8 - සුද්ධෝදන රජතුමා
කිඹුල්වත් පුර අග රජු සුද්ධෝදන රජතුමා ය.
එතුමා රූප සම්පත්තියෙන් මෙන් ම ශූර, වීර බවින් සැමට ම වඩා උසස්.
සුද්ධෝදන මහ රජතුමාගේ අග බිසව මහාමායා දේවියයි. එතුමිය රූමත් හා ගුණවත් බවින් යුක්තයි.
රජතුමා දැහැමින් හා කරුණාවෙන් රට පාලනය කළා. එතුමා නිතර සක්විති රජකමට සුදුසු පුතකු ලැබේවා! යි ප්‍රාර්ථනා කළා.
රජතුමා, බෝසත් කුමරු උපන් බව දැනගත් පසු රට වැසියා සමග එක්ව ප්‍රීති ඝෝෂා පැවැත්වූවා. සිදුහත් කුමරුට අවශ්‍ය සියලූ සැප පහසුකම් හා ආරක්ෂාව නිතරම සැපයීමට කටයුතු කළා.
සුදුසු කාලයේ දී කුමරුට ශිල්ප ලබා දුන්නා. තම පුතා තමාට වඩා උසස්, දැහැමි හා බලවත් පාලකයකු විය යුතු යැයි රජතුමා නිතර ම කල්පනා කළා. රජතුමා සුදුසු කල යුව රජකම සිදුහත් කුමරුට ලබා දුන්නා.
තම පුතාට සැපවත් ජීවිතයක් ලබා දීමට කැප වුණා. රම්‍ය, සුරම්‍ය හා සුභ යනුවෙන් මාලිගා තුනක් කුමරු වෙනුවෙන් සාදා දුන්නා. සුදුසු කාලයේ දී යසෝදරා කුමරිය සිදුහත් කුමරුට සරණ පාවා දුන්නා. යසෝදරාවට තමාගේ ම දියණියක සේ සැලකුවා. පුංචි රාහුල කුමාරයාට ඉතාමත් ආදරය කළ සීයා කෙනෙක් වූවා.
සිදුහත් කුමරු තාපස වෙස් ගෙන දුෂ්කර ක්‍රියා කරන බව ආරංචි වුණා. එසේ වුව ද රජුගේ දරු සෙනෙහසේ කිසිදු අඩුවක් වූයේ නැහැ.
කුමාරයා බුද්ධත්වයට පත් වී තම නිවසට වඩින තුරු සුද්ධෝදන රජතුමා ආශාවෙන් බලා සිටියා. බුදුරජාණන් වහන්සේ රජගහනුවර වේලූවනාරාමයේ වැඩ වෙසෙන බව සුද්ධෝදන රජතුමාට ආරංචි වුණා.
"මගේ පුතණුවන් කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම කරවීමට කාලයයි මේ,” රජතුමා කල්පනා කළා. "මට මගේ පුතා දකින්න ආසයි. බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කරවාගෙන එන්න,” යනුවෙන් ඇමැතිවරුන්ට කීවා.
ඇමැතිවරයෙක් හා දහසක් පිරිස පිටත් කර යැව්වා.
මේ ආකාරයට නව වතාවක් කණ්ඩායම් නවයක් පිටත් කළා.
එසේ ගිය කිසිවෙක් ආපසු ආවේ නැහැ. ඒ හැමෝ ම බුදුරජාණන් වහන්සේ ළඟ මහණ වුණා.
රජතුමාගේ ඉල්ලීම ඉටු වුණේ නැහැ. රජතුමාට දුක හිතුණා. කාළුදායි ඇමැතිට කතා කළා. "බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කරවාගෙන එන්න ඔබට පුළුවන්දැ?”යි විමසුවා. "රජතුමනි, පැවිදි වෙන්න මට අවසර දෙන්න. මම බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කරවාගෙන එන්නම්,” කාළුදායි ඇමැති කිවුවා. රජතුමා එයට කැමැති වුණා.
කාළුදායි ඇමැති දහසක් පිරිස සමග පිටත් වුණා. බුදුරජාණන් වහන්සේ හමු වී බණ ඇසුවා; පැවිදි වුණා. බුදුරජාණන් වහන්සේට කිඹුල්වත් පුරයට වඩින ලෙස ආරාධනා කළා.
බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිස සමග කිඹුල්වත් පුරට වැඩම කළා. මානයෙන් අධික ශාක්‍ය වංශික වැඩිහිටියෝ බුදුරජාණන් වහන්සේට වැන්දේ නැහැ. කුඩා දරුවන් ලවා වැන්දෙව්වා.
ශාක්‍යයන්ගේ මානය බිඳීමට බුදුරජාණන් වහන්සේ යමාමහ පෙළහැර පෑවා.
"පුතුනි, මේ මගේ තෙවන වැඳුම,”යි කියා සුද්ධෝදන රජතුමා බුදුරජාණන් වහන්සේට වැන්දා.
බුදුරජාණන් වහන්සේ ශාක්‍යයන්ට ධර්මය දේශනා කළා. බණ ඇසූ රජතුමා සතුටු වුණා.
මානය දුරුකර ගත් ශාක්‍යයෝ බුදුරජාණන් වහන්සේට වැන්දා. ධර්මය අවබෝධ කර ගත්තා; සමහරු පැවිදි වුණා. ශාක්‍යයෝ බුදුරජාණන් වහන්සේට නිග්‍රෝධාරාමය සාදවා පූජා කළා. පසු කාලයේ දී සුද්ධෝදන රජතුමා බුදු බණ අසා රහත් වුණා.