15 - සිරම්බි අඩිය
විවිධ අවශ්‍යතා සඳහා වරින් වර අප රටට විවිධ ජන කොටස් සමූහ වශයෙන් ගෙන්වා ගැනුණු අවස්ථා වෙයි. එසේ පැමිණි ජන කොටස් අතුරෙන් සමහරෙක් මේ දිවයිනෙහි ස්ථීර පදිංචිකරුවන් බවට පත් වූහ. ඔවුන්ගෙන් සමහරකු සිය මුල් බස අත හැර සිංහලය මවු බස කොට ගත් අතර, ඇතැම් පිරිස් දිගින් දිගට ම සිය මුල් බස මෙරට දී ද ව්‍යවහාර කරන්නට වූහ. කල් යත් ම ඒ මුල් බසට සිංහල වචන එකතු වීම සිදු වූ අතර, මෑතක දී මුල් බස අත් හැර සිංහල හෝ දෙමළ භාෂා භාවිතය දැකිය හැකි ය.
පුත්තලම නගරයට නුදුරින් පිහිටා ඇති 'සිරම්බි අඩිය', විදේශ ජන සංක්‍රමණ හා භාෂා පරිණාමය පිළිබඳ අගනා තොරතුරු සමුදායක් අපට ලබා දෙන ජන කොටසක් වෙසෙන ගම්මානයකි.
මෙරටට පැමිණි පෘතුගීසි ජාතික ලොරෙන්සෝ ද අල්මේදා ප්‍රමුඛ හමුදාව විසින් 1505 දී මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ අල්ලා ගනු ලැබී ය. වන දුර්ග, ගිරි දුර්ග හා ජල දුර්ග තරණය කොට රට අභ්‍යන්තරයට යෑමට පෘතුගීසින්ට දුෂ්කර විය. කැලෑබද කටුක දිවියක් ගෙවූ අප්‍රිකානුවන්ගේ සහාය ලබා ගැනීමට පෘතුගීසි හමුදාව පෙලඹිණි. මේ හේතුවෙන් "සිලෝන් කැෆර්" ජනයාගේ ආදිතමයන් මෙරටට පැමිණෙන්නේ වහල් සිරකරුවන් ලෙස ය. පෘතුගීසීන් පමණක් නො ව ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන්ගේ පාලන සමයේ 'කැෆර්වරු' බහුල වශයෙන් වහල් සේවයට යොදා ගැනුණහ. මොසැම්බික් සම්භවයක් සහිත ඔවුහු දෙවැනි ලෝක යුද්ධ සමයේ යුද සෙබළුන් හා කඳවුරුවල ආවතේවකරුවන් ලෙස මේ රටට පැමිණියහ.
මේ ජනයාගේ පළමු ජනාවාසය සකස් වූයේ කොම්පඤ්ඤ වීදිය ආශ්‍රිතව ය. පසු කලෙක ඔවුහු විවිධ වෘත්තීන්ට බෙදී ගොස් විවිධ පළාත්වල පදිංචි වූහ. වර්තමානයේ ‘සිලෝන් කැෆර්වරුන්’ බහුල ලෙස ජීවත් වන්නේ පුත්තලම නගරයේ සිට අනුරාධපුර මාර්ගයේ කි.මී. 3ක් ගිය තැන හමු වන ‘සිරම්බි අඩිය’ ප්‍රදේශයෙහි ය.
ඉංග්‍රීසි පාලන සමයෙහි කැෆර්වරුන් අනුයුක්ත කරනු ලැබූ වෘත්ති කිහිපයක් විය. තැපැල් සේවය, පුත්තලම ලූණු ලේවායෙහි කටයුතු, ගම්මුලාදෑනි රාජකාරි ඒ අතර ප්‍රධාන වේ. ලංකාවේ තැපැල් සේවය ආරම්භ කළ වකවානුවෙහි මුලින් ම කොළඹ සිට පුත්තලමට, ත්‍රිකුණාමලයට, බදුල්ලට තැපැල් ගෙන යන ලද්දේ ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුවට සේවය කළ කැෆර් සේවකයන් විසිනි. ප්‍රධාන මංමාවත් නොතිබූ යුගයේ වනගත මං ඔස්සේ අදාළ ස්ථානවලට ලිපි මලූ රැගෙන දිවීමට මේ ශක්ති සම්පන්න මිනිසුන්ට පැවරිණි. පසු කලෙක සීනුවක් නාද කරමින් යන තැපැල් කරත්තවල ආරක්ෂාවට ඔවුහු යොදවා ගැනුණෝය.
පුත්තලමේ ලූණු ලේවායෙහි කටයුතු ආරම්භ කිරීමත් සමග ලේවාය පිරිසිදු කිරීම හා ආරක්ෂක කටයුතු යන කාර්යයන් සඳහා යොදවා ගනු ලැබුවේ කැෆර් ජාතිකයන් ය. මෙම ජන කොටසට ආවේණික සිරිත් විරිත්, නැටුම් ගැයුම් රැසක් ඇත. ඒවා අතුරෙන් ‘කාපිරි මාඤ්ජ’ නම් විශේෂිත ගීත වර්ගයක් තිබේ.
මේ ගීතයේ තේරුම, අරාබියේ ගැහැනු ලස්සන යි, ඇයි ඔයාලා මුහුණු නිරාවරණය නො කරන්නේ? ඔයාලගේ ලස්සන මුහුණු පෙන්වන්න හොඳ නැද්ද? යන්න යි. සිරම්බි අඩියේ කැෆර් ජනයා සතුව මෙවැනි සාම්ප්‍රදායික ගීත සිය ගණනක් පවතී. ඒ සියල්ල රචනා වී ඇත්තේ පෘතුගීසි බසිනි. මේ ‘කාපිරි මාඤ්ජ’ ගීතවලට නැටීමේ දී අත්පොළොසන් දීම, අඩි පොළොවේ ගැසීම, ඔල්වරසන් දීම ආදිය සිදු කෙරෙනු දැකිය හැකි ය. මේවායේ අප්‍රිකානු ජන ගීයේ ආභාසය රැඳී ඇතැයි කියැවේ. ඩොල්කිය, රබාන, පොල්කටු දෙක, හැඳි දෙක, බෝතලය හා කාසිය යන මේවා මාඤ්ජ ගායනයේ දී වාද්‍ය භාණ්ඩ ලෙස භාවිත කෙරෙයි. මාඤ්ජ ගායනයේ දී ගැහැනු අය විශේෂ දක්ෂතා දක්වති.
යටත්විජිත සමයෙහි මෙරට වැසියන් බවට පත්වූ මේ ජනයාගේ පැරණි සිරිත් විරිත් වර්තමානය වන විට බොහෝ දුරට මැකී ගොස් ඇත. විවාහ උත්සවයක දී දින හතක් පමණ උත්සව පවත්වන ඔවුහු වර්තමානයේ එය දින තුනකට සීමා කොට ඇත්තේ ආර්ථීක දුෂ්කරතා හේතුවෙනි. විවාහ ගිවිස ගත් තරුණියට විවාහයට සති තුනකට පෙර පල්ලියේ දී විවාහ දිවිය ගැන අවබෝධයක් ලබා දෙයි. විවාහයට පෙර දින මනාලියගේ නිවෙසේ දී පාන්දර වන තුරු මනාලියට ආශීර්වාද ගීත ගායනා කිරීම තවමත් නොකඩවා සිදු කෙරෙන චාරිත්‍රයකි. පාන්දර කුකුළා හැඬලීමෙන් පසු උත්සවය පටන් ගනියි. එදිනට මනාලිය ‘කැන් කැන්’ නමින් ඔවුන් විසින් ව්‍යවහාර කරනු ලබන බොස්තොරොක්ක ගවුම අඳියි. මනාලයා සැරසෙන්නේ යුරෝපීය ඇඳුමෙනි. මංගල දිනයේ දී නව යුවළ මනාලියගේ නිවෙසේ ම නතර වීම චාරිත්‍රයකි. දින දෙකකින් පසු මනාල යුවළ මනාලයාගේ නිවෙස වෙත යති. ඊට පසු තවත් දින දෙක තුනක් නොනවතින සාදයකින් පසු මංගල උත්සවය නිමාවට පත් වෙයි. මෙය කැෆර් ජනයාගේ ආවාහ විවාහ සිදු කරන සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමය යි.
බාර හාර පල්ලියේ වීම කැෆර් ජනයා අතර පවතින තවත් සම්ප්‍රදායකි. කිසිවකුට කේන්දර නැති වීම ද විශේෂ ලක්ෂණයකි. පිටි කිරි භාවිතය ප්‍රිය නො කරන මේ ජනයා දරුවකු උපන්දා සිට වසර හතරක් ගත වන තුරු මවු කිරි පමණක් ලබා දීමට උත්සුක වෙති. තම ජන වර්ගයේ කිසිවකුට සරම්ප හෝ කම්මුල්ගාය නොවැලෙඳන බව ඔවුන්ගේ විශ්වාසය යි.
ඔවුහු අද තම අතීත අනන්‍යතාව නො සොයති. සාම්ප්‍රදායික නැටුම, ගීතය, විනෝදය සඳහා පොරබැදීම ආදිය පිළිබඳව නව පරපුර සංවේදිතාවක් නො දක්වති. ඔවුන් සතු ආවේණික ගති සිරිත් ක්‍රමයෙන් අභාවයට යමින් තිබේ.
සාරාංශකරණය
කිසියම් වාක්‍යයක, ඡේදයක, ලිපියක, ප්‍රකාශයක, දේශනයක, අන්තර්ගත වැදගත් ම අදහස් පිඬු කොට දැක්වීම ‘සාරාංශකරණය’ යි. දේශනයකට, සාකච්ඡාවකට සවන් දීමේ දී පුවත්පතකට වාර්තාවක් සැපයීමේ දී සාරාංශකරණය බෙහෙවින් වැදගත් වේ. යමක් අවබෝධ කර ගැනීමේ හැකියාවත් එහි සාරය වටහා ගෙන සංක්ෂිප්තව නැවත ප්‍රකාශ කිරීමේ හැකියාවත් ‘සාරාංශකරණයෙන්’ බලාපොරොත්තු වේ.
මේ පාඨය සාරාංශ කළ විට මෙසේ දැක්විය හැකි ය:
යම් පාඨයක් සාරාංශ කිරීමේ දී අවධානයට ලක් කළ යුතු කරුණු රැසකි.
- පළමුව ඡේදයේ හරය වැටහෙන තෙක් කීප වරක් කියවන්න.
- දෙවනුව එහි වැදගත් අදහස්වලට යටින් ඉරි අඳින්න. නැති නම් වෙන ම කොළයක ලියා ගන්න.
- එහි දී නිදර්ශන, උපමා, විශේෂණ, අලංකාර, පුනරුක්ති, අනවශ්‍ය නිපාත ආදි සියල්ල බැහැර කරන්න.
- ඉදිරිපත් කර ඇති කරුණුවල වැදගත්කම අනුව ඒවා පිළිවෙළට ගොනු කරන්න.
- සාරාංශය ලිවිය යුතු වචන ගණන ගැන සැලකිලිමත් වන්න. (සාමාන්‍යයෙන් සාරාංශය, දී ඇති කොටසෙන් තුනෙන් එකක් විය යුතු ය).
- ප්‍රධාන ඡේදයේ අදහස මැනවින් ප්‍රකාශ වන පරිදි ලියන්න.
- ඡේද කීපයක් තිබුණත් එය එක් ඡේදයක් ලෙස ලිවිය යුතු ය.
- සාරාංශ ගත ඡේදයේ ඇතුළත් වචන ගණන ඡේදය අවසානයේ අනිවාර්යයෙන් ම ලියන්න.