කාබනික පොහොර-01
කාබනික පොහොර යනු
කාබනික ද්‍රව්‍ය යනු ශාක කොටස් හෝ සත්ත්ව අපද්‍රව්‍ය වේ. කාබනික පොහොර ලෙස හදුන්වනු ලබන්නේ බෝග නිෂ්පාදනයට කාබනික ද්‍රව්‍ය යොදා ගන්නා අවස්ථා වලදී වේ. කොම්පෝස්ට් නිෂ්පාදනයේදී සිදු කරනු ලබන්නේ සංකීර්ණ කාබනික ද්‍රව්‍ය ක්ෂුද්‍ර ජීවින්ගේ කි‍්‍රයාකාරිත්වය මඟින් සරල කාබනික ද්‍රව්‍ය බවට පත් කිරීමයි. කාබනික පොහොර ලෙස ක‍්‍රමාණුකූලව නිෂ්පාදනය කරන ලද කාබනික ද්‍රව්‍ය බෝග වගාවේදී හා කාබනික පොහොර වාණිජකරණයේදී වැදගත්ය. එනම් කොම්පෝස්ට් දිරාපත් වු තත්වයේ පවතින අතර ඒවා බෝගවලට කෙලින්ම භාවිතා කල හැකි අතර ශාක වර්ධනයට ඉතා ඉක්මනින් ප්රයෝජනයට ගත හැකිවේ. එසේම වාණිජ කරණයේදී කාබනික පොහොර යනු කාබනික අපද්‍රව්‍ය සදහා අගය එකතු කිරීමක් ලෙස හැදින්විය හැකිය. මේ නිසා කාබනික අපද්‍රව්‍ය එලෙසින්ම බෝග වගාවට භාවිතා කිරීමට වඩා ක‍්‍රමාණුකූලව නිෂ්පාදනය කල කාබනික පොහොර භාවිතා කිරීම වැදගත්ය.
කාබනික පොහොර වර්ග
කාබනික පොහොර වශයෙන් භාවිතා කළ හැකි ද්‍රව්‍ය බොහෝ ඇත. ඒවා හදුනාගැනීමේ පහසුව සදහා පහත සදහන් අයුරින් වර්ග කෙරේ.
- බෝග ශේෂ
- කොළ පොහොර
- සතුන්ගේ මළ සහ මූත්‍රා
- ගෘහස්ත කසල
බෝග ශේෂ භාවිතය
ගොයම්, බඩඉරිගු, කුරක්කන්, මෙනේරි ආදී ධාන්‍ය බෝගවල ශේෂ අපට පොහොර වශයෙන් භාවිතා කළ හැකිය. මෙම ද්‍රව්‍ය කෙළින්ම වගාවට යෙදීම අපහසු වන්නේ ඒවා දිරාපත්වීමට දිර්ඝ කාලයක් ගතවන බැවිනි.
බෝග ශේෂ තුළ අඩංගු වී ඇත්තේ සුළු නයිට්‍රිජන් ප්‍රමාණයකි. එබැවින් ඒවා කොළ පොහොර ලෙස ඒ ආකාරයෙන්ම භාවිතා කිරීම අපහසුය. එහෙත් බෝග ස්ථාපනය කිරීමට සති තුන හතරකට පෙර මෙම ද්‍රව්‍ය පසට යට කොට තැබීමෙන් පොහොරක් ලෙස ප්රයෝජනයට ගත හැකිය.
බොහෝ ගොවීහු පිදුරු ආදී බෝග ශේෂ ගිනි තැබීමට පුරුදු වී සිටිති. ගිනි තැබීමේ හේතුවෙන් එම ද්‍රව්‍ය වල ඇති කාබනික කොටස් හා ශාක පෝෂක විශාල ලෙස විනාශ වේ. ගිනි තැබීමේදී පොටෑසියම් හා සිලිකා හැර අනෙකුත් බෝහෝ පැළෑටි පෝෂක විනාශ වේ. පොටෑසියම් වලින් 80%ක් පමණ අළු වල ඉතිරි විය හැකිය. එහෙත් වර්ෂා ජලයට පාත්‍ර වීමෙන් පොටෑසියම් ද ශාක මුල් සීමාවෙන් සේදී යාම නිසා ප්‍රයෝජන රහිත වීය හැකිය. විනාශකාරී ලෙස පැතිරෙන රෝග හා කෘමි හානි පවතින්නේ නම් පමණක් භෝග ශේෂ වලට ගිනි තැබිය යුතුය.
කොළ පොහොර
කොළ පොහොර ඉතා පහසුවෙන් භාවිතා කළ හැකි ද්‍රව්‍යයකි. පත්‍ර සහ ළපටි දඩු ද කොළ පොහොර ලෙස භාවිතා කළ හැකිය. මේ සදහා ඕනෑම ශාක විශේෂයක් භාවිතා කළ හැකි නමුත්, කොළදාව වැඩියෙන් නිපදවනු ලබන ශාක වර්ග භාවිතා කිරීමෙන් ප්‍රයෝජන වැඩි වේ. රනිල කුලයට අයත් ශාක වර්ග (උදා.ග්ලිරිසීඩියා,සියඹලා,ඉපිල් ඉපිල්) භාවිතා කිරීමෙන් ඒවායේ අන්තර්ගත නයිට්‍රිජන් ප්‍රමාණයද පොළවට එකතු වේ. කොළ පොහොර යෙදීමෙන් සැලකියයුතු නයිට්‍රිජන් ප්‍රමාණයක් පසට එකතු වේ.
කොළ පොහොර යෙදීමේදී සැලකිය යුතු කරුණු
කොළ පොහොර වල සෑහෙන නයිට්‍රජන් ප්‍රමාණයක් අඩංගුය. ඒවා නයිට්‍රිජන් අඩංගු පොහොර ලෙස හැදින්විට හැකිය. එබැවින් එම නයිට්‍රිජන් ප්‍රමාණය අපතේ නොයන පරිදි ඒවා යෙදීමේදි ගොඩබිමක නම්, පසට යට කළ යුතුය, පසට යට කොට තැබීමෙන්කොළ පොහොර දිරාපත් වීමේදී ලැබෙන නයිට්‍රිජන් වාෂ්ප වීමෙන් වැලකි ශාක වලට ලැබේ. කුඹුරු වලට කොළ පොහොර යෙදීමේදී මතු පිටින් යොදන කොළ තට්ටුව වියළීමට ඉඩ නොතැබිය යුතුය. එවිට නයිට්‍රිජන් සාරය ජලයේ දියවී ගොයමට ලැබේ.
කොළ පොහොර යෙදීම ක්‍රම දෙකකට කළ හැකිය. පොහොර ශාක කේෂත්‍රයේ වගා කොට 25%ක් පමණ මල් පිපෙන අවස්ථාවේදී සී සෑමෙන් පසට යට කළ හැකිය. පොහොර ශාක වශයෙන් ගොඩ බෝග වගාවේදී සන්හෙම්ප් (ක්‍රොටලේරියා ජුන්සියා) සහ කුඹුරු වගාවේදී දිය සියඹලා(සෙස්බේනියා රොස්ට්‍රාටා) යොදා ගත හැකිය. මෙම බීජ බිම් සැකසීමට පසුව කේෂත්‍රයේ හෙක්ටයාරයකට කිලෝ 20-25ත් අතර ප්‍රමාණයක් වපුරා මල් පිපෙන අවස්ථාවට ප්‍රථමයෙන් පස පෙරළන නගුලකින් සා යට කළ යුතුයි. වගාවෙන් 25%කට වඩා මලි පිපීමට ඉඩ හැරීමෙන් ලැබෙන නයිට්‍රිජන් ප්‍රමාණය අඩු විය හැකිය.
පිටතින් කොළ කපා යොදනු ලබන අවස්ථා වලදී බීජ හෝ පැළ සිටුවීමට සතියකට පමණ පෙර ඒවා පසට යට කළ යුතුය. ඒවා ක්‍රම ක්‍රමයෙන් දිරාපත් වීමේදී ශාක මුල් මගින් පෝෂක උරා ගනු ලැබේ. ගොඩ වගාවේදී අධික ජල ප්‍රමාණයක් යෙදීමෙන් කොළ පොහොර වල ඇති නයිට්‍රිජන් හා පොටෑසියම් පොහොර සේදී යෑමට පුළුවන. සාමාන්‍යයෙන් හෙක්ටයාරයකට කොළ පොහොර ටොන් 10ක් පමණ යෙදීම නිර්දේශ කෙරේ.මෙම ප්‍රමාණය වර්ග මීටරයකට කිලෝග්‍රෑම් 1ක් නැතහොත් නැතහොත් අක්කරයකට ටොන් 4ක් පමණ වේ. මෙතරම් විශාල ප්‍රමාණයක් සපයා ගැනීම පහසු නොවුවත් සපයා ගත හැකි තරමට හෝ කොළ පොහොර යෙදීමෙන් යහපත් ප්‍රතිඵල ලබා ගත හැකි වේ.
