මෙම පරිච්ඡේදය අධ්යයනය කිරීමෙන් ඔබට,
හැකියාව ලැබෙනු ඇත.
වෙළෙඳපොළ කුඩා හිදැස් හඳුනා ගනිමින් වෙළෙඳපොළට පිවිසෙන ව්යවසායකයෙකු සඳහා වඩාත් යෝග්ය වන්නේ කුඩා ව්යාපාරයක් ඇරඹීම යි. කුඩා පරිමාණ ව්යාපාරයකින් ලබන අත්දැකීම් අනාගතයේ දී මහා පරිමාණ ව්යාපාරයක් ආරම්භ කිරීමට අත්වැලක් වේ. වර්තමානයේ දී ලෝක වෙළෙඳපොළේ මහත් කීර්ති නාමයක් දිනා ගෙන ඇති මහා පරිමාණ ව්යාපාර මෙන් ම ශ්රී ලංකාවේ බොහෝ මහා පරිමාණ ව්යාපාර ප්රථමයෙන් වෙළෙඳපොළට පිවිස ඇත්තේ කුඩා ව්යාපාර ලෙස ය. පහත දැක්වෙන්නේ සාර්ථකව අරඹා ලාභදායී ලෙස සාර්ථක පවත්වා ගෙන යන කුඩා ව්යාපාරයකි.
කුඩා ව්යාපාර බොහෝ විට තනි පුද්ගල ව්යාපාරයක් ලෙස ස්වාධීන හිමිකාරත්වය යටතේ සංවිධානය වේ. ව්යවසායකයකුට සමාජයීය අවශ්යතා හඳුනා ගනිමින්, අවදානම් හා අවිනිශ්චිතතාවලට සාර්ථකව මුහුණ දෙමින්, සම්පත් කාර්යක්ෂමව හා ඵලදායී ලෙස යොදවමින්, නිර්මාණශීලි නව නිපැයුමක් හෝ සේවාවක් වෙළෙඳපොළට ඉදිරිපත් කළ හැකිය. එමගින් ව්යාපාරය සාර්ථකත්වය කරා මෙහෙය වීමට හැකි වන්නේ එහි සියලූ කටයුතු සැලසුම් කර ක්රියාත්මක කිරීමෙනි.
පහත දැක්වෙන්නේ කුඩා ව්යාපාරයක් ආරම්භ කර එය පවත්වා ගෙන යාමේ දී සැලකිලිමත් විය යුතු පියවර ඇතුළත් රූප සටහනකි.
ව්යාපාර අවස්ථා හඳුනා ගැනීම
වෙළෙඳපොළ කිසියම් සමාජයීය අවශ්යතාවක් සඳහා පාරිභෝගික ඉල්ලූමක් ඇතත් සැපයුමක් නොමැති අවස්ථා ව්යාපාර අවස්ථා හෝ වෙළෙඳපොළ හිදැස ලෙස ඔබ හඳුනාගෙන ඇත.
උදාහරණ :- ඔබේ පාසල් සිසුන්ගේ දෛනික අවශ්යතා මිල දී ගැනීමට පාසලේ හෝ අවට ස්ථානයක් නොතිබීම
මෙහි සිසු අවශ්යතාවල ඉල්ලූම හා සැපයුම අතර හිදැසක් පවතියි. එය වෙළෙඳපොළ අවස්ථාවකි. මෙය හඳුනා ගන්නා ව්යවසාකයකුට ව්යාපාර අවස්ථාව ප්රයෝජනයට ගනිමින් ලාභ ලබන කුඩා ව්යාපාරයක් ආරම්භ කළ හැකි ය.
විකල්ප විසඳුම් මාර්ග සෙවීම
පාසල් සිසුන්ගේ දෛනික අවශ්යතා ලෙස පාසල් උපකරණ, ආහාර පාන, ක්රීඩා භාණ්ඩ හා පොත්පත් ආදි වශයෙන් විකල්ප අවස්ථා කිහිපයක් තිබිය හැකි ය. මේ සෑම විකල්පයක් පිළිබඳව ම එකිනෙකට සාපේක්ෂව ලැබිය හැකි වාසි අවාසි තුලනාත්මකව සැසදීම සඳහා තොරතුරු සෙවිය යුතු ය. ව්යාපාර අවස්ථාව තෝරා ගැනීමෙන් උදාවිය හැකි වාසිදායක අවස්ථා, වෙළෙඳපොළ ඉල්ලූම, පහසුවෙන් ලබා ගත හැකි බව, ඒ සඳහා තමා තුළ ඇති ශක්තීන්, ව්යාපාරය සඳහා යෙදිය හැකි තම ප්රාග්ධනය, සම්පත් සුලබතාව, ශීල්පිය ඥානය, තරගකරුවන්ගෙන් එල්ලවිය හැකි බාධක හා තර්ජන වැනි සාධක සලකා බැලීමෙන් අනතුරුව තමා යොදන ආයෝජනයට වාසිදායක ප්රතිලාභයක් ලැබෙන විකල්පය විසඳුම් මාර්ගය ලෙස තෝරා ගත හැකි ය.
ව්යාපාර සැලැස්ම
ඉහත කරුණු පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීමෙන් අනතුරුව ව්යාපාර සැලැස්මක් සකස් කළ යුතු ය.
ව්යාපාරිකයෙකුට සාර්ථකව ව්යාපාරයක් අරඹා, පවත්වාගෙන යාමට ව්යාපාර සැලැස්මක් උපකාර වේ. ව්යාපාර සැලැස්මක් ව්යාපාරයේ පරිමාණය හා එහි ස්වභාවය අනුව වෙනස් විය හැකි ය. එම නිසා සියලූ ව්යාපාර සඳහා පොදු ව්යාපාර සැලැස්මක ආකෘතියක් ඉදිරිපත් කිරීමට අපහසු ය. අත්යවශ්ය කරුණු පමණක් මුල් කරගත් කුඩා ව්යාපාර සැලැස්මක ආකෘතියක් පහත දැක්වේ.
ව්යාපාර අදහස හා අරමුණු
මෙහි දී පළමුව, ව්යාපාරයේ නම ද, දෙවනුව ගනුදෙනුකරුවන්ගේ අවශ්යතා හා වුවමනා ඉටු කිරීමට ඉදිරිපත් කිරීමට අපේක්ෂිත භාණ්ඩය හෝ සේවය ද සඳහන් කරමින් මෙම ව්යාපාරය තෝරා ගැනීමට තමා පෙළඹවූ හේතු හා අපේක්ෂිත අරමුණු සඳහන් කළ යුතු යි. එය සංක්ෂිප්ත කෙටි විස්තරයක් ලෙස ඉදිරිපත් කළ යුතු ය.
ව්යාපාරයේ ස්වභාවය
නිෂ්පාදන හෝ අලෙවි හෝ සේවා වලින් කුමන වර්ගයකට අයත් භූමිකාවක් ඉටු කරන ව්යාපාරයක් ද යන්න මෙහි දී සඳහන් කළ යුතු යි. ඇතැම් ව්යාපාර නිෂ්පාදන කටයුතු පමණක් ද, ඇතැම් ව්යාපාර අලෙවි කටයුතු පමණක් ද තවත් ව්යාපාර නිෂ්පාදන, අලෙවි හා සේවා යන සියල්ලටම ද ව්යාපාරික කටයුතු සිදු කරනු ලබයි.
තෝරාගත් ව්යාපාර සංවිධානය
ව්යාපාර සංවිධාන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ හිමිකාරත්වය යටතේ තනි පුද්ගලයකු විසින් ද හවුල්කරුවන් කිහිපදෙනෙකු විසින් ද කුඩා සමාගමක් වශයෙන් ද යන වග මෙහි දී සඳහන් කළ යුතු ය.
නිෂ්පාදිතය (product)
ඉදිරිපත් කරන භාණ්ඩයේ නිෂ්පාදිත සැලැස්මේ විස්තර මෙයින් දැක්වේ. භාණ්ඩය නිෂ්පාදනය කිරීමේ දී භාවිත කරන යෙදවුම් කවරේ ද යන්නත් නිෂ්පාදන ක්රියාවලිය සිදු කරන ආකාරයත්, ඒ අතර භාවිත කරන නිෂ්පාදන ක්රම, යොදා ගන්නා තාක්ෂණය, අමු ද්රව්ය, ශ්රමය, තත්ත්ව පාලනය, ප්රමිති, ගුණාත්මක බව රැක ගැනීම සඳහා යොදා ගන්නා වැඩ පිළිවෙළ සැලසුම් කරන ආකාරය යනාදිය මෙයින් පෙන්නුම් කෙරේ.
මෙය සැපයුම් දාමයකින් ද සැලසුම් කළ හැකි ය. ඔබ අධ්යයනය කර ඇති සැපයුම් දාමය පිළිබඳ තොරතුරු අනුව ඉහත කරුණු සැලසුම් කරන අයුරු පිළිබඳ සිතා බලන්න.
මුදල් යොදවන ආකාරය
හිමිකරුවා විසින් ප්රග්ධනය වශයෙන් ව්යාපාරයට යොදවන මුදල් ඵලදායී ලෙස යොදවන ආකාරය සැලසුම් කිරීම මින් සිදු වේ. මෙය මූල්ය සැලැස්ම ලෙස ද හැඳින්වේ. ඕනෑ ම ව්යාපාරයක් සඳහා මුදල් යෙදවීමේ දී අවශ්යතා 2ක් පිළිබඳ සැලකිලිමත් විය යුතුය.
කාරක ප්රාග්ධන අවශ්යතා යනු එදිනෙදා ව්යාපාර හෝ නිෂ්පාදන කටයුතු කර ගෙන යාමේ දී අවශ්ය වන මුදල් ය.
ස්ථාවර ප්රාග්ධන අවශ්යතා යනු ව්යාපාරයේ කල් පවතින සම්පත් මිල දී ගැනීමට කරන වියදම් ය.
උදාහරණ :- ආපණ ශාලාවක් පවත්වා ගෙන යන ව්යාපාරිකයෙක් මිල දී ගන්නා වතුර උණුකරන බොයිලේරුව, ගෑස් ලිප, කෝප්ප, පිඟන් ආදිය ස්ථාවර ප්රාග්ධන අවශ්යතා වෙයි. ඔහුගේ කාරක ප්රාග්ධන අවශ්යතා වන්නේ සීනි, තේ කොළ, කෑම වර්ග, වැටුප් ගෙවීම් හා බිල්පත් ගෙවීම් වැනි වියදම් ය.
අනෙකුත් තරගකරුවන්ගේ භාණ්ඩවලින් වෙනස්වීමට හේතු වන විශේෂ ගුණාංග හා සුවිශේෂතා සැලසුම් කිරීම
මෙහිදී පහත දැක්වෙන සුවිශේෂතා හේතු දැක්විය හැකිය.
වෙළෙඳපොළ
මෙමගින් අදහස් වනුයේ භාණ්ඩ අලෙවි කිරීම සඳහා ඉලක්ක කරගත් පාරිභෝගික කොටස දළ වශයෙන් කොපමණ ද? එය මුළු වෙළෙඳපොළ ඉල්ලූමෙන් කිනම් ප්රතිශතයක් පමණ ද යන්න සැලසුම් කිරීම යි. පාසල මුළු වෙළෙඳපොළ ලෙසත් තෝරා ගෙන සැලසුම් කළ හොත් පන්තියක සිසුන් 40ක් සිටී නම් ඉන් තමන්ට සැපයිය හැකි ප්රතිශතය 75% ක් ද, 50%ක් ද යනා දී වශයෙන් සැලසුම් කළ හැකි වේ. සැලසුම් කිරීමෙන් ඉලක්ක පාරිභෝගික කොටස් අතිශය තෘප්තිමත් වන ආකාරයට භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය කිරීමටත් ඉල්ලූමට සරිලන භාණ්ඩ ප්රමාණයක් පමණක් නිපදවීමටත්, එමගින් තොග ගොඩ ගසා ගැනීමෙන් හා යල් පැනීමෙන් සිදුවන හානි අවම කර ගැනීමටත් හැකි වේ.
ඇස්තමේන්තුගත මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැය හා ඒකක නිෂ්පාදන පිරිවැය
භාණ්ඩයක් නිෂ්පාදනය කිරීමේ දී අමු ද්රව්ය, ශ්රමය හා වෙනත් වියදම් සඳහා පිරිවැය දැරිය යුතුයි. එසේ වියදම් දැරීමට අපේක්ෂිත අමුද්රව්ය වියදම්, ශ්රම වියදම් හා පොදුවේ නිෂ්පාදන කටයුතු සඳහා දැරීමට අපේක්ෂිත වෙනත් වියදම් එකට එකතු කළ විට ඇස්තමේන්තු ගත මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැය ලැබේ. එය නිෂ්පාදනය කළ ඒකක ගණනින් ඛෙදු විට ඒකක නිෂ්පාදන පිරිවැය ලැබේ.
වෙළෙඳ හෝ අලෙවිකරණ සැලැස්ම
නිෂ්පාදන අවස්ථාවේ සිට භාණ්ඩ හා සේවා පාරිභෝගිකයා අතට පත්වන තුරු විවිධ අලෙවිකරණ කාර්යයන් සිදු කළ යුතුය. ඒවා සැලසුම් කර ක්රියාත්මක කිරීමෙන් ව්යාපාරය සාර්ථක වේ. එවැනි කාර්යයන් කිහිපයක් පහත දැක්වේ.
ඉහත කටයුතු සැලැසුම් කිරීම අලෙවිකරණ සැලැස්මකින් සිදු වේ.
ලාභදායිත්වය
වෙළෙඳපොළට නිෂ්පාදනය කළ භාණ්ඩය අලෙවි කිරීමට අපේක්ෂිත මිල හා අපේක්ෂිත නිෂ්පාදන පිරිවැය අතර වෙනස අපේක්ෂිත ලාභය යි. බොහෝ විට ව්යාපාරිකයන් ලාභදායිත්වය තීරණය කරනු ලබන්නේ දැරීම සිදු වන මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැයේ ප්රතිශතයක් ලෙස ය.
උදාහරණ :-
මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැයෙන් 25%ක් දළ ලාභය ලෙස සලකා භාණ්ඩයේ මිල නියම කරනු ඇත. ඒ අනුව භාණ්ඩයේ මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැය රු 100/= ක් නම් ඉන් 25%ක් දළ ලාභය ලෙස සලකා නියම කරන විට මිල රු. 125/= ක් වේ. ලාභ ප්රතිශතය තීරණය කිරීම ව්යාපාරයෙන් ව්යාපාරයට වෙනස් වනු ඇත.
11. ව්යාපාර ආචාර ධර්ම හා නීති රිති
කුඩා ව්යපාරිකයා තම නිෂ්පාදන කටයුතු ආරම්භ කර, පවත්වා ගෙන යාමේ දී මුළු මහත් සමාජයට ම යහපතක් වන පරිදි එය සිදු කළ යුතුය. ඒ අනුව පවතින නිතිරීති අනුගමනය කරමින් අවංකව, සාධාරණව සත්යවාදිව හා අනෙකුත් තරගකරුවන්ට හෝ පරිසරයට හා ප්රජාවට හානි නොවන සේ පවත්වා ගෙන යාම සඳහා වැඩ පිළිවෙළ සැලසුම් කළ යුතුයි.
උදාහරණ :- ව්යාපාරයෙන් බැහැර කෙරෙන අපද්රව්ය අවට පරිසරයට සෘජුව ම මුදා නොහැර බැහැර කිරීම සඳහා පිළිගත් ක්රමවේදයක් සැලසුම් කර ක්රියාත්මක කිරීම
කුඩා ව්යාපාර සඳහා සරල නීතිරීති සමූහයකි. කුඩා ව්යාපාරය තමා නමින් පවත්වා ගෙන යන්නේ නම් 1918 අංක 06 දරණ ව්යාපාර නාම ආඥා පනත අනුව පළාත් සභා ප්රඥප්තිය යටතේ පළාත් සභාව මගින් ලියා පදිංචි කළ බවට සහතිකය ව්යාපාර ස්ථානයේ ප්රදර්ශනය කළ යුතුයි. කිරුම් මිනුම් උපකරණ සහතික කරවා ගත යුතු ය. විකිණීමට ඇති භාණ්ඩවල මිල දර්ශනයක් ද එල්ලා තැබිය යුතුයි.
කුඩා පරිමාණ ව්යාපාරිකයන්ට වැදගත් වන ආයතන
කුඩා ව්යාපාරයක් සැලසුම් කිරීමේ දී සලකා බැලිය යුතු උපකාරක සේවා
කුඩා පරිමාණ ව්යාපාරිකයෙකුගේ ව්යාපාර කටයුතු සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා සහාය වන විවිධ සේවා ඇත. ඒවා උපකාරක සේවා නමින් හැඳින්වේ. බැංකු සේවා, ප්රවාහනය, රක්ෂණය, සන්නිවේදනය හා ප්රචාරණය යන සේවා ඒ අතර ප්රධාන වේ.
බැංකු සේවා
කුඩා ව්යාපාරවල ව්යාපාරික කටයුතු පහසු කර ගැනීම සඳහා බැංකු ඉමහත් සේවාවක් ඉටු කරනු ලබයි. ඒ අතර පහත දැක්වෙන සේවා සුවිශේෂී වේ.
ප්රවාහන මාධ්යය
කුඩා ව්යාපාර මගින් නිෂ්පාදනය කළ භාණ්ඩ පාරිභෝගිකයා වෙත ලබා දීම සඳහා සුදුසු ප්රවාහන මාධ්ය ලෙස පා පැදිය, යතුරුපැදිය, ත්රී රෝද රථ, කුඩා වෑන්, කුඩා ලොරි ආදිය දැක්විය හැකි ය. කුඩා ව්යාපාරිකයාගේ මූල්ය ශක්තිය අඩු බැවින් වාහනයක් මිල දී ගැනීමට ශක්තියක් නොමැති අවස්ථාවල කුලී පදනම මත යොදා ගත හැකි ප්රවාහන මාධ්යයක් තෝරා ගැනීම වාසිදායක මෙන් ම නැණවත් ක්රියාවක් ද වනු ඇත.
රක්ෂණය
ව්යාපාරිකයන්ට විවිධ අවදානම්වලට මුහුණදීමට සිදු වේ. ගිනි උවදුරු, සොර සතුරු, හදිසි අනතුරු ඒ අතර ප්රධාන වේ. මේවා නිශ්චිත ව සිදුවන අවස්ථා කිව නොහැකි අතර එවැනි අනතුරුවලින් වැළකී සිටිම ද අපහසු ය. එම නිසා අවදානම අවම කිරීමේ ක්රමයක් ලෙස රක්ෂණය කුඩා ව්යාපාරිකයාට උපකාර වේ. ඔහුට සිදු විය හැකි අනතුරු වලින් වන අලාභය තුනී කර ගැනීමට රක්ෂණ ආයතන උපකාර වේ. මෙහි දී අලාභයට ලක් වන්නා වු දේපොළට මූල්යමය වශයෙන් වන්දියක් ගෙවනු ලැබේ. එම නිසා ව්යාපාරික දේපළ රක්ෂණය කිරීමට මැදිහත්ව සිටින ආයතනයක තම ව්යාපාරය රක්ෂණය කිරීම වැදගත් වේ.
සන්නිවේදනය
ව්යාපාරික කටයුතු සන්නිවේදනය කිරීමට සුදුසු මාධ්යයක් තෝරා ගැනීම ද කුඩා ව්යාපාරයේ කටයුතු සාර්ථක කර ගැනීමට ඉවහල් වේ. වෙළෙඳ ව්යාපාරික කටයුතු ප්රචාරණය කර ගැනීමටත් ගනුදෙනුකරුවන් හා සේවකයන් අතර
පණිවුඩ හුවමාරු කර ගැනීමටත්, උපකාරක සේවා සපයන ආයතන සමග සම්බන්ධතා පවත්වා ගැනීමටත් වඩාත් ලාභදායී සන්නිවේදන මාධ්යයක් තෝරා ගැනීම වැදගත් ය. මේ සඳහා වඩාත් පහසු ලාභදායි මාධ්යය වන්නේ දූරකථනය යි, ව්යාපාරයේ අභ්යන්තර සන්නිවේදන කටයුතු සඳහා රැස්වීම් පැවැත්වීම් හා දැන්වීම් පුවරුව භාවිත කළ හැකිය.
ප්රචාරණය
පාරිභෝගිකයන් දැනුවත් කිරීමට ප්රචාරණ මාධ්යයක් සහ අවශ්ය නම් ප්රචාරණ ආයතනයක් තෝරා ගැනීම පිළිබඳව ද කුඩා ව්යාපාරිකයා සැලසුම් කළ යුතු ය. කුඩා ව්යාපාරිකයන් විසින් වෙළෙඳපොළ තම ප්රදේශයට සීමාවන බැවින් ඔහු තෝරා ගත යුතු වන්නේ අඩු වියදම් සහිත අත් පත්රිකා පෝස්ටර්, බැනර්, ශබ්ද විකාශන යන්ත්ර හා කට වචනයෙන් ප්රචාරණය කරන ක්රමයන් ය. ප්රචාරණ වියදම භාණ්ඩයේ නිෂ්පාදන වියදමට එකතු වීම නිසා මිල වැඩි වීමෙන් තමාට සිදුවිය හැකි අවාසිදායක තත්ත්වය පිළිබඳව ගැන ප්රචාරණ මාධ්යයක් තෝරා ගැනීමේ දී සිතා බැලිය යුතු ය.
ගබඩාකරණය
කුඩා ව්යපාරිකයන්ගේ කටයුතු සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා ගබඩාකරණ වැඩපිළිවෙළක් ද සැලසුම් කළ යුතු ය. අලෙවියට නොතබන අතිරික්ත භාණ්ඩ ගබඩා කර තැබීම සඳහා සුදුසු ක්රමවේදයක් අනුගමනය කළ යුතු ය. එමගින් සැලසෙන වාසි පහත දැක්වේ.
කුඩා ව්යාපාරයක් සාර්ථකව පවත්වාගෙන යාම හා එහි වැඩි දියුණුව සඳහා සිදු කළ හැකි ක්රියාකාරකම්
කුඩා ව්යාපාරවල ගිණුම් කටයුතු පවත්වා ගෙන යාම
කුඩා ව්යාපාරවල ගිණුම් කටයුතු ක්රමවත් වාර්තා කර තැබීම ඉදිරි ප්රයෝජනය සඳහා ඉතා වැදගත් වේ. මුදල් ලැබීම හා ගෙවීම් වාර්තා කිරීමට මුදල් ලේඛනයක් ද ආදායම් හා වියදම් ප්රකාශයක් ද පවත්වාගෙන යාම කුඩා ව්යාපාරිකයකුට ප්රමාණවත් ය.
මුදල් ලේඛනය (ලැබීම් හා ගෙවීම් වාර්තා)
ව්යාපාරයට ලැඛෙන මුදල් හා ව්යාපාරයෙන් පිටතට ගෙවන මුදල් සටහන් කරන ලේඛනය මුදල් ලේඛනය වේ. ලැබුණු මුදල් හා ගෙවු මුදල් අතර වෙනස ව්යාපාරිකයාගේ අත ඉතිරි මුදල යි. මුදල් ලේඛනයක් සැකසීම සඳහා කිසියම් නිශ්චිත කාල සීමාවක් පදනම් කර ගනී. ඒ ඒ ව්යාපාරයේ ව්යාපාරික ගනුදෙනුවල ස්වභාවය හා පරිමාව අනුව කාලය තීරණය කරනු ඇත. එය මාසිකව, ත්රෛමාසිකව, අර්ධ වාර්ෂිකව හෝ වාර්ෂිකව පිළියෙල කර ගැනීමෙන් ඉතිරි මුදල් ශේෂය ගණනය කරයි. එයින් ඉදිරි කටයුතු අරපිරිමැස්මෙන් කිරීමට මුදල් යොදවා ගැනීමට අවස්ථා සැලසේ.
ආදර්ශ මුදල් ලේඛනයක ආකෘතියක් පහත දැක්වේ. ව්යාපාරයකට මුදල් ලැඛෙන ප්රභවයන් ලැබීම් තීරුවේ ද ව්යාපාරයෙන් සිදු කරන ගෙවීම්, ගෙවීම් තීරුවේ ද දැක්වේ.
ආදායම් හා වියදම් පිළිබඳ ගිණුම් වාර්තා
තම ව්යාපාරික කටයුතු සාර්ථකව ඉදිරියට ගෙන යාමට කැමැත්තක් දක්වන නැණවත් ව්යාපාරිකයෝ නිශ්චිත කාලයක් පදනම් කර ගනිමින් එහි ප්රගතිය මැන බලති. ඒ සඳහා තම ව්යාපාරික ආදායම් හා වියදම්වලට අදාළ ගනුදෙනු ආදායම් ප්රකාශනයක වාර්තා කර ගැළපීම සිදු කල යුතුය.
ආදායම් ප්රකාශනය
ආදායම් ප්රකාශනයක අඩංගු වන මූලිකාංග දෙකකි.
මෙම ආදායම් හා වියදම් දෙක අතර වෙනස ව්යාපාරිකයා එම කාලය තුළ දී ඉපැයූ ලාභය හෝ අලාභය යි.
පහත සඳහන් තොරතුරු පිළිබඳ ඔබේ අවධානය යොමු කරන්න.
කුඩා ව්යාපාරිකයෙකු වන අමර පාසල් නිල ඇඳුම් මැසීමේ කුඩා ව්යාපාරයක් පවත්වාගෙන යයි. 2016 දෙසැම්බර් මස ඔහුගේ ව්යාපාරික කටයුතු පිළිබඳ තොරතුරු පහත දැක්වේ. එහි ආදායම් හා වියදම් පදනම් කර ගෙන ආදායම් ප්රකාශනයක් පිළියෙල කරන්න.
මෙම ගනුදෙනු පදනම් කර ගෙන ආදායම් ප්රකාශනයක් සාදන අයුරු දැන් විමසා බලමු.
අමරගේ ව්යාපාරයේ 2016 දෙසැම්බර් මාසය සඳහා ලැබු ශුද්ධ ලාභය රු. 22550කි.
ආයෝජනය කළ හැකි විකල්ප මාර්ග
බැංකු හා වෙනත් මුල්ය ආයතනවල ගිණුම්වල තැන්පත් කිරීම
ඉතිරි කිරීමේ ගිණුම් හා ස්ථාවර තැන්පත් ගිණුම් ආරම්භ කර මුදල් තැන්පත් කිරීමෙන් ආදායමක් හා තම මුදලට සුරක්ෂිතතාවක් ලබා ගැනීමට කුඩා ව්යාපාරිකයන්ට හැකි වේ. ඉතිරි කිරීමේ ගිණුම් සඳහා පොලී ආදායම අඩු වන අතර ස්ථාවර තැන්පත් සඳහා පොලී ආදායම වැඩි ය.
භාණ්ඩාගාර බිල්පත් හා භාණ්ඩාගාර බැඳුම්කරවල ආයෝජනය කිරීම
කුඩා පරිමාණ ව්යාපාරිකයන්ගේ ඉතිරි කිරීම් භාණ්ඩගාර බිල්පත්වල හා බැඳුම්කරවල ද ආයෝජනය කළ හැකි ය. මේ සඳහා දිවයින පුරා ලංකා බැංකු ශාඛාවලින් සේවා සපයයි. රජයට කෙටිකාලීන අරමුදල් සපයා ගැනීම සඳහා භාණ්ඩාගාර බිල්පත් නිකුත් කරන අතර ඒ සඳහා ආයෝජකයාට ඉහළ පොලියක් හා සුරක්ෂිතතාවක් ලබා දේ, භාණ්ඩාගාර බැඳුම්කර නිකුත් කරනු ලබන්නේ දිගු කාලීන ණය අවශ්යතා සඳහා ය. මේ මගින් ද ආයෝජකයාට ඉහළ පොලියක් හා සුරක්ෂිතතාවක් ලබා දේ.
කොටස් වෙළෙඳපොළෙහි ආයෝජනය කිරීම
ලියාපදිංචි වූ ලේඛනගත සමාගම්වල කොටස් හා ණයකර ආදි සුරකුම්පත් මිල දී ගැනීමේ හා විකිණීමේ කටයුතු කරනු ලබන ස්ථානය කොටස් වෙළෙඳපොළ යි. වෙළෙඳපොළේ සමාගම්වල කොටස් මිල අඩු වන විට කොටස් මිල දී ගැනීමෙනුත් කොටස් මිල වැඩි වන විට කොටස් විකිණීමෙනුත් ලැඛෙන ලාභාංශවලට අමතරව ලාභ ලබා ගත හැකිය. කුඩා ව්යාපාරිකයන්ට තමා ඉතිරි කරගත් මුදල් තම ප්රදේශයේ කොටස් වෙළෙඳපොළ ශාඛාවක තැරුව්කරුවකු හමු වී උපදෙස් ලබාගෙන ආයෝජනය කළ හැකි වේ.
ව්යාපෘතියක් ඇසුරෙන් කුඩා ව්යාපාරයක් ආරම්භ කර සාර්ථකව පවත්වා ගෙන යන ආකාරය පිළිබඳව අධ්යයනය කරමු
නවාංගයක් එකතු කරමින් වටිනාකමක් එක් කළ හැකි භාණ්ඩයක් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා තෝරා ගන්න. එය විකුණා ලාභ ලැබිය හැකි කුඩා ව්යාපාරයක් මතු කර ගන්න.
ව්යාපාරය පිහිටුවීමේ සිට භාණ්ඩය පාරිභෝගිකයා අතට පත්වන තුරු ක්රියාදාමය තුළ සිදුවන පවතින සියලූ ව්යාපාරික කටයුතු නව්යතා ප්රදර්ශනය වන ආකාරයෙන් කිරීමත්, ගනුදෙනු වාර්තා කරමින් පාරිභෝගික ප්රතිචාර ලබා ගෙන ප්රගතිය මැන බලා අවශ්ය ප්රතිපෝෂණ යෝජනා ඉදිරිපත් කරන ආකාරයත් ව්යාපෘති ක්රියාකාරකම් තුළින් ප්රදර්ශනය කරන්න.
මෙම ව්යාපෘතිය කිරීමේ දී ඔබ විසින් අනුගමනය කළ යුතු ක්රියා පිළිවෙළ පහත දැක්වේ. මැටි ආශ්රිත නිෂ්පාදනයක් ඇසුරින් මෙම උදාහරණය දැක්වේ.
A - සැලසුම් කිරීම
පහත සඳහන් ආකාරයෙන් කාර්යයන් සැලසුම් කරන්න.
ක්රියාකාරි සැලැස්ම
B - තීරණ ගැනීම
සාර්ථක කුඩා මැටි නිෂ්පාදන ව්යාපාරයක් පිහිටුවීම හා පවත්වාගෙන යාම පිළිබඳ තොරතුරු විශ්ලේෂණය කර පහත සඳහන් තීරණ ගන්න.
උදාහරණ ලෙස පාරිභෝගිකයන් ආකර්ෂණය කර ගත හැකි වෙළෙඳ ස්ථානයක් නිර්මාණය කිරීමේ දී හා අලෙවිකරණයේ දී එය නවාංග සහිතව සිදු කිරීමට අවශ්ය ක්රියාමාර්ග තීරණය කරන්න. මෙහි දී පාරිභෝගිකයන් ව්යාපාරයට සමීප කර ගැනීමට සමත් වන්නා වූ ආකර්ෂණීය පෙනුමැති වෙළෙඳ ස්ථානයක් නිර්මා ණය කිරීම, නව තාක්ෂණය යොදා ගැනීම, සම්පත් නාස්තිය අවම කර ගැනීම නිෂ්පාදනයේ කල් පැවැත්ම ආරක්ෂාව, සුදුසු ඇසුරුම්, පාරිභෝගික අවශ්යතාවනට අනුව විවිධ මාදිලියේ විසිතුරු මැටි භාණ්ඩ සුවිශේෂීකරණය කර ඉදිරිපත් කරන ආකාරය යනාදිය තීරණය කරන්න.
තීරණ ගැනීමෙන් අනතුරුව ව්යාපාරය පිහිටුවා පවත්වා ගෙන යාමට අවශ්ය කටයුතු ක්රියාත්මක කරන්නේ කෙසේ දැයි විමසා බලමු.
C - ක්රියාත්මක කිරීම
මෙම අංශවල විවිධ භූමිකා හඳුනාගෙන සැලසුම් කළ පරිදි ක්රියාවේ යෙදෙන්න.
මෙහි දී පාසලේ සියළු පාසල් සිසුන් වෙළෙඳපොළ ලෙසත් 10 ශ්රේ‚යෙන් ඉහළ සිසුන් ඉලක්ක පාරිභෝගිකයන් ලෙසත් සලකා ඔබට කැමති සේ නිෂ්පාදන ඒකක ප්රමාණය තීරණය කරන්න. සිල්ලර වෙළෙන්ඳුන් ලෙස 9 ශ්රේ‚වල නියෝජිතයන් පත් කර ගන්න. එදිනෙදාට අලෙවි නොවන ඉතිරි භාණ්ඩ රැස්කර ගබඩා කර තැබීමට සුදුසු ස්ථානයක් තෝරා ගෙන භාණ්ඩ සුරක්ෂිත ව තබන්න.
D - පසු විපරම
නිශ්චිත කාලයක් පදනම් කර ගනිමින් සමස්ත ව්යාපාරයේ සාර්ථකත්වය විමසා බලන්න. මේ සඳහා අලෙවිකරණ කටයුතු සිදු කර අවසන් සතියේ දින 5 යොදා ගන්න. එක් එක් දින ලැබු ආදායම් හා එදින වියදම් අතර වෙනස සොයා ලාභය ගණනය කරන්න.
සාර්ථකත්වය මැනීමේ මිණුම් දණ්ඩක් ලෙස ලාභය පදනම් කර ගනිමින් ස්තම්භ ප්රස්තාරයක් අඳින්න.
කුඩා ව්යාපාරයක් පවත්වාගෙන යන පුද්ගලයෙකුගේ ආසන්න දින 5ක ලාභය පහත දක්වා ඇත.
මෙම දත්ත පදනම් කර ගෙන ස්තම්භ ප්රස්තාරයක් අඳිමු.
මෙම උදාහරණයට අනුව ව්යාපාරය ක්රමයෙන් සාර්ථකත්වය කරා ගමන් කරමින් සිටින බව පැහැදිලි වේ. ඔබගේ ව්යාපාරයේ දියුණුව මැනීම සඳහා ද මෙවැනි ස්තම්භ ප්රස්තාරයක් නිර්මාණය කරන්න.
1. නිෂ්පාදන අංශය
2. අලෙවිකරණ අංශය
3. මුදල් හා ගිණුම් කටයුතු අංශය
4. මානව සම්පත් කළමනාකරණ හා තොරතුරු සැපයීමේ අංශය
මෙම පොතෙහි ඇතුළත් කර ඇති සියළුම පින්තූර අන්තර්ජාලය ඇසුරෙන් ලබා ගෙන ඇත