බදු

                                                                   බදු

          බදු වර්ග 3යි.

• වරිපනම් බදු
• තීරු බදු 
• ආදායම් බදු 

ස්ෘජුවම අය නොකෙරෙන බදු වක්‍ර බදු ලෙස හදුන්වයි.

වරිපනම් බදු 

 නිදසුන :

වාර්ෂික වටිනාකම රු. 36000 ක් ලෙස තක්සේරු කර අති නිවසක් සදහා 4% ක වාර්ෂික වරිපනම් බදු මුදලක් අය කෙරේ. කාර්තුවක් සදහා ගෙවිය යුතු වරිපනම් බදු මුදල ගණනය කරන්න.

                     වාර්ෂික වරිපනම් මුදල       = රු 36000 × 4/100

                                                    = රු 1440

∴ කාර්තුවකට ගෙවිය යුතු වරිපනම් බදු මුදල   = රු1440 ÷ 4

                                                    = රු 360

නිදසුන :

නගර සභා බල ප්‍රදේශයක පිහිටි කඩ කාමරයක් සදහා වාර්ෂික තක්සේරු අගය රු 24 000 ක් වන අතර ඒ සදහා කාර්තුවකට අය කෙරෙන වරිපනම් බදු මුදල රු 300කි. අ‍ය කෙරෙන වරිපනම් බදු ප්‍රතිශතය ගණනය කරන්න.

                      කඩ කාමරයේ තක්සේරු අගය   = රු 24 000

         කාර්තුවකට අය කෙරෙන වරිපනම් බදු මුදල = රු 300

             ∴ වසරකට අය කරන වරිපනම් බදු මුදල = රු 300 × 4

                                                          = රු 1 200

මේ අනුව , අය කෙරෙන වරිපනම් බදු ප්‍රතිශතය      = 1200/24000 × 100%

                                                          = 5% 

තීරු බදු 

නිදසුන :

         එක්තරා ඔරලෝසු වර්ගයක ආනයනික වටිනාකමකින් 10% ක් තීරු බදු ලෙස ගෙවිය යුතුය. රු 5 000 ආනයනික වටිනාකමක් ඇති ඔරලෝසුවක් සදහා ගෙවිය යුතු තීරු බදු මුදල කොපමණ ද?

                       ගෙවිය යුතු තීරු බදු මුදල = රු 5 000 × 10/100

                                                    =  රු 500

නිදසුන :

     මෝටර් රථයක් ආනයනයේදී එහි වටිනාකමින් ‍60% ක් තීරු බදු ලෙස ගෙවිය ‍යුතුය. රු 2 000 000 ක් වටිනා මෝටර් රථයක් සදහා තීරු බදු ගෙවීමෙන් පසු ආනයනකරුට මෝටර් රථය ඝා වියදම් වී ඇති මුදල සොයන්න.

                                            ගෙවිය යුතු තීරු බදු මුදල   = රු 2 000 000 × 60/100

                                                                           = රු 1 200 000

තීරු බදු ගෙවීමෙන් පසු මෝටර් රථය සදහා වියදම් වී ඇති මුදල     = රු 2 000 000 + 1 200 000

                                                                           = රු 3 200 000

ආදායම් බදු

නිදසුන :

      පුද්ගලයෙකුගේ වාර්ෂික ආදායම රු 575 000 ක් නම්, එම වර්ෂය සදහා ඔහු විසින් ගෙවිය යුතු ආදායම් බද්ද ගණනය කරන්න.

                               ඔහු ලබන මුළු ආදායම = රු 575 000

                        ආදායම් බද්දෙන් නිදහස් මුදල = රු 500 000

                             බදු අය කෙරෙන ආදායම = රු 575 000 - 500 000

                                                         = රු 75 000

                                  ගෙවිය යුතු බදු මුදල = රු  75 000 × 4 /100

                                                         = රු 3 000