |
අමු දත්ත සංඛ්‍යාත්මක වන අතර සංඛ්‍යාලේඛන ගණනය කිරීම් මගින් නිගමනයකට එළඹීම සඳහා අධ්‍යයනය අවසානයේ විශ්ලේෂණය කරනු ලැබේ. |
|
දත්ත අර්ථ නිරූපණය |
සොයාගැනීම් තාවකාලික වන අතර වෙනස් විය හැකිය. ඒවා නිරන්තරයෙන් සමාලෝචනය කෙරේ. අනුමාන කිරීම් සහ සාමාන්‍යකරණයන් පර්යේක්ෂකයාගේ වගකීම වේ. |
නිගමනයන් සහ සාමාන්‍යකරණයන් අධ්‍යයනය අවසානයේදී සකස් කර ඇති අතර එය කලින් තීරණය කරන ලද නිශ්චිතභාවයකින් ප්‍රකාශ වේ. අනුමාන කිරීම් සහ සාමාන්‍යකරණයන් පර්යේෂකයාගේ වගකීම වේ. |
ගුණාත්මක හෝ ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ භාවිතා කළ යුත්තේ ඇයි ?
ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ බහුලව භාවිතා කරනුයේ විශාල පිරිසකගෙන් දත්ත රැස් කිරීම සහ විශ්ලේෂණය කිරීම සඳහා ය. එබැවින් මහා පරිමාණ පර්යේෂණ සමඟ වැඩ කිරීමට බලාපොරොත්තු වන විට එය හොඳ විකල්පයකි.
අනෙක් අතට, ගුණාත්මක පර්යේෂණ වලදී විවෘත ප්‍රශ්න සමඟ වඩා ආත්මීය දත්ත උකහා ගත හැකි අතර එමඟින් පුද්ගලයා ගැන වැඩි විස්තර දැනගත හැකිය. එය ප්‍රධාන වශයෙන් කුඩා සාම්පල සමඟ භාවිතා වන අතර බොහෝ විට නව විකල්ප සහ අදහස් විවෘත කරයි, එහි සංවෘත ස්වභාවය නිසා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ සමඟ එය කළ නොහැකි වනු ඇත.
කෙසේ වෙතත්, විශාල දත්ත ප්‍රමාණයක් සමඟ ගුණාත්මක පර්යේෂණ පැවැත්වීම කළ නොහැක්කකි, එයට අවශ්ය වන්නේ වැඩි කාලයක් හා ඊට සම්බන්ධ පිරිස් පමණි.
ප්‍රමාණාත්මක හා ගුණාත්මක පර්යේෂණ සඳහා උදාහරණ.
විශේෂිත අවස්ථා අධ්‍යයනය කිරීමට සහ මිනිසුන් වඩාත් විස්තරාත්මකව සිතන හෝ හැඟෙන ආකාරය සොයා ගැනීමට ගුණාත්මක පර්යේෂණ භාවිතා කරයි.
වෙළඳපොලේ එහි ප්‍රතිරූපය කෙබඳු දැයි දැන ගැනීමට අවශ්ය සමාගමක් වැනි, තවමත් නොදන්නා මාතෘකාවක් ගවේෂණය කිරීමට ද ඒවා භාවිතා කළ හැකිය.
ප්‍රමාණාත්මක සමීක්ෂණ, විශාල කණ්ඩායම්වල ප්‍රවණතා අධ්‍යයනය කිරීමට හෝ සංගණන සමීක්ෂණ හෝ සමීක්ෂණ වැනි සමාජ දත්ත මැනීමට භාවිතා කරයි.
භාවිතා කිරීම සඳහා දත්ත එක්රැස් කිරීම හෝ ප්‍රවේශය තීරණය කිරීම යනු වෙළඳපල පර්යේෂණ සිදු කිරීමේදී වඩාත් දුෂ්කර හා වඩාත්ම වැදගත් කාර්යයන්ගෙන් එකකි. ගුණාත්මක හා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රම යන ආවේණික ශක්තීන් දෙකම භාවිතයට ගන්නා ආකාරය තීරණය කිරීම අපහසු හෝ ව්‍යාකූල වේ. විවිධ පර්යේෂණ ක්‍රමයන් සමහර පර්යේෂණ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු ලබා දෙමින් විවිධ වර්ගයේ දත්ත නිපදවන බව හඳුනා ගැනීම ප්‍රයෝජනවත් වේ, අනෙක් ප්‍රශ්නවලට උත්තර සඳහා ප්‍රයෝජනවත් නොවේ.
වෙළඳපල පර්යේෂණ අධ්‍යයන කාර්යය නිර්ණය කිරීමෙන් ආරම්භ වෙයි. මෙහි අර්ථය වන්නේ පර්යේෂණයන්ගෙන් කුමන ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු ලැබෙනු ඇත්ද යන්නයි.
ගුණාත්මක හ ප්‍රමාණාත්මක ක්‍රම වෙනස් වන්නේ කෙසේද?
අධි මට්ටමේ ප්‍රවණතා නිර්ණය කිරීම සහ තනි අංකයක් බවට පත් කිරීම සඳහා ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ ප්‍රයෝජනවත් වේ. Net Promoter Score භාවිතය යොදාගනු ලබන්නේ ගනුදෙනුකරුවන් විසින් ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණ ක්ෂණිකව අනුගමනය කරන ආකාරය පිළිබඳ උදාහරණයකි.
ගුණාත්මක පර්යේෂණ ක්‍රමවේදයන් සමීක්ෂණ සහ ප්‍රශ්නාවලිය සඳහා ගැඹුරක් එකතු කළ හැකි අතර, පර්යේෂණ සැලසුම්, දත්ත විශ්ලේෂණය හා පාරිභෝගිකයින්ගේ තීක්ෂ්ණ බුද්ධිය කෙරෙහි ධනාත්මක බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. ගුණාත්මක පර්යේෂණයන්හි විවිධ වර්ගවල පර්යේෂණ සමහරක් පර්යේෂණ සඳහා වඩාත් ඵලදායී වන විශේෂිත ශක්තිය ප්‍රදර්ශනය කරයි.
එකම පර්යේෂණය තුළ ගුණාත්මක හා ප්‍රමාණාත්මක ක්‍රම යොදා ගැනීම සඳහා ක්‍රම සලකා බැලීම ඉතා ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය.
· ගුණාත්මක පර්යේෂණය සැලසුම් කිරීම සඳහා යොදාගත හැකි ය
පාරිභොගිකයාගේ කටහඬ සහ භාෂාව භාවිතා කිරීම මත රඳා පවතින්නේ පාරිභොගිකයන්ට වැදගත් වන පරිද්දෙන් ගුණාත්මක පර්යේෂණයන්ට එය වඩාත් ගැඹුරින් අධ්‍යයනය කිරීමයි.
මේ ආකාරයෙන්, පාරිභෝගිකයන්ගේ අත්දැකීම් සහ හැඟීම් පිළිබඳ සැබෑ චිත්‍රයක් හෙළිදරව් වේ. ප්‍රමාණාත්මක පරීක්ෂණයක් සඳහා අත්තිවාරමක් ලෙස ගුණාත්මක පර්යේෂණයක් භාවිතා කිරීම පාරිභෝගික අවශ්‍යතා සඳහා හොඳ ගැලපීමක් වන ප්‍රමිතිය තෝරාගැනීම පහසු කරයි.
ගුණාත්මක පරීක්ෂණයකින් ලබාගත් තොරතුරු, ක්‍රමවේදය දැනුවත් කළ හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන්, පාරිභෝගික හඬවල් මගින් වෙනත් පාර්ශ්වයන් නොසලකා හැරිය හැකි පාර්ශවකරුවන් ඇතුළත් වඩාත් නිරවද්‍ය නියැදි සැලැස්මක් පෙන්විය හැකිය. ගුණාත්මක ක්‍රියාපටිපාටි වලින් ලබාගත් දැනුම ප්‍රමාණාත්මක ක්‍රම සඳහා සැලකිල්ලට ගනිමින් සැලකිලිමත් විය හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන්, ගුණාත්මක දත්ත, අත්දැකීම්වල පුනරාගමනයේ වැදගත්කම අවධාරණය කළ හැකි අතර, හෝ මිලදී ගැනීමේ දී ප්‍රතිචාර දැක්වූවන් ඔවුන්ගේ තේරීම් වලට පිළිතුරු දීමට හොඳම අවස්ථාව වේ.
· ගුණාත්මක පර්යේෂණයක් සමීක්ෂණ නියමු ඇගයීම සඳහා යොදාගත හැකිය
නව සමීක්ෂණ ප්‍රශ්නාවලියක් නිර්මාණය කරන විට, පිළිතුරු සැපයුම්කරුවන් විසින් සමීක්ෂණ තර්කනය අනුගමනය කරන බවට වග බලා ගැනීම සඳහා උපකරණ පරීක්ෂා කිරීම වැදගත් වන අතර ප්‍රශ්ණ,ප්‍රශ්නයක් වන අතර, ගැටලුව තෙහෙට්ටුව නිසා ඔවුන් යම් ස්ථානයක සමීක්ෂණයෙන් පිටව යන්නේ නැත. මෙම වර්ගයේ තොරතුරු සමීක්ෂණයට සහභාගී වූ ප්‍රතිචාර දැක්වූවන් වෙත සෘජු ලෙස සවන් දීමෙන් අවස්ථානුකූල වේ.
පරිශිලකයන්ගේ අත්දැකීම් විශේෂඥයින් විසින් භාවිතා කරන ලද සමාන්‍ය තාක්ෂණික භාවිතයන් භාවිතා කරමින්, ප්‍රශ්නාවලිය නිර්මාණකරුවන්ට ප්‍රතිචාර දැක්වීමට සමීක්ෂණ අයිතමය හරහා යායුතුය. මෙම පර්යේෂකයන්ට ප්‍රශ්නාවලියක්, සමීක්ෂණයේ පරමාර්ථය පිළිබඳව ගැඹුරින් තොරතුරු ලබා ගැනීමට හැකි වනු ඇත. ප්‍රශ්ණ ඇණවුම් කිරීම හෝ ප්‍රත්‍යක්ෂ බව වටහා ගත හැකිය. මෙම කරැණු සැලකිල්ලට ගනිමින් පර්යේෂණ ප්‍රශ්න හා සමීක්ෂණ ප්‍රතිඵල සමග ප්‍රකාශිත ව්‍යාපාරික තීරණ සඳහා යෝග්‍ය වන සමීක්ෂණ තොරතුරු රැස් කිරීම පහසු කරනු ඇත.
· ගුණාත්මක පර්යේෂනයන් පැහැදිලි කිරීම සඳහා ගුණාත්මක පර්යේෂණයන් යොදා ගත හැකිය
දත්ත විශ්ලේෂණ අවධියේදී ප්‍රමාණාත්මක තොරතුරු සමහර විට සම්පූර්ණයෙන්ම පැහැදිලි නොවිය යුතු අතර, පර්යේෂකයන්ට ප්‍රතිඵලය නිරීක්ෂණය කළ හැකි සහ ඒවායේ ප්‍රතිඵලය පිළිබද වැඩි අවධානයක් යොමු කළ හැකිය. ඩිජිටල් වාතාවරණය තුළ සිදු කරන ලද සමීක්ෂණවලින් සමහරු පර්යේෂකයන්ට ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු ලබා දෙන මොහොතේ දී පැහැදිලි භාවයක් ලබා ගැනීමට පර්යේෂකයන්ට චැට් ශ්‍රිතයක් භාවිතා කළ හැකිය.ගුණාත්මක පර්යේෂණයන්ට පොදු වූ පොදු සාමාජික පරීක්ෂක ක්‍රමයක් භාවිතා කරමින්, ඔවුන් ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ ඇයිදැයි ඉගෙන ගැනීමට සහභාගීවන්නන්ට ලබා දුන් ප්‍රතිචාර පිළිබඳව සාකච්ඡා කළ හැකිය. ගුණාත්මක දත්ත මගින් ගණුදෙනු කරුවන්ට හා තීරණකරුවන්ට ප්‍රමාණාත්මක පර්යේෂණයන් සඳහා ඇති පිළිතුරු සපයා දෙයි. ප්‍රමාණාත්මක දත්ත වැඩිදියුණු කරන සවිස්තර විස්තර සහ නිශ්චිත නිදර්ශන සැපයීම, සමීක්ෂණය සඳහා අගය හා උපයෝගීතා ශක්තිය එක් කළ හැකිය.
