ගුරුතුමා පන්තියට ආවා. ළමයි කවුරුත් නැගිට්ටා.

"ආයුබෝවන් තෙරුවන් සරණයි! දරුවනි.”

"ආයුබෝවන් තෙරුවන් සරණයි! ගුරුතුමනි.”

ආචාර කිරීමෙන් පසු ළමයි නැවතත් වාඩි වුණා. ගුරුතුමා පන්තිය ඉදිරියට ආවා.

"දරුවන්ට හොඳ පණිවුඩයක් දෙන්නයි මං දැන් සූදානම් වෙන්නේ."

ළමයි පණිවුඩය අහන්න උනන්දු වුණා.

"මෙවර පාසලේ ත්‍යාග ප්‍රදානෝත්සවයට අලූත් අංගයක් එකතු කරලා තියෙනවා. ඒ තමයි සෑම පන්තියකින් ම හොඳ ම ළමයකු තෝරා ත්‍යාගයක් පිරිනැමීම. එතැන දී අපි ළමයකු ගැන කරුණු කිහිපයක් සලකා බලනවා.

"දිනපතා පාසලට ඒම, පොත්පත් පිරිසිදුව තබා ගැනීම, ගුරුවරුන්ට කීකරුව ඉගෙනීමේ කටයුතු කිරීම, දෙමාපියන්ට ගුරුවරුන්ට ගරු කිරීම වගේ සුවිශේෂ ගුණාංග සොයා බලා ලකුණු දෙනවා.

"මීට අමතරව ළමයින්ටත් අවස්ථාව තියෙනවා තමන්ගේ පන්තියෙන් හොඳ ම යාළුවෙක් තෝරන්න.”

කතාව නතර කළ ගුරුතුමා ළමයින් දෙස බැලූවා. ළමයින් ඉතා ම ඕනෑකමින් කතාව අසාගෙන සිටින ආකාරය දුටුවා.

"දැන් මේ දරුවන්ට කියන්න පුළුවන් මේ පන්තියේ ඉන්න හොඳ ම ළමයෙක් ගැන. එයා හොඳ ඇයි කියලත් කියන්න ඕන.” ගුරුතුමා කිවුවා.

"සුජානි හරි ම හොඳයි. කරුණාවන්තයි,” තිළිණි කිවුවා.

"සුජානි ගැන වෙන මොනවා ද කියන්න තියෙන්නෙ?" ගුරුතුමා ඇසුවා.

කවුරුත් නිශ්ශබ්දව සිටියා. 

"තිලක් හුඟක් හොඳයි. තිලක් ගේන කෑම අපටත් බෙදලා දෙනවා," කසුන් කිවුවා.

"වෙන මොනවා ද තිලක් ගැන කියන්න තියෙන්නෙ?” ගුරුතුමා ළමයින්ගෙන් ඇහුවා.

කවුරුත් කතා කළේ නෑ.

"මුදිතා හුඟක් හොඳයි. කරුණාවන්තයි. උදෙන් ම පාසලට එනවා," තාරුකා කිවුවා.

"මුදිතා ගැන වෙන මොනවා ද කියන්න තියෙන්නෙ?" ගුරුතුමා ළමයින්ගෙන් ඇහුවා.

"අපට ඉගෙන ගන්න උදවු කරනවා," රමණී කිවුවා. 

"ඒ ගැන තව විස්තර ටිකක් කියන්න," ගුරුතුමා රමණීට කිවුවා.

"අපට අමාරු පාඩම් කියා දෙනවා."

"මොනවා ද අමාරු පාඩම්?"

"මට ගණිතය අමාරුයි, මම උදෙන් ම ඇවිත් මුදිතාගෙන් අමාරු ගණන් අහගන්නවා. මුදිතා කරුණාවෙන් අමාරු ගණන් මට තේරුම් කරලා දෙනවා. ඒ නිසා මම දැන් ගණිතය පාඩමට හුඟක් ආසයි," රමණී කිවුවා.

"මට රචනා ලිවීම අමාරුයි. මුදිතා මට රචනාවලට ඕන කරුණු කියා දෙනවා. පිළිවෙළකට රචනාව ලියන හැටිත් කියා දෙනවා. පොත් පත්තර කියවලා කරුණු සොයාගන්න කියලත් උනන්දු කරවනවා," තුෂාරි කිවුවා.

"තවත් තොරුතුරු තියෙනවා ද මුදිතා ගැන කියන්න?" ගුරුතුමා නැවතත් පන්තිය දිහා ඕනෑකමින් බලා ඇසුවා.

"මුදිතා හැමදාම හවසට අසල්වැසි නංගිලා මල්ලිලා කීපදෙනෙකුට පාඩම් කියලා දෙනවා කියලා මම දන්නවා," යි තුෂාරි කිවුවා.

"අකුරු හරියට ලියන්න, නිවැරැදි ව ලියන්න කියලා මුදිතා මට කියලා දෙනවා. මගේ අකුරු ඉස්සර ලස්සන නෑ. මුදිතා කියා දුන්නට පස්සෙ මට ලස්සනට අකුරු ලියන්න පුළුවන්. මං දැන් ලියන්නත් හරි ම ආසයි,” අකිල කිවුවා.

"චිත්‍ර ඇඳලා පාට කරන්න ගත්තා ම මට පාට තෝරගන්න අමාරුයි. මුදිතා මට ඒකට උදවු කරනවා. චිත්‍ර ගුරුතුමී කිවුවා දැන් මගේ චිත්‍ර හරි ම ලස්සනයි කියලා. මට හරි ම සතුටුයි," කමලානි කිවුවා.

"මුදිතා හරි ම හොඳයි," පන්තියේ හැම දෙනා ම කිවුවා.

"මට දැන් වැටහෙනවා මුදිතා කාටත් උදවු කරන හොඳ ළමයෙක් බව. තමන් දන්න දේ කියා දෙන්න සමහර ළමයි කැමැති නෑ. මුදිතා ළඟ තියෙන්නේ අනතිමානී ගුණය. ඒ කියන්නේ අහංකාරකම හා ආඩම්බරකම නැතිකම. ඒ නිසා තමන් දන්නා දේ ආඩම්බරකමක් නැතිව යහළුවන්ට කියලා දෙනවා. මුදිතා ළඟ තියෙන්නේ උසස් ගුණයක්. ඒ නිසානෙ පන්තියේ ළමයි ඔක්කොම මුදිතා හොඳ ළමයෙක් බව කිවුවේ. එහෙනම් මේ පන්තියේ හොඳ ම ළමයා විදියට මුදිතා තෝරාගන්න මම කැමැතියි,” ගුරුතුමා මුදිතා දිහා බලා කිවුවා.

පන්තියේ ළමයි සියලූ දෙනා ම අත්පුඩි ගැහුවා.

මුදිතා වාඩි වී සිටි තැනින් නැගිට ගොස් ගුරුතුමාට වැන්දා.