10 ශ්‍රේණිය - නව නිර්දේශය - පුණරීක්ෂණ (1 පාඩම ) - 2 කොටස

7. පද්ධතියක් (System) සඳහා සුදුසු අර්ථ දැක්වීමක් දෙන්න.

පද්ධතියක් (System) යනු යම් කිසි කාර්යයක් ඉටු කර ගැනීම සඳහා සංඝටක කිහිපයක් එකිනෙකට සම්බන්ධ ව ක්‍රියා කිරීමකි.

8. පරිගණකය පද්ධතියක් (Computer System) ලෙස සැලකිය හැකි ආකාරය පැහැදිලි කරන්න.

පරිගණකයට දත්ත හෝ උපදෙස් ලබා දීම ආදානය ලෙස සැලකෙන අතර ඊට අනුරූපව යම් කිසි ක්‍රියාවලියකට ලක් කර සැකසීම සිදු කර අවශ්‍ය තොරතුරු පිටතට ලබා දීම සිදු කරයි. මෙය ප්‍රතිදානය ලෙස හැඳින්වේ. මෙහිදී යතුරු පුවරුව, මූසිකය ආදිය ආදාන උපාංග වන අතර පරිගණක තිරය, මුද්‍රණ යන්ත්‍රය ආදිය ප්‍රතිදාන උපාංග ලෙස ක්‍රියා කරයි. සැකසීම සිදු කරනුයේ මධ්‍ය සැකසුම් ඒකකය (Central Processing Unit) මගිනි.

9. එදිනෙදා ජීවිතයේ දී දැකිය හැකි පද්ධති (Systems) සඳහා උදහාරණ දෙන්න.

• පරිගණක පද්ධතිය (Computer System)
• ස්වයංක්‍රීය ටෙලර් යන්ත්‍රය (ATM – Automatic Teller Machine)
• ඇඟිලි සලකුණු කියවන යන්ත්‍රය (Finger Print Reader)
• QR කේත කියවනය (QR Code Reader)
• වෙළඳපොළ තොරතුරු පරිගණකය මගින් සැකසී මේ පද්ධතිය

10. බැංකු කටයුතු වල දී යොදා ගනු ලබන ස්වයංක්‍රීය ටෙලර් යන්ත්‍රයෙහි (ATM – Automatic Teller Machine) ආදාන, ප්‍රතිදාන සහ ක්‍රියාවලිය පෙන්වා දෙන්න.

ආදානය: ATM කාඩ්පත (ATM Card)
ක්‍රියාවලිය:ATM කාඩ්පත ඇතුළු කල පසු එහි තැන්පත්ව ඇති තොරතුරු යන්ත්‍රය මගින් කියවා ආදානය කළ මුරපදය (Password) සහ පරිශීලක නාමයෙහි (Username) වලංගුතාවය (Validation) පරීක්ෂා කර ලබා ගිණුමේ මුදල් ප්‍රමාණය ද පරීක්ෂා කර බලා ප්‍රමාණවත් මුදලක් ඇතොත් එම මුදල (cash) සහ රිසිට් පත (receipt) නිකුත් කිරීම. නැතිනම් දෝශ පණිවිඩයක් නිකුත් කිරීම.
ප්‍රතිදානය: මුදල් ප්‍රමාණය, රිසිට්පත සහ ඉතිරි මුදල තිරය මත දර්ශනය කිරීම.

11. වර්ථමානයේ ඇතැම් ආයතන වල සුලභව දැකිය හැකි උපාංගයක් වන්නේ ඇඟීලි සලකුණු කියවන යන්ත්‍රය (Finger Print Reader).  මෙය සේවකයින් ගේ පැමිණීම (Employee attendance) සටහන් කිරීම සඳහා යොදා ගනු ලබයි. මෙහි ආදානය, ප්‍රතිදානය සහ ක්‍රියාවලිය ලියා දක්වන්න.

ආදානය : ඇඟිලි සලකූණ
ක්‍රියාවලිය : ආදානය කළ පුද්ගල ආදානයට අනුව ඇඟිලි සලකුණු කියවා බලා යන්ත්‍රය මගින් පද්ධතියට සම්බන්ධවී එහි තැන්පත්ව ඇති ඇඟිලි සලකුණු සමග සසඳා බලා එහි වලංගුතාවය පරීක්ෂා කර බලා ගැලපේ නම් දී ඇති විධානය ක්‍රියාත්මක කරන අතර ඇඟිලි සලකුණ නොගැලපේ නම් විකල්ප පියවරක් ගනු ලැබේ.
ප්‍රතිදානය : ලෙස සේවකයින් ආයතනයට පැමිණි වේලාව  සහ පිටවූ වේලාව දක්වයි. මේවා තොරතුරු ලෙස ලැබේ. පද්ධතියේ තැන්පත් කරනු ලබයි.

12. QR කේතය (Code) යනු කුමක් ද? එය යොදා ගනු ලබන්නේ කුමන කරුණක් සඳහා ද?

භාණ්ඩ වල වැඩිපුර විස්තර බලා ගැනීම සඳහා භාණ්ඩය මත අලවා ඇති සංකේතයකි. මෙය තීරු කේතයකට සමාන වුවද ක්‍රියාවලිය අතින් වෙනස් ය. සමචතුරස්‍රාකාර ආකාරයට දක්නට ලැබේ.

QR කේතය , ජංගම දුරකථනය මගින් සුපිරික්සීමෙන් අනතුරුව ඒ ඔස්සේ අන්තර්ජාලය සමග සම්බන්ධ වීමෙන් එම උපාංගය හෝ පුවත්පත, සඟරාව පිළිබඳව වැඩිදුර තොරතුරු එම ආයතනයේ හෝ ව්‍යාපාරයේ වෙබ් අඩවිය මගින් ලබා ගත හැකි වේ.

13. QR කේතයක් (Code) ජංගම දුරකථයක් (Mobile phone) මගින් හෝ ස්මර්ට් ෆෝනයක් (Smart phone) මගින් කියවන අවස්ථාව සඳහා ආදානය, ප්‍රතිදානය සහ ක්‍රියාවලිය පැහැදිලිව ලියා දක්වන්න.

ආදානය : QR කේතය
ක්‍රියාවලිය : ජංගම දුරකථනය (Smart phone),  QR කේතය වෙත යොමු කර එම QR කේතයෙහි ජායාරූපයක් ගත් විට ජංගම දුරකථනය (Smart phone) මගින් එය කියවා බලා විකේතනය කර අදාල තොරතුරු ඔස්සේ එම ආයතනයේ හෝ ව්‍යාපාරයේ වෙබ් අඩවියට පිවිසීමයි.
ප්‍රතිදානය : ඊට අදාල වෙබ් අඩවියෙහි සඳහන් තොරතුරු දර්ශනය කිරීමයි.

තවත් කොටසක් බලාපොරොත්තු වන්න.