සාධක හා ගුණාකාර 1
සාධක හා ගුණාකාර 1
(අ) පූර්ණ සංඛ්‍යාවක් 3න්, 4න්, 6න්, හෝ 9න් බෙදේ දැයි පරික්ෂා කිරීම
* පූර්ණ සංඛ්‍යාවක් තවත් පූර්ණ සංඛ්‍යාවකින් බෙදු විට ඉතිරියක් නොමැති නම් පළමු සංඛ්‍යාව දෙවැන්නෙන් බෙදේ යැයි කියනු ලැබේ.
එනම්, 18 / 2 = 9 යි. ඉතිරි 0යි.තව ද 2, 18 හි සාධයකි.
එනම්, 18, 2න් බෙදේ.
එම සංඛ්‍යාව පළමු සංඛ්‍යාවේ සාධයක් වේ.
18 / 5 = 3යි. ඉතිරි 3යි.
එනම්, 18, 5න් නොබෙදේ.5, 18 හි සාධයක් නොවේ.
ඕනෑම සංඛ්‍යාවක් යම් සංඛ්‍යාවකින් බෙදේ දැයි පහසුවෙන් හදුනා ගැනීමට භාඡ්‍යතා රීති වැදගත් වේ.එනම් පහත පරිදි වේ.
1.සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම ඉරට්ට සංඛ්‍යාවක් වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 2න් බෙදේ.
2.සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම 0 හෝ 5 හෝ වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 5න් බෙදේ.
3.සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම 0 වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 10 න් බෙදේ.
(ආ) ඉලක්කම් දර්ශකය
* සංඛ්‍යාවක ඇති ඉලක්කම් සියල්ල 1 සිට 9 තෙක් අගයක් ලැබෙන තෙක් එකතු කර ලබා ගන්නා ප්‍රතිඵලය එම සංඛ්‍යාවේ ඉලක්කම් දර්ශකය ලෙස හදුන්වනු ලැබේ.
ඒ අනුව 879 හි ඉලක්කම් දර්ශකය සොයමු.
8 + 7 + 9 = 15 + 9 = 24 = 6
එම නිසා 879 හි ඉලක්කම් දර්ශකය 6 වේ
(ඇ) සංඛ්‍යාවක් 9න් බෙදේ දැයි පරික්ෂා කිරීම
එම නිසා 423 යන සංඛ්‍යාව සලකා බලමු.
මෙම සංඛ්‍යාවේ දර්ශකය පළමු ව සොයමු
4 + 2 + 3 = 9
423 හි ඉලක්කම් දර්ශකය 9 වේ.
* පූර්ණ සංඛ්‍යාවක ඉලක්කම් දර්ශකය 9 වේ නම්, එම සංඛ්‍යා ව 9න් බෙදේ. එනම්, 9 යනු එම සංඛ්‍යාවේ සාධයකි.
(ඈ) සංඛ්‍යාවක් 3න් බෙදේ දැයි පරික්ෂා කිරීම
එම නිසා 741 යන සංඛ්‍යා ව සළකා බලමු.
මෙම සංඛ්‍යාවේ ඉලක්කම් දර්ශකය පළමු ව සොයමු.
7 + 4 + 1 = 11 + 1 = 1 + 2 =3
මෙහි ඉලක්කම් දර්ශකය 3 වේ.
(ඉ) සංඛ්‍යාවක් 6න් බෙදේ දැයි පරික්ෂා කිරීම
එකස්ථානය ඉරට්ට සංඛ්‍යාවක් වේ නම් එම සංඛ්‍යාව 2න් බෙදෙන බව ඔබ මීට පෙර ඉගෙන ඇත.
252 යන සංඛ්‍යා ව සළකා බලමු.
මෙම සංඛ්‍යාවේ අග ඉලක්කම ඉරට්ටේ සංඛ්‍යාවක් නිසා මෙම සංඛ්‍යාව 2න් බෙදේ.
372 යන සංඛ්‍යාව සළකා බලමු
මෙම සංඛ්‍යාවේ ඉලක්කම් දර්ශකය පළමු ව සොයමු.
* පූර්ණ සංඛ්‍යාවක් 2න් සහ 3න් බෙදේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 6න් බෙදේ. එනම්, 6 එම සංඛ්‍යාවේ සාධකයක් වේ.
සංඛ්‍යාවක් 4න් බෙදේ දැයි පරීක්ෂා කිරීම
4828 යන සංඛ්‍යාව සළකා බලමු
* ඉලක්කම් දෙකක් හෝ ඊට වැඩියෙන් ඇති පූර්ණ සංඛ්‍යාවක අග ඉලක්කම් දෙකෙන් සෑදුණ සංඛ්‍යාව 4න් බෙදේ නම් එම සංඛ්‍යාව 4න් බෙදේ. එනම්, 4 එම සංඛ්‍යාවේ සාධකයක් වේ.
මෙම සංඛ්‍යාෙවේ අග ඉලක්කම් දෙක 28 වේ. එනම් මෙම සංඛ්‍යාව 4න් බෙදේ.
(ඊ) භාඡ්‍යතා රීතිය
2 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම ඉරට්ට සංඛ්‍යාවක් වේ නම්, එම සංඛ්‍යා 2න් බෙදේ.
3 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක ඉලක්කම් දර්ශකය 3න් බෙදේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 3න් බෙදේ.
4 = ඉලක්කම් දෙකක් හෝ ඊට වැඩියෙන් ඇති පූර්න සංඛ්‍යාවක අග ඉලක්කම් දෙකෙන් සැදුන සංඛ්‍යාව 4න් බෙදේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 4න් බෙදේ.
5 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම 0 හෝ 5 හෝ වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 5න් බෙදේ.
6 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක් 2න් සහ 3න් බෙදේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 6න් බෙදේ.
9 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක ඉලක්කම් දර්ශකය 9 වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 9න් බෙදේ.
10 = පූර්ණ සංඛ්‍යාවක එකස්ථානයේ ඉලක්කම 0 වේ නම්, එම සංඛ්‍යාව 10න් බෙදේ.
