28 පාඩම, දස පින් කිරියවත් (ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන්)

දානං සීලංච භාවනා - පත්ති පත්තානුමෝදනා
වෙය්‍යාවච්චාපචායංච - දේසනා සුති දිට්ඨිච්ඡු

ඉහත ගාථාවේ සඳහන් වන දස පුණ්‍ය ක්‍රියා පහත දැක් වේ.

1. දානය

2. සීලය

3. භාවනාව

4. පත්ති දානය (පින් දීම)

5. පත්තානුමෝදනාව (පින් අනුමෝදන් වීම)

6. වෙය්‍යාවච්ච (වතාවත් කිරීම)

7. අපචායන (වැඩිහිටියන්ට සැළකීම)

8. ධර්ම දේශනා

9. ධර්ම ශ්‍රවණය

10. දිට්ඨිඡු (නිවැරදි දැකීම ඇති කරගැනීම)
 

1. දානය

යමක් පරිත්‍යාග කිරීමේදී ඇති කරගනු ලබය සිතුවිල්ල අනුව දානය හෙවත් පරිත්‍යාගය කොටස් 2 කට වෙන් කළ හැක.

1. අනුග්‍රහ බුද්ධියෙන් දීම - පින් බලාපොරොත්තුවෙන් නොව පුද්ගලයාට උපකාර පිණිස දෙනු ලබන්නේනම් එය අනුග්‍රහ බුද්ධියෙන් දන් දීම යි.
උදා:-
i. තෑගි දීම.
ii. යාචකයෙකුට මුදල් දීම.

2. පූජා බුද්ධියෙන් දීම - පින් බලාපොරොත්තුවෙන් සිල්වතු ගුණවතුන් උදෙසා දෙනු ලබන්නේනම් එය පූජා බුද්ධියෙන් දන් දීමයි.
උදා:-
i. මහා සංඝරත්නයට දානය පූජා කිරීම.
ii. පොහොය දින සිල් සමාදන් වූ අයට දන් දීම.
 

පූජා බුද්ධියෙන් දෙනු ලබන දානය මේ අතරින් වඩාත් උතුම්ම දානය වේ.

දානයේ නොයෙක් ප්‍රභේද අතරින් කොටස් 2 ක් පහත දැක් වේ.

1. පෞද්ගලික දානය - තෝරාගත් ස්වාමීන් වහන්සේ නමකට හෝ කිහිප දෙනෙකුට දෙනු ලබන දානය පෞද්ගලික දානය යි.

සටහන:-

භික්ෂූන් වහන්සේලා උදෙසා පෞද්ගලික වශයෙන් විහාර ආරාම පූජා කළ අවස්ථා කිහිපයක් ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ.

1. වළගම්බා රජතුමා කුපික්කල තිස්ස හිමියන්ට අභයගිරිය පූජා කිරීම.

2. මහසෙන් රජතුමා තිස්ස නම් හිමි නමකට ජේතවන විහාරය පූජා කිරීම.

2. සාංඝික දානය - පොදුවේ සියලුම මහා සංඝරත්නය උදෙසා පූජා කිරීම සාංඝික දානය යි.

සටහන:-

"ඉමං භික්ඛං භික්ඛු සංඝස්ස දේම" යන වාක්‍ය හෝ "ඉමං භික්ඛං සපරික්ඛාරං ඉමස්මි නිසින්නස්ස භික්ඛු සංඝස්ස දේම" යන වාක්‍ය කීමෙන් සාංඝික වීම සිදු වේ.
 

2. සීලය

කය හා වචනය සංවර කර ගැනීම සීලයයි.

සටහන:-

ඉහත දැක්වෙන්නේ සරළවම සීලයේ අර්ථදැක්වීම යි. “බුදුරදුන් විසින් පනවන ලද ශික්ෂා පද පිළිගෙන ඒවා ආරක්ෂා කිරීමත්, වත් පිළිවෙත් වල යෙදීමත් සීලය යි.“ යනුවෙන් පෙළ පොතේ දැක්වෙන අර්ථ දැක්වීම තුලින් ගිහි ශීලයට වඩා පැවිදි ශීලය අර්ථගැන්වේ.
සීලය පිළිබඳව වැඩිදුර විස්තරයක් සඳහා 8 ශ්‍රේණිය පෙළ පොතේ 30 පාඩම වන “ත්‍රිශික්ෂාව හැඳිනගනිමු“ සහ ඊට අදාල ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන් බලන්න.
 

සීලයේ කොටස් 2 කි.

1. චාරිත්‍ර සීලය හෙවත් සිරිත් - කළ යුතු යැයි උගන්වා ඇති දේ සිරිත් ය.

2. වාරිත්‍ර සීලය හෙවත් විරිත් - වැළකිය යුතු යැයි උගන්වා ඇති දේ විරිත් ය.

බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිල් රැකීමෙන් මෙලොවදීම ලැබෙන අනුසස් 4 කුත්, පරලොවදී ලැබෙන අනුසස් 1 කුත් දේශනා කළ සේක.
ඒවානම්,

1. මහත් වූ භෝග සම්පත් ලැබෙයි.

2. පිරිසිඳු කීර්තියක් පැතිර යයි.

3. ඕනෑම පිරිසක් මැදට නොබියව යා හැකිය.

4. සිහි නුවණින් යුතුව කලුරිය කරයි.

5. මරණින් පසු සැප ඇති තැනක උපදී.
 

3. භාවනා

කුසල් සිත වැඩීම භාවනාව නම් වේ.

භාවනාවේ ප්‍රධාන කොටස් 2 කි.

1. සමථ භාවනාව - හොඳ අරමුණක සිත රඳවාගෙන සමාධිය දියුණු කිරීම සමථ භාවනාවෙන් සිදූ කෙරේ.

2. විදර්ශනා භාවනාව - අනිත්‍ය, දුක්ඛ, අනාත්ම වශයෙන් ත්‍රිලක්ෂණය අනුව ලෝකය දෙස නුවණුන් බැලීම විදර්ශනා භාවනාවෙන් සිදුකෙරේ.

සටහන:-

සමථ භාවනාව පිළිබඳව වැඩිදුර විස්තරයක් සඳහා 8 ශ්‍රේණිය පෙළ පොතේ 31 පාඩම වන වන “සීලානුස්සතී භාවනාවේ යෙදෙමු“ සහ ඊට අදාල ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන් බලන්න.

සමාධිය පිළිබඳව වැඩිදුර විස්තරයක් සඳහා 8 ශ්‍රේණිය 30 පාඩම වන "ත්‍රි ශික්ෂාව හැඳිනගනිමු" සහ ඊට අදාල ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන් බලන්න.

භාවනා කිරීමෙන් ලැබෙන යපහත් ප්‍රථිඵල බොහෝය.

1. මතක ශක්තිය වැඩි වීම.

2. හොඳ සිහියෙන් වැඩ කිරීමට හැකි වීම.

3. ශ්‍රද්ධාව වර්ධනය වීම.

4. හිත දුර්වල කරන නරක සිතුවිලි ඉවත් වීම.

5. කලට වේලාවට පිළිවෙලට වැඩ කළ හැකි වීම.
 

4. පත්ති දානය (පින් දීම)

පින් කමක් කොට එයින් ලැබෙන පින වෙනත් අයෙකුට අනුමෝදන් කිරීම පත්ති දානය ලෙස හැඳින් වේ.
 

පින් කමක් අවසානයේ මිය ගිය ඥාතීන්ට හා දෙවියන්ට පින් අනුමෝදන් කිරීම සිරිතකි.

මිය ගිය ඥාතීන්ට පින් අනුමෝදන් කිරීමේ ගාථාව පහත දැක් වේ.

“ඉදං වෝ ඤාතීනං හෝතූ - සුඛිතා හොන්තු ඤාතයෝ“
 

5. පත්තානුමෝදනා (පින් අනුමෝදන් වීම)

අනුන් විසින් අනුමෝදන් කරවන පින් සතුටින් පිළිගැනීම පින් අනුමෝදන් වීම ලෙස හැඳින් වේ.

සටහන:-

(ඇතැම් තැනක) ප්‍රේතයින් වර්ග 4 කට බෙදා දක්වා ඇත.
1. නිජ්ඣාමතණ්හික
2. කුප්පිපාසික
3. පංසුපිසාචික
4. පරදත්තූපජීවි
මේ අතරින් පින් අනුමෝදන් විය හැක්කේ පරදත්තූපජීවී ප්‍රේත කොට්ඨාශයට පමණි.

මියගිය අයට පමණක් නොව ජීවත්ව සිටින අයටද පින් අනුමෝදන් විය හැකිය.
 

6. වෙය්‍යාවච්ච (වතාවත් කිරීම)

ත්‍රිවිධ රත්නයට, මව් පියන්ට, ගුරුවරුන්ට, වැඩිහිටියන්ට, රෝගීන්ට සහ වෙනත් සුදුසු අයට වතාවත් කිරීම වෙය්‍යාව්ච්ච ලෙස හැඳින් වේ.
 

වෙය්‍යාවච්ච පිනට අයත් වෙන තවත් පින්කම් කිහිපයක් පහත දැක් වේ.

1. විහාරස්ථාන, පොදු මාර්ග වැනි පොදු ස්ථාන පිරිසිඳු කිරීම.

2. මව්පියන්, ගුරුවරුන් සහ වැඩිහිටියන්ට උපස්ථාන කිරීම.

3. ගිලනුන්ට උණුපැන් සිසිල් පැන් ආදිය ලබා දීම.
 

වෙය්‍යාවච්ච පින්කම් කිරීමෙන් ලැබෙන අනුසස් පහත දැක් වේ.

1. වතාවත් කරන අයගේ හිත සතුටු වීම.

2. දකින අය ප්‍රසාදයට පත් වීම.

3. දෙවියන් පවා සතුටු වීම.

4. මරණින් මතු සැප ඇති තැන් වල ඉපදීම.

5. මහා පිනක් හිමි වීම.
 

7. අපචායනය

ගරු කළ යුතු පුද්ගලයන්ට, ස්ථාන වලට සහ වස්තූන්ට ගරු කිරීම අපචායනය ලෙස හැඳින් වේ.

ගරු කළ යුත්තන්ට ගරු කරන පුද්ගලයාගේ අයුෂය, වර්ණය, සැපය, බලය යන ධර්ම වර්ධනය වන බව පහත ගාථාවෙන් කියැවේ. මේවා අපචායනයේ අනුසස් ය.

අභිවාදන සීලිස්ස - නිච්චං වද්ධාපචායිනෝ
චත්තාරෝ ධම්මා වඩ්ඪන්තී - ආයුවණ්ණෝ සුඛං බලං

සටහන:-

අභිවාදන - වැඳීම , නමස්කාරය
නිච්චං - නිතර
වද්ධාපචායන - වැඩිමහල්ලන්ට ගෞරව කිරීම
වඪ්ඪති - දියුණුවේ , වැඩේ

8. ධර්ම දේශනා

බුදුරදුන්ගේ ධර්මය අනෙක් අයට දේශනා කිරීම හා කරවීම ධර්ම දේශනා පුණ්‍යක්‍රියාව යි.
 

“සබ්බදානං ධම්මදානං ජිනාති“ “ධර්ම දානය සියලු දානයන්ට වඩා උසස් වේ“ යන්න මෙම පාඨයේ අර්ථය යි.
 

9. ධර්ම ශ්‍රවණය

හොඳින් බණ අසන කෙනෙක්ට ලැබෙන අනුසස් 5 ක් වේ.

1. නොඇසූ දේ අසන්නට ලැබීම.

2. ඇසූ දේ නිවැරදි කරගැනීමට හැකි වීම.

3. සැක ඇති තැන්, සැක හැර දැනගැනීමට හැකි වීම.

4. තමන් දරන මතය නිවැරදි කරගැනීමට හැකි වීම.

5. සිත පිරිසිඳු කරගැනීමට හැකි වීම.
 

“තං සුනාථ, සාධුකං මනසි කරොථ“ “හොඳින් අසා සිතේ ධාරනය කරගන්න“ යනුවෙන් බොහෝ සූත්‍ර දේශනා වන සඳහන් වෙයි.
 

10. දිට්ඨිඡු (දෘෂ්ඨිය පිරිසිඳු කිරීම)

බුදුරජාණන් වහන්සේ පුද්ගලයාගේ දෘෂ්ඨිය හෙවත් දැක්ම කොටස් 2 කට බෙදා දැක් වූ සේක.

1. සම්මා දිට්ඨිය

2. මිච්ඡා දිට්ඨිය (මිත්‍යා දෘෂ්ඨිය)
 

මෙහිදී සම්මා දිට්ඨිය ලෙස සලකනු ලබන්නේ කම්මස්සකතා සම්මා දිට්ඨිය හෙවත් දස වස්තුක සම්මා දිට්ඨිය යි.

කරුණු 10 ක් පිළිබඳව පිළිගැනීම ඇති කරගැනීම දස වස්තුක සම්මා දිට්ඨිය හෙවත් කම්මස්සකතා සම්මා දිට්ඨිය ලෙස හැඳින් වේ.
ඒවා නම්,

1. දන් දීමෙහි ඵල විපාක ඇත.

2. පූජා පැවැත්වීමෙහි ඵල විපාක ඇත.

3. පුඳ පඬුරු යැවීමෙහි ඵල විපාක ඇත.

4. පින් පවු වලට ඵල විපාක ඇත.

5. පරලොව වසන අයට මෙලොව උපතක් ඇත.

6. මෙලොව වසන අයට පරලොව උපතක් ඇත.

7. මවට කරන ලද හොඳ නරක වල ඵල විපාක ඇත.

8. පියාට කරන ලද හොඳ නරක වල ඵල විපාක ඇත.

9. මියගිය පසු නැවත ඉපදීමක් ඇත.

10. මෙලොව පරලොව දෙක ප්‍රත්‍යක්ෂ වශයෙන් අවබෝධ කරගෙන දේශනා කරන මහණ බමුණන් ඇත.
 

දස වස්තුක මිත්‍යා දෘෂ්ඨිය යනු ඉහත කරුණු 10 නොපිළිගැනීම යි.
 

මිථ්‍යා දෘෂ්ඨිය ඇති අයට ලැබෙන අයහපත් ප්‍රථිඵල බොහෝ ය.

1. මේ ජීවිතයේදීම දුකට පත් වීම.

2. මියගිය පසු දුගතියෙහි ඉපදීම.

3. නිවන් දැකීමට ඇති මග ඇහිරීම.
 

සටහන:-

මිථ්‍යා දෘෂ්ඨිය පිළිබඳව පෙළ පොතේ දැක්වෙන විස්තර විග්‍රහ කිරීම වලට පමණක් සීමා නොවී දරුවාට හොඳින් අවබෝධ වන ලෙස මිථ්‍යා දෘෂ්ඨිය යනු කුමක්දැයි සරළව තවදුරටත් අවබෝධ කරවන්න.
 

අභ්‍යාස:-

1. පෙළ පොතේ සියලුම ක්‍රියාකාරකම් කරවන්න.

ශ්‍රේණි විභාගය 2016

1. දස පුණ්‍යක්‍රියා නම් කර “සීලමය“ පුණ්‍යක්‍රියාව හඳුන්වා දෙන්න. (ල .5)