යටගිය දවස බරණැස් නුවර එක් සිටුවරයෙක් වාසය කළේ ය.වෙළෙඳාමෙන් ජීවත් වූ ඔහු, පන්සියයක ගැල් කණ්ඩායමක් සමග ගමින් ගමට ගොස් විවිධ භාණ්ඩ විකුණුවේ ය. මේ ගැල් කණ්ඩායමේනායකයා වූයේ සිටුවරයා ය.

දිනක් මේ නායක සිටුතුමා තම ගැල් කණඩායම සමග වෙළඳාම් පිණිස ඈත ප්‍රදේශයකට ගියේ ය. එය කලින් නොගිය ප්‍රදේශයකි. ඒ යන අතරමග මහා වනාන්තරයක් විය. එය විශාල ගස්වලින්,සුවඳවත් මල්වලින් පිරී ගිය වනාන්තරයකි. වනාන්තරයට ඇතුළුවීමට පෙර නායක සිටුතුමා තම ගැල්කරුවන් අමතා අවවාදයක් දුන්නේ ය.

"මේ වනාන්තරයෙහි විෂ සහිත ගස් ඇත. විෂ සහිත ඵල ඇත. විෂ සහිත මල් ඇත. විෂ සහිත කොළ ඇත. ඒ නිසා මා හට නොපෙන්වා කිසිවක් අනුභව නොකළ යුතු ය."

ගැල් කණ්ඩායම වනාන්තරයේ කෙළවරට පැමිණියේ ය. ඒආසන්නයේ තිබුණේ ගම්මානයකි. ගැල් කණඩායම දැකුම්කලූ විශාල වෘක්ෂයක් දුටුවේ ය. එය අඹ ගසක් හා සමාන ය. ඒ ගසේ ගෙඩි අඹ ගෙඩි හා සමාන ය. කොළ ද අඹ කොළ හා සමාන ය. සුවඳ ද අඹ සුවඳ ම ය. ගස ගෙඩිවලින් පිරී තිබුණේ ය. කෑදර වූ කිහිප දෙනෙක් එම ගසේ ගෙඩි කඩා ගෙන කෑවෝ ය. එහෙත් සමහර අයට නායක සිටුතුමාගේ අවවාදය සිහිපත් විය. ඔවුහු ගෙඩි කිහිපයක් කඩා ගෙන නායක සිටුතුමා වෙතට ගොස් මෙසේ ඇසූහ.

"නායක සිටුතුමනි, මේ අඹ වර්ගය අනුභව කළාට වරදක් නැද්ද?"

නායක සිටුතුමා ගස ළඟට පැමිණ ගස ද ඵල ද හොඳින් පරීක්ෂා කළේ ය. අනතුරුව මෙසේ ප්‍රකාශ කළේ ය.

"මෙය අඹ ගසක් මෙන් පෙනුණත් අඹගසක් නො වේ. මෙය විෂ සහිත ගසකි. මෙම ගෙඩිවල නම ‘කිම්ඵල’යි. කිම්ඵල විෂ සහිත නිසා මරණය පවා සිදු විය හැකියි. ඔබ කඩා ගත් ගෙඩි වහා ඉවත දමන්න."

ගෙඩි අත තිබූ අය වහා ඒවා ඉවත දැමූහ. ඇතැමුන් ගෙඩි අනුභව කළ බව නායක සිටුතුමාට දැන ගන්නට ලැබිණි.

"මේ ගෙඩි අනුභව කළ අයට වහා ම වමනය කරවන්න. ඒඅයට ඖෂධ ලබා දෙන්න."

නායක සිටුතුමා අණ කළේය. සෙසු අය ඒ ආකාරයට කටයුතු කළ බැවින් ගෙඩි කෑ අය සුවපත් වූහ. රාත්‍රිය ගත වී පසු දිනය උදා වුණේ ය. උදෑසනින් ම ගම්වැසියෝ මේ වෘක්ෂය අසලට දුවගෙන ආහ. "මට ගැල්" ය, "මට ගවයින්ය", "මට වස්තුව" ය, කියමින් ඔවුහු ගැල්, ගවයින් හා වස්තුව බෙදාගැනීමට සැරසුණහ. එහෙත් දුටු දෙයින් ඔවුහු විස්මයට පත් වූහ.

ගැල්කරුවන් කිසිවකු මිය ගොස් නැත. ඔවුන්ට කිසිදු උවදුරක් වූ වගක් පෙනෙන්නට ද නැත. ඔවුහු හොඳින් තම වැඩපල කරමින් ගමනට සූදානම් වෙමින් සිටියහ.

කලින් වතාවල දී වෙළෙඳාමේ ආ ගැල්කරුවෝ ද මෙතැන නවාතැන් ගත්හ. ඔවුහු කිම්ඵල අනුභව කොට මිය ගියහ. අනතුරුව අසල ගම්මානයේ අය පැමිණ ඔවුන් සතු සියලූ වස්තුව, ගැල් සහ ගවයින්ද රැගෙන ගියහ.

"ඔබ මේ ගසේ ගෙඩි අනුභව නොකළේ ඇයි? ඒවා විෂ සහිත බව දැන ගත්තේ කෙසේ ද?" ගම්වැසියෝ ගැල්කරුවන්ගෙන් විමසූහ.

"මේ ගසේ ගෙඩි විෂ සහිත බව නායක සිටුතුමා දැන ගත්තා. ඒ නිසා අප බේරුණා" ගැල්කරුවෝ පිළිතුරු දුන්හ. ගම්වැසියෝ නායක සිටුතුමා හමුවට ගියහ.

"ඔබතුමා මෙය විෂ සහිත ගසක් බව දැන ගත්තේ කෙසේ ද?"

ගම්වැසියෝ නායක සිටුතුමාගෙන් විමසූහ.

නායක සිටුතුමා මෙසේ පිළිතුරු දුන්නේ ය.

"කරුණු කිහිපයක් නිසා මේ ගස විෂ සහිත බව දැන ගතිමි. පඩිපෙළක් මෙන් අතු විහිදී ඇති මේ ගසට කාට වුවත් පහසුවෙන් නැගිය හැකි යි. එසේ ම මේ ගස ඇත්තේ ගමක් ආසන්නයේ යි. එහෙත් ගසෙහි ඉදුණු ගෙඩි පිරී ඇත. ඉදී වැටුණු, නරක් වුණු ගෙඩි ගස යට ද පිරී ඇත. ඒ, ගම්වැසියන් මේ ගසේ ගෙඩි නොකන නිසාය. ඔවුන් ඒවා නොකන්නේ විෂ සහිත නිසා බව සිතුවෙමි."

වස්තුව බෙදා ගැනීමට ආ ගම්වැසියන්ට හිස් අතින් ආපසු යන්නට සිදු විය. නායක සිටුතුමාගේ නුවණ නිසා ගැල්කරුවෝ තම ජීවිත බේරා ගත්හ.

(ඵල ජාතකය ඇසුරෙනි)