ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථික පසුබිම පිළිබද කතා කිරීමේදී වැදගත් වන විදේශීයජාතින් කිහිප දෙනෙකු සිටිති.එනම් පෘතුගීසින් ,ලන්දේසින් හා ඉංග්රීසින් වේ.මෙම විදේශ ජාතින් අතරින්ද පෘතුගීසින් හා ලන්දේසින් නිසා ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට විශාල බලපෑමක් සිදු නොවුණි.එම නිසා මෙම ලිපියෙන් සාකච්චාවට බදුන් වනුයේ ඉංග්රීසින් නිසා ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට සිදු වූ බලපෑම පිලිබදවයි.
ශ්රී ලංකාව ඉංග්රීසින් යටතට පත් වූ පසු මුල් කාලයේ එනම් 1802 – 1832 කාලයේ ශ්රී ලංකා ආර්ථිකයේ පැහැදිළි වෙනස්කම් කිසිවක් සිදු නොවුණි.එයට හේතු වනුයේ,
1.ශ්රී ලංකාව ඉංග්රීසි පාලනයට නතු වූ මුල් කාලයේ යුරෝපයේ පවතී යුධමය වාතාවරණය.මෙම යුධමය වාතාවරණය නිසා ඉංග්රීසින්ට ශ්රී ලංකා ආර්ථිකය වෙනස් කිරීමට අවශ්යතාවක් හෝ කාලයක් නොතිබුණි.
2.ඉංග්රීසින්ගේ මවු රට වන එංගලන්තය ඒ වන විට කාර්මික විප්ලවයේ ප්රාථමික මට්ටමේ සිටීම.මේ නිසා එංගලන්තයේ විවිධ තාක්ෂණික ප්රශ්න දක්නට ලැබුණි.එම හේතුව නිසා එකල ඉංග්රීසින්ට යටත් විජිත පිළිබද අවධානයක් යොමු කිරීමට හැකියාවක් නොතිබුණි.
3.ඉංග්රීසින් ශ්රී ලංකාව යටත් කර ගන්න විට ලංකාවේ පැවතියේ වැඩවසම් ආර්ථිකයකි.එම නිසා ශ්රම සංචලතාව සිමා විය.එම නිසා ඉංග්රීසින්ගේ කර්මාන්ත සදහා අවශ්ය ශ්රම වෙළදපොලක් නොතිබුණි.
4.ශ්රී ලංකාව ඉංග්රීසින්ට යටවූ මුල් අවධියේදී ලංකාව තුල පැවතියේ රජයේ වෙළද ඒකාධිකාරියකි.මේ නිසා ආර්ථිකමය නිදහසක් මෙරට නොතිබුණි.
5.රජයේ නිලධාරීන්ට සීමිත නිදහසක් ලැබී තිබීම.මේ හේතුව නිසා රාජ්ය නිලධාරීන්ට ආර්ථිකමය කටයුතු වල දීමට අවකාශය නොලැබුණි.
6.ආණ්ඩුකාරය සතු අසීමිත බලතල ඒකරාශී වී තිබීම.මෙය රටේ ආර්ථික වර්ධනයට බාදාවක් විය.
7.ඒ වන විට ශ්රී ලංකාව උඩරට හා පහතරට ලෙස ද්විත්ව පාලනයකට නතු වී තිබුණි.එය රටේ යෝජනා වලට අහිතකර ලෙස බලපෑවේය.
8.මුල් කාලයේ ඉංග්රීසින්ගේ අවධානය වූයේ බලය අල්ලා ගැනීම,තහවුරු කර ගැනීම හා ආරක්ෂා කර ගැනීම පමණක් වීම.ඒ වන විට උඩරට නිදහස් රාජ්යයක් ලෙස පවතී බැවින් ඉංග්රීසින් දැඩි අවධානයකින් පසු වීම.මේ නිසා ලංකාවේ ආර්ථිකමය වෙනසක් කිරීමට ඉංග්රීසින්ට හැකියාවක් නොතිබිණි.
ලංකාවේ පැහැදිලි ආර්ථික වෙනස්වීම් සිදු වන්නේ කොල්බෘක් හා කැමරන් ප්රතිසංස්කරණ තුලිනි.1829 දී කොල්බ්රුක් කොමිසම ලංකාවට පැමිණියේය.එහිදී එම කොමිසම විසින් නිර්දේශ කිහිපයක් ඉදිරිපත් කළහ.ඒවා නම්,
1.රාජකාරි ක්රමය අහෝසි කිරීම
රාජකාරිය යනු රජුගේ ඉඩම් භුක්තිය වෙනුවෙන් මහජනයා රජුට කරන ලද අනිවාර්ය සේවාවකි.රාජකාරියට පදනම වුයේ රටේ සියලු ඉඩම්එ රජුට අයත්ය යන මතයයි.රාජකාරිය හුදෙක් වැඩිහිටි පිරිමින්ට පමණක් සිමා විය. ලංකාවේ ආර්ථික වර්ධනයට රාජකාරිය බාදාවක් බව වැටහුණු කොල්බ්රුක් රාජකාරි ක්රමය අහෝසි කළහ.එමගින් ඔහු බලාපොරොත්තු වුයේ නිදහස් ශ්රම වෙළදපොලක් ඇති කිරීමටය.
2.රජයේ වෙළද ඒකාධිකාරිය අහෝසි කිරීම
රජයේ කුරුදු ඒකාධිකාරිය මෙමගින් අහෝසි කෙරුණි.1847 වන විට රජය සතුව කුරුදු ඉඩම් නොතිබිණි.
3.සිවිල් සේවය ප්රතිසංවිධානය කිරීම
සිවිල් සේවකයන්ගේ වැටුප් අඩු කිරීම,විශ්රාම වැටුප් අහෝසි කිරීම හා නිලතල උසස් වීම් සිමා කිරීම වැනි ක්රියා මාර්ග කොල්බ්රුක් විසින් සිදු කළේය.එමගින් ඔහු බලාපොරොත්තු වුයේ රජයේ වියදම් අඩු කර ගැනීමටත් සිවිල් සේවකයන් තුල වගා කටයුතු පිළිබද කැමැත්තක් ඇති කිරීමටත්ය.
4.නියෝජන ආණ්ඩු ක්රමයක් හදුන්වා දීම
නියෝජන ආණ්ඩු ක්රමය තුල ව්යවස්ථාදායකය හා විධායකය යනුවෙන් කොටස් දෙකකි.ව්යවස්ථාදායකය තුල නියෝජනය වුයේ වැවිලි කරුවන්ය.එහිදී වැවිලිකරුවන්ගේ ප්රශ්න හා අවශ්යතාවන් පිළිබද සාකච්චාවට බදුන් වුහ.
5.ආණ්ඩුකාරවරයාගේ බලතල සිමා කිරීම
කිසිදු නඩු විභාගයකින් තොරව පුද්ගලයින් රටින් පිටුවහල් කිරීම වැනි ආණ්ඩුකාරයා සතු අසීමිත බලතල මෙමෙගින් අඩු කෙරුණි.
6.ඒකීය පාලන ක්රමයක් ඇති කිරීම
එකම රටක් තුල උඩරට හා පහතරට වශයෙන් පාලන ක්රම දෙකක් පැවතීම රටේ ආර්ථික වර්ධනයට අයහපත් වේ.
7.ඉංග්රීසි භාෂාව හා බටහිර අධ්යාපනය ව්යාප්ත කිරීම
වැවිලි කර්මාන්තයට අවශ්ය ලෙස ලාංකිකයන් හැඩ ගස්වා ගැනීමට
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
071-7556342 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්වවිද්යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)