CPU හෙවත් මධ්ය සැකසුම් ඒකකය යනු බැලූ බැල්මට ඉතා කුඩා සිලිකන් Chip එකක් ලෙස දැක්විය හැක. නැතහොත් එය විද්යුත් පරිපථයකි. පරිගණකයක තොරතුරු සැකසුම් ඒකකය මෙය වේ. එබැවින් CPU වක් නොමැති පරිගණකයක් තිබිය නොහැක. භෞතිකව හතරැස් හෝ දිග අගල් 1 ක පමණ ප්රමාණයක් වු මෙම පරිපථය මව් පුවරුවේ ඇති සොකොට්ටුවකට සවිවේ. Processors ය හෙවත් CPU ව මිනිසාගේ මොළය තරමටම පරිගණකයට වැදගත් කොටසකි.
CPU ව ප්රධාන වශයෙන් භෞතිකව එක ඒකකයක් ලෙස දිස් වුවද අංක ගණිත හා තාර්කික ඒකකය සහ පාලන ඒකකය වශයෙන් එය කොටස් කීපයකින් සමන්විත වේ. ගණිත හා තාර්කික ඒකකයෙන් පරිගණකයේ ගණිතමය කටයුතු හා තාර්කික කටයුතු හෙවත් තීරණ ගැනීමේ ක්රියාවලිය සිදුවන අතර CPU වේ පාලන ඒකකය නම් වු කොටසින් පරිගණකයේ මෙහෙයවීම් කටයුතු ඉටු කරනු ලබයි. බොහෝ විට පරිගණකයක් නම් කරනු ලබන්නේද මෙම Processor හදුන්වන නමිනි. 286, 386, 486, Pentium නැතහොත් Intel Celeron, AMD යනාදි විවිධ නම් වලින් අප පරිගණක හඳුන්වන්නේ එම පරිගණකයට සවි කර ඇති Processor එකෙහි නමෙනි.
එමෙන්ම පරිගණකයෙහි වේගය ඉන් කර ගත හැකි කාර්යයන් එහි ඉස්තරම්භාවය යනාදි කරුණු තීරණය කරනු ලබන්නේද පරිගණකයට සවි කර ඇති Processor යෙහි තත්ත්වය සැළකීමට ගෙනය. Processor යක ඉස්තරම්භාවය තීරණය කරණු ලබන්නේ එම Processor ය නිශ්පාදනයේදි අනුගමනය කර ඇති ප්රමිතීන් එහි ක්රීයාකාරීත්වය සැලකිල්ලට ගෙනය.
Processor ඉතාමත් සංකිර්ණ අවයවයකි. පරිගණකයක තිඛෙන වටිනාම හා මිල අධිකම කොටස වන්නේද Processor යයි. ඉතා ඉක්මනින් පිලිස්සි යා හැකි උපකරණයක් වන මෙය අතින් ස්පර්ෂ කිරිමේදි පවා පිළිස්සී යා හැකිය. එබැවින් Processor ගැලවීමේදි හෝ සවි කිරිමේදි ඉතා සැලකිලිමත් විය යුතුය. එසේ නොවුවහොත් Processor ය විනාශ වී යා හැකිය.
එමෙන්ම කි්රයාත්මකවන විට එයම උපදවන තාපය නිසා රත්වීමෙන්ද Processor ය පිලිස්සී යා හැකිය. මේනිසා ප්රොසෙසරයක් සවිකිරීමේදී විශේෂ තාක්ෂණයක් භාවිතා කරයි.
Processor යක ඇති විය හැකි ගැටලූ
Processor යනු ඉතා ඉහල තාකෂණික ගුණාංගවලින් යුතු විද්යුත් පරිපථය. මේ නිසා මේවායේ තාකෂණික දුර්වලතා දැකිය හැක්කේ ඉතා සුළු වශයෙනි. එහෙත් පරිගණකයට සවිකළ Processor යක පහත ගැටළු ඇති විය හැකිය.
ප්රමාණයට වඩා වැඩියෙන් රත් වීම.
Processr ය ප්රමාණයට වඩා වැඩියෙන් රත් වුවහොත් ප්රථමයෙන්ම යන්ත්රයේ කි්රයාකාරිත්වය ඇණ හිටි. මෙවැනි අවස්ථාවක යන්ත්රය Off කර On කළ හොත් ක්රියාකාරි වී නැවතත් ක්රියා විරහිතවේ. පරිගණකයක බොහෝ විට මෙවැනි ගැටළු ඇති වන්නේ Processor ය ප්රමාණය ඉක්මවා රත් වු විටකදීය. මෙය වීමට හේතු CPU Cooler මත ඇති පංකාව අකිය වීම නිසා Processor ය සිසිල් වීමේ කි්රයාවලිය බිඳ වැටීම වේ. මෙවැනි තත්වයක් දිගටම පැවතුන හොත් Processor ය පිලිස්සී යා හැකිය.
මෙවැනි අවස්ථාවක පරිගණකයේ කවරය ගලවා Proceesor මත ඇති CPU Cooler ය ගැලවී ඇත්ද පංකාව නිසි පරිදි ක්රියා කරන්නේ ද එය ප්රමාණවත්ද යන්න සොයා බලා එයට පිළියම් යෙදිය යුතුය.
මව් පුවරුව
පරිගණකයක ඇති ප්රධාන පුවරුව මව් පුවරුව නැතහොත් System Board ලෙස හඳුන්වයි. පරිගණකයකට සවි වන සියළුම කොටස් සවි වන්නේ මව් පුවරුව හරහාය. එම නිසා ඕනෑම පරිගණකයක මව් පුවරුවක් ඇත. මව්පුවරුවක් තුළ ප්රධාන වශයෙන් පහත සඳහන් කොටස් සඳහා සොකට්ටු පිහිටුවා ඇත.
PCI Card
AGP Card
Processor
Floppy Disk Drive
Hard Disk/CD ROM
Mouse
Printer
Power Unit
Keyboard
මේවා හැර විවිධ විද්යුත් පරිපථද ROM Chips මව් පුවරුවක පිහිටුවා ඇත.
Prosser Socket
Processor Socket යක භෞතික පෙනුම අනුව කොටස් දෙකක් දැකිය හැක. මෙම කොටස් දෙකින් එකක් සවි කිරීම සඳහා අවම වශයෙන් එක් Socker එකක් හෝ මව් පුවරුවක පිහිටා ඇත. මෙයට Socket අංකයන් ලබාදි ඇත. එම අංකයට ගැලපෙන Processor තෝරාගත් විට එය නිසි පරිදි මව් පුවරුවට සවි වේ.