අපේ පැරණි ජන ජීවිතය 02
මඩ ගොවිතැන
කුඹුරු ගොවිතැන, වාරි ගොවිතැන යන නම් වලින් ද මඩ ගොවිතැන හඳුන්වයි. වැඩි වන ජන ග්‍රහණයට විසඳුම් ලෙස අවශ්‍ය කරන ආහාර වැඩි වශයෙන් නිපදවීමට වාරි ගොවිතැන හෙවත් වී ගොවිතැන ආරම්බ විය. වී වගාව සඳහා අවශ්‍ය ජලය අත්‍යවශ්‍යම සාදකයකි. ඒ සඳහා පැරැන්නන් ජලය එක් රැස් කිරීමට වැව්, අමුණු නිර්මාණය කළේය. මෙයට මූලිකත්වය ගත්තේ රටේ රජුය. මේ හේතුව මත පසු කාලයේ දී රජ වරු දේවත්වයෙන් අදහා ඇත.
උදාහරණ ලෙස මහසෙන් රජතුමා - මින්නේරි දෙවියන්
වී වගාව ප්‍රධාන වශයෙන් කන්න 02ක් වශයෙන් වගා කළේය.
- මහ කන්නය
- යල කන්නය
"තෝනිගල සෙල්ලිපියට අනුව වී වගාව කල කන්න 03ක් ගැන සඳහන් වේ."
- අකල හස - මහ කන්නය
- මද හස - මැද කන්නය
- පිට දඩ හස - යල කන්නය
අතීතයේ ගොවීන් ජීවත් වූ ගම් කසීකාරගම් ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. කුඹුරක අස්වන්න නෙලා ගන්නා තෙක් ගොයම ආරක්ෂාකර ගැනීම සඳහා පැරණ ගොවීන්,
- නියරවල සහ කුඹුර තැන තැන පොල්පිති සිටුවීම.
- තෙල් පොඟවන ලද පහන් තිර පත්තු කිරීම( තිර පොඟවන මී තෙලින් පොඟවා කඳුරු කෝටුවල බැදීමෙන්) වැනි සාම්ප්‍රදායික ක්‍රම අනුගමනය කලහ. අසවනු නෙලා ගත් පසු වී පරිහරණයට ගන්නා තෙක් ආරක්ෂාකර තබා ගැනීම සඳහා තැම්පත් කල ස්තානය "වී බිස්සයි".
කුඹුරක් සකස් කරගන්නා ආකාරය
වී වගාවට සුදුසු පරිදි කුඹුරක් සකසා ගැනීමට ගොවියාට මහත් වෙහෙසක් දැරීමට සිදුවේ.
- මී ගවයන් බැඳි නගුල යොදා ගනිමින් පස බුරුල් කර ගැනීම. (සී සෑම)
- පස පෙරළිමෙන් වල් පැළ තැලී පොඩිවී ස්වාභාවිකවම පොහොර ඉවට පත්වේ.
- ජලය ක්‍රමානකූලව රඳවා තබා ගැනීමට ලියදි සකස් කර ගනී.
- පසුව වී වැපිරීම සිදුකරයි.
සත්ත්ව පාලනය
පැරණි ජනයා තම ජීවන වෘත්තීන් ලෙස තම තම වෘත්තියක් ලෙස ගොවිතැනට අමතරව සත්ත්ව පාලනය සිදු කළේය. එමගින් ඔවුන්,
- මස්, කිරි, බිත්තර ලබා ගැනීම.
- කෘෂිකාර්මික කටයුතුවලට සහය කර ගැනීමට
- ප්‍රවාහන කටයුතු සඳහා
සතුන් ඇති කළෝය. ඇති කරන ලද සතන් ලෙස "ගවයා, එළුවා, කුකුළා, ඌරා" පෙන්වා දිය හැකිය. ඒ අතරින් ගවයා සුවිශේෂී වේ. කිරි ලබා ගැනීම සඳහා යොදා ගත් ගව දෙනුන් "කිරිගෙරි" යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබයි. "කිරි, දීකිරි, වෙඬරු, ගිතෙල්, මෝරු" ගවයන් ගෙන් ලබා ගන්නා "පස්ගෝරස" ලෙස හඳුන්වන අතර ඔවුන් ජීවත් වූයේ "ගෝපාල" ගම් වලය. ගවයන් පිටේ භාණ්ඩ රැගෙන යාම "තවලම" ලෙස හඳුන්වයි. ඒ සඳහා යොදා ගත් ගවයින් "ගැල් මීවුන්, ගැල්ගොන්" යන නම් වලින් හැදින්වූහ.
කර්මාන්ත
ගොවිතැනට හා සත්ත්ව පාලනයට අමතරව අතීත මිනිසුන්ගේ තවත් ජීවනෝපාය ක්‍රමයක් වූයේ, විවිධ කර්මාන්තයි.
- ලෝහ කර්මාන්තය
- මැටි කර්මාන්තය
- කපු ආශ්‍රිත පේෂ කර්මාන්ත
- මැණික් කර්මාන්තය
- උක් කර්මාන්තය
ලෝහ කර්මාන්තය
- යකඩ - යකඩ යොදා ගනිමින් කැති, උදලු, පොරෝ, දෑ කැති, නගුල් ආදී කෘෂි උපකරණ නිපදවන ලදි. එමෙන්ම දුනු, කඩු, හෙල්ල, පලිහ ආදී යුධ උපකරණද නිපදවන ලදි. යකඩ කර්මාන්තයේ යෙදෙන්නන් ලෝකුරවන් යනුවෙනි.
- රන් - රත්තරන් යොදා ගනිමින් මාල, වළලු, කරාබු, හිස පළදනා ආදිය නිපදවන ලදි. රන් කර්මාන්තයෙහි යෙදෙන්නන් රන්කරුවන් හෙවත් ස්වර්ණකාර වශයෙන් හඳන්වා ඇත.
- රිදී - රිදී යොදා ගනිමින් මාල, වලලු, කරාබු, හිස පළදනා ඇතුළු විසිතුරු භාණ්ඩ නිපදවන ලදි.
- තඹ - තඹ යොදා ගනිමින් පහන් ඇතුළු විසිතුරු නිර්මාණ නිපදවන ලදි. තඹ කර්මාන්තයෙහි යෙදෙන්නන් තඹකර යන නමින් හදුන්වනු ලබයි.
මැටි කර්මාන්තය
මේ ආශ්‍රිතව වලං, උළු හා ගඩොල් නිපද වීම සිදු විය. මැටි කරුමාන්තයේ යෙදෙන්නන් හඳුන්වන ලබන්නේ කුම්ඹකාර හෙවත් කුඹල්ලු ආදී නම් වලිනි.
පේෂ කර්මාන්තය
මේ යටතේ කපු නූල් ආශ්‍රිතව රෙදි පිලි නිපදවීම සිදු විය. මැටි කර්මාන්තයෙහි යෙදෙන්නන් පෙහෙකාර යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබයි.
මැණික් කර්මාන්තය
මේ ආශ්‍රීතව මැණික් ගැරීම, මැණික් කැපීම හා ඔප දැමීම සිදු කරයි. මණිකර වශයෙන් හදුන්වනු ලබන්නේ මැණික් කර්මාන්තයේ යෙදෙන්නන්ය.
උක් කර්මාන්තය
උක් ගස් යොදා ගනිමින් පැණි හකුරු හා සීනි නිපදවීම මේ යටතේ සිදු වු ප්‍රධාන කර්මාන්ත විය.
