11.1.7 පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ මූලික සංකල්ප - Part 2 - 11-වසර තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණය

11.1.7 පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ මූලික සංකල්ප - Part 2

 

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ දත්ත ප්‍රරූප (Data Types)

ක්‍රමලේඛනයක් මගින් පරිගනක මතකයට යැවෙන දත්ත ගබඩා කර තබා ගැනීමට අවශ්‍ය ඉඩ ප්‍රමාණය තීරණය කරනු ලබන්නේ දත්ත ප්‍රරූපය මගිනි.

දත්ත ප්‍රරූපය 

 පරාසය

Integer

පූර්ණ සංඛ්‍යා හෝ නිඛිල සංඛ්‍යා

0, -2 , 5 , 85

Real

තාත්වික සංඛ්‍යා හෝ දශම සංඛ්‍යා

0.25 , -0.5

Boolean

සත්‍ය හෝ අසත්‍ය බව

True , False

Char

යතුරු පුවරුවේ ඕනෑම අනුලක්ෂණයක්

'H' , 'j' , '#' , '+'

String

ඕනෑම අනු ලක්ෂණ අනුක්‍රමයක්

'school' , 'MOTHER' , 'Book'

 

කාරක (Operators)

  • කාරකයක් යනු පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ විශේෂ ගණනය කිරීම් හෝ තාර්කික කර්ම සිදු කරනු ලබන සංඛේතයකි.
  • පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ කාරක.
    • අංකගණිතමය කාරක (Arithmetic Operators)
    • සැසදුම් කාරක (Relational Operators)
    • තාර්කික කාරක (Logical Operators)
    • බිටු කාරක (Bit Operators)
    • කුලක කාරක (Set Operators)
    • String කාරක (String Operators)

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ කාරක 6 ක් තිබුණ ද ඔබේ පාඩමට ඇත්තේ ඉන් 3 ක්  පමණක් නිසා එම කාරකයන් තුන පිළිබඳව සාකච්ඡා කරමු.

 

අංකගණිතමය කාරක (Arithmetic Operators)

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ දී ගණිතමයගණනය කිරීම් සඳහා අංකගණිතමය කාරක (Arithmetic Operators) යොදාගනු ලැබේ.

කාරකය විස්තරය උදාහරණය
+ එකතු කිරීම 6+3=9
- අඩු කිරීම 6-3=3
* ගුණ කිරීම 6*3=18
/ බෙදීම 6/3=2
DIV පූර්ණ සංඛ්‍යාමය බෙදීම 20 DIV 6 = 3
MOD බෙදීමෙන් පසු ශේෂය 20 MOD 6 = 2

 උදාහරණ :

program calculator;
var      a,b,result: integer;
           result2: real;
begin
            a:=21;
            b:=10;
            result := a + b;
            writeln(' Total is ', result );

            result := a - b;
            writeln('Subtraction is ',result);

            result := a * b;
            writeln('Multiplication is ', result);

            result2 := a / b;
            writeln('Division is ', result2:3:2 );

            result := a mod b;
            writeln(' Mod is ' , result);

            result:= a div b;
            writeln('Div is ', result);
end.

ප්‍රතිඵලය :

Total is 31

Substraction is 11

Multiplication is 210

Division is 2.10

Mod is 1

Div is 2

 

සැසදුම් කාරක(Relational Operators)

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ දී අගයන් හෝ ප්‍රකාශන සංසන්දනය ක්‍රීම සඳහා සැසදුම් කාරක(Relational Operators) යොදා ගන්නාඅ අත්‍රර අවසන් ප්‍රතිඵලය සෑමවිටම බූලියානු අගයක් (සත්‍ය / අසත්‍ය) ගනී.

කාරකය විස්තරය උදාහරණය
> විශාලයි   7>3    සත්‍ය
>= විශාල හෝ සමාන  7>=7    සත්‍ය
< කුඩා  3<2    අසත්‍ය
<= කුඩා හෝ සමාන 4<=6     සත්‍ය
= සමාන  3=1      අසත්‍ය
<> අසමාන
2<>5    සත්‍ය

 උදාහරණ :

program showRelations;
var         a, b: integer;
begin
             a := 21;
             b := 10;

             if a = b then
                      writeln('a is equal to b' )
             else
                      writeln('a is not equal to b' );

             if a < b then
                      writeln('a is less than b' )
             else
                       writeln('a is not less than b' );

             if a > b then
                       writeln('a is greater than b' )
             else
                       writeln('a is greater than b' );

End.

ප්‍රතිඵලය :

a is not equal to b

a is not less than b

a is greater than b

 

තාර්කික කාරක (LOgical Operators)

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ දී ප්‍රකාශන දෙකක් හෝ ඊට වැඩි ප්‍රමාණයක් සම්බන්ධ කිරීම සඳහා තාර්කික කාරක (LOgical Operators) යොදා ගැනේ.

කාරකය විස්තරය උදාහරණය
AND

 ප්‍රකාශන දෙකම සත්‍ය වූ විට පමණක් කොන්දේසිය සත්‍ය වේ.

ප්‍රකාශන එකක් සත්‍ය වී අනෙක අසත්‍ය වුවහොත් කොන්දේසිය අසත්‍ය වේ.

ප්‍රකාශන දෙකම අසත්‍ය වූ විට කොන්දේසිය අසත්‍ය වේ.

6+3=9
OR

 ප්‍රකාශන දෙකම සත්‍ය වූ විට පමණක් කොන්දේසිය අසත්‍ය වේ.

ප්‍රකාශන එකක් සත්‍ය වී අනෙක අසත්‍ය වුවහොත් කොන්දේසිය සත්‍ය වේ.

ප්‍රකාශන දෙකම අසත්‍ය වූ විට කොන්දේසිය අසත්‍ය වේ.

6-3=3
NOT

ප්‍රකාශනය සත්‍ය නම් අසත්‍ය ද , 

ප්‍රකාශනයඅසත්‍ය නම් සත්‍ය ද වේ.

6*3=18

 උදාහරණ :

program beLogical;
var         a, b: boolean;
begin
              a := true;
              b := false;

              if (a and b) then
                      writeln('and :  Condition is true' )
              else
                      writeln('Condition is not true');
              if (a or b) then
                       writeln('or : Condition is true' );

end.

ප්‍රතිඵලය :

Condition is not true

or : Condition is true

කාරක ප්‍රමුඛතාවය (Operator Precedence)

පැස්කල් ක්‍රමලේඛන භාෂාවේ දී කාරකක්‍රියාත්මක් වන අනුපිළිවෙළ කාරක ප්‍රමුඛතාවය (Operator Precedence) ලෙස හැදුන්වනු ලබයි.

  1. NOT
  2. *    /     DIV     MOD      AND
  3. +   -      OR
  4. =    <>      <     <=      >      >=