9 - විශාඛා මහා උපාසිකාව
භද්දිය නුවර ධනංජය සිටුතුමාගේ දියණිය විශාඛා කුමරියයි. ඇය කුඩා කල සිට ම අම්මාත් තාත්තාත් සමග පන්සලට යන්නට පුරුදු වෙලා හිටියා.
ඇය බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් බණ අසා අවුරුදු හතේ දී සෝවන් වුණා; කුඩා කල සිටම හරිම සංවරයි. දනට පිනට ලැදියි. බුදුරජාණන් වහන්සේ ප්‍රමුඛ සංඝ රත්නයට සැදැහැ සිතින් දන් දුන්නා.
විශාඛා කුමරිය විවාහ වුණේ සැවැත් නුවර මිගාර සිටුවරයාගේ පුතා සමගයි. ඔහුගේ නම පූර්ණවර්ධනයි. ඒ අය බුදු දහම ගැන වැරැදි අවබෝධයකින් හිටියා.
ඒ අය දන් දුන්නේ නිගණ්ඨයන්ට. නිගණ්ඨයන්ගේ නොමනා හැසිරීම් දැක විශාඛා කලකිරුණා. සිතට ලොකු වේදනාවක් දැණුනා.
ඇය මිගාර පවුලේ අයට බුදුරජාණන් වහන්සේ ගැන කියා දුන්නා. ඒ අය කැමැති කරවාගෙන බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇතුළු මහා සංඝ රත්නයට දානයක් පිළියෙල කළා.
දානමය පින්කම දවසේ බණ අහලා මිගාර නිවසේ හැම දෙනා ම තෙරුවන් සරණ ගියා. මෙතෙක් බුදු දහම කෙරෙහි පැවති වැරැදි අවබෝධය නැතිවුණා.
මිගාර සිටුතුමා තමා සුමගට යොමු කළ විශාඛා සිටු දුවට එදා පටන් මවක මෙන් සැලකුවා. ඒ නිසා ඇය "මිගාර මාතා” නමින් ප්‍රසිද්ධ වුණා.
විශාඛා සිටු කුමරියට පියාගෙන් ලැබුණු ඉතා වටිනා ආභරණයක් තිබුණා. ඒ රත්තරන් සහ මැණික්වලින් සාදා තිබූ මේල පලඳනාවයි. ඇය ඒ මිලට සරිලන ධනය වියදම් කොට, පන්සලක් සාදා පූජා කළා.
ඒ පන්සල පූර්වාරාමයයි. එය මිගාර මාතු ප්‍රාසාදය නමින් ද හැඳින්වෙනවා.
විශාඛා මහා උපාසිකාව උදේ සවස පන්සලට ගියා. ස්වාමීන් වහන්සේලාගේ ඕනෑ එපාකම් විමසා බලා ඒවා ඉටු කළා. ඒ නිසා ම බුදු සසුනේ අග්‍ර දායිකා තනතුර ලබා ගැනීමට එතුමිය වාසනාවන්ත වුණා.