12 - දෙමාපියන් රැක බලා ගමු
එකමත් එක කාලයක මිනිසුන් තිදෙනෙක් දිගු ගමනක් ගියහ. අතරමගදී රෑ බෝවූයෙන් කන්දක පාමුල තිබූ ගුහාවක මේ තිදෙනාම ලැගුම් ගත්හ. රාත්‍රියේ ලොකු කළුගලක් පෙරළී ඇවිත් ගුහාවේ දොරටුව වසා ගත්තේය. පසු දිනය ද
උදාවිය. ගුහාවේ විවරය වැසී තිබෙනු දුටු ඔවුහු එය අයින් කළ නොහැකි එකක් බව වටහාගෙන තිගැස්සුණෝය. මෙම අකරතැබ්බයෙන් ගැලවීම සඳහා අල්ලාහ්ගෙන් ප්‍රාර්ථනා කිරීමට ඔවුහු තීරණය කර ගත්හ. තිදෙනාම තමන් කළ
කුසල් (අමල්) වලින් ඉතාමත් හොඳම යහක්‍රියාව මතක් කර ප්‍රාර්ථනා කිරීමට තීරණය කර ගත්හ.
පළමු දෙදෙනා තමන් කළ යහ ක්‍රියාවන් මෙනෙහි කර ප්‍රාර්ථනා කිරීමෙන් පසු ඔවුන්ගෙන් තුන්වැන්නා "යා අල්ලාහ්! මට වයෝවෘද්ධ දෙමව්පියන් සිටිනවා. සෑම රාත්‍රියකම මා ඔවුනට පානය කිරීමට කිරි දෙනවා. මගේ දරුවන්ට කිරි
දෙන්නේ දෙමව්පියන්ට දුන් පසුව ය. දිනක් මා නිවසට පැමිණෙන විට රෑ බෝ වී තිබුණා. එවිට ඔවුන් දෙදෙනා දැඩි නින්දේ පසු වුණා. ඔවුන්ගේ නින්දට බධා කරන්නට මට කැමැත්තක් තිබුණේ නෑ. එසේම ඔවුනට පෙර මගේ දරු වන්ට කිරි පානය කිරීමට දෙන්නට මම අකැමති වුණා.
එනිසා ඔවුන් නින්දෙන් අවදි නොකර ඔවුන්ගේ දෙපාමුල මා බලා හිටියා. මගේ දරුවන් මගේ පාමුල පානය කිරීම සඳහා කිරි ඉල්ලා හඬමින් හිටියා. ඔවුන් හඬන හඬ ඇසී මගේ දෙමව්පියන් ඇහැරුණා.
ඉන් පසු ඔවුන් කිරි පානය කළා. යා අල්ලාහ්! මා මෙසේ කළේ ඔබගේ තෘප්තිය උදෙසා ය.
එනිසා මෙම කළුගල ඉවත් කර අපට පිටත් වීමට මග පාදා දෙනු මැනවැ යි ප්‍රාර්ථනා කළේ ය. එලෙස ම අනෙක් දෙදෙනා ද තමන් කළ යහ ක්‍රියාවන් මෙනෙහි කරමින් ප්‍රාර්ථනා කළෝය.
එවිට එම ගල ගුහා දොරටුවෙන් ඉවත් වූ අතර එම තිදෙනා ගුහාවෙන් පිට ව ගියෝය. (බුහාරි, මුස්ලිම්)
නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා සහාබාවරුන්ට පැවසූ මෙම සිද්ධිය, එම පුද්ගලයා දෙමව්පියන්ට කළ උපකාරයේ ඵලය මනාව ගෙනහැර දක්වයි. මෙහි දී තම දරුවන්ට වඩා දෙමව්පියන්ට ප්‍රමුඛතාව දැක් වූ එම පුද්ගලයාගේ ප්‍රාර්ථනාවට අල්ලාහ් වහා ම පිළිතුරු දැක්වීම සුවිශේෂීය. අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය හිමිවන්නේ දෙමව්පියන්ගේ තෘප්තිය ලැබුණ හොත් පමණි. ඔහුගේ ප්‍රාර්ථනාව වහා ම පිළිගනු ලැබීමටත් අනතුරෙන් ඉවත් වීමටත් හේතුව එය බව මෙම සිද්ධියෙන් පැහැදිලි වන්නේ ය.
මිනිසකු කරන යහක්‍රියාවන්ගෙන් දෙමව්පියන්ට සැළකීම වැදගත් වන්නේ ය. එය අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය ලැබීමට හේතුවක් වන බව පහත සඳහන් හදීසය පැහැදිලි කරන්නේ ය.
"තම දෙමව්පියන් තෘප්තිමත් කළ පුද්ගලයා අල්ලාහ් තෘප්තිමත් කළ අයෙක් වන්නේ ය. දෙමව්පියන් තෘප්තිමත් නොකළ පුද්ගලයා අල්ලාහ් තෘප්තිමත් නොකළ පුද්ගලයකු වන්නේ ය" යැයි නබි සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමා පවසා ඇත. (බුහාරි)
දෙමව්පියන්ට යහපතක් කිරීම අල්ලාහ්ගේ දයාව ලබා දීමට හේතුවක් බව පහත සඳහන් හදීසය මගින් පැහැදිලි වන්නේ ය.
"වරක් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාගෙන් අල්ලාහ්ට ඉතාම ප්‍රිය (අමල්) යහ ක්‍රියාව කුමක් දැයි අසන ලදී. එයට නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ " වෙලාව නොවරදවා සලාතය ඉටු කිරීම "යැයි පැවසූහ. එයින් පසු කුමක් දැයි ඇසූ විට දෙමව්පියන්ට සැලකීම යැයි පැවසූහ. (බුහාරි, මුස්ලිම්)
අල්ලාහ්ට කීකරු වූ මුස්ලිම්වරයකු දෙවනුව කළ යුත්තේ තම දෙමව්පියන්ට සැළකීම බව අල් කුර්ආනය අවධාරණය කරන්නේ ය." දෙමව්පියන්ට සැලකීම අල්ලාහ් නියමයක් කර ඇත්තේ ය" (17:23)
කිසිවක් නොදත්, කිසිවක් කිරීමට ශක්තියක් නොමැති ව මෙලොව බිහි වන දරුවා රැක බලාගෙන අවශ්‍ය ආහාර පාන ලබා දෙමින්, දැනුම ලබා දෙමින් දෙමව්පියන් විසින් හදා වඩා ගනු ලැබේ. මේ සඳහා අති විශාල කැප කිරීම් කරති. දෙමව්පියන් මෙසේ අපට කළ කැප කිරීම්වලට ප්‍රතිඋපකාරයත් කිරීමට මෙලොව දී කිසිවකුටත් හැකි වන්නේ නැත. එහෙයින් ඒ වෙනුවෙන් දෙමව්පියන්ට ප්‍රතිඋපකාර කිරීම ඉස්ලාම් දහම ඉතා දැඩි ලෙස අවධාරණය කරයි. මේ අනුව කෙනෙක් දෙමව්පියන්ට කළ යුතු යුතුකම් හා උදව් උපකාර පහත අයුරින් ගොනු කර දැක්විය හැකිය.
- කෘතඥතාවය දැක්වීම.
- දෙමව්පියන් වෙනුවෙන් ප්‍රාර්ථනා කිරීම.
- විනීතව කතා කිරීම හා ඔවුන්ගේ කීමට සවන් දීම.
- ආදරයෙන් හා කරුණාවෙන් ඔවුන් සමග කටයුතු කිරීම.
- යමක් කිරීමට පෙර දෙමව්පියන්ගෙන් අවසරය ලබා ගැනීම.
- දෙමව්පියන්ගේ මිතුරන් සහ නෑදෑයින්ට සැලකීම.
මේ හැර දෙමව්පියන් රිදවීම මහා පාපයක් බව ඉස්ලාම් අවධාරණය කරයි. දෙමව්පියන් රැකබලා ගැනීම ඊමානයට පමණක් දෙවන වන වැදගත් කරුණ ක් ලෙස සළකන ඉස්ලාමය ඔවුනට අපහාස කිරීම, ඔවුන්ට අවනත නොවීම, ඔවුනට බැනවැදීම යනාදිය ෂිර්කයට අනතුරුව මහා පාපයක් වශයෙන් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණන් අවධාරණය කර ඇත්තාහ.
අනෙකුත් පාපී ක්‍රියාවල යෙදෙන්නන්ට දඬුවම් පැමිණවීම කියාමාව තෙක් පමා කරන අල්ලාහ් දෙමව්පියන් රිදවන්නාට මෙලොවෙහි දී ම දඬුවම් පමුණු වන්නේ ය.
"අල්ලාහ් තආලා දෙමව්පියන්ට අවමන් කිරීමේ වරදට හැර අන් වැරදි සඳහා දඬුවම තමා කැමැති පරිදි කියාමාව තෙක් පමා කරන්නේ ය. එහෙත් මෙම වරදට දඬුවම මරණයට පෙර මෙලොවෙහිදීම ලබා දෙන්නේ ය" යැයි නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමාණෝ පැවසූහ. (බුහාරි)
එහෙයින් අපි අපගේ දෙමව්පියන්ට ගරු බුහුමන් දක්වමින් ද, ඔවුනට ඇප උපස්ථාන කිරීමෙන් ද මෙලොවෙහි හා පරලොවෙහි අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය ලබා ගැනීමට අධිෂ්ඨානය කර ගනිමු.