දිනක් සහබාවරුන් සමග නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ වාඩි වීය. එම සභාවේ නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාගේ හිතමිත්ර අබූබක්ර් රළියල්ලාහු අන්හු තුමා ද වූයේ ය එහි ආ පුද්ගලයෙක් අබූ බක්ර් තුමාට දැඩි ලෙස දොස් කියන්නට වූයේ ය. අබූබක්ර් රළියල්ලාහු අන්හු තුමා කිසිව ක් නොකියා නිශ්ශබ්ද ව සිටියහ. එම පුද්ගලයා දෙවන වරට ද නබි තුමාට බැන වදින්නට වූයේ ය. එවිට ද එතුමාණෝ කිසිවක් නො කියා සිටියහ. එම පුද්ගලයා තෙවන වරට ද බැණ වදින්නට වූයේ ය. එවිට අබූබක්ර් රළියල්ලාහු අන්හු තුමා එයට විරෝධය පෑහ. එවිට නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා නැගිට එතැනින් පිට වී ගියෝ ය. එය දුටු අබූබක්ර් රළියල්ලාහු අන්හු තුමා නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා පසුපසින් ගොස් "අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! ඔබ තුමා සභාවෙන් නැගිට ගියේ මා සමග ඇති වූ කේන්තිය නිසා ද? යැයි ඇසූහ. එයට නබි තුමා එම පුද්ගලයා ඔබට බැනීමට යොදාගත් වචන අහසෙන් පහළ වූ මලාඉකාවරු අසත්ය කරමින් සිටියෝ ය. ඔබ ඔහුට පිළිතුරු දීමට පෙළඹුණු විට එම ස්ථානයට ෂයිතාන් ද පෙනී සිටින්නට විය. ෂයිතාන් සිටින ස්ථානය නිසා මම එම ස්ථානයෙන් බැහැර වූයෙමි" යි පිළිතුරු දුන්හ. (අබූ දාවූද්)
වරක් ආයිෂා රළියල්ලාහා අන්හා තුමිය මුහම්මද් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා සමග වාඩි වී සිටි අවස්ථාවක එතැනට සෆියියා රළියල්ලාහු අන්හා තුමිය ආවාය. ඇය දුටු ආයිෂා රළියල්ලාහු අන්හා තුමිය සෆියියා මිටි අයෙකැයි සමච්චල් කරන්නට වූවා ය. ඊට සවන් දුන් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ ආයිෂා රළියල්ලාහු අන්හා තුමිය දෙස බලා, "ආයිෂා ඔබ භාවිත කළේ මහ මුහුදට දැමුව ද එය ද අපවිත්ර කරන තරම් නරක වචනයකි "යි කියා තරවටු කළේ ය. (අබූ දාවුද්, තිර්මිදි)
වරක් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ සහබාවරුන්ගෙන් "කේලම" යනු කුමක් දැයි ඔබ දන්නවා දැ"යි ඇසූහ. "එය දන්නේ අල්ලාහ් සහ අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් පමණි" යි සහාබාවරු කීහ. පසු ව නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ "ඔබ ඔබගේ සහෝදරයා ගැන ඔහු පිළිකුල් කරන යමක් කීම" වේයැයි කීහ. එවිට සහාබිවරයෙක් "මම කියන දේ ඔහු සතුව තිබුණා නම් ඒ පිළිබඳව ඔබතුමාගේ අදහස කුමක් දැ?" ඇසීය. එයට නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ ඔබ කියන කරුණ ඔහු සතුව තිබුණා නම් එය කේලමක් වන අතර එසේ නොවූවා නම් එය අපහස කිරීමක් වෙනවා යි කීහ. (මුස්ලිම්)
දවසක් නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමා "ඔබගෙන් මට වඩාත් කැමති කෙනා ද, කියාමාවේ දී මට ඉතා සමීපව වාඩිවී සිටින්නා ද වන්නේ යහගුණ ඇති තැනත්තාය" යි කීහ.
"ඔබගෙන් මගේ කේන්තියට ලක් වූ තැනැත්තන් සහ කියාමාවේ දී මට ඉතා ඈතින් සිටින්නන් සහ වැඩි වශයෙන් හා දීර්ඝ වේලාවක් කතා කරන්නන් 'මුතබයිහිකූන්වරු වෙති යි' කීහ. එවිට සහබාවරු එසේ හඳුන්වනු ලබන්නන් කවුරුන් දැයි ඇසූහ. එයට නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමණෝ "ආඩම්බරයෙන් කතා කරන්නන් වෙති" යැයි කීහ. (තිර්මිදි)
වරක් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාගෙන් "ජයග්රහණය කුමක් දැ"යි අසන ලදී. එයට නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ "දිව රැක ගන්න. නිවස පුළුල් කර ගන්න. ඔබ කළ වැරදි මතක් කර අඬන්න" යැයි කීහ (තිර්මිදී)
නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ අහස්තලය කරා මිහ්රාජ් ගමන ගිය අවස්ථාවේ නිරයේ සිටින පිරිසක් දුටූහ. ඔවුහු මිනීමස් කමින්, තඹවලින් යුත් තම නියපොතුවලින් තම මුහුණු හා පපු සූරමින්, තුවාල කර ගනිමි න් පසු වූහ. එවිට ජිබ්රීල් අලයිහිස්සලාම් තුමා ගෙන් "මොවුන් කවු ද? ඇයි මොවුන්ට මෙවැනි දඬුවමක් දී ඇත්තේ" දැයි ඇසුවෙමි. එයට ජිබ්රීල් අලයිහිස්සලාම් "මොවුන් කේලම් කියමින් මිනිසුන්ගේ මස් අනුභව කිරීමෙන් ඒ අයගේ ගරුත්වයත් සමග කෙළිසෙල්ලම් කළ අය යැයි කීහ." (අබූදාවූද්)
මිනිසෙකු පවසන සෑම වචනයක් ම පාසා සටහන් කරනු ලබන්නේ ය. ඒවා විමසනු ලබන්නේ ය. එහෙයින් වචන භාවිතයේ දී මනා පාලනයක් හා සංවරබවක් අවශ්ය වන බව ඉස්ලාමය අවධාරණය කරයි.
මිනිසා දිනපතා හිමිදිරියේ අවදි වන අවස්ථාවේ ඔහුගේ අවයව සියල්ල දිව දෙස බලා "අල්ලාහ්ට බිය වනු! අපගේ තත්ත්වය රැඳී ඇත්තේ ඔබ මතය. ඔබ යහපත්ව සිටින තාක් කල් අප ද යහපත් වන්නෙමු ඔබ නොමග ගියේ නම් අප ද නොමග යන්නෙමු යැයි අනතුරු අඟවන්නේ ය." යැයි නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ පැවසූහ. (අහ්මද්)
මෙම සිද්ධීන් සියල්ල මුස්ලිම්වරයෙකුගේ දිවරැක ගත යුතු ආකාරය ගැන කරුණු කියා පායි. කතා කළ යුත්තේ හොඳ කරුණු ගැන පමණි. ඕපාදූප, කේලම් කීම, බැනවැදීම, දොස් කීම, නම් පටබැඳීම වැනි නරක හා පාපී ක්රියාවන් අනිවාර්යයෙන් ම වැළැක්විය යුතුයි. එහෙයින් සෑම මුස්ලිම් භක්තිකයකු ම ඉස්ලාමීය උපදෙස් අනුගමනය කරමින් දිව රැක ගැනීම ඔහු කෙරෙහි වගකීමක් වන්නේ ය. මන්ද යත් "දිව රැක ගත් පුද්ගලයාට ස්වර්ගය ලබා දීමේ වගකීම මම භාර ගන්නෙමි" යැයි නබිතුමාණෝ පොරොන්දු වූහ. "අල්ලාහු තආලාව හා කියාමා දිනය විශ්වාස කරන අය කතා කරන්නේ නම් යහපත් දේ කතා කරත්වා! නැතහොත් (කට වසා) නිහඬතාවය රැකගනිත්වා!" යැයි කීහ. (බුහාරි, මුස්ලිම්) මෙම උපදේශය සැළකිල්ලට ගෙන අපි මෙලොව හා පරලොව ජය අත්කර ගනිමු.