7.6 - චුම්බක බල

ක්‍රියාකාරකම 7.7

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය :- දණ්ඩ චුම්බකයක්, යකඩ කුඩු, සුදු කඩදාසියක්

ක්‍රමය :

  • චුම්බකය මත සුදු කඩදාසිය තබා චුම්බකය තිඛෙන ප්‍රදේශය වටා යකඩ කුඩු ඉසින්න.
  • පසුව කඩදාසියට සෙමින් තට්ටු කරන්න.
  • සිදුවන දේ හොඳින් නිරීක්ෂණය කරන්න.

චුම්බකය වටා යකඩ කුඩු යම් රටාවකට අනුව සකස් වී ඇති බව නිරීක්ෂණය කළ හැකි වේ. චුම්බකයට තරමක් ඈතින් වැටුණු යකඩ කුඩු අක්‍රමවත් ව විසීරී තිඛෙනු දැකිය හැකි වේ. මේ අනුව චුම්බක බල පැතිරී ඇත්තේ චුම්බකය වටා යම් සීමාවක් තුළ පමණක් බව පැහැදිලි වේ.

අමතර දැනුමට

චුම්බකයක් වටා චුම්බක බලය පැතිරී ඇති ප්‍රදේශය චුම්බක ක්ෂේත්‍රය ලෙස
හඳුන්වයි.

  • චුම්බක බලය ආදර්ශනය කිරීම

ක්‍රියාකාරකම 7.8

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය :- චුම්බක කීපයක්, කුඩා යකඩ ඇණ කීපයක් (මේ සඳහා ඇමුණුම් කටු හෝ අල්පෙනෙත්ති හෝ යොදා
            ගත හැකි

ක්‍රමය : 

  • රූපයේ දැක්වෙන පරිදි එක් චුම්බකයක් බැගින් ගෙන කෙළවර කුඩා යකඩ ඇණ එල්ලන්න. (එක් ඇණයකට අනෙක එල්ලෙන සේ)
  • ඔබ සපයා ගත් එක් එක් චුම්බකවල එල්ලීමට හැකි යකඩ ඇණ සංඛ්‍යාව ගණන් කරන්න.
  • එමඟින් චුම්බක බලය වැඩි ම චුම්බකය වෙන් කර හඳුනා ගන්න.

කුඩා යකඩ ඇණ වැඩි ම සංඛ්‍යාවක් එල්ලා තබා ගත හැකි වනුයේ චුම්බක බලය වැඩි ම චුම්බකයට බව පැහැදිලි වේ.

පැවරුම 7.6

එදිනෙදා ජීවිතයේ දී චුම්බක ප්‍රයෝජනයට ගන්නා අවස්ථා ලැයිස්තුවක් පිළියෙල කරන්න.

ක්‍රියාකාරකම 7.9

බෝට්ටුවක් පදවමු
අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය :- තුනී ලී පතුරක්, කුඩා චුම්බකයක්, ඇමුණුම් කටුවක්, කට පළල් ජල බඳුනක්, සිහින් ඉරටු කැබැල්ලක්, ක්ලේ ස්වල්පයක්, 
යකඩ කූරක්, ති්‍රකෝණාකාර කඩදාසි කැබැල්ලක්

ක්‍රමය :

  • ඉහත සඳහන් ද්‍රව්‍ය උපයෝගී කරගෙන 7.12 රූපයේ දැක්වෙන ආකාරයට කුඩා බෝට්ටුවක් සාදා ගෙන බඳුනේ
    ජලය මත තබන්න.
  • පසුව රූපයේ දැක්වෙන ආකාරයට යකඩ කූරට චුම්බකය අලවා ගෙන බෝට්ටුවට ළං කරමින් ඒ මේ අත යකඩ කූර ගෙන යන්න.
  • ඔබට කුමක් නිරීක්ෂණය කළ හැකි වේ ද ?

පැවරුම 7.7

  • චුම්බක යොදා ගෙන වෙනත් විනෝදාත්මක ක්‍රියාකාරකම් නිර්මාණය
    කරන්න.
  • ඔබේ පංතියේ මිතුරන්ගේ නිර්මාණ ද සමඟ ප්‍රදර්ශනයක් ඉදිරිපත්
    කරන්න.

අමතර දැනුමට

පරිගණක, රූපවාහිනී, ජංගම දුරකථන සහ ස්ථාවර දුරකථන ආදී උපකරණ අසල ප්‍රබල චුම්බක තැබීම නිසා එම උපකරණවලට හානි

සිදු විය හැකි ය .

 

අමතර දැනුමට

 

පෙති චුම්බකවල හා මැග්නඩූර් චුම්බකවල ධ්‍රැව පිහිටන්නේ චුම්බකය දෙකෙළවර නොව දෙපැත්තෙහි ය.