19 - යහපත් ක්‍රියාවලට සහාය වෙමු
එය නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහිවසල්ලම්තුමාණන් තරුණයකු ලෙස සිටි කාලයයි. අරාබි දේශය ජාහිලියියා නම් නූගත්කමින් පිරී ඉතිරී තිබුණි. ඔවුන් තුළ ගෝත්‍රික සිතුවිලි මුල්තැන ගෙන තිබුණි.
වරක් ජුබෙයිද් ගෝත්‍රයට අයත් කෙනෙක් වෙළෙඳ කටයුතු සදහා මක්කාවට පැමිණියේ ය. සහ්ම් ගෝත්‍රයට අයත් ආස් බින් වායිල් නැමැත්තා ඔහුගෙන් භාණ්ඩ මිලට ගත්තේ ය. එහෙත් ආස් බින් වායිල් මුදල් ගෙවීම පැහැර හැරියේ ය. මෙයින් කනගාටුවට පත් වූ එම වෙළෙන්දා එකල පැවති සම්ප්‍රදායට අනුව හිතවත් ගෝත්‍රිකයින්ගෙන් අසාධාරණයට එරෙහිව උදවු ඉල්ලා සිටියේ ය. එයට ඔවුහු සහාය නුදුන්හ. කිසිවක් කර කියා ගැනීමට නොහැකි වූ නිසා ඔහු මක්කාවෙහි අබී කුබෙයිස් කන්දට නැග්ගේ ය. එහි සිට ජනතාව අමතා තමාට සිදු වූ අයුක්තිය ශබ්ද නඟා කීවේ ය.
එම හඬට සවන් දුන් සුබෙයිර් ඉබ්නු අබ්දුල් මුත්තලිබ් නම් කුරයිෂි ප්‍රධානියා මෙසේ සිදු වූයේ ඇයි දැයි විමසුවේ ය. පසුව අබ්දුල්ලා බින් ජුද්ආන් නම් ගෞරවයට පාත්‍ර වූ මහලූ ප්‍රධානියකුගේ නිවසේ කුරෙයිෂිවරු රැස්වූවෝ ය.
ඔවුහු එහි දී මක්කාවාසීන් හෝ පිටස්තරයින් හෝ කවුරුන් හෝ වේවා අසාධාරණයට ලක් වුව හොත් ඔවුන්ට උදවු කර සාධාරණය ඉටු කළ යුතු බවට වන තීරණය කළෝ ය. එයට ගිවිසුමක් ඇති කර ගත්තෝ ය. මෙය හිල්ෆුල් ෆුලූල් නම් වේ.
මක්කා වැසියන්, අසල්වැසියන්, නිවහල් මිනිසුන් හෝ වහලූන් මක්කාවේ හෝ ඒ අවට හිංසාවට හෝ අපරාධයකට ලක් නොවී සිටීමේ පිළිවෙත් සකස් කිරීම ද අපරාධයට ලක් වූවන්ට උදවු උපකාර කිරීම මෙම ගිවිසුමෙහි සාරාංශය වේ.
මෙම සිද්ධියෙහි දී මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම්තුමා තම මහප්පා සමග ද අබු බක්ර් රලියල්ලාහු අන්හුතුමා තම පියා සමග ද සහභාගි වූ බව විශේෂයෙන් සඳහන් කළ යුත්තකි. මේ පිළිබඳව මුහම්මද් සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම්තුමාණෝ එම සේවය අගය කරමින් පහත පරිදි පැවසූහ.
'අබ්දුල්ලාහ් බින් ජුද්ආන්ගේ නිවසෙහි සිදු වූ එම එකඟතා ගිවිසුමට මම ද සහභාගි වූයෙමි. මට රතු ඔටුවන් හිමි වනවාටත් වඩා එම සම්මුතියට සහභාගි වීමට ලැබීම ආඩම්බරයක් යැයි' මම සිතමි.
මෙම සිදුවීම් නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම්තුමා තම තරුණ කාලයේ සත් ක්‍රියාවලට සහාය වූ බවට කදිම නිදසුනකි.
"යහපත කෙරෙහි ද භය භක්තිය කෙරෙහි ද නුඹලා එකිනෙකා උදවු කර ගනිවු. තව ද පාපය කෙරෙහි ද ක්‍රෝධය කෙරෙහි ද නුඹලා එකිනෙකා උදවු කර නොගනිවු" (5:2) යන අල් කුර්ආන් වැකිය සමාජයේ අප ජීවත් විය යුතු ආකාරය පිළිබඳ අවධාරණය කරයි.
සමාජයේ යහපත් මිනිස්සු ද අයහපත් මිනිස්සු ද සිටිති. යහපතට සහයෝගය දෙන අය හා අයහපතට ඉඩ දෙන අය ද සිටිති. මෙහි දී අප යහපත් ක්‍රියාවලට සහයෝගය ලබා දිය යුතුයි. අයහපත් ක්‍රියා සිදුවීම වැළැක්විය යුතු ය. එකල කුරෙයිෂිවරුන් ක්‍රියාවට නංවා ඇත්තේ මෙම සේවයයි. එහි එක් අවස්ථාවක් වශයෙන් ඉහත සිද්ධිය ඉදිරිපත් කර ඇත.
ලෝකයේ මිනිසා යහපත් ලෙස ජීවත් විය යුතු නම් යහපත් දේ වැඩි විය යුතු ය. අයහපත් දේ අඩු විය යුතු ය. යහපත් දේ වැඩි වීමට තනි පුද්ගල වශයෙන් හා සාමූහික වශයෙන් කටයුතු කළ යුතු ය. අයහපත් දේවල් අඩුවීමට ද තනි තනිව හා සාමූහික ලෙස කටයුතු කළ යුතු ය. මෙය හුදෙක් ම උපදෙසක් නොව ක්‍රියාකාරකමක් ද වේ.
ප්‍රථමයෙන් මෙය නිවසේ සිට ම ආරම්භ කළ යුතු ය. පියවරෙන් පියවර යහළුවන්, ඥාතීන්, අසල්වැසියන් යන සීමා තුළට ගෙන යා යුතු ය. පංති කාමරය තුළ ද ක්‍රමයෙන් ක්‍රියා කළ හැකි ය.
එබැවින්,
- යහපත් ක්‍රියාවල අප ද නිරත වී අන් අය ද නිරත කරවිය යුතු ය.
- අයහපත් ක්‍රියාවලින් අප ද වැළකී අන් අය ද වැළැක්වීමට උත්සාහ ගනිමු.
- අන් අයට ආදර්ශවත්ව හැසිරෙමු.
- මෙය සැම මුස්ලිම්වරයකුගේ ම යුතුකම වේ.