මූලද්රව්ය දෙකක් හෝ කිහිපයක් යම් අනුපාතයකින් රසායනික ව සංයෝජනය වීමෙන් සංයෝග සෑදෙයි. එවැනි සංයෝග සමහරක් ස්වභාවයේ පවතින්නේ අණු ලෙසටයි. එම අණු තුළ එකිනෙකට වෙනස් පරමාණු ඇති බැවින් ඒවා විෂම පරමාණුක අණු ලෙස හැඳින්වේ.
නිදසුන :- හයිඩ්රජන් පරමාණුවක් හා ක්ලෝරීන් පරමාණුවක් සංයෝජනය වී හයිඩ්රජන් ක්ලෝරයිඩ් (HCI) අණුව සෑදේ.
මේ අනුව මූලද්රව්ය හා සංයෝග අතර ප්රධාන වෙනස්කමක් වනුයේ මූලද්රව්යයක් එක ම වර්ගයේ පරමාණුවලින් සමන්විත වන අතර සංයෝග එකිනෙකට වෙනස් මූලද්රව්ය පරමාණු වර්ග දෙකකින් හෝ කිහිපයකින් සමන්විත වීමයි.
නිදසුන :- ජල අණුවක් සෑදී ඇත්තේ ඔක්සිජන් පරමාණුවක් හා හයිඩ්රජන් පරමාණු දෙකක් සම්බන්ධ වීමෙනි. 3.9 රූපය මගින් එය නිරූපණය කෙරේ.
කාබන් ඩයොක්සයිඩ් අණුවක් සෑදී ඇත්තේ කාබන් පරමාණුවක් හා ඔක්සිජන් පරමාණු දෙකක් සම්බන්ධ වීමෙනි. 3.10 රූපය මගින් එය නිරූපණය කෙරේ.
මෙතේන් අණුවක් සෑදී ඇත්තේ කාබන් පරමාණුවක් හා හයිඩ්රජන් පරමාණු හතරක් සම්බන්ධ වීමෙනි. 3.11 රූපය මගින් එය නිරූපණය කෙරේ.
ඇමෝනියා අණුවක් සෑදී ඇත්තේ නයිට්රජන් පරමාණුවක් හා හයිඩ්රජන් පරමාණු තුනක් සම්බන්ධ වීමෙනි. 3.12 රූපය මගින් එය නිරූපණය කෙරේ.
සංයෝග සඳහා ද සුවිශේෂ රසායනික සංකේත ඇත. එම සංකේත සංයෝගවල රසායනික සූත්ර නමින් හැඳින්වේ. ඒ පිළිබඳ ව ඉහළ ශ්රේණිවල දී අධ්යයනය කරනු ඇත.
සංයෝගය සෑදී ඇති කුඩාතම ඒකකයේ අඩංගු මූලද්රව්යවලට සංයෝගයේ ලක්ෂණ පෙන්විය නො හැකි ය.
එක ම මූලද්රව්ය කුලකයකින් සෑදුණු, එකිනෙකට වෙනස් සංයෝගවලට වුව ද එකිනෙකට වෙනස් රසායනික ගුණ ඇත.
නිදසුන 1 :- C H යන මූලද්රව්ය කුලකයෙන් සෑදී ඇති සංයෝග කිහිපයක් පහත දැක්වේ.
නිදසුන 2 :- C H O යන මූලද්රව්ය කුලකයෙන් සෑදී ඇති සංයෝග කිහිපයක් පහත දැක්වේ.