උපමාවක් යනු කුමක්ද?

උපමාවක් යනු

යම් වස්තුවක් ,ස්ථානයක් පුද්ගලයෙක් හෝ යම් අවස්ථාවක් වඩාත් හොදින් විස්තර කිරීම හෝ පැහැදිලි කිරිිිිිිිිිිිම සදහා තවත් දෙයකට සමාන කර දැක්වීමයි. ඒ අනුව යම් දෙයක් තවත් දෙයකට උපමා කිරීමේදී මෙන් , සේ, වැනි, බදු ,වාගේ , ලෙස එව් ආදී වු නිපාත උපකාරී කර ගනී.

උපමාවක අංග දෙකකි එනම්,

උපමේය
උපමාව

නිදසුනක් ලෙස ,

ඇගේ දත් මුතුකැට මෙන් පියකරුය

මෙහිිිි ඇගේ දත් යනු උපමේය වේ.
මුතු කැට යනු උපමාව වේ.

ඉගි වැකි

හොර ගල් ඇහිලීම - අවස්ථාව එන තෙක් කෙනෙකුට නොදැනෙන සේ සිටිම
හෙණහුරා ලැබීම - සියලු දේ අවාසි සහගතව සිදුවීම
දවල් හීන - සිදු නොවන දෙයක් ගැන අපේක්ෂාවෙන් සිටීම
පොත් ගුල්ලා - නිතර පොත් කියවන්නා
අත දීම - උදව් කිරීම
උගුරට දෙකට - ඉතා ඉක්මනින්
ඉල් පන්දම් දීම - නරක දෙයකට උදව් කිරීම
පෙරළා පැමිණීම - ආපසු ඒම
අඹ යාළුවා - හොදම මිතුරා
කරල පැහීම - ලොකු වාසියක් ලැබීම
උඩින් පල්ලෙන් - නොසැළකිලිමත් ලෙස
කුකුළා අතින් අරන් - හිමිදිරි පාන්දරින්ම
ඇමක් ගිලලා - අනුන්ගෙ උගුලකට අහුවෙලා
පණ ගියා - හුගක් වෙහෙස උනා
දෙපත් නයෙක් - දෙපැත්තටම තොරතුරු කියන කෙනෙක්
ගොළුබෙලි ගමන - ඉතා සෙමෙන් වැඩ කිරීම
ලෑල්ලට පෑගුවා - ඉතා වේගයෙන් ගියා
හිත උණු වුණා - දුක හිතුනා
ඉවසීමෙන් සැනසීම ලැබේ - කලබල වී කටයුතු කිරීම හොද නැත
ඇවිලෙන ගින්නට පිදුරු දැමීම - සිදුවී ඇති ප්‍රශ්නය තව දුරටත් වැඩි කිරීම
කිරි ගහට ඇන්නා වාගේ - හරියටම හරි
කිඹුල් කදුලු - බොරු කනගාටුව
එක පයින් - ඉතා කැමැත්තෙන්
මිරිස් කරල වාගේ - ඉතා සැරයි
ඇගේ මාළු නැටීම - බොහෝ කේන්ති යාම
ඇගේ ලේ වතුර වුණා - දැඩි ලෙස බිය වීම
අනූනවයෙන් බේරුණා - ලොකු කරදරයකින් බේරීම
කජු කන්නා වගේ - එය ඉතා පහසුයි
හිත උණු වුණා - දුක හිතුණා
තරු විසි වීම - ලොකු වේදනාවක් දැනීම
වහ කදුරු වගේ - දැඩි අකමැති
ගල් ගැහුණා - පුදුමයට පත් වුණා
මුරුංගා අත්තෙ තියනවා - ප්‍රමාණය ඉක්මවා වර්ණනා කරනවා
සායම ගියා - නම කීර්තිය නැති වුණා
ලුණු ඇඹුල් ඇතිව - හිත පෑරෙන ලෙස කතා කිරීම
අනුන්ගෙ පානෙන් එලිය බලන - අනුන් මත යැපෙන
මූනෙ දැලි ගානවා - අවනම්බු කරනවා
ආ පයින් යනවා - පැමිණි විගසම පමා නොවී ආපසු යෑම
බොර දියේ මාළු බානවා - කෙනෙක් අමාරුවේ වැටුනු විට වෙනත් අයෙක් ප්‍රයෝජන ගැනීම
තැනේ හැටියට ඇණේ ගහනවා - අවස්ථාවට උචිත පරිදි ක්‍රියා කිරිීම
මුණිවත රකිනවා - නිහඩව සිටිනවා
හාවක් හුවක් නෑ - කිසිම කතා බහක් නැතිව
රජ ගෙදර පරවියා - අධික සැප සම්පත් විදීම
වැල්වටාරම් - අවස්ථාවට නොගැලපෙන අනවශ්‍ය විස්තර කිරීම
රූකඩයක් වාගේ සිටීම - නිහඩව සිටීම
කෝපි කාලයේ වැඩ - පරණ කාලයේ වැඩ
අතු කඩා මොර කෑම - ආදායම් මාර්ග අහුරා ගැනීම
අඩන්න ඕනෙලු කිරි එන්න - යමක් ලැබීමට උත්සහවන්ත විය යුතුය
මල පොතේ අකුරක් බෑ - කිසිවක් ඉලන නොගත්
හාංකවිච්චියක් - යන්තමින්වත් නොදන්නා
හැදෙන ගහ දෙපැත්තෙන් දැනේ - යම් කෙනෙකුට හොද අයෙක් වේද නරක අයෙක් වේද යන්න කුඩා කාලයේදිම ගතිගුණවලින් දැනගැනීම
නවනිංගිරාව - නින්දා අපහාස විදීම
එක මල්ලේ ලුණු කෑ - එකට ඇසුරු කරන
කර ළගට එරීම - වැඩ අධික විම
අකුල් හෙළනවා - බාධා කරනවා
මීයට පිම්බා වගේ - දැඩි නිහඩතාවයකින්
ඉණිමගට පයින් ගැසීම - උදව් කළ අය පසුව අමතක කිරීම
අංගපුලාවක් නැති - යහපත් හැසිරීමක් නැති
උගුරට හොරා බෙහෙත් කෑම - ඉතා අකමැත්තෙන් යමක් කිරිිම
හිස් ලු ලු අත යෑම - අරමුණක් තොරව යාම
ඇගේ එල්ලෙනවා - බලෙන් සම්බන්ද වීම
උණු කැව්ම් වාගේ විකුණුවා - ඉතා ඉක්මනින් විකිණීම
කාන්තාරයේ නැව - ඔටුවා
මිටින් හල කුරුල්ලෙක් මෙන් - නිදහසේ ප්‍රීතියෙන්
රිය පණ ගැන්වීම - රිය ගමන පටනි ගැනීම
ඉමක් නොපෙනෙන - ඉතා දුර