බෝග ශාක පුහුණු කිරීම හා කප්පාදුව

බෝගයක් යනු , සත්ත්ව,මනුෂ්‍ය හා කාර්මික නිශ්පාදනයක් සදහා නිශ්පාදනය කරන ඕනෑම ශාකයක් මෙලෙස හදුන්වයි.උදා : -

ඉන්ධන සදහා වගා කරනු ලබන බෝග -

1.උක්(ලෝක ආහාර සංගමය විසින් තහනම් කර ඇත.)

2.එඩරු

3.තෙල් එඩරු

4.කරඳ

5.මඤ්‍‍‍‍ඤොක්කා

දැව සදහා වගා කරනු ලබන බෝග -

                              1.ඇල්ස්ටෝනියා

                              2.මහෝගනී

                              3.තේක්ක

                              4.ටර්පන්ටයින්

                              5.කායා

                              6.ටූනා

                              7.ටීක්

උද්‍යාන බෝග සදහා වගා කරනු ලබන බෝග -

                              1.ක්ෂේත්‍ර බෝග

                              2.පළතුරු බෝග

                              3.මල් බෝග

අමතරව - මුහුදු පැළෑටි

ඒක වාර්ෂික බෝග  -       චෙරි

තක්කාලි

ද්වි වාර්ෂික බෝග   -       අන්නාසි

                                ගස්ලබු

                                කෙසෙල්

                                ස්ටෝබෙරි

බහු වාර්ෂික බෝග   -       අඹ

                                රඹුටන්

                                 දොඩම්

                                 අලිගැටපේර

                                  පේර

                                      ජම්බු

                                      ඇපල්

                                      පෙයාස්

                                      මිදි

                                      මොර

                                      ඉදි

                                      ඩැගන් ෆුඩ්

                                      කිවි ෆුඩ්

                                      පීච්

                                      මැංගුස්

                                      චෙරි

                                      බ්ලැක් බෙරි

                                      රාස් බෙරි

Orchard Management

1. සිටුවීම
2. ජල සම්පාදනයපුහුණුව හා කප්පාදුව
3. පොහොර භාවිතය
4. වල් මර්ධනය හා වසුන් යෙදීම
5. රෝග හා පළිබෝධ පාලනය
6. අස්වනු නෙලීම.

ක්‍රියාකාරකම - අඹ ශාකයක් පුහුණු කිරීම හා කප්පාදුව

උපකරණ     - 

1. කැපුම් කියත්
2. සෙකටියර
3. Pole Pruner
4. කළු පොලිතින්
5. කම්බි

පුහුණු කිරීම හා කප්පාදුව

එක් එක් බෝගයේ අවශ්‍යතාවය මත මෙය සිදුකරනු ලබයි. තේ වගාවේදී කප්පාදු කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය වේ. වැඩි දළු ප‍්‍රමාණයක් ලබා ගැනීම සඳහා ක‍්‍රමානුකූල කප්පාදුව අත්‍යාවශ්‍ය ක‍්‍රියාවලියකි. එසේම, නියමිත ගුණාත්මයෙන් යුතු අස්වැන්නක් ලබා ගැනීම සඳහා බොහෝ එළවළු වගාවන් වලදී වැඩිපුර ඇති මල් සහ කුඩා ඵල ඉවත් කිරීම අත්‍යාවශ්‍යයෙන් කල යුතු වේ. බොහෝ පළතුරු ශාක වල ඊලඟ කන්නයේ හොඳ අස්වනු ලබා ගැනීමට නම් මෙම කන්නයේ අස්වනු නෙලීමෙන් අනතුරුව ගස් කප්පාදු කල යුතුය. එමෙන්ම අවශ්‍ය උසකට ශාක නඩත්තු කිරීමට, රෝග හා පලිබෝධ පාලනයට, අවශ්‍ය රාමුව ලබා ගැනීමට ආදියට කප්පාදුව සිදු කරයි. වැල් බෝග ආදිය ධාරක දිගේ පුහුණු කිරීම, අතිරික්ත අතු ආදිය ඉවත් කිරීම පුහුණුවේදී සිදු කරයි. වැල් බෝග ආදිය ධාරක දිගේ පුහුණු කිරීම, අතිරික්ත අතු ආදිය ඉවත් කිරීම පුහුණුවේ දී සිදු කරයි.

අඹ ශාකයක් පුහුණු කිරීම හා කප්පාදුව

අඹ ශාකයක් කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව විසින් නිකුත් කරනුයේ කොළ වල 02ක් වූ විටය. පසුව අඹ ශාකය රෝපණය කරනුයේ 03වන කොළ වලයට අංකුර ක්‍රියාකාරී වූ විටය.පළමු කප්පාදුව සිදු කරනුයේ සිටුවා මාස 03කින් පසුවය.

පුහුණු කිරීමේ ක්‍රම

1. Open Center System        -        අඹ
2. Center Leader System     -        අඹ
3. Modified Leader System   -        රඹුටන්
4. Eclipser System              -        ඇපල්

කප්පාදු කිරීමේ ක්‍රම

1. Trimming              -        අස්වනු නෙලා ගත් පසු ඉතිරි නටු කොටස් ඉවත් කිරීම.
2. Water Short          -        දිය රිකිලි ඉවත් කිරීම.
3. Practice Branch     -        පුහුණු කප්පාදුව
4. Sanitary Pruning   -        සනීපාරක්ෂක කප්පාදුව

Practice Branch     - පුහුණු කප්පාදුව

ගස් පුංචි කිරීම           -     අතු කෙළවරේ සිට අඩි 1 ½ ක් කින් සිදු කිරීම.

වැඩි ගෙඩි ඉවත් කිරීම -    අස්වැන්නේ ගුණාත්මක බව පවත්වා ගැනීමට  වැඩි           ගෙඩි ඉවත් කරයි.

පුහුණු කිරීම හා කප්පාදුව - Training & Pruning

 ගසේ ව්‍යුහය පවත්වා ගැනීමට ශාකයේ කොටසක් කපා ඉවත් කිරීම

කප්පාදුවයි.මෙලෙස සිදු කරනුයේ ,

1. උද්‍යාන කටයුතු පහසු කිරීම සදහා
2. ශාක සැලසුම් කිරීම හා පුහුණු කිරීමට
3. ආධාරක සැපයීමට
4. අදාල රාමුව ලබා ගැනීමට

කප්පාදු කිරීමේ අරමුණු

1. ගහේ වර්ධනය හා විකසනය අප විසින් පාලනය කිරීම.
2. අස්වැන්නට හා ගුණාත්මයට වැඩි බලපෑමක් කිරීම.

කප්පාදු කිරීමේ ආකාර

1. Type of Pruning
2. Degree of Pruning
3. Time of Pruning

අනෙකුත් අරමුණු

1. ශක්තිමත් කදක් බිහි වීම.
2. අතු බෙදීම අවම වීම.
3. ලෙඩ රෝග අවම වීම.සනීපාරක්ෂාව ඉහළ යාම.
4. ගහේ ව්‍යුහය ආලෝකයට නිරාවරණය වීම.
5. මල් ඇතිවීම වැඩි වීම.
6. සුළග, ජල වාෂ්ප, CO₂ පැතිරීමට සුදුසු වීම.
7. රසායනික ද්‍රව්‍ය ඉසීම වැඩි වීම.
8. ගහක පැවැත්ම පවත්වා ගැනීම වැඩි වීමට.
9. ගස් අතු ඇතිල්ලීම ඉවත් වීමට.
10. දිය අතු ඉවත් කිරීම.
11. මුල් වල දිශාව පාලනය කිරීම.
12. වර්ධනය හා ඵල දැරීම පාලනය කිරීම.
13. භූමියේ වැඩි පැළ සංඛ්‍යාවක් රෝපණය කළ හැකි වීම.
14. වයසට ගිය ගස් තරුණ කිරීමට.

ගසක් කප්පාදු කිරීමට පෙර,

1. ගසක අතු කපන විට ගහේ වර්ධන ස්වභාවය/විලාසය තේරුම් ගැනීමට.
2. ගහේ ප්‍රධාන කදට හානි සිදු නොවීම. යනාදි පිළිබද සැලකිලිමත් විය යුතුය.

කප්පාදු කිරීමට පෙර සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු.

1. කාලය සලකා බැලීම. - වැසි කාලයේ රෝග වැඩිය.
2. වර්ධන අවධිය - දළු දමන අවස්ථාවේ දී කප්පාදු කිරීම සිදු නොකරයි.

කප්පාදුව සිදු කිරීම.

- බෝග ශාකයකට කප්පාදු කිරීම පහත පරිදි සිදු කරයි.

- 45⁰  කින් හැකි පමණ කදට ලං වන පරිදි කප්පාදුව සිදු කළ යුතුය

- කප්පාදුව සිදු කළ පසු දිලීර නාශක හෝ තීන්ත වලින් වැසීම සිදු කරයි. එයින් සිදු වන්නේ, පොත්තෙන් වැසී ගොස් අතු රිකිළි පැමිණීම වැළකී ප්‍රධාන කද ආරක්ෂා වීමයි.

- මෙම කප්පාදු කිරීමට අමතරව සිදු කරන විශේෂ කප්පාදු ද ඇත.එනම්, බද්දයෙන් පසු අනෙකුත් අංකුර ඉවත් කිරීම සිදු කරයි.

ගසක පොතු වලය ඉවත් කිරීම.

- මෙහි දී කැපුම් කට්ටය අගල් ½ ක් පමණ විය යුතුය.

- කැම්බියම හමු වන තෙක් ගැඹුරට කැපීම සිදු කරයි.

- මෙයින් පෝෂක ද්‍රව්‍ය වක්‍රව ගමන් කිරීම නිසා මල් හට ගැනීම උත්තේජනය කළ හැකිය.