|
රාජධානිය
|
රජවරු
|
විශේෂ කරුණු
|
|
දඹදෙණිය
|
තුන්වන විජයබාහු (1232 - 1236)
|
- දඹදෙණියේ ආරම්භක පාලකයා ය.
|
|
|
දෙවන පරාක්‍රමබාහු
(1236 – 1270)
|
- තෙවන විජයබාහු රජුගේ පුත් ය.
- කලිකාල සාහිත්‍ය සර්වඥ පණ්ඩිත යන ගෞරව නාමයෙන් පිදුම් ලැබීය.
- චන්ද්‍රභානු නම් ජාවක ආක්‍රමණිකයා පලවා හැරීම.
- කාලිංග මාඝගෙන් රජරට මුදවා ගැනීම.
- චන්ද්‍රභානු ඉන්දියාවෙන් කුලී හමුදා රැගෙන නැවත රජරට ආක්‍රමණය කළ විට ඉන්දියාවේ පාණ්ඩ්‍ය අධිරාජ්‍යෙයන් සහය ලබාගෙන චන්ද්‍රභානු ජීවිතක්ෂයට පත් කිරීම.
|
|
|
හතරවන විජයබාහු
(බෝසත් විජයබාහු)
|
- දෙවන පරාක්‍රමබාහු රජුගේ පුත් ය.
- මෙතුමාගේ රජකම වසර දෙකකට සීමා විය.(රජවාසල කුමන්ත්‍රණයකින් මරණයට පත්විය.)
|
|
යාපහුව
|
පළමු බුවනෙකබාහු (1272 – 1284)
|
- හතරවන විජයබාහු රජතුමාගේ සොහොයුරා ය.
- දඹදෙණියේ වසර කිහිපයක් ගතකොටයාපහුව අගනුවර ලෙස තෝරා ගත්තේ ය.
- මෙතුමා දඹදෙණියේ බලයට පත්වූ විගස වන්නි නායකයෝ පිරිසක් රජුට එරෙහිව කැරලි ඇති කළහ.
- කාලංගරායර හා චෝඩගංග නම් සෙන්පතිවරු මෙහෙයවූ දකුණු ඉන්දීය හමුදා කිහිපයක් ලංකාව ආක්‍රමණය කිරීම.
- මෙතුමා විදේශ රටවල් සමඟ වෙළඳ සබඳතා ඇතිකරගැනීමට උනන්දු වූ අතර මෙසේ වෙළඳ සබඳතා ඇතිකර ගැනීමට 1283 අප්‍රේල් මාසයේදී තානාපතිවරු පිරිසක් ඊජිප්තුවේ සුල්තාන් වෙත යවා ඇති අතර ඔවුන් ඊජිප්තුවේ කයිරෝ නගරයේදී පිළිගෙන ඇත.
- පළමු බුවනෙකබාහු රජතුමාගේ අභාවයෙන් පසු මෙතුමාගේ පුත් දෙවන බුවනෙකබාහු සහ බෝසත් විජයබාහු රජුගේ පුත් තුන්වන පරාක්‍රමබාහු කුමරු අතර මතගැටුමක් ඇතිවිය.මේ අවස්ථාවේදී දකුණු ඉන්දීය ප්‍රාදේශීය නායකයෙකු වූ ආර්ය චක්‍රවර්තී නැමැත්තෙක් යටතේ පාණ්ඩ්‍ය හමුදාවක් මෙරටට පැමිණ යාපහුව බලකොටුවට පහර දී දළදාව රැගෙන ඉන්දියාවට ගොස් කුලශේකර නම් පාණඩ්‍ය රජුට භාර දී ඇත.පසුව බෝසත් විජයබාහුගේ පුත් තුන්වන පරාක්‍රමබාහු කුමරු ඉන්දියාවට ගොස් කුලශේකර රජු හමුවී සාකච්ඡා කොට දළදාව නැවත රැගෙන විත් පොළොන්නරුවේ සිට පාලන කටයුතු මෙහෙයවී ය.
|
|
|
තුන්වන පරාක්‍රමබාහු (1287 – 1293)
|
- හතරවන විජයබාහු (බෝසත් විජයබාහු ) රජුගේ පුත් ය.
- 1293 දී පොළොන්නරුව වැටලූ දෙවන බුවනෙකබාහු කුමරා තෙවන පරාක්‍රමබාහු රජු පරාජය කොට දළදාව රැගෙන කුරුණෑගලට පැමිණ එය තම අගනුවර බවට පත් කර ගත්තේ ය.
|
|
කුරුණෑගල
|
දෙවන බුවනෙකබාහු
(1293 – 1302)
|
- පළමු බුවනෙකබාහු රජුගේ පුත් ය.
|
|
හතරවන පරාක්‍රමබාහු (1302 )
|
- දෙවන බුචනෙකබාහු රජුගේ පුත් ය.
- “සරජෝතිමාලෛ” නම් ද්‍රවිඩ කාව්‍ය ග්‍රන්ථයේ සඳහන් පරිදි හෙතෙම 1302 දී රජ විය.
- පාලි භාෂාවෙන් පැවති පන්සිය පනස් ජාතක පොත සිංහලයට පරිවර්තනය කිරීම සහ දළදා සිරිත , සිංහල බෝධි වංසය , අනාගත වංසය , දළදා පූජාවලිය රචනා කිරීම මේ කාලයේදී සිදුවී ඇත.
|
|
|
තුන්වන බුවනෙකබාහු
( වන්නි බුවනෙකබාහු )
|
- මෙතුමා විසින් කුරුණෑගල වැව තනවන ලදැ යි ජනප්‍රවාදවල සඳහන් වේ.
|
|
|
පස්වන විජයබාහු (සව්ලු විජයබා)
|
- කුරුණෑගල රාජධානියේ අවසන් පාලකයා ය.
|
|
ගම්පොළ
|
හතරවන බුවනෙකබාහු
|
- මෙතුමා සව්ලු විජයබාහු රජුගේ පුතෙකු යැයි පිළිගැනේ.
- ලංකාතිලක විහාරය සහ ගඩලාදෙණි විහාරය මෙතුමා විසින් කරවන ලදී
- 1341 දී මෙතුමා විසින් ගම්පොල රාජධානිය පිහිටුවන ලදී.
- මෙතුමාට පස්වන පරාක්‍රමබාහු නම් සහෝදරයෙකු සිටි අතර හෙතෙම සමකාලීනව දැදිගම රාජධානියක් ගොඩනගාගෙන පාලන කටයුතුවල නිරත විය.
- දැදිගම රාජධානියට අමතරව, ආර්ය චක්‍රවර්ති රජ පෙළපත විසින් යාපන රාජධානිය පිහිටුවා තිබූ අතර අලකේශ්වර පවුල විසින් රයිගම වෙනම රාජධානියක් පවත්වා ගෙන යන ලදී.
- ගම්පොල රජ පරපුර සමඟ සබඳතා ගොඩනගාගත් ප්‍රභූ පවුල් දෙකකි,
- සේනාධිලංකාර සෙනෙවිරත් පවුල ( සේනාධිලංකාර සෙනෙවි, පස්වන පරාක්‍රමබාහු හෙවත් දැදිගම පරාක්‍රමබාහු රජුගේ සහෝදරියක් ව්වාහ කරගෙන ඇත.තෙවන වික්‍රමබාහු ලෙස පසුව ගම්පොළ රජවූයේ මේ දෙපලගේ පුතෙකි. )
- රයිගම අලකේශ්වර පවුල ( මෙම පවුලේ කැපී පෙනෙන තැනැත්තා නිශ්ශංක අලකේශ්වරයි. )
- රජකම මාතෘ මූලික උරුම ක්‍රමයක් යටතේ හිමිවිය.
- මේ සමයේ ඉබන් බතූතා ලංකාවට පැමිණ ඇසූ දුටූ දේ වාර්තා කර තබා ඇත.( 1344 ලංකාවට පැමිණි ඉබන් බතූතා යාපන පාලක ආර්ය චක්‍රවර්තිගෙන් උදව් ලබාගෙන ශ්‍රී පාද වන්දනාවට ගොස් ඇති අතර සුදු ඇතෙකු තබාගෙන සිටි ප්‍රාදේශීය පාලකයෙකු ගැන ඔහු සඳහන් කරයි. )
|
|
|
|
|
තුන්වන වික්‍රමබාහු
|
- සේනාධිලංකාර සෙනෙවි හා පස්වන පරක්‍රමබාහු රජුගේ සහෝදරියකගේ පුතෙකි.
- මේ සමයේ උතුරේ ආර්ය චක්‍රවර්තිගේ නිළධාරීන් ගම්පොළට පැමිණ බදු අයකර ඇති අතර රජුගේ ප්‍රධාන ඇමති වූ නිශ්ශංක අලකේශ්වර එම නිළධාරීන්ට දඬුවම් පමුණුවා තිබේ.පසුව ආර්ය චක්‍රවර්ති ගම්පොළ ආක්‍රමණය කළ විට නිශ්ශංක අලකේශ්වර එම හමුදා පරාජය කර ඇත.
- ගම්පොළ රාජ්‍යය අවසාන කාලයේදී චීනයේ යුංලෝ අධිරාජ්‍යයා එවන ලද චෙන් හෝ සෙනෙවියා 1405,1409 සහ 1411 යන වර්ෂයන්හී දී ලංකාවට ගොඩබැස ඇත.1409 දී ගොඩබැසූ අවස්ථාවේඅලකේශ්වර මොහුව නිසි පරිදි පිළිගෙන නැත.මේ නිසා මොහු තමා ගෙනා පුද පඬුරු දෙවුන්දර දේවාලයට පුදා චීන , පර්සියානු හා දෙමළ භාෂා වලින් ශිලා ලිපියක්
( ගාල්ලේ ත්‍රිභාෂා ලිපිය ) ද පිහිටුවා ආපසු ගොස් ඇත. පසුව 1411 දී චෙන් හෝ විශාල හමුදාවක් සමඟ පැමිණ අලකේශ්වර සමඟ සටන් කර ඔහුව අල්ලාගෙන ආපසු ගියේ ය.
|
|
කෝට්ටේ
|
හයවන පරාක්‍රමබාහු
( 1415 – 1467 )
|
- මෙතුමාගේ පියා ජයමහලෑන වන අතර මව සුනේත්‍රා දේවිය යි.
- කුඩා කාලයේදී සතුරු උවදුරු වලින් මෙතුමාව ආරක්ෂා කළේ වීදාගම මහා ස්ථවිරයන් වහන්සේ ය. උන්වහන්සේගේ අනුග්‍රහයෙන් 1412 දී රයිගම බලයට පැමිණියේ ය.පසුව 1415 දී වඩාත් ආරක්ෂාකාරී ස්ථානයක් වූ කෝට්ටේ පාලන මධ්‍යස්ථානය ලෙස තෝරා ගත්තේ ය.
- මෙතුමා වන්නි ප්‍රදේශ කෝට්ටේ රාජ්‍යය යටතට ගත්තේ ය.
- තවද , සපුමල් කුමාරයා යටතේ හමුදාවක් යවා යාපනය ද ජය ගත්තේ ය.
- මීට අමතරව උඩරට සාමන්ත පාලක ජෝතිය සිටු ඇතිකළ කැරැල්ල මැඩපැවැත්වීම ද , කෝට්ටේ රාජධානිය යටතේ රට එක්සත් කොට ආර්ථික වශයෙන් රට සමෘදිමත් කිරීම ද රටේ අධ්‍යාපනික හා සාහිත්‍ය කටයුතු වල දියුණුවට විශාල සේවයක් සිදුකිරීම ද මෙතුමා අතින් සිදුවිය.
- මේ රජුට පුතෙකු නොසිටි බැවින් රජුගේ දියණිය වූ උලකුඩය දේවියගේ පුතා ජයබාහු නමින් රජ විය.
|
|
|
ජයබාහු
|
- හයවන පරාක්‍රමබාහු රජතුමාගේ දියණියගේ පුතා ය.
- මෙතුමාගේ රාජ්‍ය කාලය ඉතා කෙටි විය. හයවන පරාක්‍රමබාහු රජතුමා යාපනය පාලනයට යොදා සිටි සපුමල් කුමරු හමුදාවක් සමඟ විත් කෝට්ටේ වටලා ජයබාහු රජු මරා 1469 දී හයවන බුවනෙකබාහු නමින්
රජ විය.
|
|
|
හයවන බුවනෙකබාහු ( 1469)
|
- මෙතුමා පාලන කටයුතු ආරම්භ කළ කාලයේදීම පස්යොදුන්
රට සිංහල පෙරළිය(සිංහල සංගෙ)නමින් හඳුන්වන කැරැල්ලක් ඇතිවිය. මෙතුමා අම්බුලුගල කුමාරයා ලවා මෙය මැඩපවත්වන ලදී .මෙහිදී අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ කැකුලන්දල සිරිවර්ධන පතිරාජ ඇතුලු කැරලි නායකයන්ට පසුව රජුගේ සමාව ලැබුණි. ඒ සඳහා පිහිටවූ අභයදාන සෙල්ලිපිය දැදිගම සෙල්ලිපිය ලෙස හැඳින්වේ.
|
|
|
හත්වන පරාක්‍රමබාහු
(පණ්ඩිත පරාක්‍රමබාහු)
|
- හයවන බුවනෙකබාහු රජුගේ පුතෙකි.
- සතර කෝරලය භාරව සිටි අම්බුලුගල කුමාරයා පැමිණ මෙතුමා බලයෙන් පහකොට අටවන වීර පරාක්‍රමබාහු නමින් රජ විය.
|
|
|
අටවන පරාක්‍රමබාහු
|
- මෙතුමා බලයට පැමිණියේ 1490 දී පමණ යැයි පිළිගැනේ.
- පෘතුගීසීන් මෙරටට පැමිණියේ මේ රජුගේ කාලයේදී ය. (1505)
|
