ලැජ්ජාව මුස්ලිම්වරයකු සතු මූලික ගුණාංගයකි. එය ඊමානයේ බාහිර ලක්ෂණයයි. එය සැබෑ විශ්වාසයේ සලකුණකි. එහි බලපෑම සහ ශක්තිය තුළින් යහක්‍රියා කිරීමට අප පොළොඹවන අතර අයහපත් ක්‍රියාවලින් අප වළක්වයි. එය අපගේ කටයුතු අලංකාරවත් කරයි; මුඃමින්වරයා ශක්තිමත් අයෙකු කරයි; යටහත් භාවය ඇති කරයි; මනුෂ්‍යත්වය හා යහගුණාංගවලින් යුත් පුද්ගලයකු කරයි.

නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ ලැජ්ජාව යනු කුමක් දැයි අපට කියා දී ඇත්තාහ; එය අවධාරණය කළහ. එය ප්‍රායෝගික ව ක්‍රියාවට නංවා පෙන්වූහ. අබූ සඊද් අල් කුද්රී රලියල්ලාහු අන්හු තුමා මෙසේ පවසන්නේ ය. "තිර රෙදි මගින් තමන් ආවරණය කර ජීවත් වන කන්‍යාවන්ට වඩා ලැජ්ජාශීලී තැනැත්තෙකු ලෙස නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ ජීවත් වූහ. තමා ප්‍රිය නොකරන පාප ක්‍රියා දුටු විට එමගින් ඇති වන කෝපයේ සලකුණ එතුමාණන්ගේ මුහුණෙහි දැකිය හැකි ය." (බුහාරි)

ලැජ්ජාවෙහි තවත් ලක්ෂණයක් නම්, අයහපත්, පාපතර, අශෝභන ක්‍රියා කිරීමෙන් වැළකී කටයුතු කිරීමයි.

නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණන්ගේ ජීවිතයේ සිදුවූ මෙම සිදුවීම දෙස අවධානය යොමු කරන්න.

නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ මිඃරාජ් ගමනේදී අල්ලාහු තආලාගෙන් 50 වේල් සලාතය තෑග්ගක් ලෙස ලබා පැමිණියහ. එවිට එතුමාණෝ මග දී නබි මූසා අලෛහිස් සලාම් තුමා හමුවූහ. තමාට ලැබුණු තෑග්ග පිළිබඳ ව එතුමාට දැන්වූහ. මූසා අලෛහිස් සලාම් තුමාණෝ, "ඔබ තුමා නැවත ගොස් අල්ලාහු තආලාගෙන් මෙය අඩු කර දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටින්න" යැයි පැවසුවෝ ය. නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම්තුමාණෝ මූසා අලෛහිස් සලාම් තුමාගේ කීම පිළිගත්හ. ජිබ්රීල් අලෛහිස් සලාම් තුමාගෙන් ද උපදෙස් ලබා ගෙන, අල්ලාහු තආලා වෙත නැවත හැරී ගියහ.

එතුමාණෝ සලාතයේ වතාවත් ගණන අඩු කර දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටියහ. එය 10 වේලක සලාතයක් ලෙස අඩු කර දෙන ලදි. එය ලබා ගෙන ආපසු පැමිණෙන විට නැවතත් මූසා අලෛහිස් සලාම් තුමා හමු විය. එතුමා සලාතයේ වේල් ගණන තව දුරටත් අඩු කර ගන්නා ලෙස උපදෙස් දුන්නේ ය. නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ ද නැවත හැරී ගොස් අඩු කර දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටියහ. අවසානයේ දී 5 වේලක සලාතයක් ලෙස අඩු කර දෙනු ලැබිණි. එය ද අඩු කර ගන්නා ලෙස මූසා අලෛහිස් සලාම් තුමා පැවසූ විට,

"මම මාගේ දෙවියන් වෙත නැවත ගොස් මීට වඩා අඩු කරදෙන ලෙස ඉල්ලා සිටීමට ලැජ්ජා වෙමි" යි පැවසූහ.

තවත් සිදුවීමක් දෙස ද අවධානය යොමු කරමු.

නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ සෙනබ් බින්තු ජහ්ෂ් රලියල්ලාහු අන්හා තුමිය විවාහ කර ගත්හ. එතුමා තම නෑදෑ හිත මිතුරන් කැඳවා භෝජන සංග්‍රහයක් පැවැත්වී ය. සංග්‍රහයෙන් පසු ව සියලූ දෙනා තම තමන්ගේ නිවෙස් බලා හැරී ගියහ. තුන්දෙනෙක් පමණක් එහි රැඳී සිට කතා කරමින් සිටියෝ ය. ඔවුන්ගේ කතාව තව තවත් දීර්ඝ වෙමින් තිබිණි. රාත්‍රී පසු භාගය ද ළඟා විය. "ඔවුන් ආපසු යා යුතුයි" යන්න නබිතුමාගේ අභිප්‍රාය විය. නමුත් එය ඔවුන්ට පැවසීමට එතුමා ලැජ්ජා විය. එම අවස්ථාවේ දී අල්ලාහු තආලා මෙසේ වහී පහළ කළේ ය.

(භෝජන සංග්‍රහය සූදානම් වූවායින් පසු ව) නුඹලා කැඳවීමක් ලැබුණා නම් (එහි) පැමිණෙන්න. භෝජනය අනුභව කළා නම්(ඉක්මනින්) විසිර යන්න. කතාවෙහි සිත් යොමු කොට (එහි ම) අසුන් නොගන්න. නියත වශයෙන් ම එය නබිවරයාණන්ට රිදවීමක් වන්නේ ය. මෙය නුඹලාට පැවසීමට එතුමාණෝ ලැජ්ජාවන්නෝ ය. නමුත් අල්ලාහ් ලැජ්ජා වන්නේ නැත (33 : 53)

එම නිසා නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ ලැජ්ජාව පිළිබඳ ව පුළුල් ලෙස කියා දී ඇත්තාහ. මුස්ලිම්වරුන් ලැජ්ජාශීලී තැනැත්තන් ලෙස සිටිය යුතු බැවින් එතුමාණෝ ඊට මග පෙන්වා ඇත්තාහ.

"සෑම දහමක ම විනයක් තිබේ. ඉස්ලාම් දහමේ විනය ලැජ්ජාව වේ" යැයි නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ කියාදී ඇත්තාහ.

එහෙයින් අපිත් ලැජ්ජාශීලී ව කටයුතු කර, විනයගරුක පුද්ගලයන් ලෙස ජීවත් වෙමු.