අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ වායුගෝලයේ නිරීක්ෂණ හා රොකට්වල ආරම්භය
අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණ ආරම්භක ඉතිහාසය.
ඉහළ වායු ගෝලය ගවේෂණය හා රොකට් වල ආරම්භය .
විද්‍යාත්මක ගවේෂණක ප්‍රදාන අරමුණ වන්නේ ස්භාවධර්මය ස්වභාව නියමයන් පිලිබදව ක්‍රමවත් දැනුමක් ලබා ගැනීමයි.
මුලික ගණයට වැටෙන අභ්‍යාවකාශ ගවේෂණ නිසා මිනිසාගේ දැනුම පුළුල් වෙයි දැනුම සොයාගෙන යන ගමනේදී ඉන් වහා ප්‍රතිඵල නොලැබුනත් හැම මුලික පරික්ෂනයක්ම
අනාගත ප්‍රොයෝජන හා ප්‍රථිපල ලගා කරදෙන ආරම්භයකි.
ඉහල වායු ගෝලයත් අභ්‍යකාශයත් තරණය කර ගවේශය කිරීමට මිනිසා කාලාන්තරයක් තිස්සේ සිහින මවමින් සිටියේය.
අභ්‍යකාශ ගවේෂණයේ ආරම්භය
ඉහල වායුගෝලය පිළිබද ගවේෂණයේ දී ඉහල වායුගෝලය පිරික්ෂණ ලද්දේ උඩු ගුවනට බැලුන් යෙවිමෙනි.
වායුගෝලය යනු පෘතුවිය වටා ඇති වා වැස්මයි වායුගෝලය බිමහි සිට කිලෝමීටර් 500ක් පමණ ඉහලට විහිදීයයි.
බිම අසලදී වායුගෝලය ගනකම වැඩි අතර උස වැඩිවීමත් සමග එය තුනිවේ.
කිලෝමීටර් කිහිපයක උසකදී මිනිසකුට ආශ්වාස කිරීමට අපහසුවෙයි.සිය කුටි තුල නොවෙසෙන්නේ නම් ගුවන් නියමුවන් හට ඔක්සිජන් මුහුණු පලදින්නට සිදුවෙයි.
ඉතා උස කදුමුනුන් තරනයේ දිද ඔක්සිජන් මුහුණු ආවර්ණ පළදින්නට වෙයි. ඉහල වාතය බෙහෙවින්ම තුනී හෙයින් අහස යානා එහිදී ක්‍රියා විරහිතවේ.වාතය නොමැති වූ විට
අහස් යානයේ අවරපෙත්ත අල්ලාගන්නට දෙයක් නැතිව යයි.
ජෙට් යානයක එන්ජිම වුවද අවට වායුගෝලයෙන් ඔක්සිජන් ඇද ගත යුතුය.
නමුත් කිලෝමීටර් 15 දී පමණ ඉතිරිව තිබෙන්නේ ඉතා සුළු ප්‍රමාණයකි එම අවස්ථාවකදී ජෙට් යානයද ක්‍රියා විරහිත වේ.
රොකට් නිර්මාණයේ ආරම්භය.
සැලකිය යුතු උස ප්‍රමාණයකට පැමිණීම සදහා රොකට් එකක ජවය කරගැනීම මුලික වශයෙන් යෙන් සිදුකිරින.
රොකට් එකහි ජවය වැඩි වීමත් සමග ඉහල වායුගෝලය පිලිබදව බොහෝ කරුණු සොයාගැනීමට ගවේක්ෂකයින්ට හැකි විය.
රොකට් තුල ඉන්ධන දවා ලීම සදහා අවශ්‍ය ඔක්සිජන් සැපයුම රොකට් එක තුලම රැගෙන යයි.
මෙම නිසා රෝකට් එකක ඉන්ධන දැවීම අවට වායුගෝලය මත රද නොපවතී.
හිස් අවකාශයේදී හෙවත් රික්තයේදී දීක්‍රියාත්මක වන එකම පැදවුම රොකට් එක නිසා අතීතයේ අභ්‍යකාශ ගමනේදී රොකට්
අත්‍යවශ්‍ය විය.
රොකට් න්‍යාය හා තාක්ෂණවේදය පිළිබද පර්යේෂණ කල රුසියානු ජාතික කොන්ස්ටන්ටීන් සියෝල්කොවුස්කි (konstantin Tsiolkovsky 1857 – 1935)
විසින් රොකට් පැදවුමට අදාළ මුලික න්‍යාය පිලිබදව පර්යේෂණ කරන ලදී.
ජර්මන් ජාතික හර්මන් ඔබර්ත් (Hermanm Oberth 1894 – 1989) ඔහු විසින් ඝන ඉන්ධන භාවිතා කරන කුඩා රොකට පිළිබදව පර්යේෂණ කරන ලදී.
අමරිකානු ජාතික රොබට් එච්. ගොඩාඩ් (robert h Goddard 1882 – 1945) ඔහු විසින් ද්‍රව ඉන්ධන රොකට් පිළිබදවද පර්යේෂණ කළේය.
මෙම තිදෙනාගේ පර්යේෂණ වල ප්‍රථිපලයක් ලෙස ප්‍රථම ද්‍රව ඉන්ධන රොකටය 1926 ගුවන් ගත විය.
ප්‍රථම ද්‍රව ඉන්දන රොකටය
සරලතම රොකට් එකක ප්‍රදාන කොටස්.
1සරල රොකට් එක එකක් තුල ඉන්ධන දවන දහන කුටිරයකින්ද
2ඉන්ධන ටැංකියක් ද
3ද්‍රව ඔක්සිජන් ටැංකීයක්
4දල්වනය (ජ්වලකය) සහිත ටැංකීයක්ද ඇත.
සරල රෝකට් එකක් ක්‍රියාත්මක වූ අකාරය.
ඉන්ධන වශයෙන් යොදා ගන්නා සම්පිණ්ඩ නයිට්‍රජන් වැනි ද්‍රව්‍යක් ද ද්‍රව ඔක්සිජන්ද දල්වනය ලෙස යොදා ගන්නා පෙට්‍රල් වැනි ද්‍රව්‍යක්ද හොදින් හොදින් මිශ්‍ර කර එහිදී දල්වනු ලැබේ.
දැවෙන වායු ඉතාමත් වේගවත් ලෙස වායු ධාරාවක් ලෙස නැසින්නෙන් පිට වියයි.
පහලට පිටවියන මේ වේගවත් වායු ධාරා මගීන් උඩු අතට ඇති කරන තෙරපුම නිසා රොකටය ඉහලට තල්ලු වී යයි.
දහන කුටීරය ඇතුළු වන ඉන්ධන සහිත මිශ්‍රනය පොම්පයකින් පාලනය කැරෙන නිසා උඩු තෙරපුමද පාලය කල හැකිය.
ඉහල වායුගෝලය ගෝලය පිළිබද ගවේෂණයෙන් සොයාගත් කරුණු.
වායුගෝලය නොතිබුණි නම් සූර්යයාගෙන් ලැබෙන x කිරණ, පාරජම්බුල කිරණ වැනි හානිකර විකිරණ නිසා පෘතුවිය මත කිහිම ජිවියක් නොවැඩේන්නද තිබිණ.
මිනිසාට ආශ්වාස කිරීමට පවා නොහැකි වේ. මෙවැනි හානිකර විකිරණ වැඩි කොටසක් වායු ගෝලය මගින් රදවා ගනී.
පෘථිවි වායුගෝලයෙන් අඩක් පමණ ඇත්තේ 10km පමණ උසක විහිදී ඇත්තේ පරිවර්ති ගෝලයයි.
සූර්යයාගෙන් පැමිණෙන පලජම්බුල කිරණ පෘථිවි පුෂ්ටය කර එලබීමට පෙර උරා ගන්නා ඕසෝන් ස්තරයද පිහිටා ඇත්තේ පරිවර්ති ගෝලය තුලයි.
වායුගෝලයේ 80 km සිට 300 km දක්වා විහිදෙන ප්‍රදේශය අයනගෝලය නම් වේ. මෙහි වැඩි කොටසක් විදුලියෙන් ආරෝපණය වූ අයන හා ඉලෙක්ට්‍රොනවලින් යුක්තය.
යන ගෝලය නොතිබුණි නම් ඈත ස්ථාන අතර ගුවන් විදුලි ප්‍රචාරයක කටයුතු කල නොහැකි වන්නට තිබිණි.
රේඩියෝ තරංග අයනගෝලයෙහි විදුලියෙන් ආරෝපිත වාතය මගින් පරාවර්තනය කිරීම නිසා ගුවන්විදුලි සම්බන්දතා පහසුව ඇති වී තිබේ.
ඉහල තොරතුරු පිරික්සීමට බැලුන් හා රොකට් ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වුවත් ඒවායෙහි අවාසිද පවතී වියදම අධික වීම,
මිනිත්තු හිකිපයක් පමණක් ගුවනේ රැදි සිට පසුව විනාශ වී බිම වැටීම, එක් වරක් පමණක් භාවිතා කල හැකිවීම,
ඇතැම් අවස්ථා තුලදී රැගෙන යන උපකරණ පවා විනාශ වීම වැනි හේතු නිසා චන්ද්‍රිකා ගුවන් ගැන්වීම පරීක්ෂකයන් උනන්දු විය
රොකට් එකක් මගින් චන්ද්‍රිකාවක් කක්ෂගත කිරීම හා ප්‍රථම පෘථිවි චන්ද්‍රිකාව පිලිබදව තොරතුරු ඉදිරි ලිපිය තුලින්.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවෙන්න. සුභ දවසක්.
