මීදුම සහිත උදෑසනක වලාකුළු හෝ ගස් අතරින් පෙරී එන ආලෝකය මෙන් ම වර්ෂාව සහිත රාත්‍රියක, වාහන ලාම්පුවලින් නිකුත්වන ආලෝකය ද ඔබ විසින් නිරීක්ෂණය කර තිබිය හැකි ය. ඒවා ආලෝක කදම්බ ලෙස
හැඳින්වේ. එම ආලෝකය පිළිබඳ ව හැදෑරීම සඳහා පහත දැක්වෙන 5.5 ක්‍රියාකාරකමෙහි නිරත වෙමු.

ක්‍රියාකාරකම 5.5

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය : ඉටිපන්දමක්, එක සමාන කාඩ්බෝඩ් කැබලි කිහිපයක්, කතුරක්, ගිනි පෙට්ටියක්, ආධාරකයක්, ක්ලේ ස්වල්පයක්, ඉදිකටුවක්
        හා නූලක්

ක්‍රමය :

• කාඩ්බෝඩ් කැබලි තුනෙහි රූපයේ දැක්වෙන ලෙස කුඩා සිදුරු තුනක් සාදා ගන්න.
• ඉටිපන්දම දල්වා සවිකරන්න. 
• රූපයේ දැක්වෙන ආකාරයට කාඩ්බෝඩ් කැබලි තුනෙහි ඇති සිදුරු තුළින් නිරීක්ෂණය කරමින් ඉටිපන්දම් දැල්ල පෙනෙන අවස්ථාවේ දී කාඩ්බෝඩ් කැබලි ආධාරකය මත ක්ලේවලින් ස්ථීර ව සවිකරන්න.
  
• නූලක් සහිත ඉදිකටුවක් ගෙන පරිස්සමෙන් කාඩ්බෝඩ් කැබලිවල සිදුරු තුළින් යවා බලන්න.
• නූල සරල රේඛීය වන සේ සකස් කර සිදුරු තුළින් දැල්ල නිරීක්ෂණය කරන්න.
• නූල සරල රේඛීය නොවන ලෙස කාඩ්බෝඩ් කැබලි තුන සකස් කර සිදුරු තුළින් දැල්ල නිරීක්ෂණය කරන්න.

නූල සරල රේඛීය ව පවතින විට දැල්ල නිරීක්ෂණය කළ හැකි වේ. නමුත් නූල සරල රේඛීය නොවන ලෙසට කාඩ්බෝඩ් කැබලි තුන පවතින විට ඉටිපන්දම් දැල්ල සිදුරු තුළින් නිරීක්ෂණය කළ නො හැකි ය.

මෙහි දී ඔබට කාඩ්බෝඩ් කැබැල්ලේ සිදුරු තුළින් ඉටිපන්දම් දැල්ල නිරීක්ෂණය කළ හැකි විය. ඒ දැල්ලේ සිට ආලෝකය එම සිදුරු තුළින් ඔබේ ඇසට ළඟා වූ බැවිනි.

සිදුරු සරල රේඛීය ව පිහිටන අවස්ථාවේ දී දැල්ල පෙනෙන අතර සිදුරු සරල රේඛීයව නොපිහිටන විට දැල්ල නොපෙනේ.

ආලෝකය ගමන් කරන්නේ සරල රේඛීය මාර්ගයක බව මෙම ක්‍රියාකාරකමෙන් ඔබට වටහාගත හැකිවනු ඇත.

ඉහත ක්‍රියාකාරකමේ දී කාඩ්බෝඩ් කැබලිවල සිදුරු හරහා අදින ලද නූල මගින් ආලෝකය ගමන් කරන මාර්ගය නිරූපණය කරයි.

ආලෝකය ගමන් කරන එවැනි ඉතා පටු ගමන් මාර්ගයක් අපි ආලෝක කිරණයක් ලෙස හඳුන්වමු. ආලෝක කිරණයක් නිරූපණය කිරීමට ඊ හිස සහිත සරල රේඛාවක් භාවිත කරනු ලැබේ.

ආලෝක කිරණ රාශියක් එකතුවීමෙන් ආලෝක කදම්බයක් සෑදේ. විදුලි පන්දමක් දැල්වූ විට එයින් නිකුත් වන ආලෝකය ඔබ දැක ඇත. එය ආලෝක කදම්බයක් ලෙස සැලකිය හැකි ය. ආලෝක කදම්බයක් නිරූපණය කිරීම සඳහා ඊ හිස සහිත සරල රේඛා කිහිපයක් යොදා ගැනේ.

ක්‍රියාකාරකම 5.6

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය : විදුලි පන්දමක්, සුදු කඩදාසියක්, සිහින් දැති සහිත පනාවක්

ක්‍රමය :

• අඳුරු ස්ථානයක ඇති මේසයක් මත 5.6 රූපයේ දැක්වෙන ආකාරයට සුදු කඩදාසියක් තබා, ඒ මත දැති පහළට සිටින ලෙසට හා මේසයට ලම්බක ව පනාවක් රඳවන්න.
• මේසය මත පනාව අසලින් විදුලි පන්දම තබා එය පනාව වෙතට යොමුකර දල්වන්න.
• විදුලි පන්දමෙන් නිකුත් වන ආලෝක කදම්බය මෙන් ම, පනාවේ දැති තුළින් ගමන් කරන කුඩා ආලෝක කිරණ ඔබට සුදු කඩදාසිය මත නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය.
• සුදු කඩදාසිය මත, එම රේඛා පැන්සලකින් සටහන් කරගන්න.

ඔබ විසින් සටහන් කරගත් එම රේඛා සරල රේඛීය වන බව ඔබට නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය. ඒවා ආලෝක කිරණ ලෙස නම් කෙරේ.

ක්‍රියාකාරකම 5.7

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය : තරමක පළල පාරදෘශ්‍ය වීදුරු බෝතලයක්, හඳුන්කූර කිහිපයක්, ලේසර් විදුලි පන්දමක් හෝ සිදුරක් සහිත කළු කඩදාසියකින් ආවරණය කරන ලද විදුලි පන්දමක්, කාඩ්බෝඩ් කැබැල්ලක්.

ක්‍රමය :

• පළමුව කාඩ්බෝඩ් කැබැල්ලේ සිදුරක් විද එම සිදුර තුළින් හඳුන්කූර දෙකක් හෝ තුනක් ඇතුළු කරන්න.
  
• හඳුන්කූරු දල්වන්න.
• ඉන්පසු රූපයේ දැක්වෙන ආකාරයට දැල් වූ හඳුන්කූරු ඇතුළට සිටින ලෙසට කාඩ්බෝඩ් කැබැල්ලෙන් බෝතලයේ කට වසන්න.
• බෝතලය හොඳින් දුමෙන් පිරුණු පසු ලේසර් විදුලි පන්දම හෝ සිදුරක් සහිත කළු කඩදාසියකින් මුහුණත ආවරණය කරන ලද විදුලි පන්දම දල්වා එහි ආලෝකය බෝතලය තුළට යොමු කරන්න.
• විදුලි පන්දම එල්ල කරන දිශාව වෙනස් කරමින් කිහිප වාරයක් නිරීක්ෂණය කරන්න.

ඔබට ලේසර් විදුලි පන්දමෙන් හෝ විදුලි පන්දමෙන් නිකුත් වන ආලෝකයේ ගමන් මාර්ගය බෝතලයේ දුම තුළින් නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය.

ක්‍රියාකාරකම 5.8

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය : පළල පාරදෘශ්‍ය වීදුරු බෝතලයක්, ජලය, කුඩා සබන් කැබැල්ලක්, ලේසර් විදුලි පන්දමක් හෝ සිදුරක් සහිත කළු කඩදාසියකින් මුහුණත ආවරණය කරන ලද විදුලි පන්දමක්

ක්‍රමය :

• ජලය ස්වල්පයක් ගෙන එයට කුඩා සබන් කැබැල්ල දමා ජලය සුදු පැහැ වන තෙක් සබන් කැබැල්ල දිය කරන්න.
• එම ජලයෙන් බෝතලය පුරවන්න.
• ලේසර් විදුලි පන්දම හෝ සකස් කරගත් විදුලි පන්දම බෝතලය අසල තබා ජලය තුළට යොමුකර දල්වන්න.
• විදුලි පන්දම එල්ල කරන දිශාව වෙනස් කරමින් නිරීක්ෂණය කරන්න.

ඔබට විදුලි පන්දමෙන් නිකුත් වූ ආලෝකයේ ගමන් මාර්ගය ජලය තුළින් දැකගත හැකි ය.

ඉහත 5.7 හා 5.8 කි්‍රයාකාරකම්වලින් ආලෝකයේ ගමන් මාර්ගය සරල රේඛීය බව ඔබට තවදුරටත් තහවුරු වනු ඇත.