කවපෙත්ත විසිකිරීම
කවපෙත්ත විසිකිරීම ජවන හා පිටි තරඟ වලට අයත් මලල ක්රිඩාවකි. මෙලෙස විසිකරන කවපෙත්ත කවාකාර තැටියකි. පිරිමි පාර්ශවය විෂ්කම්භය 220 mm හා බරින් 2 kg වන කවපෙත්තක්ද, ගැහැණු පාර්ශවය විෂ්කම්භය 181 mm හා බරින් 1 kg වන කවපෙත්තක්ද භාවිතා කරයි. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයෙහි පාසල්වල ජවන හා පිටි තරඟ වල පිරිමි ළමයින් 1.616 kg බරින් යුක්ත කවපෙත්තක්ද, ගැහැණු ළමයින් 1 kg බරින් යුක්ත කවපෙත්තක්ද භාවිතා කරයි. කවපෙත්ත විසිකිරීම තරඟයට වයස අවුරුදු 11 සිට ඉහළ අයට සහභාගී විය හැකිය. බහුතරයක් ළමෝ 1 kg බරැති කවපෙති විසිකරති. කවපෙත්තක පැති දාර බොහෝවිට රබර්, ප්ලාස්ටික්, දැව හෝ ලෝහ වලින් සාදා ඇති අතර, ලෝහ වළල්ලක් හා ලෝහ මධ්යයක් බර ඇති කිරීමට යොදා ගනී. විසිකිරීමට වඩා අපහසු වුවත්, බරින් වැඩි ලෝහ වලළු වලින් යුක්ත කවපෙති ඕනෑම කැරකවීමේ සීඝ්රතාවයකට වැඩි කෝණික ගම්යතාවයක් හා වැඩි ස්ථාවරත්වයක් ලබාදේ. ඉහළ පාසල්වල පුහුණු වීම් කටයුතුවලට භාවිතා කරන්නේ ඝන රබර් වලින් නිපැයු කවපෙති වේ . මේවා මිලෙන් අඩුවන අතර කල් පැවැත්මෙන් ඉහළය. අනිකුත් ලෝහ වළළු/මධ්ය සහිත කවපෙතිවලට වඩා බරෙහි පැතිරීම සමාන නිසා, මෙම පුහුණු කවපෙතත්ත විසිකිරීමේ ක්රීඩා ඉගෙන ගැනීම පහසු කරවයි.
කවපෙත්ත විසිකිරීම පුරාතන ක්රීඩාවකි. ලෝක ප්රසිද්ධ "Disco bolus" කවපෙති විසිකරන්නාගේ ප්රතිමාව, 5 වන ශතවර්ෂයේදී "Myron" නැමැති මූර්ති ශිල්පියා විසින් නිමවන ලද්දකි.මේ ක්රීඩාවේ යෙදෙන්නේ 2.5 m විෂ්කම්භයක කොන්ක්රීට් මතුපිටක් සහිත තරමක් ඉඩ ඇති ක්රීඩාංගනයකය. විසිකරන්නාගේ පළමු ඉරියව්ව විසිකරන දිශාවට විරුද්ධ දිශාවට යොමුවේ. පසුව ඔහු අවශ්ය ගම්යතාවය ලබා ගැනීමට වට 1 1/2 ක් පමණ රවුම තුළ කැරකී අනතුරුව කවපෙත්ත විසිකරයි.
ක්රීඩාවේදී කවපෙත්ත විසිකරන්නා කවපෙත්ත බිම වැදී විනිශ්චයකරුවාගේ අවසාන විධානය ලැබෙන තුරු රවුම තුළ සිටිය යුතුය. විසිකරන කවපෙත්ත අංශක 40 ක් හෝ අංශක 60 ක චාප මඟින් ලකුණු කරන සීමාවක පතිත විය යුතුය. රවුමේ ඉදිරි මායිමේ සිට කවපෙත්ත වැටෙන ස්ථානයට ඇති දුර මනිනු ලබන අතර එය ආසන්නම සෙන්ටිමීටරයට හෝ අඟල් භාගයට වටයනු ලබයි. වාර 3 සිට 6 දක්වා වාර ගණනක් තුල වැඩිපුරම දුරක් නිවැරදිව කවපෙත්ත විසිකල තරඟකරුවන් පළමුව තෝරාගනී. දෙවැනුව වැඩිම දුරක් කවපෙත්ත විසිකළ තරඟකරුවා ජයග්රාහකයා බවට පත්කරයි.
පුහුණුවීම් සිදුවන ආකාරය?
ශක්තිය එක්තැන් කර මුදා හැරීමට හොඳ පුහුණුවක් ලබාගත යුතුයි. ඒ සඳහා ශරීරයේ මනා සම්බන්ධීකරණයක් තබා ගැනීම වැදගත්. තරඟ අවස්ථාවට ලැබෙන සෑම අමතර කාලයේදී ඇඟ උණුසුම් කිරීම කළ යුතුයි. ඊළඟ කාරණය වන්නේ පාරිසරික ගැටලු ඒවාට මුහුණ දීමට අවශ්ය අවබෝධය ලබා ගැනීම අවශ්යයි. උදා: වශයෙන් සුළඟ අවස්ථාවක විසි කිරීමේ දිශාව වෙනස් වෙන්න පුළුවන්.
මෙම ඉසව්වේ මූලික චලනය වන්නේ පෙරත් පැති ඉඟ සහ උරහිස අතර පැත්තෙන් පැත්තට කරන සංචලනයයි. දකුණත් තරඟකරුවෙකු දබර ඇඟිල්ලෙන් හා මැදඟිල්ලෙන් දක්ෂිණාවර්තව හා වාමාවර්තව කවපෙත්ත කරකවයි. උපරිම ගම්යතාවයක් ලබාගැනීමට අමතරව, කවපෙත්ත යම් දුරකට විසි කිරීමේදී, එය විසිකරන පරාවක්රය මතද, කවපෙත්තේ වායුගතික හැසිරීම මතද එට වීසි වන දුර රඳා පවතී.
උපරිම දුරක් ලබාගැනීමට විරුද්ධව හමන හුළඟට මධ්යස්ථ ලෙස විසිකිරීම විසිකරන්නා වගබලා ගනී. වඩා වේගයෙන් කැරකෙන කවපෙති වැඩි විභ්රමනේක්ෂ ස්ථාවරතාවයක් ඇති කරයි. කවපෙත්ත විසිකිරීමේ ශිල්පය ප්රගුණ කිරීමට බොහෝ අත්දැකීම් ලැබිය යුතු අතර, මේ හේතුව නිසා දක්ෂ කවපෙති කරුවන් වයස අවුරුදු 30ට හෝ ඊට වඩා වයසින් වැඩි අය වෙයි. තරුණ කවපෙතිකරුවන් වැඩි ගම්යතාවයන් පහසුවෙන් ලබා ගැනීමට කවපෙත්ත කරකැවීම නොකර ඉදිරියට පැන විසිකිරීමක් සිදුකරයි. එනමුත් වැඩි ශක්තියක් මෙම ක්රමයෙන් ලබා නොදේ.
සිත්ගන්නා කරුණක් වන්නේ, ඔලිම්පික් තරඟවල කවපෙත්ත විසිකිරීමේ ලෝක වාර්තාවක් තබා නොතිබීමයි