ක්ෂුද්‍රජීවීන්ගේ භාවිතය
- පියවි ඇසට නොපෙනෙන ජීවින් ක්ෂුද්‍රජීවීන් වේ.
- ජීවීන් තනි සෛලයකින් හෝ සෛල කිහිපයකින් සමන්විත වේ.
- ප්‍රධාන ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් කාණ්ඩ වෛරස, බැක්ටීරියා, දිලීර, ඇල්ගී හා ප්රොටෝසෝවා වන්ය.
බැක්ටීරියා
ලක්ෂණ
ඒක සෛලික වේ.
විවිධ හැඩ සහිතයි. ඒවා නම් ගෝලාකාර, දණ්ඩාකාර, සර්පිලාකාර
.
සෑම පද්ධතියක් තුළ ම ව්‍යාප්ත ව පවතී.
විවිධ පෝෂණ ක්‍රම දරයි. බොහෝ බැක්ටීරියා අවශෝෂක විෂමපෝෂීන් වේ.
උදාහරණ. Lactobacillus bulgaricus , bacillus anthracis, Acetobacter aceti, vibrio cholerae.
දිලිර
ඒක සෛලික මෙන්ම බහු සෛලික දිලීර ඇත.
ඒක සෛලික දිලීර සදහා උදාහරණ saccharomyces
ඇතැම් දිලීරවල ප්‍රජනක ව්‍යුහය පියවි ඇසින් දැකිය හැක. උදාහරණ බිම් මල්
තෙතමනය සහිත උපස්තර මත ජීවත්වේ.
අවශෝෂක විෂමපෝෂීන් වේ.
පෘථිවිය මත සිටින ප්‍රධාන වියෝජකයන් වෙයි.
චලනය නොවේ.
උදාහරණ.mucor (පුස්), saccharomyces (ඊස්ට්)
protozoa
ඒක සෛලික අණ්වික්ෂ ජීවීන් කාණ්ඩයකි
ඇතැම් protozoa සංචරණය සඳහා ව්‍යාජ පාද හෝ කෂිකා හෝ පක්ෂ ම හෝ දරයි.
ව්‍යාජ පාද වලට උදාහරණ Amoeba (ඇමිබා)
පක්ෂ වලට උදාහරණ Paramecium
ජලිත පරිසරවල මෙන්ම ජීවී දේහ තුළ ද වාසය කරයි.
විවිධ පෝෂණ ක්‍රම පෙන්වයි.
ඇල්ගී
ඒක සෛලික මෙන්ම බහු සෛලික ආකාර ද ඇත.
සූත්‍රිකා හෝ තලසාකාර දේහ දරයි ප්‍රභාසංස්ලේෂක වේ.
ක්ලෝරොෆිල් සහිත හරිතප්‍රද අඩංගුවේ.
ulva වැනි සමහර ඇල්ගී පියවි ඇසට පෙනේ.
ජලය පෘෂ්ඨ මත පාවෙන අන්වීක්ෂීය alge ශාක ප්ලවාංග ලෙස හැඳින්වේ. උදාහරණChlomydomonas, spirogyra, Diatoms
වෛරස
ඉලෙක්ට්‍රොනික අන්වීක්ෂය වේ. ජීවී මෙන්ම අජීවී ලක්ෂණද පෙන්වයි. සෛල සංවිධානයක් නොමැත. ජීවිතය තුළදී පමණක් ගුණනය වී තම වර්ගයා බෝ කරයි.
ශ්වසනය, වර්ධනය වැනි ජීවී ලක්ෂණ නොපෙන්වයි.
ස්ඵටීකරණය වැනි අජීවී ලක්ෂණ පෙන්වයි.
ප්‍රජනනය වැනි සමහර ලක්ෂණද පෙන්වයි.
උදාහරණ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා වෛරසය ,HIV වෛරසය, ඉබෝලා වෛරස, ඩෙංගු වෛරසය.
ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් ජීවත් වන පරිසරය හා උපස්තර.
ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් විවිධාකාර පරිසර වල දක්නට ලැබෙන අතර සතුන් හෝ ශාක මෙන් නොව ජෛවගෝලයේ සෑම ස්ථානයකම දක්නට ලැබේ.
පස වාතයෙහි හා ජලයෙහි ද 6 km පමණ තෙක් ඉහළ වායුගෝලයේ ද දක්නට ලැබේ.
තවද ශාක වලත් සතුන්ගේත් මිනිසාගේ දේහ මතුපිට ද මිනිසාගේ හා සතුන්ගේ මෞත්‍රලිංගික ශාසන හා ආහාර මාර්ග වල ද දක්නට ලැබේ.
බොහෝ ජීවීන්ට ජීවත් වීමට අපහසු ආන්තික උණු දිය උල්පත් අධික ලවණ සහිත ප්‍රදේශවල ද සමහර ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් වාසය කරයි.
ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගේ බලපෑම්
ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගේ හිතකර බලපෑම් මෙන්ම හිතකර බලපෑම ද ඇත.
ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගේ හිතකර බලපෑම්
කෘෂිකර්මාන්තය වෛද්‍ය ක්ෂේත්‍රය කර්මාන්ත ආදී ක්ෂේත්‍ර ගණනාවකට ජීවීන්ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය යොදා ගනී.
ඒ සඳහා බලපෑම් කරන ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් සතු ලක්ෂණ වන්නේ,
- අධික වර්ධන වේගය.
- විවිධ ද්‍රව්‍ය හෙවත් උපස්තර රාශියක් භාවිතා කිරීමට ඇති පරිවෘත්තිය හැකියාව.
- විවිධ උපස්තර මත පරිවෘත්තිය ක්‍රියා කිරීමේ හැකියාව.
- මහා පරිමාණ කර්මාන්ත සඳහා බල ශක්තිය විශාල වශයෙන් අවශ්‍ය වුවද ක්ෂුද්‍ර ජීවී කර්මාන්ත සඳහා බල ශක්තිය වැය වන්නේ ඉතාමත් අඩුවෙන්.
- ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් භාවිතය මගින් සිදුවන පරිසර දූෂණය අවම වීම.
- ලාභ අමුද්‍රව්‍ය ප්‍රයෝජනවත් පල බවට පත් කළ හැකි වීම.
කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා යොදා ගැනීම.
ජාන තාක්ෂණය භාවිතය
නියගයට ඔරොත්තු දෙන රෝග හා පළිබෝධ හානි වලට ප්‍රතිරෝධී පෝෂ්‍ය ගුණය හා රසය වැනි ශාක නිපදවීමට ක්ෂුද්‍ර ජීවී ජාන භාවිතාවේ.
ජෛව පළිබෝධ නාශක හා වල් පැලෑටි විනාශ කිරීමට ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් භාවිතාවේ.
උදාහරණ Erwinia uredovora බැක්ටීරියාවන්ගේ ජාන උපයෝගී කරගනිමින් විටමින් A වලින් ඉහළ රන්වන් සහල් නිපදවීම.
ඉරිඟු වලට Bacillus thuringiensis අඩංගු ජාන බද්ධකර පළිබෝධකයන් ට විෂ සහිත රසායනික ද්‍රව්‍ය නිපදවීම.
නයිට්‍රජන් තිරකිරීම
නයිට්‍රජන් තිරකිරීම Rhizobium බැක්ටීරියාව හා මූල ගැටිති මගින් සහ ජීවී සම්බන්ධතා මගින් සහජීවී නොවන සම්බන්ධතා මගින් එනම් නිදැලි වාසීන් වාසි වෙසෙන Acetobacter මගින් සිදුවේ.
නයිට්‍රජන් තිර කිරීම ලෙස හඳුන්වන්නේ වායුගෝලයේ ඇති නයිට්‍රිජන් ශාක වලට ලබාගත හැකි නයිට්රජනීය සංයෝග බවට පත් කිරීමය.
ශාකවල මුල් වල මූල ගැටිති තුළ වාසය කරන රයිසෝබියම් බැක්ටීරියාවට නයිට්‍රජන් තිර කිරීමට හැකිය.
රනිල ශාක වල අස්වැන්න වැඩි කිරීම සඳහා වාණිජමය වශයෙන් නිපදවන රයිසෝබියම් බැක්ටීරියාව වගාබිම්වලට එකතු කෙරේ.
කොම්පෝස්ට් සෑදීම.
ශාක නිෂ්පාදනය වැඩි කිරීමට, ශාක අවශේෂ හා ඓන්ද්‍රිය පොහොර එකතු කිරීමේ පිළිවෙත සහ කොම්පෝස්ට් සෑදීම ද සුදු ජීවී ක්‍රියාකාරිත්වය මත රඳා පවතී.
කොම්පෝස්ට් සෑදීමේ යනු උණුසුම් හා තෙත් තත්ත්ව යටතේ මිශ්‍ර ක්ෂුද්‍ර ජීවී ගහනයක් මගින් ඓන්ද්‍රීය ද්‍රව්‍ය වියෝජනය කිරීමයි.
කොම්පෝස් මගින් පසට ක්‍රමානුකූලව ව ඛනිජ ලබාදී ශාක වැඩීමට යෝග්‍ය තත්ත්ව ඇති කරයි.
ජෛව පළිබෝධනාශක ලෙස භාවිතය
බෝග වගාවට හානිකරන පළිබෝධකයන් මර්දනය සඳහා ජෛව පළිබෝධනාශක ලෙස ඇතැම් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් යොදා ගත හැකිය.
උදාහරණ salvinia නම් ජලජ වල් පැළෑටිය විනාශ කිරීමට Alternaria නම් දිලීරය භාවිතා කරයි.
