සන්නිවේදන බාධක
ඕනෑම සන්නිවේදන ක්‍රියාවලයකදී බාධාවන් ඇතිවිය හැකිය. එම බාධාවන් නිසා සන්නිවේදන ක්‍රියාවලිය අසාර්ථක වීමට හෝ අකාර්යක්ෂම වීමට පුළුවන. එහි අවසන් ප්‍රතිඵලය සන්නිවේදනයේ අරමුණු ඉටු නොවීමයි. ග්‍රාහකයාට පණිවිඩය නොලැබීම, පණිවිඩය ලැබුණද එය නිවරදිව වටහා ගත නොහැකි විම. පණිවිඩය වැරදි ලෙස හෝ අඩ වශයෙන් වටහා ගැනීම මෙම බාධක වලින් ඇතිවන තත්වයන්ය. කෙසේ නමුත් සන්නිවේදනයේ මුලික ස්වභාවයක් ලෙස ඕනෑම සන්නිවේදන ක්‍රම විධියකදී රටාවකදී මෙම බාධක මතු විය හැකිය. ස්වභාවික සන්නිවේදන රටා වල දී මෙන්ම කෘතිමව සකස් කරගත් සන්නිවේදන රටා වල දීද මෙම බාධක තත්වයන් මතු වේ. සන්නිවේදකයකු විසින් කළ යුත්තේ එම බාධක අවම කරගෙන සන්නිවේදනය කිරීමයි. සන්නිවේදකයාට අයහපත් ලෙස බලපාන බාධක මෙන්ම ග්‍රාහකයාට අයහපත් ලෙස බලපාන බාධක ද දක්නට ලැබේ.
සන්නිවේදනයේ දී මෙම බාධක ප්‍රමාණ වශයෙන් කොටස් 4 ක් යටතේ අධ්‍යනය කළ හැකිය. මෙම වර්ග කිරීම තව දුරටත් සිදුකළ හැකි මුත් බාධකවල මූලික ලක්ෂණ මගින් හැකි සරලම ආකාරයේ වර්ග කිරීමක් මෙහිදි දක්නට ලැබේ. එනම්,
1 අර්ථ බාධක
2 යාන්ත්‍රික බාධක
3 පාරිසරික බාධක
4 ශාරීර හෝ මානසික බාධක
අර්ථ බාධක
සන්නිවේදකයා ප්‍රකාශ කරන දෙය වැරදි ලෙස වැටහීම, මෙය භාෂාව, සංඥ, සංකේත පිළිබද ඇති නොදැනුවත්කම නිසා සිදුවිය හැකිය. මෙය ග්‍රාහකයා තේරුම් ගන්නා ආකාරය අනුව සිදු වේ. සන්නිවේදකයා සන්නිවේදනය කිරීමේ දී නිවරදි උදාහරණ පැහැදිලි කිරීම් භාවිත නොකිරිමේන් ද මෙම බාධක ඇති විය හැකිය. යම් කෙනෙකු යමක් වැරදි බව හැගීමට ‘‘ අනේ යනවා යන්න‘‘ යනුවෙන් ප්‍රකාශ කරයි. ග්‍රාහකයා මෙය වැරදි ගෙස තේරුම් ගතහොත් එතනින් ඉවත් යෑමට හැකිය. එය අර්ථ බාධකය.
යාන්ත්‍රික බාධක
සන්නිවේදනයේ මූලික යාන්ත්‍රික ක්‍රියාවලියක් ඇති අතර එය සන්නිවේදනයේ ගලා යාම තීරණය කරයි. එම එක් පියවරකදී යම් බාධාවක් ඇතිඅ වන්නේ නම් එය යාන්ත්‍රික බාධකයකි. එනම්, පණිවිඩය යවන නාලීයේ ඇතිවන බාධකයකි. එසේම සන්නිවේදන ක්‍රියාවලියේ දී යන්ත්‍ර සූත්‍ර භාවිත කිරීම වර්තමානයේ අත්‍යවශ්‍ය වන තරමට ම ප්‍රබල ප්‍රවනතාවකි. රූපවාහිණිය, ගුවන් විදුලිය, දුරකථනය, ට්‍රාන්ස්මීටරය, ස්පීකරය ආදී වූ විවිධාකාර යන්ත්‍ර ඒ අතර වේ. ඒවායෙහි ඇතිවන බාධක යාන්ත්‍රික බාධක වේ. උදා - ගුවන් විදුලියේ ස්විචයේ දෝෂ, ඒරියල් ක්‍රියාත්මක නොවීම.
පාරිසරික බාධක
සන්නිවේදනයේ සිදු වන පරිසරය තුළ බාධකයකි. මෙය ස්වභාවික පරිසරයේ හෝ කෘතිම පරිසරයේ වූවද සිදු විය හැකිය. අධික වර්ෂාවක් පවතින ගුවන් විදුලි හෝ රූපවාහිණි තරග ගමන්කිරිමට බාධා එවිට ග්‍රාහකයාට නියමිත සන්දේශය නොලැබී යයි. එය බාධකයකි. ඊට අමතරව යම් දෙදෙනකු අතර පවතින කතා බහක් ඒ අසල මහ හඩින් ශබ්ද නගමින් යන දුමිරියක් නිසා අඩපණ වීමට පුළුවන. එවම් එය ද බාධකයකි. මෙහි මුල් අවස්ථාව ස්වභාවික පාරිසරික බාධකයක් වන අතර දෙවන අවස්ථාව කෘතිම පරිසරය විසින් ඇති කරන ලද්දකි.
පාරිසරික බාධක
මෙය සන්නිවේදකයා තුළ මෙන්ම ග්‍රාහකයා තුළ මෙන්ම ග්‍රාහකයා තුළ ද ඇති විය හැකිය. පංචේන්ද්‍රයන් හි දක්නට ලැබෙන දුර්වලතාවක් හෝ දෝෂයක් නිසා යමක් නිවැරදිව වටහා ගත නොහැකි වීම මෙහි ඇතිවන තත්වයයි. එසේම සන්නිවේදකයාට යමක් සන්නිවේදනය කිරීමට ද ඒ මගින් ම බාධා ඇතිවිය හැකිය. තම මුඛයේ ආබාධයකින් පෙළෙන සන්නිවේදකයෙකු මුවින් යමක් ප්‍රකාශ කිරීමේ දී බාධා ඇති වේ. කනෙහි ආබාධයක් ඇති විට එය ග්‍රහණය කර ගැනීම ග්‍රාහකයාට අපහසුය.
මීට අමතරව සන්නිවේදකයා හා ග්‍රාහකයා තුළ පවතින මානසික ස්වභාවය අයහපත් නම් එය ද බාධකයකි. තදබල දුකකින් සිටින අවස්ථාවක දී හෝ සතුටින් සිටින අවස්ථාවක දී යමක් පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කිරීමට සන්නිවේදකයා අපහසුය. ග්‍රාහකයාට තේරුම් ගැනීමට ද එය බාධකයකි.
