සංගීත භාණ්ඩ 07
සංගීත භාණ්ඩ ලිපි පෙළේ සත් වන ලිපිය
මෙම ලිපිය මගින් තවත් සංගීක භාණ්ඩ දෙකක් වන එස්රාජය හා මද්දලය පිළිබඳ අධ්‍යයනය කරමු.
- එස්රාජය
උතුරු ඉන්දීය සංගීතය ට අයත් ස්වර වාද්‍ය භාණ්ඩයකි. එහෙත් බෙංගාල ප්‍රදේශයේ වඩාත් ප්‍රචලිත ව අැත.
මෙය රවීන්ද්‍ර සංගීතය හෙවත් වංග සංගීතය සදහා බහුල ව භාවිත කරන සංගීත භාණ්ඩයකි. (රවීන්ද්‍රනාත් තාගෝ
තුමා විසින් බිහි කළ ගී අාර රවීන්ද්‍ර සංගීතය ලෙස නම් කර අැත.) මෙහි ප්‍රධාන තත් හතරක් දක්න ට අැත. මුලින්
ම පිහිටා අැති ප්‍රධාන තත මගින් ස්වර උත්පාදනය කරනු ලබයි. එය බජ්කා තාර් ලෙස නම් කරයි. එය මන්ද්‍ර ම ස්වරය
ට සුසර කරනු ලබයි. මෙහි දාණ්ඩි හා තුම්බාව දැව භාවිත කරමින් නිපදවා අැත. තුම්බාව මත සත්ත්ව සමක් යොදා අැත.
ඝෝඩි පිහිටුවා තත් යොදා අැත්තේ මෙම සම මත ය.
සාරංගී පවුල ට අයත් තන්ත්‍රීය භාණ්ඩයක් ලෙස එස්රාජය හදුන්වයි. බිම වාඩි වී වාදනය කරනු ලබයි. ලක්නුවන් ක්‍රමය අනුව
දිල්රුබාව වාදනය කරන අාකාරය ට වම් උර මත ට එස්රාජයේ දාන්ඩි තබා ගෙන ද වාදනය කරනු ලබයි මෙම සංගීත
භාණ්ඩයෙන් බෝ එක භාවිත කිරීම මගින් මිහිරි සිහින් කාදයක් නිපද වනු ලබයි.මෙහි භාවිත වන අනු නාද තත් හෙවත් තරබ්
නිසා හඩේ මිහිරි බව තීවුර වේ.
පණ්ඩිත් අසිස් චන්ද්‍ර බැනර්ජි, පණ්ඩිත් රන්දීර් රෝයි දක්ෂ ඉන්දියානු එස්රාජ් වාදකයින් කිහිප දෙනෙකි.
ඉන්දියාව තුළ ජනප්‍රිය භාණ්ඩයක් වුව ද එස්රාජය ශ්‍රී ලංකාවේ එතරම් ම ජනප්‍රිය භාණ්ඩයක් නො වීම කනගාටුව ට කරුණකි.
කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලාංකීය සරල ගී සදහා එස්රාජය අල්ප ලෙස හෝ භාවිත කර තිබීම සතුට ට කරුණකි.
විශාරද සදානන්ද පට්ටි අාරච්චි , විශාරද ලීලානන්ද රත්නායක අප රට සිටි ප්‍රවීණ එස්රාජ් වාදකයින් ය. විශාරද අනිල් මිහිරි
පැන්න, විශාරද සුදත් වික්‍රමසිංහ ,නිශාද් හදුන් පතිරණ වැනි අය වත්මන් ලාංකීය එස්රාජ් වාදකයො වෙති.
- මද්දලය
මද්දලය යන වදන සැකසී අැත්තේ දෙමළ වචනයකිනි. මද්දලං යන දෙමළ වචනය බිදී මද්දලය බව ට පත් ව තිබේ. අැතැම් අවස්ථා
වල දී මද්දලය ම දෙමළ බෙරය ලෙස ද හදුන්වනු ලබයි. මත්තාලම ලෙස නම් කරන්නේද දෙමළ බෙරය හෙවත් මද්දලය යි.
සාම්ප්‍රදායික සිරිත වන්නේ මද්දල දෙකක් වැයීම යි. එහි දී අඩු තාල සහ වැඩි තාල වැයීම ලෙස එක ම තාලය ට අයත් පද දෙකක්
මද්දල් දෙකෙන් එක ට වැයීම සිදු වේ. මෙහි දී විශේෂත්වය වන්නේ වාදන ශිල්පීන් දෙදෙනා මුහුණ ට මුහුණ සිටීම යි.
මත්තාලම හෙවත් මද්දලය යනු තාල වාද්‍ය භාණ්ඩයකි.නාඩගම් නාට්‍ය සදහා භාවිත වන අවනද්ධ භාණ්ඩය වන්නේ ද මෙය යි.කර්ණාටක
සංගීතයේ අැසුර නිසා ලංකාව ට මද්දලය ලැබුණි.
මද්දල‍යේ කද දැවයෙන් සකස් කර ඇති අතර සතුන්ගේ හම් භාවිත කරමින් බෙර ඇස සකස් කර ඇත. මද්දල සැකසීම ට කො‍හොඹ
,ඇහැල ,කොස් වැනි දැව වර්ග යොදා ගනු ලබයි. බෙර ඇස සකස් කර ගැනීම ට හරක් සම් ,එළු සම් ,මුව සම් වැනි සම් වර්ග යොදා
ගනු ලබයි.
