අධෝරක්ත කිරණ කැමෙරාවේ නිර්මාපක, නාසා විද්යාඥ - ආචාර්ය සරත් ගුණපාල
ශ්රී ලංකාවේ කෑගල්ල ප්රදේශයේ යටියන්තොට ග්රාමයේ මෙලොව එළිය දුටු ආචාර්ය සරත් ගුණපාල, විදුලක දැනුමේ මහිමය ලෝකයට රැගෙන ගිය නිහතමානී විද්යාඥයයින්ගෙන් කෙනෙකි. මෙතුමන් වර්තමානයේ ඇමරිකාවේ ලොස් ඇන්ජලිස් නගරයේ වාසය කරති. වර්ෂ 1960 දී, කොළඹ නාලන්ද විද්යාලයේ දී උසස් පෙළ දක්වා තම මූලික ඇධ්යානය හැදෑරු ආචාර්ය ගුණපාල, 1979 දී ශ්රී ලංකා කොළඹ විශ්වවිද්යාලයට යෑමට වරම් ඔහුට ලැබුණේ ය. එහිදී ඔහු එහිදී ඔහු භෞතික විද්යාව සඳහා පළමු පෙළ ගෞරව සමාර්ථ උපාධියක් ලබාගන්නා ලදී. (B.S. in Physics, University of Colombo, Sri Lanka) ඉනික්බිතිව ඔහුට එක්සත් ජනපදයේ පිටර්ස්බග් විශ්වවිද්යාලයේ භෞතික විද්යා පශ්චාත් උපාධියක් (M.S. in Physics, University of Pittsburgh, US) හැදෑරීමට අවස්ථාවක් ලැබුණේ ය. ඉන්පසුව වර්ෂ 1985 දී, එම විශ්වවිද්යාලයෙන් ම භෞතික විද්යා ආචාර්යය උපාධිධාරියකු (Ph.D in Physics, University of Pittsburgh, US) වන හෙතෙම දැනට ලොවම කීර්තිමත් කළ නාසා (NASA) ආයතනයේ ජ්යෙෂ්ඨ ප්රධාන විද්යාඥවරයෙකු ලෙස සේවය කරයි.
තම ආචාර්ය උපාධිය ලබාගත් පසු වෘත්තීය ජීවිතයට අවතීරණය වන හෙතෙම බෙල් සන්නිවේදන පර්යේෂණ ආයතනයේ පර්යේෂකයෙකු ලෙස වසර 3ක් පමණ (1985-1998) සේවය කර ඇති අතර පසු කලෙක ඇමෙරිකාවේ නිව් ජර්සී හි පිහිටි AT&T ආයතනයේ පර්යේෂණ නිලධාරීවරයෙකු ලෙස වසර 4ක් පමණ (1988-1992) සේවය කර ඇත. ඉන් නොනැනවතී මේ දක්වා වසර 25කට අධික කාලයක් එතුමන් ඇමෙරිකාවේ පැසිඩෝනාහි පිහිටි කැලෆෝනියා තාක්ෂණික විශ්වවිද්යාලයේ ජෙට් ප්රචාලනය සම්බන්ධ පර්යේෂණාගාරයක (Jet Propulsion Laboratory California Institute of Technology Pasadena, CA) ජ්යේෂ්ඨ පර්යේෂකයෙකු ලෙස කටයුතු කරමින් සිටී.
ආචාර්ය සරත් ගුණපාලයන්ගේ නව සොයාගැනීම ඇතුරින් ප්රධාන ස්ථානයක් ඉසිලූ සොයාගැනීම් කිහිපයක් වෙත අපගේ අවධානය යොමු කරමු. වර්ෂ 1994 දී නාසා ආයතනයෙන් අභ්යවකාශ ගත කළ පාත් ෆයින්ඩර් (PATHFINDER) යානයටත් ස්පෙස් ඉන්ටෆෙරෝ මීටර් නම් චන්ද්රිකාවටත් නිර්මාණය කරන ලද අධෝරක්ත කිරණ කැමරාවේ නිර්මාතෘවරයා, ආචාර්ය සරත් ගුණපාලය. 2012 දී නාසා ආයතනය විසින් අඟහරු ග්රහයා වෙත ගොඩ බස්වනු ලැබූ කියුරියෝසිටි රොබෝ යානයට සෑම් (SAM) නම් යන්ත්රයේ ඇති ලේසර් උපකරණය නිර්මාණය කර ඇත්තේ සරත් ගුණපාලගේ නායකත්ව කණ්ඩායම විසිනි.
ආචාර්ය සරත් ගුණපාල ශූරීන්ගේ සම්මාන, ලියා ඇති පොත් සහ කෘතීන් වල මාතෘකා වෙන වෙනම උපුටා දැක්වීමට නොහැක් තරම් අතිවිශාල ප්රාමණයක් අන්තර්ගතකොට/ලබාගෙන ඇත. එමනිසා ඒවා ප්රමාණාත්මකව මෙසේ සඳහන් කළ හැක. එතුමන් ලබා ඇති සම්මාන අතුරින් 2015 දී NASA ආයතනය විසින් කැපී පෙනෙන නායකත්ව සම්මානය (NASA’s Outstanding Leadership Medal) ලබා ඇති අනෙකුත් සම්මාන වලට වඩා ප්රධාන ස්ථානයක් උසුලයි. ජාත්යන්තර සම්මන්ත්රණ 200කට අධික ප්රමාණයකට සහ 100කට අධික ආරාධිත සම්මන්ත්රණ ප්රමාණයකට එතුමන් සහභාගී වී ඇත. තවද පොත් 13ක් ඇතුළුව ලිපි සහ කෘති 300කට එහා ප්රමාණයකට කතෘත්වය දරා ඇති අතර ඇමෙරිකානු පේටන්ට් බලපත්ර 22 ක හිමිකමද ඔහු සතුය. වසර 2006 දී එතුමන් ඉගෙන ගත් නාලන්දා විද්යාලය, නාලන්දාවේ වැදගත්ම ආදි සිසුවාට පිරිනමන නාලන්දා කීර්ති ශ්රී සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබුවේය.
ශ්රී ලංකා මාතාවගේ නම ලෝකයට ගෙනයන්නට ක්රීඩකයින්, කළාකරුවන්, ව්යාපාරකයින් ආදී වෘතිකයන් නොපසුබට උත්සහයක් යෙදෙන බව නොරහසකි. එහෙත් විදුලොවට අප ලක් මවගේ නාමය ලෝකයට ගෙනයන්නට වෙර දුන් මෙවන් නිහතමානී වීර චරිත ගැන කතා නොකර සිටීම වරදකි. අප රටේ නිදහස් අධ්යාපන ක්රමවේදය ඔස්සේ යමින් විවිධ බාධක කම්කටුළු අභියෝගයට ලක් කරමින් මෙතුමන් ලෝකය ජයග්රහනය කළා නම් ශ්රී ලාංකික දූ දරුවන් හා තාරුණ්ය හට ලෝකය ජයගත නොහැකි දැයි තමාටම ප්රශ්න කර සිතා බලන්න. අපි අපේ දේවල් අගය කරන්නට පුරුදු වෙමු.
මූලශ්ර :
https://www.linkedin.com/in/sarath-gunapala-96b2a13b/
https://mylifelk.com/pages/sarath-gunapala
https://en.wikipedia.org/wiki/Sarath_Gunapala
https://scienceandtechnology.jpl.nasa.gov/people/s_gunapala
තවත් ලාංකික විද්යාඥයෙකුගේ තොරතුරු රැගෙන ලබන සතියේ හමුවෙමු. සුභ දවසක් !
මෙම ලිපියට ඔබ කැමති නම් පහත LIKE BUTTON එක ඔබා සහය දක්වන්න.