දිගු කාලයක් මුළුල්ලේ සිදු කළ පර්යේෂණවල ප්‍රතිඵලවලට අනුව අපේක්ෂිත මෙන් ම අනපේක්ෂිත භාවිත රැසක් නැනෝ තාක්ෂණය මඟින් ලබා ගැනේ. ආරක්ෂක, සන්නිවේදන, බලශක්ති, ආහාර, වෛද්‍ය, ප්‍රවාහන, කෘෂිකර්මය, රෙදිපිළි, බහුඅවයවික, සුවඳ විලවුන්, ඉලෙක්ට්‍රොනික් විද්‍යාව යනාදී විවිධ ක්ෂේත්‍රවල විප්ලවකාරී වැඩි දියුණුවක් ඇති කිරීමට නැනෝ තාක්ෂණයේ දායකත්වය ලැබී ඇත. තෝරා ගන්නා ලද එවැනි ක්ෂේත්‍ර කිහිපයක නැනෝ තාක්ෂණයේ භාවිත පහත විස්තර වේ.

වෛද්‍ය විද්‍යා ක්ෂේත්‍රය

• නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරින් නව රෝග විනිශ්චය කරන උපකරණ (diagnostic tools) නිර්මාණය කර ඇත. එමගින් ප්‍රතිකාර අවස්ථා වැඩි කර ගැනීමට හා රෝග නාශක හැකියාව (therapeutic) වැඩි කර ගැනීමට හැකි වී ඇත. ඇතරොස්ක්ළෙරෝසියාව වැනි රෝග විනිශ්චයට හා ප්‍රතිකාර කිරීමට නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගනිමින් පවතී. එක් ක්‍රමයක් ලෙස දේහයට හිතකර කොලෙස්ටරොල් වන HDL අණුවලට සමාන නැනෝ අංශු දේහගත කර රුධිර නාළවල ඇති මේද තට්ටු ඉවත් කරවයි.
• නිරෝගී පටකවලට හානි නොවන පරිදි පිළිකා සෛලවලට පමණක් කෙලින් ම ප්‍රතිකාර කිරීමට විවිධ චිකිත්සක ක්‍රම නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරින් බිහි වෙමින් පවතී.
• නැනෝ තාක්ෂණය භාවිතයෙන් අස්ථී පටක හා ස්නායු පටක නැවත සකස් කිරීමේ ප්‍රතිකාර ක්‍රම බිහි වෙමින් පවතී.
• එන්නත් කටු නොමැතිව එන්නත් ඖෂධ දේහ ගත කිරීමට සහ සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව වැනි නිතර වැළදෙන රෝග සඳහා පොදු එන්නත් හඳුන්වා දීමට නැනෝ තාක්ෂණයේ ආධාරය ලබා ගනිමින් ඇත.
• අහිතකර සූර්ය කිරණවලින් ආරක්ෂා වීමට සම මත ආලේප කරන ආලේපනවලට නැනෝ අංශු එකතු කර ගුණාත්මකභාවය ඉහළ නංවා ඇත.
• රෝගීන්ගේ රුධිරගත සීනි ප්‍රමාණය හා කොලෙස්ටෙරෝල් ප්‍රමාණය පහසුවෙන් දැන ගැනීමට නැනෝ තාක්ෂණය භාවිත කෙරේ.

ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රය

• නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරින් ඉතා සැහැල්ලූ එසේ ම ඉන්ධන පිරිමසින මෝටර් රථ, ගුවන්යානා, බෝට්ටු, අභ්‍යවකාශ යානා නිෂ්පාදනය කළ හැකි ය.
• මෝටර් රථ කර්මාන්තය සඳහා නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගැනීම තුළින් අධිබලැති නැවත ආරෝපණය කළ හැකි බැටරි, උෂ්ණත්වය පාලනය කළ හැකි ඉලෙක්ට්‍රොනි උපාංග, ගෙවීයාම අඩු ටයර්, තුනී සූර්ය පැනල, ඉතා කාර්යක්ෂම හා මිලෙන් අඩු සංවේදක ආදිය නිපදවයි.

බලශක්ති උත්පාදනය

• නැනෝ ජෛව තාක්ෂණය මගින් නිපදවූ එන්සයිම යොදා ගෙන ලී කුඩු, බඩඉරිගු කඳ, තෘණ ආදියේ ඇති සෙලියුලෝස් ඉන්ධනයක් ලෙස යොදා ගත හැකි එතනොල් බවට පත් කළ හැකි ය.
• විදුලි බලය සම්ප්‍රේෂණ කිරීමේ දී සිදුවන අපතේ යාම අවම කර ගැනීමට ප්‍රතිරෝධය ඉතා අඩු සහ ආතතිවලට හොඳින් ඔරොත්තු දෙන කාබන් නැනෝ නළවලින් සෑදූ විදුලි රැහැන් භාවිතයට ගනී.
• වැඩි කාර්යක්ෂමතාවක් සහිත මිලෙන් අඩු සූර්ය පැනල නිපදවීමට නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගෙන ඇත. අනාගත සූර්ය පැනල එතිය හැකි ආකාරයේ නම්‍යශීලි සහ කඩදාසියක් මෙන් මුද්‍රණය කළ හැකි (paintable) ඒවා වනු ඇත.

• නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරින් සාදන ලද පරිගණක ආවරණ, ඇඳුම් ආදියට සවිකළ හැකි ඉතා තුනී සූර්ය පැනල නිපදවා ආලෝකය, ඝර්ෂණය, දේහ තාපය වැනි අපතේ යන ශක්ති මඟින් විද්‍යුත් ශක්තිය ජනනය කළ හැකි වේ.

ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව

• පරිගණක සඳහා යොදාගන්නා ට්‍රාන්සිස්ටර් නිපදවීමට නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගැනීම නිසා ඉතා කූඩා හා වේගවත් ට්‍රාන්සිස්ටර් නිපදවීමට හැකි වී ඇත. සාමාන්‍ය ට්‍රාන්සිස්ටරයක් 130 nm - 250 nm වන අතර 2014 වර්ෂය වන විට එහි ප්‍රමාණය 14 nm වූ අතර 2015 වර්ෂය වන විට එය 7 nm විය.
• නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරින් නම්‍යශීලී, හැකිලිය හැකි, එතිය හැකි ඇදෙනසුලූ, සේදිය හැකි හා සූර්ය ශක්තියෙන් ක්‍රියාකරන ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංග සෑදිය හැකි ය. මේ නිසා ඉතා තුනී, සැහැල්ලූ, නොබිඳෙන, කල් පවතින, කාර්යක්ෂම හා දැකුම්කලූ (smart) ඉලෙක්ට්‍රොනික උපකරණ නිපදවීමේ හැකියාව ලැබී ඇත.
• මතක චිප (memory chips), ශ්‍රව්‍ය උපකරණ, ප්‍රතිබැක්ටීරියා ආවරණ සහිත යතුරු පුවරු (keyboards) හා ජංගම දුරකථන ආවරණ යනාදිය නිපදවීමට නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගැනේ (16.24 රූපය).

පාරිභෝගික ද්‍රව්‍ය නිපදවීම

• නැනෝ තාක්ෂණය සහිත ඇස් කණ්ණාඩි, පරිගණක හා රූපවාහිනි තිර සහ දොර, ජනෙල් වීදුරු යනාදිය පාරජම්බුල හා අධෝරක්ත විකිරණ ගමන් නොකරන, ජලය හා ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් නොරැඳෙන, ස්වයං පිරිසිදු වීමේ හැකියාවෙන් යුක්ත වේ.
• නැනෝ බහුඅවයවික සැහැල්ලූ නමුත් ඉතා දැඩි, කල් පවතින ආකාරයේ ක්‍රීඩා උපකරණ, හිස්වැසුම්, පා පැදි, වාහන අමතර කොටස් හා ආයුධ සෑදීම සඳහා යොදා ගනී.
• තත්ත්වයෙන් උසස් සේදුම්කාරක හා විරංජක, වායු පෙරහන්, ජල පෙරහන්, බැක්ටීරියා නාශක, පැල්ලම් හෝ කුණු නොරැදෙන තීන්ත වැනි ගෘහාශ්‍රිත ද්‍රව්‍ය නිපදවීමට නැනෝ තාක්ෂණය නිසා හැකි වී ඇත.
• යන්ත්‍ර සූත්‍ර සඳහා යොදන නැනෝ තාක්ෂණය මුසු ලිහිස්සි තෙල් හා මතුපිට සෙරමික් ආවරණය (Nanostructured ceramic coatings) නිසා චලනය වන කොටස් ගෙවීම් හා ඉරිතැලීම් අවම කර ගැනීමට සහ ආයු කාලය සැලකිය යුතු පරිදි වැඩි කර ගැනීමට හැකි වී ඇත.
• කුණු, දූවිලි, තෙල් අංශු නොරැෙඳන රෙදිපිළි හා ඇඳුම් නිෂ්පාදනය කරනු ලබයි.
• ජල පිරිපහදු කරන මධ්‍යස්ථානවල අඩු වියදමින්, ඉක්මනින් ජලය පිරිසිදු කිරීමට නැනෝ තාක්ෂණය ආධාර කර ගනී. මේ සඳහා ඉතා තුනී පටලමය පෙරණ යොදා ගනී.
• ගුවන් යානා කුටි හා වෙනත් ස්ථානවල දූවිලි, ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් වැනි අපද්‍රව්‍ය පෙරා ඉවත් කිරීම සඳහා නැනෝ තාක්ෂණය යොදාගෙන සාදන ලද නැනෝ පරිමාණයේ සිදුරු ඇති වායු පෙරණ යොදා ගනී.
• නැනෝ තාක්ෂණය ඇසුරන් මනා පෙනුමින්, ඇදෙනසුලූ බවින් හා දිගු කල් පැවැත්මෙන් යුක්ත ඇලූමිනියම්, වානේ, තාර, කොන්ක්‍රීට් හා සිමෙන්ති යනාදිය නිපදවා ඇත.