ස්වාමීන් වහන්සේ පන්තියට වැඩියා. කතා බහ කරමින් සිටි ළමයි එක වර ම නිහඬව ස්වාමීන් වහන්සේට වැන්දා.
"තෙරුවන් සරණයි! කවුරුත් තමන්ට නියමිත තැන්වල වාඩිවෙන්න,” ස්වාමීන් වහන්සේ පැවසුවා.
සිසු දරු දැරියන් ඉතා ඉක්මනින් තමන්ට නියමිත තැන්වල වාඩි වී පාඩමට සූදානම් වුණා.
"අද අපට කතා කරන්න තියෙන්නේ තෙරුවන් ගුණ සිහිකර තමන්ගේ ජීවිතයේ සුබ කටයුතු ආරම්භ කිරීම ගැනයි. අපි ඉස්සරවෙලා ම තෙරුවන් ගැන කෙටියෙන් මතක් කරමු.”
"හාමුදුරුවනේ, බුද්ධ රත්නය, ධම්ම රත්නය, සංඝ රත්නය කියන්නේ තෙරුවන් නේද?” ජීවක ඇසුවා.
"ඔව්! අපගේ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේත්, උන්වහන්සේගේ ධර්මයත්, මහා සංඝරත්නයත් ත්රිවිධ රත්නය යන නමින් හඳුන්වනවා. අපේ ජීවිතයේ සුබ කටයුත්තක් කරන්න ඉස්සරවෙලා අපි ත්රිවිධ රත්නයේ ගුණ සිහි කරනවා. තුෂාර කියන්න බලන්න අපේ ජීවිතයේ සුබ කටයුත්තක්.”
"ඉපදීම,” තුෂාර නැගිටලා කිවුවා.
"ඔව්. දෙමවුපියෝ මේ දරුවන්ගේ ඉපදීම වෙනුවෙන් නිතර පන්සලට ගිහින් මල් පහන් පුදා තෙරුවන් පිහිට පතන්න ඇති. බෝධි පූජා පවත්වන්න ඇති. පිරිත් ශ්රවණය කරන්න ඇති. ස්වාමීන් වහන්සේලාට දානය දීම වගේ පින් කටයුතුවල යෙදෙන්න ඇති. ඒ වගේ ම නීරෝගී දරුවකු ලැබේවා කියලා ප්රාර්ථනා කරන්න ඇති. දරුවා ලැබුණට පස්සේ විහාරස්ථානයට ගිහින් තෙරුවන් වැඳ බෝධීන් වහන්සේට වුණු භාරවලින් නිදහස් වෙන්න ඇති,” ස්වාමීන් වහන්සේ පැවසුවා.
"හාමුදුරුවනේ අපේ චූටි නංගි ඉපදෙන්න ඉන්නකොට ඔය දේවල් කළා කියලා මට මතකයි.” සුබෝධනී කිවුවා.
"හොඳයි, අපි බලමු දරුවකු වෙනුවෙන් කරන තවත් සුබ කටයුත්තක් ගැන. ඒ තමයි බිලිඳකු දොරට වැඩීමේ සිරිත. ඉස්සර වෙලාම විහාරස්ථානයකට රැගෙන ගොස් බිලිඳු දරුවාට ත්රිවිධ රත්නයේ ආශීර්වාදය ලබාදීම මෙයින් බලාපොරොත්තු වෙනවා. බොහෝ අය ගමේ විහාරස්ථානයට බිලිඳු දරුවා රැගෙන යනවා. ඒ වගේ ම දළදා මාලිගාව, ජය ශ්රී මහා බෝධිය, කැලණි විහාරය, ශ්රී පාද ස්ථානය වගේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පාද ස්පර්ශය ලැබුණු ස්ථානවලටත් බිලිඳු දරුවන් රැගෙන ගොස් ත්රිවිධ රත්නයේ පිහිට පතනවා.” ස්වාමීන් වහන්සේ පැහැදිලි කළා.
"ළදරු වයසේ දී කරන තවත් සුබ කටයුත්තක් තමයි ඉඳුල් කටගෑමේ උත්සවය. කාට හරි මතක ද තමන්ගේ ඉඳුල් කටගෑමේ අවස්ථාව?” ස්වාමීන් වහන්සේ විමසුවා.
"මට නම් මතක නෑ හාමුදුරුවනේ. ඒත් අපේ මල්ලිගේ ඉඳුල් කටගෑමේ උත්සවය තිබුණේ මේ අවුරුද්දේ. ඒක මට මතකයි,” කල්පනී කිවුවා.
"මටත් මතකයි අපේ චූටි නංගිගේ ඉඳුල් කටගෑම,” අනුරාධත් කිවුවා.
"ඔව්! ඔය දරුවන්ට තමන්ගේ කුඩා ම කාලයේ දේවල් මතක නෑ. කුඩා දරුවකුට ප්රථමයෙන් ම ආහාර හුරු කරවීමට පටන් ගැනීම ඉඳුල් කටගෑම නමින් හඳුන්වනවා. ඒ කටයුත්තට සුබ වේලාවක් තෝරා ගන්නවා. ඒ වේලාවට පෙර නිවසේ දී තෙරුවන් ගුණ සිහිකරලා මල්, පහන් පූජා කරලා තමයි ඒ කාර්යය සිදු කරන්නේ. ළදරු වයසේ දී කරන තවත් දෙයක් කාට හරි මතක ද?” ස්වාමීන් වහන්සේ විමසුවා.
"අකුරු කියවීම,” තුෂාර නැඟිට කිවුවා.
"ඊට ඉස්සරවෙලා කරන දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි පළමු වරට හිසකේ කැපීම. ඒකටත් සුබ වේලාවක් තෝරා ගන්නවා,” ස්වාමීන් වහන්සේ පැවසුවා.
ඊළඟට අපි කතා කරමු, අකුරු කියවීම ගැන. පුරාණ කාලේ මේ සිරිත හැඳින්වුණේ අත් පොත් තබනවා කියලයි. අකුරු කියවන්නත් සුබ වේලාවක් තෝරා ගන්නවා. බොහෝ වේලාවට අකුරු කියවීම කරන්නේ විහාරස්ථානයක. ආගමික වතාවත් ඉටු කිරීමෙන් පසු සුබ වේලාවට භික්ෂූන් වහන්සේ දරුවාට හෝඩි පොතේ මුල් අකුරු කියවීමත් අකුරු ලිවීමත් කරවනවා.”
"ඊළඟට මේ දරුවෝ බොහෝ ම ආසාවෙන් බලාපොරොත්තු වෙන සුබ දිනයක් තියෙනවා. කියන්න පුළුවන් ද ඒ මොකක් ද කියලා,” ස්වාමීන් වහන්සේ මුළු පන්තිය දිහා ම හොඳට බැලූවා.
"උපන් දිනේ,” කවුරුත් එක හඬින් කිවුවා.
"ඔව්! උපන් දිනේ තමයි. උපන් දිනේට අපි කවුරුත් කැමැතියි නේද? ඒ නිසානේ කවුරුත් අවුරුදු පතා තමන්ගේ උපන් දිනය සිහි කරන්නේ. කෝ බලන්න අත උස්සන්න උපන් දිනය දවසට පන්සලට යන දරුවෝ?” ස්වාමීන් වහන්සේ ප්රශ්න කළා.
පන්තියේ බොහෝ සිසුහු අත ඉහළට එසවූහ.
"බොහොම හොඳ දරුවෝ. ඒ වගේ ම උපන් දිනයට භික්ෂූන් වහන්සේලාට දානය දීම, සෙත් පිරිතක් කියවීම, ළමා නිවාසයක දරුවන්ට ආහාර පාන, ඇඳුම් පැලඳුම්වලින් සංග්රහ කිරීම වගේ යහපත් ක්රියාවල යෙදෙන්න,” ස්වාමීන් වහන්සේ වැඩි දුරටත් සිහිපත් කළා.
"තවත් සුබ කටයුතු කිහිපයක් ම තියෙනවා. අලූතෙන් ගෙයක් හදන්න සූදානම් වීම, නව නිවසට ගෙවැදීමේ අවස්ථාව ආදියේ දීත් බෞද්ධ සිරිත් විරිත්වලට මුල් තැන දීලා කටයුතු කරනවා. ඒ අවස්ථාවල පිරිතක් කියවීම, මහා සංඝරත්නය වැඩමවා දානය පිරිනැමීම වගේ කටයුතු ප්රධාන වෙනවා,” ස්වාමීන් වහන්සේ තවත් කරුණු පැහැදිලි
කළා.
"ඉතින් දරුවනේ, අපේ ජීවිතයේ සෑම සුබ කටයුත්තක් ම ආරම්භ කිරීමේ දී තුනුරුවන්ගේ ආශීර්වාදය ලබා ගැනීම පැරණි සිරිතක්. ඒ සිරිත් කඩ නොකර අපිත් පවත්වාගෙන යන්න ඕන,” යැයි පවසමින් ස්වාමීන් වහන්සේ පාඩම නිම කළා.