රජය හා ව්‍යාපාර පාඩම ඇසුරින් කෙටි ප්‍රශ්න 02
කෙටි ප්‍රශ්න - දෙවන කොටස
01. රජය විසිමන් පනවන ලබන විවිධ බදු ව්‍යාපාර කෙරෙහි බලපෑම් කරන ඇති කරන ආකාරය කෙටියෙන් නම් කරන්න.
- බදු පැනවීම නිසා භාණ්ඩ හා සේවා වල මිල වැඩිවීම නිසා ඉල්ලුම අඩු වේ. ඉල්ලුම අඩු වීම නිසා ව්‍යාපාරයේ ලාභය අඩු වේ.
- යෙදවුම් වල මිල වැඩිවීම හේතු කොටගෙන නිෂ්පාදන පිරිවැය ඉහළ යා හැක.
- ව්‍යාපාර වලින් අයකරන ඍජු බදු නිසාවෙන් ව්‍යාපාරයේ ලාභ අඩුවන බැවින් ප්‍රතිආයෝජනය අඩු වී යා හැක. එමෙන්ම අයිතිකරුවන්ට ලැබෙන ලාභය අඩු වී නැවත ආයෝජනය සඳහා ඔවුන් අධෛර්‍යමත් විය හැක.
- VAT වැනි වක්‍ර බදු ව්‍යාපාරිකයාගෙන් අය කරන නිසා ඒවා ගණනය කිරීමට අතිරේක කාලයක් හා පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවීම.
02. “රාජ්‍ය වියදම්” යන්න කෙටියෙන් අරුත් ගන්වන්න.
රජයක් එදිනෙදා කටයුතු පවත්වාගෙන යාම හා ආර්ථික කටයුතු පවත්වාගෙන යෑමට වර්ෂයක් තුළදී දරන්නා වු මුළු වියදමයි.
03. රාජ්‍ය වියදමේ ප්‍රධාන කොටස් දෙකකි. නම් කරන්න.
- වර්තන වියදම්/ පුනාරාවර්තන වියදම්
- ප්‍රාග්ධන වියදම්
04. “වර්තන වියදම්” එසේත් නැතිනම් “පුනාරාවර්තන වියදම්” යන්න කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න.
රාජ්‍ය සේවා අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාම සඳහා දරන වියදම් වේ.
05. “ප්‍රාග්ධන වියදම්” යන්න කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න.
දිගුකාලීන ආයෝජනය සඳහා රජය දරන වියදම් වේ.
06. පහත වියදම් කුමන වර්ගයේ රාජ්‍ය වියමක්ද යන්න නම් කරන්න.
- වැටුප් හා වේතන - වර්තන වියදම්
- පාලම් ඉදිකිරීම - ප්‍රාග්ධන වියදම්
- අධිවේගි මාර්ග - ප්‍රාග්ධන වියදම්
- විදුලි වියදම - වර්තන වියදම්
- ණය වාරික ගෙවීම් - වර්තන වියදම්
- මහාමාර්ග ඉදිකිරීම - ප්‍රාග්ධන වියදම්
07. ප්‍රිස්කල් ප්‍රතිපත්තිය ව්‍යාපාර වලට බලපාන ආකාරය සම්බන්ධයෙන් කරුණු තුනක් දක්වන්න.
- රාජ්‍ය ආදායම් හා වියදම් පිළිබඳ ප්‍රතිපත්තිය නිසාවෙන් ආර්ථිකය තුල සමස්ත වියදම් මට්ටම ( සමාහාර ඉල්ලුම ) කළමණාකරනය සිදු කරයි.
- නිෂ්පාදනය හා ආයෝජනය දිරිගැන්වීම නිසා ව්‍යාපාර සඳහා පිටුවහලක් ලබා දීම සිදු කරයි.
- දුම්පානය , මත්පැන් පානය අධෛර්‍යමත් කිරීම ප්‍රිස්කල් ප්‍රතිපත්තිය මඟින් සිදු වන නිසා එවැනි නිෂ්පාදිත වෙළඳපලට ඉදිරිපත් කරන ව්‍යාපාර ආයතන වලට බලපෑමක් සිදුවේ.
08. මුල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය යන්න කෙටියෙන් අර්ථ දක්වන්න.
ආර්ථිකයේ මුදල් සැපයුම කෙරෙහි බලපෑම් ඇතිකිරීම සඳහා රජය අනුගමනය කරන ප්‍රතිපත්තියයි.
09. මුල්‍ය ප්‍රතිපත්තියෙහි ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ කුමක්ද ?
දේශීය ආර්ථිකය තුළ මිල ස්ථායිතාව පවත්වාගැනීම.
10. රටෙහි මුල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක කරන ප්‍රධාන ආයතනය කුමක්ද?
ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව
11. මුල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා භාවිතා කරන උපකරණ නම් කරන්න.
- පොලී අනුපාතිකය
- සංචිත අවශ්‍යතා වෙනස් කිරීම
- විවෘත (විවට) වෙළඳපොල කටයුතු
- ණය සීමා පැනවීම.
12. ණය සීමා පැනවීම සිදුකල හැකි ක්‍රම මොනවාද?
- ප්‍රමාණාත්මක ස්වරූපයෙන්
- ගුණාත්මක ස්වරූපයෙන්
13. රාජ්‍ය මුල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය මෙහෙයවීමේදි ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් භාවිතා කරනු ලබන පොලී අනුපාතිකයන් තුනකි. නම් කරන්න.
- නිත්‍ය තැන්පතු පහසුකම් අනුපාතිකය
- නිත්‍ය ණය පහසුකම් අනුපාතිකය
- බැංකු පොළී අනුපාතිකය
14. බැංකු පොලී අනුපාතිකය යන්න පැහැදිලි කරන්න
වාණිජ බැංකු වල තාවකාලික ද්‍රවශීල අ වශ්‍යතා සපුරාගැනීමට මහ බැංකුව විසින් සපයනු ලබන අත්තිකාරම් සඳහා අය කරන පොලී අනුපාතිකයයි.
15. පාරිභෝගික ආරාක්ෂණය යන්න කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න.
පාරිභෝගකයා ගෙවන මුදලට ප්‍රමාණවත් තෘප්තියක් ලබාදීම සහතික කිරීම පිණිස පනවා ඇති නිතීමය ආවරණය හා පාරිභෝගිකයා දැනුවත් කිරීමයි.
16. පාරිභෝගික ආරක්ෂණයේ අවශ්‍යතාව පැහැදිලි කෙරෙන කරුණු පහක් නම් කරන්න.
- බොහෝ භාණ්ඩ හා සේවා වල සංකීර්ණ බව වැඩි වීම.
- ව්‍යාපාර පරිසරයේ තරඟකාරී බව වැඩීවීම
- ආනයන පාලනය ලිහිල් කිරීම.
- පාරිභෝගිකයාගේ වියදම් කල හැකි ආදායම වැඩීවීම.
- ආනයිනික භාණ්ඩ වෙළඳපොලේ සුලබ වීම.
17. පාරිභෝගික ආරක්ෂණයේ වැදගත්කම පාරිභෝගිකයාගේ දෘෂ්ඨියෙන් කරුණු 03 ක් දක්වන්න.
- ගෙවන මුදලට සරිලන තෘප්තියකින් භාණ්ඩ හා සේවා පරිභෝජනයට අවස්ථාව ලැබීම.
- වෙළඳ විෂමාචාර වලට එරෙහිව නිතීමය ආවරණය ලබා ගත හැකි වීම.
- පාරිභෝගික සෞඛ්‍ය හා ආරක්ෂාව තහවුරු වීම.
18. පාරිභෝගික ආරක්ෂණයේ වැදගත්කම ව්‍යාපාරිකයාගේ දෘෂ්ඨියෙන් කරුණු 03 ක් දක්වන්න.
- ගුණත්වයෙන් යුතු භාණ්ඩ සැපයීම නිසා පාරිභෝගික විශ්වාසය දිනාගත හැකි වීම.
- ප්‍රමිතියට අනුකූලව නිෂ්පාදනය කරන නිසා පිරිවැය අඩු වීම.
- පිරිවැටුප (විකුණුම්) වැඩි වීම නිසා ලාභය වැඩි වීම.
19. පාරිභෝගික අයිතිවාසිකම් නම් කරන්න.
- ආරක්ෂාව සලසා ගැනීමට ඇති අයිතිය
- තොරතුරු දැන ගැනීමට ඇති අයිතිය
- තෝරා ගැනිමට ගැනීමට ඇති අයිතිය
- සවන් යොමු කිරීමේ අයිතිය
- මුලික අවශ්‍යතා සපුරාගැනිමට ඇති අයිතිය
- වන්දි ලබා ගැනීමට ඇති අයිතිය
- පාරිභෝගික අධ්‍යාපනයට ඇති අයිතිය
- සෞඛ්‍ය සම්පන්න පරිසරයක ජිවත්වීමට ඇති අයිතිය
20. පාරිභෝගික වගකීම් (යුතුකම්) කිහිපයක් නම් කරන්න.
- විචාරාත්මක දැනුවත්භාවය (දැඩි අවධානය)
- පාරිභෝගික අයිතීන් තහවුරු කරගැනීමට ඇති අයිතිය (ක්‍රියාශීලිභාවය)
- පාරිභෝගික ආරක්ෂණයේ වැදගත්කම පාරිභෝගිකයාගේ දෘෂ්ඨියෙන් කරුණු 03 ක් දක්වන්න.
- ගෙවන මුදලට සරිලන තෘප්තියකින් භාණ්ඩ හා සේවා පරිභෝජනයට අවස්ථාව ලැබීම.
- වෙළඳ විෂමාචාර වලට එරෙහිව නිතීමය ආවරණය ලබා ගත හැකි වීම.
- පාරිභෝගික සෞඛ්‍ය හා ආරක්ෂාව තහවුරු වීම.
21. පාරිභෝගික ආරක්ෂණය සඳහා රජය පනවා ඇති නිතී රිතී කිහිපයක් නම් කරන්න.
- 2003 අංක 09 දරණ පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරි පනත
- 1984 අංක 06 දරණ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතන පනත
- 1975 මිල කොමිසම
- මිනුම් ඒකක ප්‍රමිති සේවා පනත
- 1980 අංක 26 දරණ ආහාර පනත
22. 2003 අංක 09 දරණ පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරි පනත පිහිටුවීමේදි අහෝසි වු පනත් මොනවාද?
- 1979 අංක 01 දරණ පාරිභෝගිකයන් ආරක්ෂා කිරීමේ පනත
- 1987 අංක 01 දරණ සාධාරණ වෙළඳ කොමිෂන්සභා පනත
- මිල පාලනය කිරීමේ පනත
23. පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරියේ මුලික අරමුණ වනුයේ,
වර්තමාන ආර්ථික හා වෙළඳ පසුබිම තුළ පාරිභෝගිකයන් ආරක්ෂා කිරීම සහ අසාධාරණයට ලක් වු වෙලඳුන් ආරක්ෂා කිරීම.
24. පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරියේ කාර්‍යයන් කිහිපයක් නම් කරන්න.
- ව්‍යවසායන් අතර සීමාකාරි ගිවිසුම් පාලනය කිරීම හෝ ඉවත් කිරීම.
- භාණ්ඩ හා සේවා සපයන තැනැත්තන් අතර ඵලදායී තරඟකාරිත්වය පවත්වා ගැනීම හා ප්‍රවර්ධනය කිරීම.
- රාජ්‍ය අංශයේ හා පෞද්ගලික අංශයේ කාර්‍යක්ෂමතාව පිළිබඳ අධ්‍යනය කිරිමට
- දේශීය හෝ ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම හෝ ආර්ථික සංවර්ධනය අහිතකර ලෙස බලපාන තරඟකාරිත්වය පිළිබඳ අවහිරයක් ඇති කිරීම.
- තරඟකාරිත්වය අඩු වෙළඳපලක් පවතින අවස්ථාවලදී වෙළඳපොලෙහි තරඟකාරි මිල ප්‍රවර්ධනය කිරීම
25. පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ සභාව මඟින් ඉටු කෙරෙන කාර්‍යයන් මොනවාද?
- පාරිභෝගිකයන් විසින් පාරිභෝගික අධිකාරියට ඉදිරිපත් කෙරෙන පැමිණිලි මෙම සභාව විමර්ෂනය කිරීම.
- ව්‍යාපාරිකයන් විසින් සිදුකරනු ලබන වෙලඳ විෂමාචාර විමර්ෂනය කිරීම.
26. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතන පනත නම් කරන්න.
1984 අංක 06 දරණ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතන පනත
27. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනයේ අරමුණු දෙකක් නම් කරන්න.
- ප්‍රමිති සහතික සලකුණු ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම.
- දේශීය නිෂ්පාදිත මෙන්ම ආනයනය කරන ලද භාණ්ඩ ප්‍රමිතියට අනුකූල ද යන්න පරික්ෂා කිරීම.
28. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනයේ කාර්‍යයන් නම් කරන්න.
- ප්‍රමිති පිළියෙල කිරීම
- ප්‍රමිති ක්‍රියත්මක කිරීම
- ප්‍රමිතිකරනය හා තත්ත්ව පාලනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම.
- පර්‍යේෂනාගාර පහසුකම් සැපයීම
- 30. ප්‍රමිතියක් යන්න නිර්වචනය කරන්න.
නිෂ්පාදනයෙහි , වෙළඳාමෙහි හා පරිභෝජනයෙහි උපරිම කාර්‍යක්ෂමතාව සඳහා විද්‍යාවේ , තාක්ෂනයේ සහ පලපුරුද්දෙහි ප්‍රතිඵල කැටි කොට අදාල සියලුම අංශවල සහයෝගීත්වයෙන් හා එකඟත්වයෙන් පිළියෙල කොට අන්තර්ජාතික , කලාපීය හෝ ජාතික මට්ටමේ පිළිගත් ආයතනයක් මඟින් අනුමත කර පාරිභෝගිකයාට නිකුත් කරනු ලබන නිර්දේශය ප්‍රමිතියයි.
31. ප්‍රමිති පිළියෙල කිරීමේ ප්‍රධාන ක්‍රම 02 කි. ඒ මොනවාද?
- ප්‍රමිති සෑදීම සඳහා යන වියදම සම්පුර්ණයෙන්ම ප්‍රමිති ආයතනය විසින් දැරීම
- ප්‍රමිතිය සෑදීමට යන වියදමෙන් කොටසක් ප්‍රමිතිය භාවිතා කිරිමට බලාපොරොත්තු වන පාර්ශවය විසින් දරනු ලැබීම.
32. ප්‍රමිති ක්‍රියාත්මක කරන ක්‍රම මොනවාද?
- ස්වේච්චාවෙන් පිළිපැදීම
- සහතික ලාංජන ක්‍රමය මඟින්
- පුර්ව ආපනයන පරික්ෂාව මඟින්
- ආනයන පරික්ෂාව මඟින්
- 2003 අංක 09 දරණ පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අධිකාරි පනත මඟින්
- අපනයනය සඳහා පිළියෙල කල මුහුදු ආහාර පරික්ෂාව මඟින්
33. ස්වේච්චාවෙන් පිළිපැදීම යන්න කෙටියෙන් පැහැදිලි කරන්න.
ප්‍රමිතිවලට අනුකූලව භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය කිරීම බලපෑමක් නොමැතිව නිෂ්පාදකයාගේ කැමැත්තෙන් සිදුකරනු ලැබීමයි.
34. පාරිභෝජනයට ගන්නා භාණ්ඩයක් මත SLS ලාංඡනය තිබීම එම භාණ්ඩය භාවිතයට සුදුසු තත්ත්වයක තිබෙන බවට නිවැරදි සහතිකයකි. සහතික ලාංඡන ක්‍රමය ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් 02 ට බෙදේ. ඒ මොනවාද?
- ස්වේච්චාව්වෙන් ක්‍රියාත්මක වන සහතික ලාංජන ක්‍රමය
- නියමිත භාණ්ඩ කිහිපයකට සහතික ලාංජනය අනිවාර්‍ය කිරීම.
35. අනිවාර්‍ය සහතික ලාංජනය ලබාගත යුතු භාණ්ඩ ලැයිස්තුගත කර ඇති ආයතනය වනුයේ,
වාණිජ හා පාරිභෝගික කටයුතු පිළිබඳ අමාත්‍යංශය
36. අනිවාර්‍ය සහතික ලාංජනය ලබාගත යුතු භාණ්ඩ යැයි නම් කරන ලද භාණ්ඩ මොනවාද?
- ජෑම් වර්ග
- කෝඩියල් වර්ග
- පලතුරු හා කෘ තිම බීම වර්ග
- සිමෙන්ති
- විදුලි බුබුළු
- ඇස්බැස්ටෝස් තහඩු
37. පුර්ව ආපනයන පරික්ෂාවේ ප්‍රධාන අරමුණ වනුයේ,
බාල භාණ්ඩ මෙරටට ආනයනය කිරීම වැළැක්වීමයි.
38. SLS ලාංඡනය ලබා ගැනීමෙන් නිෂ්පාදකයාට සැලසෙන වාසි කිහිපයක් නම් කරන්න.
- විධිමත් ප්‍රමිතිකරනයක් හා තත්ත්ව පාලනයක් පවත්වාගෙන යා හැකිය.
- පාරිභෝගික විශ්වාසය වැඩි වීම.
- තරඟකාරිත්වයට මුහුණ දිය හැකි වීම.
- ව්‍යාපාරයේ පිරිවැටුප (විකුණුම්) වැඩි වී ලාභ වැඩී වීම
