ඉතිහාසය (11 ශ්‍රේණිය ) කෙටි සටහන් 01,
ඉතිහාසය විෂයය (11 ශ්‍රේණිය ) කෙටි සටහන් 01,
පළමු පාඩම,
ශ්‍රී ලංකාව තුළ බ්‍රිතාන්‍ය බලය තහවුරු වීම
- බ්‍රිතාන්‍යයෝ ලංකාව තුළ අවස්ථා 3ක දී බලය පිහිට වූහ.
- 1796 දී මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ
- 1802 දී මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ කිරීටය ට පැවරීම
- 1815 දී ලංකාව ම නතු කර ගැනීම
බ්‍රිතාන්‍යයන් ලංකාව ට අවධානය යොමු කළ හේතු
- ඊසාන දිග හා නිරිත දිග මෝසම් සුළං වැනි අහිත කර තත්ත්ව වලින් අාරක්ෂා විය හැකි ස්වභාවික වරායක් වන ත්‍රිකුණාමල වරාය ලංකාවේතුළ පිහිටා තිබීම
- ප්‍රංශය ද ත්‍රිකුණාමල වරාය තම අණසක ට නතු කර ගැනීම ට ක්‍රියා කිරීම
- ලංකාව තුළ කුරුදු අාදී කුළුබඩු හා මැණික් , අැත් දළ , මුතු අාදී වැදගත් වෙළද භාණ්ඩ පැවතීම
මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ අල්ලා ගැනීම
- ඉංග්‍රීසීන් කිව් ලිපිය මගින් ලන්දේසීන්ගෙන් ලංකාවේ මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ අල්ලා ගැනීම ට තැත් කළ දෆන් එංගල් බෙක් එය ට එකග නො වීමත් සමග ම ලන්දේසීන් ට පහර දී ලංකාවේ මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ අල්ලා ගත් හ.
ක්‍රි. ව. 1803 උඩරට අාක්‍රමණය
- මෙහෙය වූ අාණ්ඩුකරු :- සර් ෆෙඩ්රික් නෝර්ත්
- මෙකල උඩරට රජ කම් කළ රජු :- ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ
- මෙම රජු අයත් වංශය :- නායක් කාර් වංශය
- මෙම අාක්‍රමණය ට බලපෑ අාසන්නතම හේතුව :- පහතරට වෙළදුන් ට හිරිහැර පැමිණ වීම
මෙය අසාර්ථක වීම ට බලපෑ හේතු
- උඩරට ට ළගා වීම ට නිශ්චිත මාර්ග නො වීම
- සිංහලයන් සතු වූ දක්ෂ ගරිල්ලා සටන් ක්‍රම
- ඉංග්‍රීසීන් ට ලංකාවේ දේශගුණය පිළිබද අවබෝධයක් නොවීම හා භූ ගෝලීය පසුබිම පිළිබද අවබෝධයක් නොවීම
- වැසි කාලය උදාවීම නිසා ගං වතුර තත්ත්ව අැති වීම
- වසංගත රෝග පැතිරී යාම
- උඩරට වැසියන් රජු සමග සිටීම
- ඉංග්‍රීසීන් ට අමතර සේනා ලබා ගත නොහැකි වීම
ක්‍රි.ව. 1815 උඩරට අාක්‍රමණය
- මෙහෙය වූ අාණ්ඩුකරු :- රොබට් බ්‍රවුන්රිග්
- මෙකල උඩරට රජු :- ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ
මෙය සාර්ථක වීම ට බලපෑ හේතු
- උඩරට වැසියන් රජු සමග නො සිටීම
- අැහැලේපළ ගේ මග පෙන්වීම
- බ්‍රිතාන්‍යයන් සතු නවීන අවි අායුධ
- ඉංග්‍රීසීන් ට ලංකාවේ දේශගුණය හා භූ ගෝලීය පසුබිම පිළිබද අවබෝධයක් ලබාගෙන තිබීම
- ජෝන් ඩොයිලිගේ උපක්‍රමශීලී ක්‍රියා මාර්ග
ක්‍රි.ව. 1818 පළමු නිදහස් සටන
- අාසන්නතම හේතුව :- හජ්ජි මරික්කාර් නැමැත්තා මුහන්දිරම් තනතුර ට පත් කිරීම
- නායකත්වය ලබා දුන් තැනැත්තා :- දොරේසාමි
විශේෂ අවස්ථා
- කැප්පටිපොළ සිංහලයන් ට එක් වීම
- කැරලි කරුවන් ට දන්ත ධාතුව ලැබීම
මෙයඅ සාර්ථක වීම ට බලපෑ හේතු
- සටන මැනවින් සංවිධානය වී නොතිබීම
- රදළ නායකයින් අතර වූ පෙෳද්ගලික අමනාපකම්
- මොල්ලිගොඩ ඉංග්‍රීසීන් ට හිතවත් වීම
- ඉංග්‍රීසීන් ගේ බිම්පාළු ප්‍රතිපත්තිය
- ඉංග්‍රීසීන් ට අතිරේක සේනා ලැබීම
- ඉංග්‍රීසීන් ට නවීන අායුධ ලැබීම
- මේ වන විට මං මාවත් ඉදි වී තිබීම
- දොරේ සාමි රජ කම ට උරුමය නැති උපැවිදි පුද්ගලයෙකු බව අනාවරණය වීම
ප්‍රතිඵල
- ඉංග්‍රීසීන් උඩරට ගිවිසුම ඉවත දැමීම
- සිංහල නායකයින් රැසක ට මරණය අත් වීම
- ලංකාව තුළ ඉංග්‍රීසීන් ගේ බලය තව දුරටත් තහවුරු වීම
- සිංහලයන් නසලකා හැරීම
ක්‍රි.ව. 1818 පළමු නිදහස් සටන
- බලපාන ලද හේතු :-
- කෝල්බෘෘක් කැමරන් ප්‍රතිසංස්කරණ
- ඉඩම් විකිණීමේ ප්‍රතිපත්තිය
- මුඩු බිම් පනත
- වී ගොවිතැන ට රාජ්‍ය අනුග්‍රහය නො ලැබීම
- ගම් සභාව අහෝසි කිරීම
- රාජකාරී ක්‍රමය අහෝසි කිරීම
- ටොරින්ටන්ගේ බදු ප්‍රතිසංස්කරණ
- බෝට්ටු බද්ද
- බර කරත්ත බද්ද
- තුවක්කු බද්ද
- බලු බද්ද
- අැග බද්ද
Kavishka Heshan
2022 08 15 18:29:54