ශු. තාර්සියස් මුනිතුමා (Saint-Tharcisius)
“දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ සාන්තුවරයා” නමින් ප්‍රසිද්ධියට පත් සාන්ත තාර්සීසියස් මුනිතුමා කතෝලික සභා ඉතිහාසයේ කුඩා මුනිවරයෙකි. එතුමා උපන් වර්ෂය පිළිබඳ නිශ්චිත තොරතුරු ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. එතුමා ක්‍රිස්තු වර්ෂ 258 පමණ ජීවත් වූයේ යැයි සැලකේ. එකල රෝමයේ සිටි මැක්සිමියන් වැලේරියන් නමැති රෝමානු අධිරාජ්‍යයාගේ පාලන සමයේ කතෝලික ධර්මය ඇදහීම මරණීය දඬුවම හිමිවීමේ වරදක් ලෙසින් සැලකුණි. එවකට කතෝලිකයන් බිම් ගෙවල් හෝ උමං සොහොන් වල සැඟවී සිටිමින් තම විශ්වාසය රැකගැනීමට ක්‍රියා කළහ.
කිතුනුවකු වූ තාර්සීසියස්ගේ දෙමව්පියන් කතෝලිකයන් වූ බැවින් ප්‍රාණපරිත්‍යාගී වී සිටියහ. එහෙත් එයින් අධෛර්යට පත් නොවූ එතුමා නිතර රහසින් උමං සොහොන් වෙත ගොස් “රොටි කැඩීමේ මෙහෙය” ට සහභාගි වූයේ ය. අනෙක් කතෝලිකයන්ගේ ආධ්‍යාත්මික අවශ්‍යතා සොයා බලා ඉටු කර දුන්නේ ය. එවකට රහසින් කතෝලික ධර්මය ඇදහූ කොඩ්රාස්ටස් නම් වූ රෝමානු සෙබළෙකු වැලේරියන් අධිරාජ්‍යයාගේ සිර කඳවුරේ සේවය කළේ ය. අධිරාජ්‍යාගේ නියමය පරිදි කතෝලික සිරකරුවන් කිහිප දෙනෙකුට මරණීය දණ්ඩනය දීමට නියම විය. හෙට දිනයේ කතෝලිකයන්ගෙන් කිහිප දෙනෙකුව මරණයට පත් කිරීමට නියම ව ඇතැ යි කොඩ්රාස්ටස් දැන සභා නායක එඬේරාණන් වූ දෙවන සික්ස්ටස් ශුද්ධෝත්තම පියතුමාට පණිවුඩයක් යවමින්, “ශුද්ධෝත්තම පියතුමනි, මම මේ සිරගෙදර ආරක්ෂා කරමින් සිටින නිසා, එම කතෝලිකයන්ව මම දුටුවෙමි. ඔබ වහන්සේට මේ බව දන්වා මරණයට පත්වීමට ප්‍රථම දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව ලබා ගැනීමට අවස්ථාව සලසා දෙන ලෙස ඔවුන් මාව පොරොන්දු කර ගත්තා” යැයි දැනුම් දුන්නේ ය. උමං සොහොන් ගෙයකට කතෝලිකයන් රැස් කළ පාප්තුමා, “ අප ඔවුනට දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව යවන්නේ කෙසේදැ” යි විමසීය. තාර්සීසියස් ඉදිරියට ගොස් “ශුද්ධෝත්තම පියාණෙනි, මා යැව්ව මැනව” යි ආයාචනා කළේ ය. එවිට ශුද්ධෝත්තම පියතුමා කතා කොට “මාගේ පුත්‍රය, ඔබ තවම කුඩා දරුවෙකි. එවැනි භයානක ස්ථානයකට ඔබට යාමට හැකි ද ?” යි ප්‍රශ්න කළේ ය. එවිට තාර්සීසියස් පිළිතුරු දෙමින්, “මා කුඩා ළමයෙකු නිසා කිසිවෙකු මා ගැන අවිශ්වාස නොකරනු ඇත. කිසිවෙකු මාව ගණන් නොගනු ඇතැයි” කීවේ ය. මේ පිළිබඳව කල්පනා කර බැලු පාප්තුමා ද ඊට එකඟත්වය පළ කළේ ය.
පසුදින දිව්‍ය පූජාවෙන් අනතුරුව පාප්තුමා දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව කුඩා කර~කරඬුවක බහා තාර්සීසියස්ට දෙමින්, ˜“මාගේ පුත්‍රය, මෙය සුරක්ෂිතව රැගෙන යන්න. ඔබ උසුලාගෙන යන ස්වාමින් වහන්සේ ඔබ සමග වන සේක්වා! ” යි පැවසීය. තාර්සීසියස් ද ඉතා ගරු බියෙන් යුතුව දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේ රැගත් කුඩා කරඬුව තම ගෙළ වටා එල්ලා ගෙන තම ඇඳුමින් ආවරණය කර ගෙන තම ළයට තුරුළු කර ගත්තේ ය. “මගේ හදවත මත ජේසුස් ස්වාමින් වහන්සේව තබා උසුළා ගෙන යන්නෙමි” යි ප්‍රකාශ කරමින් උමං සොහොනින් පිට වී ගියේ ය. එතුමා කුඩා දරුවෙකු වූ බැවින් කිසිවෙකුගේ සැකයට ඔහු භාජනය නොවීය. එතුමා ගමන් ගත් වීදියේ කෙළවර තවත් කොළු ගැටවුන් කණ්ඩායමක් ක්‍රීඩා කරමින් සිටියේ ය. ඔවුන් තාර්සීසියස්ව දැක ඔවුන් සමග ක්‍රීඩා කරන්නට එන ලෙස ආරාධනා කළෝ ය. නමුත් තමන්ට පැවරුණු වැදගත් වැඩක් ඇතැයි කියමින් තාර්සීසියස් එය මග හැරීමට උත්සහ කළේ ය. එහෙත් එම කොළු ගැටවුන් තාර්සීසියස්ගේ අතින් අදිමින් බල කර සිටින්නට වූහ. එතුමා ද තමන් ළයෙහි හොවා ගෙන යන දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේට අගෞරවයක් සිදු වේ යැයි සිතා, ඔවුන් වහන්සේව තම දෝතින් ආවරණය කොට ගනිමින් තම අකමැත්ත දිගින් දිගට ම ප්‍රකාශ කළේ ය. එම කොළු ගැටවුන්ගෙන් එක් අයෙක් තාර්සීසියස් ගැන සැක සිතක් ඇතිව, “ඔබ යමක් සඟවා ගෙන ඉන්නවා. ඔබ මෙසේ අභිරහස් ලෙස සඟවා ගෙන රැගෙන යන්නේ කුමක් ද? එය අපට බලන්න ඕනෑ” යි කියමින් දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව උදුරා ගැනීමට උත්සහ කළෝ ය.
තාර්සීසියස් ද දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව රැගත් කුඩා කරඬුව තම ළයට තද කරගෙන තම දෝතින් එය ආරක්ෂා කර ගැනීමට වැර දැරීය. කොළු ගැටවුන් ද එතුමාව බිම හෙළා අතින් පයින් හා ගල් මුල් වලින් පහර දුන් අතර, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද කරඬුව උදුරා ගැනීමට මාන බැලුහ. තාර්සීසියස් තුමා තමන්ට එල්ල වන පහර වලින් වැළකෙන්නට උත්සහ නොකර, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව ආරක්ෂා කර ගැනීමට පමණක් ක්‍රියා කළේ ය. හදිසියේ ම රෝමානු සෙබළෙකු එදෙසට දුව එනු දුටු කොළු ගැටවුන් තාර්සීසියස් ව හැර දමා විසර ගියෝ ය. තුවාල වී බොහෝ අසාධ්‍යය තත්ත්වයේ පසු වූ තාර්සීසියස් තුමා කෙඳිරිලි හඬින් කතා කරමින්, “ජේසුනී,මම මරණයට පත් වනතුරු ම ඔබ වහන්සේව ආරක්ෂා කළෙමි. කිසිවක් නොදන්නා එම ළමයින්ට සමාව දුන මැනව” යි කීවේ ය. එතැනට දිව ආ රෝමානු සෙබළා කොඩ්රාස්ටස් ය. “මරණ මොහොතේ පවා මම ජේසුස් වහන්සේව අත් නොහරින්නෙමි. මා පාප්තුමා වෙතට රැගෙන යන්න. මගේ වස්තුව වන ජේසුස් වහන්සේව මා බාර දෙන්නේ එතුමාට පමණයි” කී බැවින් මරණාසන්නයේ සිටි එතුමාව කොඩ්රාස්ටස් ශුද්ධෝත්තම පියතුමා වෙතට රැගෙන ගියේ ය. “ඔබේ ආදරයෙන් පිරි ත්‍යාගවන්තකම නිසා ජේසුස් ස්වාමින් වහන්සේ සුරක්ෂිතව ඔබ සමඟ වැඩ සිටින සේක. ඔවුන් වහන්සේ ඔබට ආශිර්වාද කොට ඔබව ස්වර්ග රාජ්‍යයට කැඳවා ගන්න සේක්වා” යි පාප්තුමා ප්‍රකාශ කළ විට තාර්සීසියස්තුමා දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වහන්සේව තවත් තම ළයට තද කර ගනිමින් අවසන් හුස්ම හෙළීය. එතුමා දෙඅත් පපුවෙන් ඉවතට ගැනීමට හැකි වූයේ ඉන් පසුව ය. එතුමන්ගේ මංගල්‍යය රෝමානු ජනවන්දනා දර්ශකයට අනුව අගෝස්තු 15 වන දිනට යෙදී ඇත.
