දත්ත සන්නිවේදන පද්ධති
මුලික මුර්ජන විධිවේද
මුර්ජන මාපකරණ විධිවේද (modulation Technique යනු.
Analog හෝ Digita සංඥා වක් එක් පසක සිට අනෙක් පසට යොමු කල පසු
එය නිවැරදිව හදුනා ගැනීම සදහා ප්රතිසම (Analog) හෝ අංකිත (Digital) සංඥාව යොමු කල යුතු ආකාරය මාපකරණ විධිවේද (Modulation Technique) ලෙස හදුන්වයි
මුර්ජන හෙවත් මාපකරණ විධිවේද ( Modulation Technique) පිලිබදව අවබෝදයක් ලබා ගනිමු.
ප්රතිසම මුර්ජනය (Analog Modulation)
විස්තාර මුර්ජනය (AM – Amplitude Modulation)
මෙහිදී සම්ප්රේෂණය වන තරංගයේ විස්තාරය වෙනස් වන්නේ යවනු ලබන තොරතුරට අනුරූපවය.
මෙම තරංගයේ ශක්තියද සම්ප්රේෂණය කරන සංඥාවට අනුරුපිව වෙනස් වේ.
මෙම ක්රමය බොහෝවිට යොදාගනු ලබන්නේ ගුවන්විදුලි සම්ප්රේෂණය තුලයි.
සංඛ්යාත මුර්ජනය (FM Frequency Modulation)
මෙහිදී සිදුවන්නේ සම්ප්රේෂණය වන තොරතුරට අදාලව විද්යුත් දත්ත සන්නිවේදනයේදී වාහක තරංගයේ සංඛ්යාතය වෙනස් කරයි.
කලා මුර්ජනය (PM Phase Modulation)
සම්ප්රේෂණය වන තරංගයේ කලාව වෙනස් වන්නේ යවනු ලබන තොරතුරට අනුරූපිවය.
අංකිත මුර්ජනය (Digital Modulation)
මෙහිදී සිදුවන්නේ Digital තරංග සම්ප්රේෂණ මාධ්යයේ ආකාරයට ගැලපෙන ලෙස Creat කිරීමයි.
මෙම ක්රියා වලියේදී ප්රදාන ආකාර තුනක් පවති.
වාහක තරංගයේ ලක්ෂණයක් Message එකක් ලෙස Creat කරගනි එනම්
විස්තාරය
සංඛ්යාත
කලාව
යන ලක්ෂණ භාවිතයෙන් Digital සංඥා ද මුර්ජනය කල හැකිය.
විස්තාර සිරු මාරුව (ASK - Amplitude Shift Key)
වාහක තරංගයේ විස්තාරයේ විචලනය Digital Data නිරුපනය සදහා භාවිතාවේ.
සංඛ්යාත සිරු මාරුව (FSK – Frequency Shift Key)
වාහක තරංගයේ වියුක්ත සංඛ්යාත වෙනස් වීම හරහා Digital සංඥා සම්ප්රේෂණය කරනු ලබයි.
කලා සිරු මාරුව (PSK – Phase Shift Kye )
වාහක සංඥාවේ කලාව යවනු ලබන සංඥාවට අනුව වෙනස් වීමට භාජනය කරමින් Data සම්ප්රේෂණය කරනු ලබයි.
දත්ත සම්ප්රේෂණය හා සන්නිවේදනය කරන විවිධ ක්රම.
දත්තයක් සම්ප්රේෂණය කරනු ලබන මුලික ආකාර තුනට අනුව ඒවා සදහා භාවිතාවන උපාංග වෙනස් වේ.
Data සම්ප්රේෂණය කරනු ලබන ක්රම .
ඒකපථ ක්රමය (Simplex Mode)
එක් දිශාවකට පමණක් Data සම්ප්රේෂණය කිරීමට ඒකපථ ක්රමය යොදා යොදාගත හැකිය.
මෙහිදී දත්ත ග්රහණය කරන ගනු ලබන ස්ථානය මගින් කිසිදු ප්රතිචාරයක් දැක්විය නොහැකිය එනම් එක් ස්ථානය සිට විකාශය කරනු ලබන දත්තයක් තවත් ස්ථානයකින් ග්රහණය කර භාවිතා කරයි.
රුපවාහිනිය හා ගුවන්විදුලි මේ සදහා හොදම උදාහරණයි.
එනම් රූපවාහිනියෙන් ලැබෙන සංඥා ග්රහණය නැරබීම කල හැකි නමුත ඒ සදහා තැවත ප්රතිචාරයක් දැක්වීම කල නොහැකිය.
ගුවන්විදුලි සංඥා ග්රහණය කර සවන්දීමට හැකි වුවත් තැවත ඒ සදහා ප්රතිචාර දැක්වීමක් සිදුකල නොහැකිය.
අර්ධ ද්විපථ ක්රමය (Half deplex Mode)
මෙම ක්රමය භාවිතා කරමින් දෙදීශාවටම දත්ත හා තොරතුරු සන්නිවේදනය කල හැකිය.
නමුත් එක් වතාවකදී දත්ත හෝ තොරතුරු එක් පාර්ශවයකට පමණක් පමණි එනම් අර්ධ ද්වීපථ ක්රමය මගින් එකම වෙලාවට දිශාවන් දෙකටම දත්ත හෝ තොරතුරක් සන්නිවේදනය කල නොහැකිය.
Helf Deplex Mode වලට උදාහරණ ලෙස වෝකි ටෝකි යන්ත්රය, ෆැක්ස් යන්ත්රය ආදිය ක්රියාත්මක වන්නේ මේ ආකාරයටය.
මෙම යන්ත්ර මගින් දිශාවන දෙකටම සන්නිවේදන කිරීමේ හැකියාව ඇතත් එක් වරකට සන්නිවේදනය කල හැක්කීක් දිශාවකට පමණි.
පුර්ණ ද්විපථ ක්රමය (Full Deplex Mode)
මම ක්රමයේ දී එක වරම දිශාවන් දෙකටන දත්ත හෝ තොරතුරු හුවමාරු කරගත හැකිය.
පුර්ණ ද්විපථ ක්රමයට උදාහරණ ලෙස දුරකථනය සදහන් කල හැකිය.
මෙම ලිපිය මගින් මුර්ජන විධිවේද හා දත්ත සන්නිවේදන ක්රම පිලිබදව සරල දැනුවක් ලබා ගත හැකිය.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවෙන්න. සුභ දවසක්.