හය වන ශ්‍රේණියේ සිසුන් අධ්‍යාපන චාරිකාවක උඩරට ප්‍රදේශ වලට ගියා. එය සුන්දර හවස් යාමය කි. සියල්ලන් ම නුවරඑළියේ තිබූ උද්‍යානයකට ඇතුළු වුණා. උද්‍යානයේ සිරි නරඹා සතුටු වුණා. පසුව ඔවුන් ඉස්ලාම් විෂය භාර ගුරුතුමා වටා ඉඳ ගත්තා. එවිට ගුරුවරයා හා සිසුන් අතර මෙන්න මෙහෙම සාකච්ඡාවක් පැවතුණා.

ගුරුතුමා :

දරුවනි! අපි චාරිකාව සූදානම් කළ අවස්ථාවේ පරිසරය ගැන කතා කරනවා කියලා කිව්වා මතක ද? ඔබ මෙම චාරිකාවේ දී ප්‍රයෝජනවත් කරුණු රැසක් ම ඉගෙන ගත්තා. පරිසරයේ ඔබ නිරීක‍ෂණය කළ ස්වාභාවික දර්ශන, එහි ප්‍රයෝජන, එය සුරැකීමේ වැදගත්කම ආදිය ගැන ඔබගේ අදහස් පිළිවෙළින් කියන්න.

අෆ්ලල් :

මම මේ පරිසරය ගැන සිතා බලනවා. කොපමණ ලස්සන දර්ශන ද? උස් කඳු, සිත පිනවන දිය ඇලි, තනිකර කොළ පාට ගස් කොළං, මිහිරි අන්දමින් නාද කරමින් සතුටු වන පක‍ෂීහු, සිසිල් වූ මද සුළඟ, පෙළට ඇදෙන ගව රැළ, මනරම් ගොඩනැගිලි, මෙසේ බලන්නාවූ හැම තැනම සතුට ගෙන දෙන දර්ශන. මම මෙම ස්වාභාවික පරිසරයට බෙහෙවින් ම කැමතියි.

ගුරුතුමා :

හොඳ අදහස් ටිකක්. දරුවනි! මේවා අප වටා ඇති අපේ වටාපිටාවය. අල්ලාහ් අපට ලබා දුන් දායාදයන් වන මේවා මිනිසා මැවීමට කලින්ම මහපොළොවෙහි මවනු ලැබු ඒවා ය. අල්ලාහ් පොළොව මවා එහි කුඤ්ඤයක් ලෙස කඳු සිටවූයේ ය. ඉන් පසුව පොළොව කැළඹීමකින් තොරව ස්ථාවර විණි. එය මිනිසාටත් අන් ජීවීන්ටත් ජීවත් වීමට සුදුසු ස්ථානයක් විය. හොඳයි ඔබගේ අදහස් කියන්න.

අර්හම් :

අප වටා පිහිටා ඇති පරිසරය අපගේ ජීවිතය සශ්‍රීක කරයි. අපගේ අවශ්‍යතා ඉටු කර ගැනීමට උදවු උපකාර වෙයි. " මහ පොළව මත ඇති සියල්ල මවනු ලැබුවේ ඔබ වෙනුවෙන් " යැයි අල් කුර්ආනයේ සඳහන් වන්නේ ය. ඒවා සුරැකීම අපගේ යුතුකම වන්නේ ය.

නසීම් :

මට කනගාටුයි. පරිසරය පිළිබඳ අවශ්‍ය තරම් අවබෝධයක් නොමැති නිසා කැලෑ විනාශය, රසායනික අපද්‍රව්‍ය හා අධික දුම නිසා ස්වාභාවික සම්පත් විනාශ වීම ආදිය සිදුවන්නේ ය. මෙනිසා ලොව ආහාර හිඟය, පානීය ජල හිඟය ආදිය උග්‍ර වෙනවා යන මෙම ප්‍රවෘත්තිය මම පුවත් පතකින් කියවූයෙමි.

රුෂෙයිද් :

මුස්ලිම්වරයකු තම පරිසරය දූෂණය නොකළ යුතු ය. ඊමානයේ ඇති පහත් ම තත්ත්වය පාරේ ඇති බාධක ඉවත් කිරීම කියා නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා පවසා තිබේ. අනවශ්‍ය ලෙස ගස් කැපීම ඉස්ලාම් දහමේ තහනම් කර ඇත. "වගා කර කුසල් ලබා ගන්න. ගස් සිටුවා පරිසරය අලංකාරවත් කරන්න" කියා ඉස්ලාම් දහම අප උනන්දු කරයි. නබි සල්ලල්ලාහු අලෛහි වසල්ලම් තුමා සල්මානුල් ෆාරිසී රළියල්ලාහු අන්හු තුමා යන මිත්‍රයාගේ වහල් බැවින් නිදහස වෙනුවෙන් සහාබාවරුන් මාර්ගයෙන් ඔහුගේ ස්වාමියාගේ වත්තෙහි රටඉඳි ගස් 300ක් සිටු වූ සිද්ධිය කියවා ඇත්තෙමු.

ගුරුතුමා :

දරුවනි! ඔබ ඉදිරිපත් කළ කරුණු සියල්ල සැබෑ ය. මෙය අල්ලාහ් මැවූ ලෝක යයි. මෙම ලෝකයේ ඇති සියල්ල අයිති අල්ලාහ්ට ය. ඒවා පොළොවේ අලංකාරය සඳහා ද, ආරක‍ෂාව සඳහා ද, මිනිසාගේ ජීවනෝපාය සඳහා ද මවා ඇත. මෙම භෞතික පරිසරය සුරැකීම අපගේ වගකීම හා යුතුකම වන්නේ ය. මේ ගැන ඔබගේ අදහස කුමක් ද?

ෂරෆත් :

මිනිසා විසින් දුෂණය කරනු ලබන වායුගෝලය ශාක මගින් පිරිසිදු කරනු ලබන්නේ ය. ජලාශ, ක්‍රීඩා පිටි, පළතුරු ගස් ඇති ස්ථාන ආදියෙහි මලපහ කර ඒවා අපිරිසිදු නොකළ යුතු ය. වට පිටාව ආරක‍ෂා කිරීමෙන් අපගේ මනස යහපත් වන්නේ ය. සෞඛ්‍යය සුරැකෙන්නේ ය. ජීවිතය සශ්‍රීක වන්නේ ය.

ශිමාක් :

පස සශ්‍රීක කිරීමට සහ ශාක නිෂ්පාදනයට ගැඩවිල්ලූ සහ කෘමීහූ සහාය වෙති. එනිසා සම්පූර්ණ පරිසරය ම සුරැකීම බුද්ධිමත් මිනිසාගේ යුතුකම වන්නේ ය. "ඔබට ලබා දුන් දායාද ගැන අනිවාර්යයෙන් ම ඔබ ප්‍රශ්න කරනු ලබන්නේය." (102:8) යැයි අල් කුර්ආනය අවධාරණය කරයි. මේලොව පිළිකුල් කරන ලෙස ඉස්ලාම් දහම උපදෙස් දෙන්නේ නැත. කියාමා ජීවිතය අමතක නොකර ස්වාභාවික සම්පත් භාවිතා කළ යුතු ය. ඒවා සුරැකිය යුතුයි. අනාගත පරම්පරාවක් සඳහා සශ්‍රීක පොළොවක් ඉතිරි කර යා යුතු ය. මෙය අප සැමගේ යුතුකම වන්නේ ය.

ගුරුතුමා :

දරුවනි! ඔබ වැදගත් කරුණු රැසක් කීවා. ඔබ වඩාත් හොඳ නීරීක‍ෂණ ශක්තිය ක් ඇති අයයි. ඔබ වටිනා තොරතුරු රැසක් රැස්කර තිබෙනවා. පරිසරයේ ඇති සම්පත් සියල්ල අල්ලාහ්ගේ දායාදයන් ය. ඒවා ජිවීන්ගේ පැවැත්මට අත්‍යවශ්‍ය ඒවා ය. ඒවා දුෂණය නොකර ආරක්ෂා කිරීමත් ප්‍රයෝජනවත් ලෙස භාවිතා කිරීමත් වැදගත් ය. එම නිසා අපි පරිසරය සුරකිමින් ජීවත් වෙමු.