සූර්යාලෝකය කෙමෙන් කෙමෙන් පොළොවට පතිත වූයේ හිමිදිරි උදෑසන කුරුල්ලන්ගේ නාදයත් සමග ය. පෙර දින ගුරුතුමිය දැනුම් දුන් පරිදි ළමුන් මල්, පහන්, සුවඳ දුම්, ගිලන්පස හා පිරිකර ද හිඳ ගැනීමට සුදුසු ඇතිරිල්ලක් ද අතැති ව වෙනදාට වඩා අලූයමින් පාසල වෙත පිය නැඟුවේ විහාරස්ථානයට යන අරමුණිනි.

පෙර දිනයේ දී ගුරුතුමිය පංතියේ සියලූ ම සිසුන් කණ්ඩායම් කොට විහාරස්ථානයට ගොස් ඉටු කළ යුතු කාර්යයන් පැවරුවා ය; සිදු කළ යුතු වත් පිළිවෙත් පැහැදිලි කළා ය; ශාසනික වචන හඳුන්වා දී ඒවා සුදුසු පරිදි භාවිත කරන ලෙස ද විහාරස්ථානයේ දී ඔවුන් සිදු කරන සෑම ක්‍රියාවක් ම තමා හොඳින් නිරීක්ෂණය කරන බව ද පැවසුවා ය.

අප විහාරස්ථානයට ගොස් වන්දනාමාන සිදු කරන්නේ කිසිවකුගේ නියමයක් නිසා හෝ කිසිවකු සතුටු කිරීමට හෝ නොවේ. එයින් අපට සිදු වන යහපත සලකාගෙන ය. අපට යහපත සැලසෙන්නේ වඩාත් ශ්‍රද්ධාවෙන් හා ගෞරවයෙන් එම වන්දනාමාන හා පූජා කළ විට ය. මූලික වත්පිළිවෙත් සිදු කරන ආකාරයෙන් ශ්‍රද්ධාවන්ත භාවය පැහැදිලි වේ. වත් නොපුරන්නා සිල් නොපුරයි යන කියමන සිහිපත් කළේ ගුරුතුමියයි.

සිසුහු සුදෝ සුදු කොක් රෑනක් සේ සුදු වතින් සැරසී එකිනෙකා පසුපස පාසලේ සිට විහාරස්ථානයට පියමන් කළහ. ඔවුන් පූජා භූමියට ඇතුළු වූයේ හිස් වැසුම් පාවහන් ගලවා නියම ස්ථානයේ තබමිනි. ඔවුන් විහාරස්ථානයේ වැඩ සිටි ස්වාමීන් වහන්සේට පළමුවෙන් ම පසඟ පිහිටුවා වැඳ නමස්කාර කළේ තම ගුරුතුමිය අනුගමනය කරමිනි. සියලූ දෙනාට ම ආශීර්වාද කිරීමට උන් වහන්සේ අමතක නොකළ සේක. අනතුරුව ඔවුහු පූජා භූමිය පවිත්‍ර කිරීමේ කටයුතුවල නිරත වූහ.

ඔවුන් පරමල් හා මකුළු දැල් ඉවත් කර බුදු මැදුර පිරිසිදු කළ අතර, මළුපෙත් මං ඇමදීමේ දී සෑ මළුව, බෝ මළුව හා විහාර මළුව පිරිසිදු කළේ කොළ රොඩු පමණක් නොව ඇතැම් තැනක තිබූ තණ කොළ ද ඉවත් කරමිනි. අපද්‍රව්‍ය නිසි තැන්වලට දැමීමට කවුරුත් වග බලා ගත්හ.

අනතුරුව ඔවුහු අත් ධෝවනය කර සම්බුද්ධ පූජාවට සුදුසු පරිදි අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය පිළියෙල කළහ. මල් බඳුන් කලාත්මක ව සකස් කර මල් ධෝවනයටත්, භාජන පිරිසිදු වැස්මකින් ආවරණය කර තැබීමටත් කවුරුත් අමතක නොකළහ.

බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශාරීරික ධාතු තැන්පත් කළ වෙහෙර වහන්සේට පළමුවත්, උන් වහන්සේ පරිභෝග කළ බෝධීන් වහන්සේට දෙවනුවත්, බුදුරජාණන් වහන්සේ උදෙසා තැනූ ප්‍රතිමා වහන්සේට තෙවනුවත් සිසුහු වන්දනාමාන කළහ.

පහන්, සුවඳදුම්, මල්, ගිලන්පස ආදී වශයෙන් පූජා ද්‍රව්‍ය පිළිවෙළින් අතගස්වන විට සියලූ දෙනාගේ සාධු නාදයට ඝණ්ටා නාදය ද එක් විය.

අනතුරු ව ස්වාමීන් වහන්සේගේ මඟ පෙන්වීමෙන් හඬ නඟා තාලානුකූල ව ගාථා හා පාඨ සජ්ඣායනා කළේ පහත සඳහන් අනුපිළිවෙළට ය.

නමස්කාරය

නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මා සම්බුද්ධස්ස
නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මා සම්බුද්ධස්ස
නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මා සම්බුද්ධස්ස

තිසරණ සරණ යාම

බුද්ධං සරණං ගච්ඡාමි
ධම්මං සරණං ගච්ඡාමි
සංඝං සරණං ගච්ඡාමි

දුතියම්පි බුද්ධං සරණං ගච්ඡාමි
දුතියම්පි ධම්මං සරණං ගච්ඡාමි
දුතියම්පි සංඝං සරණං ගච්ඡාමි

තතියම්පි බුද්ධං සරණං ගච්ඡාමි
තතියම්පි ධම්මං සරණං ගච්ඡාමි
තතියම්පි සංඝං සරණං ගච්ඡාමි

පන්සිල් සමාදන් වීම

පාණාතිපාතා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි
අදින්නාදානා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි
කාමේසු මිච්ඡාචාරා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි
මුසාවාදා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි
සුරාමේරය මජ්ජපමාදට්ඨානා වේරමණී සික්ඛාපදං සමාදියාමි

බුදු ගුණ සිහි කරන පාඨය

ඉතිපි සෝ භගවා අරහං, සම්මා සම්බුද්ධෝ,
විජ්ජාචරණ සම්පන්නෝ, සුගතෝ,
ලෝකවිදූ, අනුත්තරෝ පුරිසදම්මසාරථී,
සත්ථා දේවමනුස්සානං, බුද්ධෝ, භගවාති.

දහම් ගුණ සිහි කරන පාඨය

ස්වාක්ඛාතෝ භගවතා ධම්මෝ, සන්දිට්ඨිකෝ,
අකාලිකෝ, ඒහිපස්සිකෝ, ඕපනයිකෝ, පච්චත්තං
වේදිතබ්බෝ විඤ්ඤූහීති.

සඟ ගුණ සිහි කරන පාඨය

සුපටිපන්නෝ භගවතෝ සාවක සංඝෝ,
උජුපටිපන්නෝ භගවතෝ සාවක සංඝෝ,
ඤායපටිපන්නෝ භගවතෝ සාවක සංඝෝ,
සාමීචිපටිපන්නෝ භගවතෝ සාවක සංඝෝ,
යදිදංචත්තාරි පුරිසයුගානි අට්ඨ පුරිස පුග්ගලා
ඒස භගවතෝ සාවක සංඝෝ, ආහුණෙයේ‍යා්,
පාහුණෙයේ‍යා්, දක්ඛිණෙයේ‍යා්, අංජලිකරණීයෝ,
අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලෝකස්සාති.

ත්‍රිවිධ චෛත්‍ය වඳින ගාථාව

වන්දාමි චේතියං සබ්බං - සබ්බඨානේසු පතිට්ඨිතං
සාරීරිකධාතු මහා බෝධිං - බුද්ධ රූපං සකලං සදා

බෝධි වන්දනා ගාථාව

යස්සමූලේ නිසින්නෝව - සබ්බාරි විජයං අකා
පත්තෝ සබ්බඤ්ඞ්තං සත්ථා - වන්දේතං බෝධි පාදපං

පහන් පූජා කරන ගාථාව

සද්ධාය සම්පදිත්තේන - දීපේන තමධංසිනා
තිලෝක දීපං සම්බුද්ධං - පූජයාමි තමෝනුදං

සුවඳ දුම් පූජා කරන ගාථාව

සුගන්ධිකාය වදනං - අනන්ත ගුණ ගන්ධිනං
සුගන්ධිනාහං ගන්ධේන - පූජයාමි තථාගතං

මල් පූජා කරන ගාථාව

පූජේමි බුද්ධං කුසුමේනනේන
පුඤ්ඤේනමේතේන ච හෝතු මොක්ඛං
පුප්ඵං මිලායාති යථා ඉදං මේ
කායෝතථායාති විනාස භාවං

පැන් පූජා කරන ගාථාව

සුගන්ධං සීතලං කප්පං - පසන්න මධුරං සුභං
පාණීයමේතං භගවා - පතිගන්හාතු මුත්තමං

ගිලන්පස පූජා කරන ගාථාව

අධිවාසේතු නෝ භන්තේ - ගිලාන පච්චයං ඉමං
අනුකම්පං උපාදාය - පතිගන්හාතු මුත්තමං

දෙවියන්ට පින් දීම

එත්තාවතාච අම්හේහි - සම්භතං පුඤ්ඤ සම්පදං
සබ්බේ දේවා අනුමෝදන්තු - සබ්බ සම්පත්ති සිද්ධියා

මියගිය ඥාතීන්ට පින් දීම

ඉදං වෝ ඤාතීනං හෝතු - සුඛිතා හොන්තු ඤාතයෝ
ඉදං වෝ ඤාතීනං හෝතු - සුඛිතා හොන්තු ඤාතයෝ
ඉදං වෝ ඤාතීනං හෝතු - සුඛිතා හොන්තු ඤාතයෝ

බුද්ධ රත්නය සමා කර ගැනීම

කායේන වාචා චිත්තේන - පමාදේන මයා කතං
අච්චයං බම මේ භන්තේ - භූරිපඤ්ඤ තථාගත

ප්‍රාර්ථනා ගාථාව

ඉමිනා පුඤ්ඤ කම්මේන - මා මේ බාල සමාගමෝ
සතං සමාගමෝ හෝතු - යාව නිබ්බාන පත්තියා

අවසානයේ ස්වාමීන් වහන්සේගේ මග පෙන්වීමෙන් සියල්ලෝ ම මෛත්‍රී භාවනාව වැඩූහ. ශිෂ්‍යයන් විසින් සිදු කරන ලද සත් ක්‍රියාව අගය කරමින් උපදේශාත්මක අනුශාසනාවක් සිදු කිරීමට ස්වාමීන් වහන්සේ අමතක නොකළහ. වතාවත් සිදු කිරීමෙන් ලත් අත්දැකීම් ජීවිතයට එක් කර ගන්නා ලෙසත් සෑම පොදු ස්ථානයක් ම පිරිසිදු ව තබා ගැනීමට වගබලා ගන්නා ලෙසත් උන් වහන්සේ වදාළහ. එසේ ම නිවසේ සියලූ දෙනා එක් ව ආගමික වතාවත් සිදු කිරීමට වේලාවක් වෙන් කර ශ්‍රද්ධාවෙන් වන්දනාමාන කළ යුතු බව ද උන් වහන්සේ පැවසූහ. සෑම විට ම විහාරස්ථානයේ ස්වාමීන් වහන්සේ ඇසුරු කරමින් දහම් පාසල් අධ්‍යාපනයට යොමු වී ගුණ ගරුක දරුවන් සේ ක්‍රියා කරන ලෙස ද උන් වහන්සේ සිහිපත් කළහ. අවසානයේ සාධුකාර මධ්‍යයේ පිරිකර පූජාව සිදු විය. ස්වාමීන් වහන්සේගේ දෙපා වැඳ සියලූ දෙනා ම අවසර ගත්හ. පූජා ද්‍රව්‍ය සහිත භාජන පිරිසිදු කිරීමෙන් අනතුරුව ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් ගුරුතුමිය සමග පාසලට පැමිණියේ වෙන දා නොවූ තරම් ප්‍රබෝධයකිනි.