ශ්‍රී ලංකාවේ සංවර්ධනයට කෘෂිකර්මාන්තයේ දායකත්වය
ශ්‍රී ලංකාවේ සංවර්ධනයට කෘෂිකර්මාන්තයේ දායකත්වය
- කෘෂිකර්මය හැදින්වීම හා ආරම්භය
- කෘෂිකර්මයේ අතීත පසුබිම
- කෘෂිකර්මයේ දියුණුවට රාජ්‍ය අනුග්‍රහයේ බලපෑම
- කෘෂිකර්මයේ දියුණුවට වාරි තාක්ෂණයේ බලපෑම
- කෘෂිකර්මයට සමගාමිව බැදුණු සංස්තික දියුණුව
- විදේශිය ආක්‍රමණ නිසා කෘෂි ආර්ථිකයේ සිදුවු වෙනස්කම්
- හරිත විප්ලවය
- කෘෂිකර්මාන්තයේ වැදගත්කම
- ආහාර සුරක්ෂිතතාරවය
- දළ දේශිය නිෂ්පාදනයට දායකත්වය
- කෘෂිකර්මාන්තයට ඇති විභවයන්
කෘෂිකර්මය හැදින්වීම හා ආරම්භය
කෘෂිකර්මය යනු මිනිසාගේ අවශ්‍යතා සපුරාගැනිමට විද්යාත්මක සිද්ධාන්ත යොදා ගනිමින් සම්පත් කාර්යක්ෂමව හා තිරසාර ලෙස බෝග වගා කිරීම,ගොවිපොළ සතුන් පාලනය හා ඒ ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සැකසීමේ විද්‍යාවයි.
කෘෂිකර්ම ක්ෂේත්‍රය බහුකාර්‍ය ක්‍රියාවලියක් දියුණු වීම කෘෂිකර්මාන්තයයි.
කෘෂිකර්ම ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රධාන අංශ දෙකකි.
- බෝග වගාව
- සත්ත්ව පාලනය
කෘෂිකර්මාන්තයේ ආරම්භය සිදුවූයේ තැනින් තැනට සංක්‍රමණය වෙමින් ආහාර සොයා යමින් ජීවත් වූ මිනිසුන් පසුකාලීනව ජලාශ්‍රිත ප්‍රදේශ වල වාසස්තාන තනාගෙන ජීවත් වීමෙන් පටන් ගෙන පසුව සිය අවශ්‍යතා සපුරා ගැනිම සදහා තෝරාගත් බෝග හා සතුන් ඇති කිරිමෙනි.
කෘෂිකර්මයේ අතීත පසුබිම
ශ්‍රී ලංකාවේ අතීතයේ කෘෂිකර්මාන්තය පැවතුන බවට ඉතිහාසය පුරා සාක්ෂි දරයි.
- විජයාවතරණය සිදු වන විට කුවේණිය කපු කටිමින් සිටිම ඉතිහාසයේ සදහන් වන් බැවින් ශ්‍රී ලංකාවේ එවකට කපු වගාව හා ඒ ආශ්‍රිත කර්මාන්ත තිබු බව.
- වැව්, අමුණු, ඇළවේලි ඇතුලත් සංකීර්ණ වාරි පද්ධතියේ ක්ව්ත් වතු හා ඒ ආශ්‍රිත නටබුන්.
- වෙල් (කුඹුරු)ලක්ෂයක් තිබු නිසා වෙල්ලස්ස ලෙස ප්‍රදේශ නම් කල බවට ඇති ජනප්‍රවාද.
- පොළොන්නරු යුගයේ දී මහ විජයබාහු රජතුමා වී වගාව දියුණු කොට සහල් විදේශ රටවලට යැවු බවට ඇති සාක්ෂි.
- වැව්වලින් ස්වයංපෝෂිත වූ කෘෂිකර්මය හා බැදුණු ජනාවාස රටාවක් පැවැතීම.
- වැව් බැදි රාජ්‍ය‍ය, පෙර දිග ධාන්‍යගාරය වැනි විරුදාවලි සහ ලිඛිත පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි දරයි.
කෘෂිකර්මයේ දියුණුවට රාජ්‍ය අනුග්‍රහයේ බලපෑම
- කෘෂිකර්මාන්තය සදහා අවශ්‍ය යටිතල පහසුකම් ලබා දීම.
- වාරි කර්මාන්තය සදහා පිරිවැය භාණ්ඩාගාරයක් ලබාදීම.
- කෘෂිකර්මාන්තයට ගරු කටයුතු රැකියකවක් ලෙස සලකමින් රජවරු ද එහි නියැලීම.
- ''අහසින් වැටෙන එක් දිය බිදුවක් හෝ ප්‍රයෝජනයට නොගෙන මහ මුහුදට නොයවමි යන පැරකුම් රජුගේ දර්ශනය
කෘෂිකර්මයේ දියුණුවට වාරි තාක්ෂණයේ බලපෑම
- මුල් ජනවාස ජලාශ්‍රිත ප්‍රදේශවල පිහිටුවා ඇත්තේ ගොවිතැනට අවශ්‍ය ජලය ලබා ගැනීමට බව.
- වැසි ජලය එඅක්තු කර ගැනීමට විවිධ උපක්‍රම භාවිතා කිරීම.
- වියළි කලාපය පුරා පැතිරුණු වාරි පද්ධතිය නිසා ජනාවාසවල පාරිභෝගික හා කෘෂිකාර්මික කටයුතු සදහා වු ජල අවශ්‍යතා සැපරීම.
- විවිධ දිශාවලට ගලා ගිය ජලය අවශ්‍ය පරිදි හරවමින් හා වැසි ජලය රැස්කර වාරි පද්ධති තැනීම.
- දේශීය වාරි තාක්ෂණයේ මූලික අංගය වන වැව සංවර්ධනය වීම.
- පාංශු හා ජල සං‍රක්ෂණය මෙන්ම මුළු පරිසරයම ආරක්ෂාවන පරිදි එල්ලංගා පද්ධතිය නිර්මාණය.
කෘෂිකර්මයට සමගාමිව බැදුණු සංස්තික දියුණුව
- වැවයි දාගැබයි සංකල්පය
- කෘෂිකාර්මික කටයුතු නිසා ඇති වූ එකමුතුකම
- වැව, ජලය රැක ගැනීම සමාජ වගකීමක් බව දැන ගැනීම.
- ගෘහ නිර්මාණ, මූර්ති ශිල්ප,සාහිත්‍ය‍ය, අක්ෂරමාලාව බිහිවීම.
- විවිධ විශ්වාස, ඇදැහිලි,පුදපූජා, අලුත් සහල් මංගල්‍ය‍ය
විදේශ ආක්‍රමණ නිසා කෘෂිකර්මාන්තයේ සිදුවු වෙනස්කම්
- කෘෂිකාර්මික කටයුතුවල පසුබෑම. (යටත් විජිත සමයේ රජයේ ඉඩම් පනත හා මුඩුනබිම් පනත්ස් මගින් ග්‍රාමිය ගොවි ජනතාවට වගා කල ඉසම් අහිමිවි යාම.)
- රජරට රාජධානිය නිරිතදිගට සංක්‍රමණය වීම නිසා රජරට වාරි පද්ධතිය බිදවැටීම.
- නිරිතදිග සංක්‍රමණය වු මිනිසුන් කුළුබඩු හා වෙනත් ආහාර බෝග වැවීමට යොමු වීම.
- බටහිර ආක්‍රමණ සමග දේශිය යැපුම් කෘෂිකර්මය වාණිජ වැවිලි කෘෂිකර්මය බවට පත්වීම.
ශ්‍රී ලංකාවට නිදහස ලැබීමෙන් පසුව ඇති වු ගොවි ජනපද හා බහු කාර්ය යෝජනා ක්‍රම
- ගල් ඔය යෝජනා ක්‍රමය
- උඩවලව යෝජනා ක්‍රමය
- නිල්වලා යෝජනා ක්‍රමය
- ලුණුගම්වෙහෙර යෝජනා ක්‍රමය
- මහවැලි යෝජනා ක්‍රමය
සංවර්ධන යෝජනා ක්‍රමවල පොදු අරමුණු
- කෘෂි නිෂ්පාදන ඉහළ දැමිම.
- ඉඩම් නොමැති අයට ඉඩම් ලබා දීම.
- රැකියා සැපයීම.
- ජල විදුලිය නිපදවීම.
- පහළ නිම්නවල ජල ගැලීම් පාලනය කිරීම.
- වන වගාව ව්‍යප්ත කිරීම හා පරිසරය ආරක්ෂා කිරීම.
හරිත විප්ලවය
හරිත විප්ලවය යනු වැඩි දියුණු කරන ලද බෝග ප්‍රභේද සමග කෘත්‍රිම පොහොර, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය, නව කෘෂි යන්ත්‍රෝපකරණ යනාදිය යොදා ගැනීමෙන් ඉතා විශාල ලෙස කෘෂිකාර්මික ඵලදායිතාව වැඩි වීමයි.
හරිත විප්ලවය සමග කෘෂිකර්මාන්තයේ සිදු වූ වෙනස්කම්
- කෙටි කාලීන වැඩි අස්වනු ලබා දෙන බීජ වර්ග හදුන්වා දීම.
- කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය හදුන්වා දීම හා ඒවායේ භාවිතය වැඩි වීම.
- ගොවිපොළ යාන්ත්‍රීකරණය වැඩි වීම.
- කන්නයක් වෙනුවට කන්න දෙකක් වැඩ කිරීම.
- අතිරික්ත නිෂ්පාදනය අළෙවි කිරීමට ප්‍රමුඛස්ථානය ලබා දීම.
කෘෂිකර්මාන්තයේ වැදගත්කම
වර්ථමානයේ ශ්‍රී ලංකාවේ සංවර්ධනය කෙරෙහි කෘෂිකර්මාන්තයේ දායකත්වය
- ශ්‍රී ලංකාවේ ආහාර සුරක්ෂිතතාවය ඇති කිරීම.
- දළ දේශීය නිෂ්පාදනයට ද්‍රයක වීම.
- පෝෂණ අවශ්‍යතා සැපයීම.
- රැකියා නියුක්තිය
- විදේශ විනිමය ඉපයීම.
- කාර්මික අංශයට අමුද්‍රව්‍ය සැපයීම.
- කාර්මික හා සේවා අශං‍ය සදහා වෙළදපොළ පුළුල් කීරිම.
- සංස්කෘතිය පෝෂණය වීම.
ආහාර සුරක්ෂිතතාවය
අවශ්‍ය අවස්ථාවකදී අවශ්‍ය ප්‍රමාණවලින් නියමිත ගුණාත්මයෙන් යුක්තව අවශ්‍ය ආහාර වර්ගයක් ලබා ගැනීමට ඇති හැකියාව ආහාර සුරක්ෂිතතාවයයි.
ආහාර සුරක්ෂිතතාව කෙරෙහි බලපාන ප්‍රධාන සාධක තුනකි.
- ආහාර සුලභතාවය (පෝෂණීය අවශ්‍යතා සපුරාලිය හැකි වන පරිදි විවිධාංගීකරණය වූ ආහාර අවශ්‍ ප්‍රමාණවලින් හිගයකින් තොරව ලබාගැනීම)
- ප්‍රවේශ වීමට ඇති හැකියාව
- ප්‍රයෝජනයට ගැනීම.
දළ දේශීය නිෂ්පාදනයට කෘෂිකර්මාන්තයේ දායකත්වය
දළ දේශීය නිෂ්පාදනය යනු රටක් තුළ කිසියම් වර්ෂයක දී නිෂ්පාදනය කරනු ලබන සියලු ම භාණ්ඩ හා සේවාවල වටිනාකමයි.
දළ දේශීය නිෂ්පාදනයට ප්‍රධාන අංශ තුනක් දායක වේ.
- කෘෂිකාර්මික අංශය (බෝග වගාව,පශූ සම්පත්, වතු සංවර්ධනය, දැව සහ වන සම්පත්, වෙනත් කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන,ධීවර කර්මාන්තය)
- කාර්මික අංශය
- සේවා අංශය
ශ්‍රී ලංකාවේ කෘෂිකර්මාතය සදහා ඇති විභවය
- කෘෂිකර්මාන්තයේ සදහා අවශ්‍ය සම්පත් සුලබ වීම.
- කෘෂිකර්මාන්ත සදහා හිතකර වූ විවිධ පරිසර තත්ත්ව පැවතීම.
- ගුණාත්මක ව්‍යප්ත සේවා සහ උපකාරක සේවා දියුණුව.
- හිතකර රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති.
- යටිතල පහසුකම් යහපත් මට්ටමක පැවතීම.
- රැකියා වියුක්තිකයන් කෘෂිකර්මාන්තය සදහා යොදා ගැනීම.
- දේශීය මෙන්ම විදේශීය වෙළදපොලක් පැවතීම.
