ජන කවි
ජන කවි යනු අතීත ගැමි ජනයා තම වැඩකටයුතු වලදී දැනෙන මහන්සිය, විඩාව, කාන්සිය නිවා ගැනීම සඳහා යොදා ගත් කවි විශේෂයකි. මෙම කවි වල විශේෂ ලක්ෂණය වන්නේ මේවා නිර්මාණය කල නිර්මාණ කරුවකු නොමැති වීමයි. මෙම කවි විශේෂය අතීත ගැමි ජනයා විසින්ම නිර්මාණය කර ගෙන ඇත. සරල බව, ගැමි බව, නිර්මාණ ශීලී බව යන ලක්ෂණ මෙම කවි විශේෂයේ දක්නට ලැබෙන සුවිශේෂී ලක්ෂණයි. මෙම කවි ජන සමාජයේ තිබෙන තවත් සුවිශේෂී අංගයකි. ජන කවි මුඛ පරම්පරා ගතව පැවත එන්නකි. ජන කවි කොටස් කිහිපයක් යටතේ දැකිවිය හැකිය ඒවානම්, පැල් කවි, ගොයම් කවි, පතල් කවි, කුරක්කන් කවි, පාරු කවි, ගැල් කවි, කරත්ත කවි, චාමර කවි, බඹර කවි ආදිය වේ. මෙම ජන කවි අතරින් අද අපි ගොයම් කවි ටිකක් දැන ගනිමු.
ගොයම් කවි
ගොයම් කවි ගොයම් කැපීමේ දී ගැමි ජනයාට ඇතිවන කාන්සිය, විඩාව මගහැර ගැනීමට මෙම කවි ගායනා කරයි. එවැනි අවස්ථාවට ගායනා කරන ගොයම් කවි කිහිපයක් පහත දැක්වේ.
රන් දෑ කැති ගෙන නිති සැරසෙනවා
රන් වන් පටි වට දිලිසෙනවා
හිරු දුටු පිනිබිඳු ලෙස පහවෙනවා
දුම්බර කෙතේ අපි ගොයම් කපනවා
ව ර න් ව ර න් මට මහ බඹු අතින් ව ර න්
ව ර න් ව ර න් ඉසිවර දෙවි අතින් ව ර න්
ව ර න් ව ර න් සක් දෙවි රජ අතින් ව ර න්
ව ර න් ව ර න් ගොවි කම් පද කරන ව ර න්
ඉනේ බලාපන් ඉනවට සේල බලාපන්
අතේ බලාපන් අත වට ගිගිරි බලාපන්
කරේ බලිපන් කර වට මාල බලාපන්
දැදුරු ඔයෙන් එන එතනගෙ ඔමරි බලාපන්
කුජ දින ඉරු දින ගොයම් කපන්නේ
තිසරණ සිහි කර වෙලට බසින්නේ
සැම දෙවියන්ගේ අවසර ගන්නේ
කුඹුරේ දිගටම පේලි සැදෙන්නේ
අ ඳු රු වෙමින් වැසි වහිනා කා ලේ
සො ඳු රු ලෙසින් ගොයිගේ සිත ආ ලේ
කු ඹු රු නියර තද කරමින් දැ ලේ
ගැ ඹු රු ලෙසින් දිය බැද බිම් බු රු ලේ
සෙතක් ලැබේවා තිසරණ සරණේ අවසර
මෙලක් දිවට අධිපති සැම දෙවිඳුන් සිහිකර
දොසක් ඇතත් දුරු කර සෙත සලසා නිරතුර
මදක් කියමි නෙළුම් තහංචි අපි කවි කර
උදේ ඉදන් වකුටු කොන්ද දිග හැරපල්ලා
අතේ තියෙන ගොයම් මිිටිය බිම දමපල්ලා
හිසේ තියෙන ලේන්ස පොදිය අතට ගනිල්ලා
සතර වරම් දෙවි පිහිටයි ගොඩට යමල්ලා
එපා කියන තැන තැන නොසිටිල්ලා
අපාසු නම් සෙවණේ සිට පල්ලා
පිපාස නම් දියවර බී පල්ලා
කපා ගොයම් කඩිනම් කරපල්ලා
කැකුළු තිසරු ඔසරියකින් වසා ගෙන
රකළු වළල දෑතේ නද දී ගෙන
මැදලා පුස්කොළ තෝඩු තියා ගෙන
වෙල මැද නෙලුමට යම සැරසී ගෙන
ල ත් තැ න බිම මිටි තැන බලමින් නේ
සි ත් ලෙ ස නැකතින් වල් ගෙවදින් නේ
ති ත් ත ම කණු මුල බිඳ හරිමින් නේ
ල ත් තැ න වැව් අමුණුත් බඳිමින් නේ
තුනක් ඇඳුනි කොළ පෙති ජල මත්තේ
මදක් පමණ වෙන කොට සිව පෙත්තේ
දනක් පමණ වෙන කොට පස් පෙත්තේ
සයක් ඇදුණි කොළ බොර නැත සන්නේෙ
බ ඳි මි න් දයවර සතියක් ඇර ලා
සි ඳි මි න් කනු මුල් නියර කොටා ලා
යො ද මි න් නැකතක් ගෙන සලසා ලා
ඇ වි දි න් කුඹුරට බිජ වඩවා ලා
තෙල් ගාලා හිස පීරන් නෑනෝ
ඇට වැල ඇරගෙන බැඳගන් නෑනෝ
සේලේ ඉනවට බැදගන් නෑනෝ
ගොයම් කැපීමට අපි යමු නෑනෝ