21 - ජීවිතයට උපදෙස්

අලගියවන්න මුකවෙටිතුමා සීතාවක යුගයේ සිටි කවියෙකි. එතුමා විසින් රචනා කරන ලද "සුභාෂිතය” ලොකු කුඩා සැමට උපදෙස් ලබා දෙන අගනා උපදේශාත්මක පද්‍ය කෘතියකි.


"සත් පුරුෂ පුද්ගලයා දුදනන්ගේ අපහාස ඉදිරියේ කම්පා නොවේ” යන්න දැක්වෙන පද්‍යයක් සුභාෂිතයේ මෙසේ දැක්වේ.


කුලූණු ගුණෙන් යුතු උතුමන් සිත         මහරු
දුදන බසින් නොයෙදෙයි කරනට          නපුරු
නව රුවනින් පිරි මහ සමුදුර              ගැඹුරු
තණ සුළෙකින් හුණු කළ හැකි වෙති     කවුරු
                                                       (සුභාෂිතය)


කරුණා ගුණයෙන් යුත් උතුමන්ගේ සිත්, පහත් ගති ගුණ ඇති දුර්ජනයන්ගේ වචනවලින් කිළිටි කළ නොහැකි ය. නව වැදෑරුම් රත්නයන්ගෙන් පිරුණු මහා සමුද්‍රය තණ සුළකින් කිසිවකුටත් උණු කළ නොහැකි ලෙසිනි.


වීදාගම මෛත්‍රේය හිමියන් විසින් කෝට්ටේ යුගයේ දී ලෝවැඩ සඟරාව නම් උපදේශ කාව්‍ය ග්‍රන්ථය රචනා කරන ලදි. ලෝවැසියන්ට වැඩ සලසා ගැනීමට උපදෙස් ලබා දෙන බැවින් මෙම ග්‍රන්ථය ලෝවැඩ සඟරාව ලෙස නම් කර ඇත.

ජීවිතයේ යථා ස්වභාවය නුවණින් දැන කුසල් රැස් කිරීමේ අගයත්, එමගින් නිවන් මග පාදා ගැනීමේ හැකියාවත් ලෝවැඩ සඟරාවේ කවි තුළින් ඉදිරිපත් කර ඇත.


විනෝදයටවත් අන් සතු දෙයක් ගැනීම නොකළ යුතු යැයි ලෝවැඩ සඟරාවේ පහත කවියෙන් උපදෙස් ලබා දී ඇත.


කෙළියට කඩක් සඟවා යහළුවකු             ගෙනේ
එළි කොට නැවත දුන් මිනිසකුට         එතෙකිනේ
විළි වැස්මක් නොමවිය දෙවි වුවත්             අනේ
කෙළියටවත් නොකරව් සොරකමක්           දැනේ


කෙනෙක් සෙල්ලමට යහළුවකුගේ රෙදි කඩක් සඟවා නැවත ඒ යහළුවාට ම දුන්නේ ය. රෙදි කඩ සැඟවූ තැනැත්තා බොහෝ පින්කම් කර මිය ගොස් දෙවි කෙනකු වී ඉපදුණේ ය. දෙවියකු වුවත් සෙල්ලමට කළ සොරකම නිසා ඔහුට විළි වසාගන්නට වස්ත්‍ර ලැබුණේ නැත. එබැවින් සෙල්ලමටවත් සොරකම් කිරීම නොකළ යුතු ම ය.